0:00:00.801,0:00:04.696
(Μουσική)

0:00:04.720,0:00:07.416
Περίπου 43.000 χρόνια πριν,

0:00:07.440,0:00:09.560
πέθανε ένα αρκουδάκι των σπηλαίων [br]

0:00:09.560,0:00:13.816
στους λόφους των βορειοδυτικών συνόρων[br]της σημερινής Σλοβενίας.

0:00:13.840,0:00:17.936
Χίλια χρόνια μετά, πέθανε[br]ένα μαμούθ στη νότια Γερμανία.

0:00:17.960,0:00:21.256
Μερικούς αιώνες αργότερα, [br]πέθανε κι ένα όρνιο

0:00:21.280,0:00:22.480
σε γειτονική περιοχή.

0:00:23.280,0:00:27.416
Δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτα[br]για το πώς πέθαναν αυτά τα ζώα,

0:00:27.440,0:00:31.496
και όμως, αυτά τα διαφορετικά πλάσματα, [br]διασκορπισμένα στον χώρο και τον χρόνο,

0:00:31.520,0:00:34.696
είχαν μια κοινή κατάληξη.

0:00:34.720,0:00:38.176
Μετά τον θάνατό τους,[br]ένα οστό από τον σκελετό του καθενός

0:00:38.200,0:00:42.196
μεταμορφώθηκε,[br]από ανθρώπινα χέρια, σε μια φλογέρα.

0:00:42.920,0:00:44.190
Κάντε το εικόνα.

0:00:44.190,0:00:47.446
Φανταστείτε πως είστε ένας άνθρωπος[br]των σπηλαίων 40.000 χρόνια πρίν.

0:00:47.446,0:00:48.916
Έχετε κατακτήσει τη φωτιά.

0:00:48.916,0:00:50.816
Έχετε φτιάξει απλά εργαλεία για κυνήγι.

0:00:50.840,0:00:53.456
Έχετε μάθει πώς να φτιάχνετε[br]ρούχα από δέρματα ζώων

0:00:53.480,0:00:55.536
για να σας ζεσταίνουν το χειμώνα.

0:00:55.560,0:00:58.296
Τι θα θέλατε να εφεύρετε τώρα;

0:00:58.320,0:01:01.456
Ακούγεται παράλογο να επιλέγατε [br]να εφεύρετε τη φλογέρα,

0:01:01.480,0:01:05.296
ένα εργαλείο που δημιουργεί [br]άχρηστες δονήσεις σε μόρια αέρα.

0:01:05.319,0:01:08.320
Ωστόσο, αυτό ακριβώς [br]έκαναν οι πρόγονοί μας.

0:01:09.200,0:01:12.616
Αυτό λοιπόν, φαίνεται να είναι[br]εκπληκτικά συχνό φαινόμενο

0:01:12.640,0:01:14.256
στην ιστορία της καινοτομίας.

0:01:14.280,0:01:16.432
Κάποιες φορές οι άνθρωποι[br]εφευρίσκουν πράγματα

0:01:16.432,0:01:19.126
γιατί θέλουν να επιβιώσουν[br]ή να ταΐσουν τα παιδιά τους

0:01:19.126,0:01:21.186
ή να κατακτήσουν το διπλανό χωριό.

0:01:21.360,0:01:22.776
Αλλά το ίδιο συχνά

0:01:22.800,0:01:24.696
μερικές νέες ιδέες δημιουργούνται

0:01:24.720,0:01:26.760
απλά επειδή έχουν πλάκα.

0:01:27.520,0:01:29.936
Και ποιο είναι το περίεργο:

0:01:29.960,0:01:33.556
πολλές από αυτές τις παιχνιδιάρικες[br]αλλά φαινομενικά επιπόλαιες εφευρέσεις

0:01:33.556,0:01:35.856
τελικά πυροδότησαν σπουδαίες εξελίξεις

0:01:35.880,0:01:38.976
στην επιστήμη, την πολιτική[br]και την κοινωνία.

0:01:39.000,0:01:42.936
Πάρτε για παράδειγμα τη σημαντικότερη,[br]ίσως, εφεύρεση της εποχής μας:

0:01:42.960,0:01:44.696
τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

0:01:44.720,0:01:49.300
Η γνωστή ιστορία είναι ότι οι υπολογιστές [br]προέκυψαν από στρατιωτικές εφαρμογές,

0:01:49.300,0:01:50.850
και πολλοί από τους πρώτους Η/Υ[br]

0:01:50.850,0:01:53.450
σχεδιάστηκαν ειδικά για να σπάνε[br]στρατιωτικούς κωδικούς

0:01:53.450,0:01:55.720
ή για να υπολογίζουν τροχιές πυραύλων.

0:01:55.720,0:01:59.216
Στην πραγματικότητα όμως,[br]οι απαρχές του σύγχρονου υπολογιστή

0:01:59.240,0:02:01.926
είναι πιο παιχνιδιάρικες,[br]ίσως και πιο μουσικές,

0:02:01.930,0:02:03.636
απ' ό,τι μπορείτε να φανταστείτε.

0:02:03.636,0:02:04.946
Η ιδέα πίσω από τη φλογέρα,

0:02:04.946,0:02:07.896
το φύσηγμα αέρα μέσα[br]σε σωλήνα που παράγει ήχο,

0:02:07.920,0:02:10.926
σε μεταγενέστερο στάδιο, μας έδωσε[br]το πρώτο εκκλησιαστικό όργανο

0:02:10.926,0:02:12.576
περισσότερα από 2.000 χρόνια πριν.

0:02:12.600,0:02:15.896
Κάποιος είχε την φανταστική ιδέα[br]ότι ο ήχος θα μπορούσε να παράγεται

0:02:15.920,0:02:18.816
πατώντας μικρά πλήκτρα με τα δάχτυλα,

0:02:18.840,0:02:21.216
εφευρίσκοντας έτσι [br]το πρώτο μουσικό κλαβιέ.

0:02:21.240,0:02:23.020
Τα πληκτροφόρα λοιπόν εξελίχθηκαν

0:02:23.020,0:02:26.736
από όργανα, σε κλειδοκύμβαλα, [br]στο τσέμπαλο έως και το πιάνο,

0:02:26.760,0:02:29.416
μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα,

0:02:29.440,0:02:32.216
όταν κάποιοι εφευρέτες είχαν την ιδέα

0:02:32.240,0:02:36.136
να χρησιμοποιούν πληκτρολόγιο[br]που αντί για ήχους να παράγει γράμματα.

0:02:36.160,0:02:38.456
Πράγματι, η πρώτη γραφομηχανή

0:02:38.480,0:02:41.640
αρχικά ονομαζόταν [br]«το τσέμπαλο που γράφει».

0:02:43.440,0:02:47.256
Οι φλογέρες και η μουσική οδήγησαν[br]σε ακόμη μεγαλύτερες ανακαλύψεις.

0:02:47.280,0:02:49.016
Περίπου 1.000 χρόνια πριν,

0:02:49.040,0:02:51.256
στο ζενίθ της Ισλαμικής Αναγέννησης,

0:02:51.280,0:02:53.616
τρία αδέρφια στη Βαγδάτη[br]σχεδίασαν μια συσκευή

0:02:53.640,0:02:56.136
που ήταν ένα αυτοματοποιημένο όργανο.

0:02:56.160,0:02:59.040
Το ονόμασαν «το μουσικό όργανο [br]που λειτουργεί από μόνο του».

0:02:59.960,0:03:03.096
Το όργανο αυτό ήταν ουσιαστικά[br]ένα μεγάλο μουσικό κουτί.

0:03:03.144,0:03:07.480
Είχε τη δυνατότητα να παίζει[br]διάφορα τραγούδια

0:03:07.480,0:03:11.350
διαβάζοντας κωδικοποιημένες οδηγίες από[br]έναν περιστρεφόμενο κύλινδρο με καρφίτσες.

0:03:11.350,0:03:13.506
Αν ήθελαν να παίξει[br]ένα διαφορετικό τραγούδι,

0:03:13.506,0:03:17.040
απλά τοποθετούσαν άλλο κύλινδρο[br]με διαφορετικό κώδικα.

0:03:17.840,0:03:21.216
Το όργανο ήταν το πρώτο του είδους του.

0:03:21.240,0:03:22.976
Μπορούσε να προγραμματιστεί.

0:03:23.000,0:03:26.056
Αυτό ήταν ένα τεράστιο [br]βήμα προς τα εμπρός.

0:03:26.080,0:03:29.496
Η όλη ιδέα του μηχανήματος [br]και του λογισμικού

0:03:29.520,0:03:32.736
πήρε σχήμα για πρώτη φορά [br]με αυτή την εφεύρεση.

0:03:32.760,0:03:35.216
Και αυτή η πρωτοποριακή ιδέα

0:03:35.240,0:03:38.416
δεν προέκυψε σαν εργαλείο[br]πολέμου ή κυρίευσης,

0:03:38.440,0:03:40.136
ούτε και από ανάγκη.

0:03:40.160,0:03:42.320
Προέκυψε από την περίεργη απόλαυση

0:03:42.320,0:03:45.320
του να παρακολουθείς μια μηχανή[br]να παίζει από μόνη της μουσική.

0:03:45.320,0:03:48.536
Πράγματι, η ιδέα μιας [br]προγραμματιζόμενης μηχανής

0:03:48.560,0:03:53.216
διατηρήθηκε ζωντανή αποκλειστικά [br]από τη μουσική, για περίπου 700 χρόνια.

0:03:53.240,0:03:55.736
Τον 18ο αιώνα, οι μηχανές [br]που παράγουν μουσική

0:03:55.760,0:03:59.336
έγιναν το παιχνίδι της παριζιάνικης ελίτ.

0:03:59.360,0:04:02.986
Στο θέατρο χρησιμοποιούσαν[br]τους ίδιους κωδικοποιημένους κυλίνδρους

0:04:02.986,0:04:06.496
για να ελέγχουν τις κινήσεις [br]των «αυτόματων»,

0:04:06.520,0:04:08.536
που ήταν ένα πρωτόγονο είδος ρομπότ.

0:04:08.560,0:04:10.536
Ένα από τα πιο διάσημα από αυτά τα ρομπότ

0:04:10.536,0:04:13.896
ήταν, ναι, το βρήκατε, [br]ένας αυτοματοποιημένος παίχτης φλογέρας

0:04:13.896,0:04:17.672
σχεδιασμένος από έναν ευφυέστατο [br]Γάλλο εφευρέτη, τον Ζακ ντε Βοκανσόν.

0:04:18.279,0:04:21.776
Καθώς ο ντε Βοκανσόν σχεδίαζε[br]το ρομποτικό μουσικό του,

0:04:21.800,0:04:23.736
είχε μια ακόμη ιδέα.

0:04:23.760,0:04:27.736
Αν μπορούσε να προγραμματιστεί [br]μια μηχανή που παίζει ευχάριστους ήχους,

0:04:27.760,0:04:29.260
γιατί να μην προγραμματιστεί

0:04:29.260,0:04:32.920
έτσι ώστε να πλέκει όμορφα [br]πολύχρωμα μοτίβα από ύφασμα;

0:04:32.920,0:04:37.176
Αντί να χρησιμοποιεί κύλινδρο [br]με καρφίτσες για μουσικές νότες,

0:04:37.200,0:04:40.296
θα τις χρησιμοποιούσε [br]για τα διάφορα χρώματα νημάτων

0:04:40.320,0:04:42.816
Για αλλαγή μοτίβου στο ύφασμα

0:04:42.840,0:04:44.950
απλώς προγραμματίζετε έναν νέο κύλινδρο.

0:04:45.200,0:04:47.840
Αυτός ήταν ο πρώτος [br]προγραμματιζόμενος αργαλειός.

0:04:48.560,0:04:52.736
Οι κύλινδροι στοίχιζαν πολύ [br]και η κατασκευή τους ήταν χρονοβόρα,

0:04:52.760,0:04:54.296
όμως μισό αιώνα μετά,

0:04:54.320,0:04:56.936
άλλος ένας Γάλλος εφευρέτης [br]με το όνομα Ζακάρ

0:04:56.960,0:05:01.656
είχε την ιδέα να χρησιμοποιεί [br]διάτρητες χάρτινες κάρτες

0:05:01.680,0:05:03.456
αντί για μεταλλικούς κυλίνδρους.

0:05:03.480,0:05:06.536
Το χαρτί ήταν φθηνότερο και πιο εύχρηστο

0:05:06.560,0:05:08.696
σαν τρόπος προγραμματισμού της μηχανής.

0:05:08.720,0:05:13.176
Το σύστημα διάτρητων καρτών ενέπνευσε[br]τον Βικτωριανό εφευρέτη Τσαρλς Μπάμπατζ,

0:05:13.200,0:05:15.696
να δημιουργήσει τη μηχανή ανάλυσής του,

0:05:15.720,0:05:19.266
τον πρώτο προγραμματιζόμενο υπολογιστή [br]που σχεδιάστηκε ποτέ.

0:05:19.720,0:05:21.066
Οι διάτρητες κάρτες

0:05:21.066,0:05:24.520
χρησιμοποιούνταν από προγραμματιστές [br]υπολογιστών μέχρι και το 1970.

0:05:25.160,0:05:27.776
Αναρρωτηθείτε λοιπόν:

0:05:27.800,0:05:31.296
τι ήταν αυτό που έκανε πραγματικότητα[br]το σημερινό υπολογιστή;

0:05:31.320,0:05:35.336
Ναι, η στρατιωτική εμπλοκή είναι [br]σημαντικό μέρος της ιστορίας,

0:05:35.360,0:05:39.096
όμως η εφεύρεση του υπολογιστή [br]χρειάστηκε και άλλα στάδια:

0:05:39.120,0:05:40.336
μουσικά κουτιά,

0:05:40.360,0:05:42.376
ρομπότ που παίζουν φλογέρα,

0:05:42.400,0:05:43.896
κλαβιέ τσέμπαλου,

0:05:43.920,0:05:46.496
πολύχρωμα μοτίβα πλεγμένα σε ύφασμα,

0:05:46.520,0:05:49.306
και αυτό είναι μόνο [br]ένα μικρό μέρος της ιστορίας.

0:05:49.306,0:05:52.856
Μία μεγάλη λίστα από ιδέες [br]και τεχνολογίες που άλλαξαν τον κόσμο,

0:05:52.860,0:05:54.466
προέκυψαν από παιχνίδια:

0:05:54.466,0:05:56.056
τα δημόσια μουσεία, το λάστιχο,

0:05:56.080,0:05:59.416
η θεωρία πιθανοτήτων, [br]τα ασφαλιστικά και πολλές άλλες.

0:05:59.680,0:06:02.400
Η ανάγκη δεν είναι πάντα [br]η μητέρα της εφεύρεσης.

0:06:03.080,0:06:07.256
Η παιχνιδιάρικη διάθεση του μυαλού [br]είναι θεμελιωδώς εξερευνητική,

0:06:07.280,0:06:10.240
και ψάχνει νέες δυνατότητες [br]στον κόσμο που μας περιβάλλει.

0:06:10.920,0:06:14.416
Και αυτή η αναζήτηση είναι το γιατί[br]τόσες πολλές εμπειρίες

0:06:14.440,0:06:17.456
που ξεκίνησαν από την απλή [br]ευχαρίστηση και τον ενθουσιασμό

0:06:17.480,0:06:20.240
μας οδήγησαν τελικά [br]σε σημαντικές ανακαλύψεις.

0:06:21.040,0:06:24.870
Πιστεύω ότι πρέπει να προάγουμε[br]αυτό τον τρόπο σκέψης στα σχολεία μας,

0:06:24.880,0:06:27.960
και να ενθαρρύνουμε[br]την καινοτομία στον χώρο εργασίας.

0:06:28.520,0:06:31.576
Αλλά ακόμα, αν σκεφτούμε έτσι[br]το παιχνίδι και την ευχαρίστηση

0:06:31.600,0:06:35.136
μπορούμε επίσης και να προβλέψουμε [br]το τι θα ακολουθήσει.

0:06:35.160,0:06:37.536
Σκεφτείτε αυτό: αν καθόσασταν το 1750

0:06:37.560,0:06:41.096
προσπαθώντας να βρείτε τις μεγάλες[br]αλλαγές που θα έρθουν στην κοινωνία

0:06:41.120,0:06:43.016
του 19ου και 20ου αιώνα,

0:06:43.040,0:06:45.096
τις αυτόματες μηχανές, τους υπολογιστές,

0:06:45.120,0:06:47.056
και την τεχνητή νοημοσύνη,

0:06:47.080,0:06:50.726
μια προγραμματιζόμενη φλογέρα[br]που διασκεδάζει την παριζιάνικη ελίτ

0:06:51.120,0:06:54.920
θα ήταν το ισχυρότερο στοιχείο[br]σας εκείνη την εποχή.

0:06:55.840,0:06:58.376
Έμοιαζε με τρόπο διασκέδασης,

0:06:58.400,0:07:01.136
όχι ιδιαίτερα χρήσιμο,

0:07:01.160,0:07:05.016
αλλά έγινε τελικά η αρχή[br]μιας τεχνολογικής επανάστασης

0:07:05.040,0:07:06.896
που θα άλλαζε τον κόσμο.

0:07:06.920,0:07:08.610
Θα βρείτε το μέλλον

0:07:08.610,0:07:11.270
εκεί όπου οι άνθρωποι [br]διασκεδάζουν περισσότερο.