[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:08.44,0:00:12.71,Default,,0000,0000,0000,,Przejdźmy do prezentacji,\Nktóra w jakimś sensie,
Dialogue: 0,0:00:12.73,0:00:16.46,Default,,0000,0000,0000,,gdy o niej myślałem,\Nmiałem wątpliwości, od czego zacząć.
Dialogue: 0,0:00:17.36,0:00:19.100,Default,,0000,0000,0000,,Przyszedł mi tak naprawdę\Ndo głowy ten pomysł,
Dialogue: 0,0:00:20.02,0:00:23.31,Default,,0000,0000,0000,,żebyście państwo\Nsobie wyobrazili sytuację,
Dialogue: 0,0:00:23.33,0:00:25.87,Default,,0000,0000,0000,,w której tak naprawdę\Nnigdy w życiu nie widzieliście
Dialogue: 0,0:00:25.89,0:00:28.12,Default,,0000,0000,0000,,"Straży Nocnej" Rembrandta,
Dialogue: 0,0:00:28.14,0:00:30.95,Default,,0000,0000,0000,,"Ważącej perły" Vermeera
Dialogue: 0,0:00:30.98,0:00:34.54,Default,,0000,0000,0000,,albo rozkosznych dziewcząt\Npod parasolami Renoira.
Dialogue: 0,0:00:35.16,0:00:38.67,Default,,0000,0000,0000,,Po prostu nie widzicie sztuki,\Nona dla was tak naprawdę nie istnieje.
Dialogue: 0,0:00:39.48,0:00:43.56,Default,,0000,0000,0000,,Tym drugim koszmarem,\Nktóry czasami przeżywałem, będąc w muzeum,
Dialogue: 0,0:00:43.58,0:00:47.39,Default,,0000,0000,0000,,była świadomość i obraz tego,\Nże w salach muzealnych, myślę,
Dialogue: 0,0:00:47.41,0:00:50.56,Default,,0000,0000,0000,,nigdy nie widzieliście osób niewidomych.
Dialogue: 0,0:00:50.58,0:00:54.41,Default,,0000,0000,0000,,One po porostu w tym świecie\Nnie istnieją, ich nie ma.
Dialogue: 0,0:00:54.44,0:00:57.62,Default,,0000,0000,0000,,Paradoksem może jest też to,\Nże tak naprawdę,
Dialogue: 0,0:00:57.64,0:01:00.08,Default,,0000,0000,0000,,sztuka nie za bardzo\Nsię interesuje tymi ludźmi,
Dialogue: 0,0:01:00.11,0:01:05.23,Default,,0000,0000,0000,,bo gdy patrzymy na portrety,\Nna pejzaże, na sceny rodzajowe,
Dialogue: 0,0:01:05.25,0:01:06.81,Default,,0000,0000,0000,,nie spotkamy tam niewidomych.
Dialogue: 0,0:01:07.51,0:01:10.10,Default,,0000,0000,0000,,To oczywiście były te myśli,\Nktóre mnie prześladowały,
Dialogue: 0,0:01:10.12,0:01:14.04,Default,,0000,0000,0000,,ale ta, która kierowała\Nmoim działaniem, była zupełnie inna.
Dialogue: 0,0:01:14.06,0:01:19.77,Default,,0000,0000,0000,,Co zrobić i jak to zrobić,\Nżeby sztuka, zwłaszcza malarstwo,
Dialogue: 0,0:01:19.79,0:01:24.91,Default,,0000,0000,0000,,stała się dostępna dla osób,\Nktóre jej nie mogą zobaczyć?
Dialogue: 0,0:01:25.78,0:01:30.16,Default,,0000,0000,0000,,Pytano mnie oczywiście,\Nbo to naturalne pytanie,
Dialogue: 0,0:01:30.19,0:01:32.52,Default,,0000,0000,0000,,czy mam kogoś, miałem,\Nniewidomego w rodzinie.
Dialogue: 0,0:01:32.55,0:01:33.72,Default,,0000,0000,0000,,Odpowiadałem, że nie.
Dialogue: 0,0:01:33.74,0:01:36.32,Default,,0000,0000,0000,,Ale wówczas pokazywałem\Nna to swoje urządzenie na nosie
Dialogue: 0,0:01:36.34,0:01:41.02,Default,,0000,0000,0000,,i mówiłem: "Każdego,\Ndo pewnego stopnia, może to spotkać,
Dialogue: 0,0:01:41.05,0:01:43.01,Default,,0000,0000,0000,,możemy inaczej widzieć".
Dialogue: 0,0:01:43.54,0:01:46.38,Default,,0000,0000,0000,,I myślę, że tak naprawdę\Nnigdy nie jest za późno,
Dialogue: 0,0:01:46.41,0:01:49.20,Default,,0000,0000,0000,,żeby pewne rzeczy zobaczyć w inny sposób,
Dialogue: 0,0:01:49.22,0:01:51.81,Default,,0000,0000,0000,,otworzyć się na nową rzeczywistość.
Dialogue: 0,0:01:52.66,0:01:53.97,Default,,0000,0000,0000,,Jak to się stało?
Dialogue: 0,0:01:53.100,0:01:57.71,Default,,0000,0000,0000,,Tak naprawdę często naszym\Nżyciem rządzą przypadki,
Dialogue: 0,0:01:57.74,0:02:00.28,Default,,0000,0000,0000,,ale, tak jak dzisiaj to już było mówione,
Dialogue: 0,0:02:00.31,0:02:04.60,Default,,0000,0000,0000,,gdy mamy to coś w sobie,\Ntą pasję, to zacięcie, tą wizję,
Dialogue: 0,0:02:04.62,0:02:06.47,Default,,0000,0000,0000,,to przypadki właściwie nas znajdują.
Dialogue: 0,0:02:06.50,0:02:10.51,Default,,0000,0000,0000,,W moim przypadku było ich kilka.
Dialogue: 0,0:02:10.53,0:02:13.94,Default,,0000,0000,0000,,Gliwice, Instytut Onkologii\Ni krótka informacja prasowa,
Dialogue: 0,0:02:13.97,0:02:17.02,Default,,0000,0000,0000,,że oto - jest rok 2006 -
Dialogue: 0,0:02:17.05,0:02:24.05,Default,,0000,0000,0000,,dokonywane są trójwymiarowe wydruki\Nfragmentów czaszko-szczęki i czaszki
Dialogue: 0,0:02:24.98,0:02:28.43,Default,,0000,0000,0000,,dla pacjentów Instytutu Onkologii,\Ndla tych, którzy walczą z rakiem.
Dialogue: 0,0:02:28.46,0:02:31.95,Default,,0000,0000,0000,,Pomyślałem po raz pierwszy,\Nże wreszcie jest to instrument, to coś,
Dialogue: 0,0:02:31.97,0:02:36.67,Default,,0000,0000,0000,,co pozwoli mi generować\Ntrójwymiarowe obrazy dla tych,
Dialogue: 0,0:02:36.69,0:02:40.51,Default,,0000,0000,0000,,którzy nie mogąc zobaczyć,\Nbędą mogli dotknąć.
Dialogue: 0,0:02:40.53,0:02:44.49,Default,,0000,0000,0000,,Bo oczywiście, jeśli gdzieś\Ndla nas wszystkich istnieje coś,
Dialogue: 0,0:02:44.51,0:02:49.96,Default,,0000,0000,0000,,co jest w jakimś sensie rzeczywistością\Nprześladującą nas w muzeach,
Dialogue: 0,0:02:49.99,0:02:53.40,Default,,0000,0000,0000,,to jest to, że nie możemy\Ndotykać eksponatów.
Dialogue: 0,0:02:53.43,0:02:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Proszę mi wierzyć lub nie,\Njako dyrektor kilku tych placówek
Dialogue: 0,0:02:56.97,0:03:00.77,Default,,0000,0000,0000,,za każdym razem zachowywałem się\Njak zupełnie nietypowy muzealnik, mówiąc,
Dialogue: 0,0:03:00.79,0:03:04.75,Default,,0000,0000,0000,,"To jest absurdalne, to nie jest to,\Nco może mieć miejsce.
Dialogue: 0,0:03:04.77,0:03:07.04,Default,,0000,0000,0000,,Przedmioty powinny być dotykane,
Dialogue: 0,0:03:07.06,0:03:10.02,Default,,0000,0000,0000,,a przynajmniej powinniśmy móc\Nobcować z tym czymś,
Dialogue: 0,0:03:10.04,0:03:14.60,Default,,0000,0000,0000,,co jest dotykaniem przyszłości,\Nbudowaniem specjalnej, wyjątkowej relacji
Dialogue: 0,0:03:14.63,0:03:17.03,Default,,0000,0000,0000,,między przedmiotem z przeszłości,
Dialogue: 0,0:03:17.06,0:03:20.47,Default,,0000,0000,0000,,a tym jak dzisiaj, współcześnie,\Nmożemy go postrzegać.
Dialogue: 0,0:03:21.02,0:03:25.10,Default,,0000,0000,0000,,To pierwsza uwaga, pierwsza rada,\Npierwszy rodzaj przemyślenia.
Dialogue: 0,0:03:25.13,0:03:27.72,Default,,0000,0000,0000,,Warto korzystać z tego,\Nco znajdujemy po drodze,
Dialogue: 0,0:03:27.75,0:03:31.51,Default,,0000,0000,0000,,jeśli to może przysłużyć się\Ndo realizacji naszego zamiaru.
Dialogue: 0,0:03:31.99,0:03:35.48,Default,,0000,0000,0000,,Więc była owa szczęka, sztuczna,
Dialogue: 0,0:03:35.50,0:03:41.11,Default,,0000,0000,0000,,były pierwsze próby tworzenia\Nodlewów artystycznych
Dialogue: 0,0:03:41.13,0:03:43.55,Default,,0000,0000,0000,,i tak naprawdę pokazały,
Dialogue: 0,0:03:43.58,0:03:47.30,Default,,0000,0000,0000,,że jest to w jakimś sensie\Nistotny i dobry kierunek.
Dialogue: 0,0:03:47.32,0:03:50.42,Default,,0000,0000,0000,,Ale zanim do tego doszło\Nalbo już w trakcie, jak to się działo,
Dialogue: 0,0:03:50.44,0:03:54.54,Default,,0000,0000,0000,,zaczęliśmy poznawać\Nśrodowisko adresatów tej idei.
Dialogue: 0,0:03:54.57,0:03:56.43,Default,,0000,0000,0000,,Bo oczywiście można mieć ideę,
Dialogue: 0,0:03:56.45,0:03:58.50,Default,,0000,0000,0000,,ale tak naprawdę\Ntrzeba też się zastanowić,
Dialogue: 0,0:03:58.52,0:04:01.51,Default,,0000,0000,0000,,czy ci, których chcemy uszczęśliwić,\Ndo których chcemy dotrzeć,
Dialogue: 0,0:04:01.54,0:04:05.31,Default,,0000,0000,0000,,tak naprawdę mają potrzebę,\Nktóra nam notorycznie,
Dialogue: 0,0:04:05.34,0:04:07.68,Default,,0000,0000,0000,,nieustannie chodzi po głowie.
Dialogue: 0,0:04:07.70,0:04:09.62,Default,,0000,0000,0000,,I właściwie tym momentem przełomowym
Dialogue: 0,0:04:09.64,0:04:14.06,Default,,0000,0000,0000,,była sytuacja, jak w każdej historii,\Nprosta, niemalże ewangeliczna.
Dialogue: 0,0:04:14.54,0:04:18.06,Default,,0000,0000,0000,,Spotkałem, gdy byłem\Nw jednej ze szkół specjalnych -
Dialogue: 0,0:04:18.09,0:04:21.46,Default,,0000,0000,0000,,bo tak, niestety, nadal w Polsce,\Nsą traktowani niewidomi,
Dialogue: 0,0:04:21.49,0:04:23.62,Default,,0000,0000,0000,,chodzą do szkół specjalnych,\Na nie do tych,
Dialogue: 0,0:04:23.64,0:04:27.40,Default,,0000,0000,0000,,w których używa się czarnego alfabetu,\Njak powiedzą niewidomi -
Dialogue: 0,0:04:27.43,0:04:29.86,Default,,0000,0000,0000,,spotkałem czternastolatka,\Nktóry mi powiedział coś,
Dialogue: 0,0:04:29.89,0:04:32.24,Default,,0000,0000,0000,,co mną musiało wstrząsnąć, powinno,
Dialogue: 0,0:04:32.27,0:04:35.90,Default,,0000,0000,0000,,jeśli się myśli o odbiorcach sztuki,\Nmuzeów w sposób odpowiedzialny
Dialogue: 0,0:04:35.92,0:04:40.01,Default,,0000,0000,0000,,i w jakimś sensie tak bardzo,\Nbym powiedział, ludzki.
Dialogue: 0,0:04:40.76,0:04:42.90,Default,,0000,0000,0000,,On nigdy nie był w muzeum.
Dialogue: 0,0:04:44.35,0:04:47.45,Default,,0000,0000,0000,,Te słowa właściwie zapadły mi\Nbardzo głęboko w serce
Dialogue: 0,0:04:47.48,0:04:51.21,Default,,0000,0000,0000,,i w jakimś sensie poczułem coś podobnego,\Nco powiedział kiedyś Kennedy,
Dialogue: 0,0:04:51.24,0:04:53.19,Default,,0000,0000,0000,,gdy stał pod Murem Berlińskim
Dialogue: 0,0:04:53.21,0:04:56.26,Default,,0000,0000,0000,,i w jakimś stopniu utożsamiając się\Nz losem, z nieszczęściem,
Dialogue: 0,0:04:56.29,0:04:59.92,Default,,0000,0000,0000,,albo z przeznaczeniem ludzi,\Ndo których kierował swoje słowa,
Dialogue: 0,0:04:59.94,0:05:03.40,Default,,0000,0000,0000,,poczułem ogromną skalę potrzeby\Nutożsamiania się z nimi
Dialogue: 0,0:05:03.42,0:05:04.96,Default,,0000,0000,0000,,i tak jak on kiedyś powiedział,
Dialogue: 0,0:05:04.99,0:05:08.54,Default,,0000,0000,0000,,nieważne, czy jest pączkiem, czy\Nberlińczykiem, wiadomo, o co mu chodziło,
Dialogue: 0,0:05:08.57,0:05:11.62,Default,,0000,0000,0000,,tak ja powiedziałem: "Owszem" -\Ni zespół, w którym pracowałem -
Dialogue: 0,0:05:11.64,0:05:13.60,Default,,0000,0000,0000,,"jesteśmy niewidomi".
Dialogue: 0,0:05:13.62,0:05:15.26,Default,,0000,0000,0000,,To zmienia naszą perspektywę.
Dialogue: 0,0:05:15.63,0:05:18.51,Default,,0000,0000,0000,,Chcemy tworzyć coś dla tych ludzi,
Dialogue: 0,0:05:18.54,0:05:22.22,Default,,0000,0000,0000,,i z myślą o nich zrezygnować z tego,\Nco wiemy o świecie
Dialogue: 0,0:05:22.24,0:05:23.95,Default,,0000,0000,0000,,i budować nowe jego postrzeganie.
Dialogue: 0,0:05:25.61,0:05:26.82,Default,,0000,0000,0000,,Warto być odważnym.
Dialogue: 0,0:05:26.84,0:05:30.11,Default,,0000,0000,0000,,O tym nie będę długo mówił,\Nnie będziemy się prawem tutaj zajmowali.
Dialogue: 0,0:05:30.14,0:05:34.83,Default,,0000,0000,0000,,Gdy był rok 2006 nie istniała\Nżadna legislatywa w zakresie tego,
Dialogue: 0,0:05:34.85,0:05:40.51,Default,,0000,0000,0000,,jak należy myśleć o niepełnosprawnych\Ni ich dostępie do dóbr kultury.
Dialogue: 0,0:05:41.04,0:05:44.100,Default,,0000,0000,0000,,Pewnie obserwujecie państwo\Nczasami, a może, niechcący,
Dialogue: 0,0:05:45.02,0:05:48.26,Default,,0000,0000,0000,,że niektóre z relacji telewizyjnych,\Nprogramów, zawierają informacje
Dialogue: 0,0:05:48.29,0:05:52.55,Default,,0000,0000,0000,,o tym, że program jest udostępniany\Nw formie audiodeskrypcji.
Dialogue: 0,0:05:52.93,0:05:56.38,Default,,0000,0000,0000,,To jest zasługa tego, co nazwałbym\Npewną zmianą mentalnościową.
Dialogue: 0,0:05:56.40,0:05:58.72,Default,,0000,0000,0000,,Ona niestety, nadal -
Dialogue: 0,0:05:58.75,0:06:01.33,Default,,0000,0000,0000,,w miejscu takim jak Kazimierz,\Ngdzie jest tyle muzeów,
Dialogue: 0,0:06:01.35,0:06:03.48,Default,,0000,0000,0000,,warto o tym pamiętać i mieć to na uwadze,
Dialogue: 0,0:06:03.51,0:06:07.21,Default,,0000,0000,0000,,nie jest tak szeroko, a bywa,\Nże w ogóle, stosowana w muzeach.
Dialogue: 0,0:06:07.24,0:06:09.55,Default,,0000,0000,0000,,Gdy tutaj stoję,\Nw Gdańsku jest rozbierana,
Dialogue: 0,0:06:09.57,0:06:13.51,Default,,0000,0000,0000,,rozmontowywana wystawa\N"Dotknij eksponatu" w Dworze Artusa.
Dialogue: 0,0:06:13.53,0:06:16.09,Default,,0000,0000,0000,,Konserwator powiedział, że to coś,
Dialogue: 0,0:06:16.11,0:06:19.05,Default,,0000,0000,0000,,co psuje wnętrze i wystrój muzeum.
Dialogue: 0,0:06:19.08,0:06:21.24,Default,,0000,0000,0000,,To są rzeczy, które nadal się zdarzają.
Dialogue: 0,0:06:23.49,0:06:26.06,Default,,0000,0000,0000,,Historia projektu.
Dialogue: 0,0:06:26.09,0:06:29.46,Default,,0000,0000,0000,,Na początku była szczęka,\Npotem były lata eksperymentów
Dialogue: 0,0:06:29.49,0:06:32.76,Default,,0000,0000,0000,,i tak naprawdę wiele doświadczeń,
Dialogue: 0,0:06:32.78,0:06:35.12,Default,,0000,0000,0000,,które były niezwykłe i interesujące
Dialogue: 0,0:06:35.14,0:06:37.93,Default,,0000,0000,0000,,i w jakimś sensie otwierały nam\Ntakże naszą perspektywę
Dialogue: 0,0:06:37.95,0:06:40.09,Default,,0000,0000,0000,,na sztukę i rzeczywistość,
Dialogue: 0,0:06:40.11,0:06:44.49,Default,,0000,0000,0000,,bo zanim doszło do sytuacji,\Nw której muzeum zjawił się pies,
Dialogue: 0,0:06:44.51,0:06:45.77,Default,,0000,0000,0000,,pies-przewodnik,
Dialogue: 0,0:06:45.79,0:06:48.96,Default,,0000,0000,0000,,a na wyposażenie muzeum\Ntrafiła miska z wodą,
Dialogue: 0,0:06:48.98,0:06:52.57,Default,,0000,0000,0000,,która stała się stałym elementem\Nwyposażenia sali ekspozycyjnej,
Dialogue: 0,0:06:52.60,0:06:55.20,Default,,0000,0000,0000,,odbyliśmy bardzo długą drogę.
Dialogue: 0,0:06:55.93,0:06:59.95,Default,,0000,0000,0000,,Najpierw musieliśmy się dowiedzieć,\Nalbo odkryć, tak naprawdę,
Dialogue: 0,0:06:59.97,0:07:03.09,Default,,0000,0000,0000,,że w polskiej przestrzeni\Nedukacji osób niewidomych
Dialogue: 0,0:07:03.12,0:07:07.02,Default,,0000,0000,0000,,nie istnieje coś takiego jak wychowanie,\Nczy edukacja plastyczna.
Dialogue: 0,0:07:07.38,0:07:12.43,Default,,0000,0000,0000,,Dzieci cztero, pięcio, sześcioletnie\Ni starsze nie wiedziały, czym jest obraz,
Dialogue: 0,0:07:12.45,0:07:14.31,Default,,0000,0000,0000,,czym jest symetria, czym jest ruch.
Dialogue: 0,0:07:14.62,0:07:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Chodziliśmy w ten sposób\Ni mówili: "To jest rytm".
Dialogue: 0,0:07:18.13,0:07:23.12,Default,,0000,0000,0000,,Albo to jest rodzaj asymetrii,\Nzmiany konstrukcji obrazu.
Dialogue: 0,0:07:23.45,0:07:27.08,Default,,0000,0000,0000,,Tego wszystkiego musieliśmy\Nich nauczyć, opowiedzieć o tym,
Dialogue: 0,0:07:27.10,0:07:32.23,Default,,0000,0000,0000,,żeby później tworząc wyobrażenia,\Nznajdować rodzaj zrozumienia -
Dialogue: 0,0:07:32.25,0:07:33.68,Default,,0000,0000,0000,,o czym, tak naprawdę, mówimy.
Dialogue: 0,0:07:34.38,0:07:40.84,Default,,0000,0000,0000,,Dosyć znamiennym jest tutaj\Nta maska, czy właściwie ten odlew.
Dialogue: 0,0:07:41.46,0:07:44.45,Default,,0000,0000,0000,,Jest to twarz Chrystusa\Nz Piety Michała Anioła,
Dialogue: 0,0:07:44.47,0:07:47.65,Default,,0000,0000,0000,,pośmiertny obraz tej maski.
Dialogue: 0,0:07:47.67,0:07:49.63,Default,,0000,0000,0000,,Nie bez powodu jest tutaj umieszczona.
Dialogue: 0,0:07:49.65,0:07:53.82,Default,,0000,0000,0000,,Uczyliśmy także rozpoznawania\Nprzez dzieci, ale także dorosłych,
Dialogue: 0,0:07:53.84,0:07:57.22,Default,,0000,0000,0000,,tego, że sztuka operuje własnym językiem,
Dialogue: 0,0:07:57.24,0:07:59.95,Default,,0000,0000,0000,,że potrafi wyrazić\Ntakie emocje, jak śmierć,
Dialogue: 0,0:07:59.97,0:08:03.53,Default,,0000,0000,0000,,a gdy będą dotykali głowy ojca\Nw "Grupie Laokoona",
Dialogue: 0,0:08:03.55,0:08:05.30,Default,,0000,0000,0000,,to rozpacz i tragedię ojca...
Dialogue: 0,0:08:05.82,0:08:09.20,Default,,0000,0000,0000,,że sztuka mówi zupełnie innym językiem
Dialogue: 0,0:08:09.23,0:08:12.01,Default,,0000,0000,0000,,niż ten, który zna ją, jest innym światem,
Dialogue: 0,0:08:12.03,0:08:13.78,Default,,0000,0000,0000,,do którego my ich wprowadzamy.
Dialogue: 0,0:08:13.81,0:08:17.22,Default,,0000,0000,0000,,Nie wiedzieliśmy jeszcze wtedy,\Nże oni nam pokażą też swój,
Dialogue: 0,0:08:17.24,0:08:18.77,Default,,0000,0000,0000,,który w nim odnajdą.
Dialogue: 0,0:08:20.29,0:08:25.01,Default,,0000,0000,0000,,To było poszukiwanie różnych form,\Ntranspozycji, chciałoby się powiedzieć,
Dialogue: 0,0:08:25.03,0:08:27.30,Default,,0000,0000,0000,,innego obrazu, sztuki
Dialogue: 0,0:08:27.32,0:08:29.59,Default,,0000,0000,0000,,i o ile jest rzeczą łatwą
Dialogue: 0,0:08:29.61,0:08:32.22,Default,,0000,0000,0000,,zrobić to w przypadku\Nform trójwymiarowych,
Dialogue: 0,0:08:32.25,0:08:35.20,Default,,0000,0000,0000,,rzeźby, brył przestrzennych,
Dialogue: 0,0:08:35.22,0:08:39.33,Default,,0000,0000,0000,,o tyle, oczywiście, coś,\Nco mnie zwłaszcza interesowało,
Dialogue: 0,0:08:39.35,0:08:42.58,Default,,0000,0000,0000,,czyli pokazanie malarstwa\Nosobom niewidomym,
Dialogue: 0,0:08:42.60,0:08:44.62,Default,,0000,0000,0000,,wymagało długoletnich,
Dialogue: 0,0:08:44.65,0:08:47.12,Default,,0000,0000,0000,,bo trwały, jak widać było z tego grafu,
Dialogue: 0,0:08:47.14,0:08:49.77,Default,,0000,0000,0000,,dwuletnich, trzyletnich niemalże wysiłków,
Dialogue: 0,0:08:49.80,0:08:53.02,Default,,0000,0000,0000,,żeby przejść do form,\Nktóre okazałyby się najlepsze.
Dialogue: 0,0:08:53.56,0:08:55.20,Default,,0000,0000,0000,,Trochę jak w "Ostatnim samuraju",
Dialogue: 0,0:08:55.22,0:08:57.97,Default,,0000,0000,0000,,mieliśmy za dużo myśli,\Nza dużo linii w głowie
Dialogue: 0,0:08:57.99,0:08:59.24,Default,,0000,0000,0000,,i pierwsze reliefy,
Dialogue: 0,0:08:59.26,0:09:02.32,Default,,0000,0000,0000,,gdy były pokazywane,\Na właściwie dawane niewidomym,
Dialogue: 0,0:09:02.35,0:09:04.01,Default,,0000,0000,0000,,były bardzo krótko komentowane.
Dialogue: 0,0:09:04.04,0:09:08.56,Default,,0000,0000,0000,,Słyszeliśmy: "Są nieostre, niewyraźne,\Nniczego nie widzimy, to jest chaos".
Dialogue: 0,0:09:08.89,0:09:12.05,Default,,0000,0000,0000,,Powoli, systematycznie,\Ndochodziliśmy do obrazów,
Dialogue: 0,0:09:12.08,0:09:14.71,Default,,0000,0000,0000,,przy których zaczęli mówić "Tak. Widzimy".
Dialogue: 0,0:09:15.04,0:09:16.43,Default,,0000,0000,0000,,To à propos tego widzenia,
Dialogue: 0,0:09:16.46,0:09:20.09,Default,,0000,0000,0000,,ważna rzecz, która oznaczała także\Nrodzaj zbliżania się nas.
Dialogue: 0,0:09:20.12,0:09:23.69,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście miałem bardzo naturalne\Nograniczenia i pewne obawy powiedzieć,
Dialogue: 0,0:09:23.71,0:09:27.66,Default,,0000,0000,0000,,że niewidomy coś widzi,\Nto brzmi lekko przewrotnie,
Dialogue: 0,0:09:27.68,0:09:29.75,Default,,0000,0000,0000,,ale powiedzieli: "Tak, my widzimy inaczej,
Dialogue: 0,0:09:29.78,0:09:31.64,Default,,0000,0000,0000,,więc gdy tak mówisz, mów, że widzimy,
Dialogue: 0,0:09:31.66,0:09:35.42,Default,,0000,0000,0000,,bo my widzimy to, czego ty",\Ni to już kolejna lekcja dla nas,
Dialogue: 0,0:09:35.44,0:09:37.48,Default,,0000,0000,0000,,"nie jesteś w stanie w ogóle zobaczyć.
Dialogue: 0,0:09:37.50,0:09:39.79,Default,,0000,0000,0000,,To ty używasz pięciu procent\Nswoich zmysłów,
Dialogue: 0,0:09:39.81,0:09:41.22,Default,,0000,0000,0000,,a my reszty - 95.
Dialogue: 0,0:09:41.25,0:09:44.03,Default,,0000,0000,0000,,Kto jest upośledzony - ty czy my?".
Dialogue: 0,0:09:47.11,0:09:49.66,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście, tworzenie tych reliefów -
Dialogue: 0,0:09:49.68,0:09:54.01,Default,,0000,0000,0000,,tę historię będę nieco skracał,\Nto jest oczywiste -
Dialogue: 0,0:09:54.03,0:09:56.63,Default,,0000,0000,0000,,budowane także było\Nw oparciu o ciągłe rozmowy,
Dialogue: 0,0:09:56.66,0:09:58.26,Default,,0000,0000,0000,,kontakty z niepełnosprawnymi.
Dialogue: 0,0:09:58.75,0:10:01.93,Default,,0000,0000,0000,,Musieliśmy się nauczyć\Nczasami banalnych rzeczy -
Dialogue: 0,0:10:01.95,0:10:05.41,Default,,0000,0000,0000,,że relief musi w jakimś sensie być formą,
Dialogue: 0,0:10:05.44,0:10:09.91,Default,,0000,0000,0000,,która będzie godziła we wrażliwość\Nmłodego człowieka i starszego.
Dialogue: 0,0:10:10.50,0:10:13.38,Default,,0000,0000,0000,,Wydaje się to oczywiste,\Nale opuszki człowieka się starzeją.
Dialogue: 0,0:10:13.40,0:10:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Osoba starsza dotyka inaczej\Nniż młody człowiek.
Dialogue: 0,0:10:17.57,0:10:22.64,Default,,0000,0000,0000,,To wszystko wypracowaliśmy\Nw trakcie tych spotkań, uzgodnień,
Dialogue: 0,0:10:22.66,0:10:25.98,Default,,0000,0000,0000,,czasami dla nas\Ntrochę frustrujących narad,
Dialogue: 0,0:10:26.01,0:10:30.90,Default,,0000,0000,0000,,bo tak naprawdę za każdym razem\Nzapominaliśmy o tym, żeby zamknąć oczy,
Dialogue: 0,0:10:30.93,0:10:32.46,Default,,0000,0000,0000,,a i to nie wystarczało,
Dialogue: 0,0:10:32.48,0:10:36.14,Default,,0000,0000,0000,,bo nie byliśmy w stanie przyjąć jednak\Nperspektywy osoby niewidomej.
Dialogue: 0,0:10:36.16,0:10:39.80,Default,,0000,0000,0000,,Ale oczywiście dowiedzieliśmy się także,\Nże widzieć, to także słuchać.
Dialogue: 0,0:10:40.14,0:10:43.34,Default,,0000,0000,0000,,Gdy mówiłem kilka chwil wcześniej\No audiodeskrypcji,
Dialogue: 0,0:10:43.37,0:10:46.88,Default,,0000,0000,0000,,to pojęcie, ta kategoria musiała być\Nwprowadzona do tego projektu,
Dialogue: 0,0:10:46.90,0:10:51.71,Default,,0000,0000,0000,,a więc połączyliśmy słowo i obraz,\Nlub obraz i słowo.
Dialogue: 0,0:10:52.19,0:10:55.92,Default,,0000,0000,0000,,To one zaczęły dawać coś,\Nco budowało nam rzeczywistość
Dialogue: 0,0:10:55.95,0:10:59.49,Default,,0000,0000,0000,,i widzieliśmy po raz pierwszy\Ntakie szczere, autentyczne uśmiechy
Dialogue: 0,0:10:59.51,0:11:05.70,Default,,0000,0000,0000,,na twarzy osób, które mogły zobaczyć\Na to Gierymskiego, a to Chełmońskiego,
Dialogue: 0,0:11:05.72,0:11:10.85,Default,,0000,0000,0000,,a to innych malarzy,\Nktórych obrazy zaczęliśmy im prezentować.
Dialogue: 0,0:11:12.22,0:11:14.28,Default,,0000,0000,0000,,To oczywiście nie jest taki prosty proces.
Dialogue: 0,0:11:14.30,0:11:16.47,Default,,0000,0000,0000,,Wracamy do tego, co widzimy, a co czujemy.
Dialogue: 0,0:11:16.86,0:11:19.60,Default,,0000,0000,0000,,Dzieci były fantastyczne\Nw tym odbiorze, muszę powiedzieć,
Dialogue: 0,0:11:19.63,0:11:22.67,Default,,0000,0000,0000,,i dostarczały mnóstwo anegdot\Ndotyczących tego, co widzą,
Dialogue: 0,0:11:22.69,0:11:24.81,Default,,0000,0000,0000,,albo jak odczuwają tą rzeczywistość.
Dialogue: 0,0:11:24.84,0:11:27.33,Default,,0000,0000,0000,,Obraz Kotsisa, nieważne, jaki ma tytuł -
Dialogue: 0,0:11:27.35,0:11:30.74,Default,,0000,0000,0000,,jest na jednym i drugim,\Nzwłaszcza na jednym, widoczny pies.
Dialogue: 0,0:11:31.68,0:11:34.18,Default,,0000,0000,0000,,Dzieci bardzo często mówiły,\Nna początku zwłaszcza,
Dialogue: 0,0:11:34.21,0:11:36.38,Default,,0000,0000,0000,,"Ale co to za pies, który nie ma sierści?
Dialogue: 0,0:11:36.41,0:11:39.88,Default,,0000,0000,0000,,To jest pies? Gdzie tam jest pies?\NTam nie ma psa".
Dialogue: 0,0:11:40.22,0:11:43.77,Default,,0000,0000,0000,,I oczywiście znowu zaczynaliśmy\Nten proces mówienia,
Dialogue: 0,0:11:43.80,0:11:47.54,Default,,0000,0000,0000,,że sztuka to pewna forma\Nupraszczania rzeczywistości
Dialogue: 0,0:11:47.56,0:11:50.04,Default,,0000,0000,0000,,lub innego kreowania obrazu.
Dialogue: 0,0:11:50.46,0:11:51.61,Default,,0000,0000,0000,,"Aha".
Dialogue: 0,0:11:52.11,0:11:57.01,Default,,0000,0000,0000,,Ten proces za każdym razem\Nmusiał budować tego rodzaju przejście
Dialogue: 0,0:11:57.03,0:11:58.58,Default,,0000,0000,0000,,między tym, co wyobrażone,
Dialogue: 0,0:11:58.60,0:12:02.32,Default,,0000,0000,0000,,a tym, jak myśmy\Npróbowali o tym opowiadać.
Dialogue: 0,0:12:03.61,0:12:07.25,Default,,0000,0000,0000,,To jest jakiś mój błąd. O, jest. OK.
Dialogue: 0,0:12:08.68,0:12:12.46,Default,,0000,0000,0000,,Czasami oczywiście okazuje się,\Nże potem rozwiązania są banalne.
Dialogue: 0,0:12:12.48,0:12:14.57,Default,,0000,0000,0000,,To jest taka wygrzewarka,\Nwypalarka obrazów,
Dialogue: 0,0:12:14.59,0:12:16.26,Default,,0000,0000,0000,,którą stosowaliśmy w muzeum,
Dialogue: 0,0:12:16.29,0:12:18.77,Default,,0000,0000,0000,,pokazuje znowu w tych naszych staraniach,
Dialogue: 0,0:12:18.79,0:12:20.28,Default,,0000,0000,0000,,że warto poszukując rozwiązań,
Dialogue: 0,0:12:20.30,0:12:24.10,Default,,0000,0000,0000,,realizując swoje marzenie, misje,\Nsięgać po rzeczy proste.
Dialogue: 0,0:12:26.60,0:12:28.52,Default,,0000,0000,0000,,Bywa też z kolei na odwrót.
Dialogue: 0,0:12:28.55,0:12:33.28,Default,,0000,0000,0000,,Może się okazać, że niektóre,\Npozornie łatwe rzeczy,
Dialogue: 0,0:12:33.31,0:12:35.52,Default,,0000,0000,0000,,są w jakimś sensie klęską.
Dialogue: 0,0:12:36.27,0:12:38.58,Default,,0000,0000,0000,,Wrócę, w takim razie, do tego slajdu.
Dialogue: 0,0:12:39.11,0:12:43.76,Default,,0000,0000,0000,,Bo widzicie państwo relief zupełnie inny\Nod tego, który już był pokazywany.
Dialogue: 0,0:12:43.78,0:12:45.50,Default,,0000,0000,0000,,Myśmy byli zachwyceni na początku,
Dialogue: 0,0:12:45.52,0:12:48.14,Default,,0000,0000,0000,,to był przedmiot\Nnaszej adoracji i szczęścia,
Dialogue: 0,0:12:48.17,0:12:50.06,Default,,0000,0000,0000,,artystyczna, rzeźbiarska wersja obrazu,
Dialogue: 0,0:12:50.08,0:12:53.94,Default,,0000,0000,0000,,ale okazało się, że dla niewidomych\Nona nie ma żadnego znaczenia,
Dialogue: 0,0:12:53.96,0:12:57.52,Default,,0000,0000,0000,,bo faktura, bo kolor\Ncieszą nasze oczy, nie ich.
Dialogue: 0,0:12:58.28,0:13:00.36,Default,,0000,0000,0000,,Ta historia ma oczywiście swój happy end.
Dialogue: 0,0:13:00.38,0:13:05.21,Default,,0000,0000,0000,,Tym happy endem jest to,\Nże otwarta została w 2010 roku,
Dialogue: 0,0:13:05.23,0:13:08.28,Default,,0000,0000,0000,,w takim dniu ważnym dla tego środowiska,\Njak Dzień Białej Laski,
Dialogue: 0,0:13:08.31,0:13:13.33,Default,,0000,0000,0000,,stała ekspozycja malarstwa\Nprezentowanego dla osób niewidomych.
Dialogue: 0,0:13:13.36,0:13:15.64,Default,,0000,0000,0000,,Ale na czym polegało też novum\Ni pewna lekcja,
Dialogue: 0,0:13:15.66,0:13:18.73,Default,,0000,0000,0000,,którą myśmy wyciągnęli z tego,\Nco w Polsce do tej pory robiono?
Dialogue: 0,0:13:18.75,0:13:20.49,Default,,0000,0000,0000,,Bo były warsztaty, spotkania.
Dialogue: 0,0:13:20.83,0:13:23.84,Default,,0000,0000,0000,,Po raz pierwszy myśmy zrobili coś
Dialogue: 0,0:13:23.86,0:13:27.62,Default,,0000,0000,0000,,z punktu widzenia niewidomych\Nniezwykłego i dla nich fantastycznego,
Dialogue: 0,0:13:27.64,0:13:32.67,Default,,0000,0000,0000,,bo zintegrowaliśmy formy reliefowe
Dialogue: 0,0:13:32.69,0:13:34.66,Default,,0000,0000,0000,,z obrazami
Dialogue: 0,0:13:34.69,0:13:37.10,Default,,0000,0000,0000,,i wprowadziliśmy ich w przestrzeń galerii.
Dialogue: 0,0:13:37.12,0:13:39.28,Default,,0000,0000,0000,,I z bardziej wzruszającego, dla nas też,
Dialogue: 0,0:13:39.30,0:13:42.51,Default,,0000,0000,0000,,a myślę dla odbiorców tego projektu,
Dialogue: 0,0:13:42.53,0:13:45.83,Default,,0000,0000,0000,,jak przejść się po galerii,\Nw której pachnie werniksem,
Dialogue: 0,0:13:45.85,0:13:48.12,Default,,0000,0000,0000,,skrzypią deski podłogi,
Dialogue: 0,0:13:48.14,0:13:52.48,Default,,0000,0000,0000,,a obok są inni, z nami wspólnie\Ndoświadczający tego.
Dialogue: 0,0:13:53.23,0:13:56.01,Default,,0000,0000,0000,,Odnieśmy to do naszych nocy muzeów
Dialogue: 0,0:13:56.04,0:14:00.76,Default,,0000,0000,0000,,i innych chwil, kiedy będąc w grupie,\Nbędąc w jakiejś formie zbiorowości,
Dialogue: 0,0:14:00.79,0:14:02.33,Default,,0000,0000,0000,,jesteśmy w tym swoim kontakcie,
Dialogue: 0,0:14:02.35,0:14:06.31,Default,,0000,0000,0000,,ale mamy rodzaj satysfakcji\Nbycia w zbiorowości,
Dialogue: 0,0:14:06.34,0:14:09.38,Default,,0000,0000,0000,,która doświadcza,\Nw różny sposób, tego samego.
Dialogue: 0,0:14:09.89,0:14:12.99,Default,,0000,0000,0000,,Samo otwarcie miało kilka\Nspektakularnych elementów.
Dialogue: 0,0:14:13.02,0:14:16.72,Default,,0000,0000,0000,,To była pierwsza ulotka,\Nktóra pojawiła się w polskiej prasie,
Dialogue: 0,0:14:16.75,0:14:17.91,Default,,0000,0000,0000,,która była dwujęzyczna.
Dialogue: 0,0:14:17.94,0:14:21.35,Default,,0000,0000,0000,,Tym pierwszym językiem było pismo\Nkropkowe, czy punkowe Braille'a,
Dialogue: 0,0:14:21.37,0:14:24.14,Default,,0000,0000,0000,,a drugim był, jak mówią\Nniewidomi, czarny druk.
Dialogue: 0,0:14:25.41,0:14:30.02,Default,,0000,0000,0000,,Czasami trzeba było korzystać z rzeczy\Nwydawałoby się anachronicznych.
Dialogue: 0,0:14:30.04,0:14:33.21,Default,,0000,0000,0000,,Na początku używaliśmy MP3 bardzo małych.
Dialogue: 0,0:14:33.63,0:14:38.34,Default,,0000,0000,0000,,Te małe były za małe po to,\Nżeby w sposób swobodny nimi operować.
Dialogue: 0,0:14:38.36,0:14:40.17,Default,,0000,0000,0000,,Korzystaliśmy też z doświadczeń innych
Dialogue: 0,0:14:40.20,0:14:45.95,Default,,0000,0000,0000,,i to kolejna nauka, która często\Npozwala pomijać, czy wykluczać błędy.
Dialogue: 0,0:14:46.51,0:14:50.43,Default,,0000,0000,0000,,Na tym slajdzie jesteśmy we Włoszech,\Ngdzie pan jest z laską,
Dialogue: 0,0:14:50.46,0:14:52.62,Default,,0000,0000,0000,,a na drodze ma takie rozpisane pasy.
Dialogue: 0,0:14:53.22,0:14:54.37,Default,,0000,0000,0000,,We Włoszech, w Ankonie,
Dialogue: 0,0:14:54.39,0:14:57.89,Default,,0000,0000,0000,,istnieje od 1993 roku muzeum\Ndedykowane wyłącznie osobom niewidomym,
Dialogue: 0,0:14:57.91,0:14:59.94,Default,,0000,0000,0000,,imienia Homera, nomen omen,
Dialogue: 0,0:14:59.96,0:15:03.16,Default,,0000,0000,0000,,w którym na początku myślano,\Nże niewidomy to trochę inny człowiek,
Dialogue: 0,0:15:03.19,0:15:05.34,Default,,0000,0000,0000,,powinien iść po linii, po prostej.
Dialogue: 0,0:15:05.37,0:15:07.26,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo szybko okazało się,
Dialogue: 0,0:15:07.28,0:15:09.83,Default,,0000,0000,0000,,że ten system prowadzenia\Nniewidomych nie jest możliwy
Dialogue: 0,0:15:09.86,0:15:13.40,Default,,0000,0000,0000,,i w muzeum śląskim był to już\Nwolontariusz albo pracownik muzeum,
Dialogue: 0,0:15:13.42,0:15:15.24,Default,,0000,0000,0000,,który był obok, bo to proste.
Dialogue: 0,0:15:15.27,0:15:17.93,Default,,0000,0000,0000,,Audiotaśma, tekst, nie odpowie na pytania,
Dialogue: 0,0:15:17.95,0:15:19.100,Default,,0000,0000,0000,,które pojawiają się nagle,\Nniespodziewanie,
Dialogue: 0,0:15:20.02,0:15:21.60,Default,,0000,0000,0000,,gdy doświadczamy sztuki,
Dialogue: 0,0:15:21.62,0:15:25.10,Default,,0000,0000,0000,,gdy ona rodzi, prowokuje\Ntę sferę zainteresowania,
Dialogue: 0,0:15:25.12,0:15:29.00,Default,,0000,0000,0000,,na którą nie mogliśmy, nie byliśmy\Nw stanie wcześniej odpowiedzieć.
Dialogue: 0,0:15:29.02,0:15:30.40,Default,,0000,0000,0000,,O pomyłce już mówiłem,
Dialogue: 0,0:15:30.42,0:15:37.36,Default,,0000,0000,0000,,o obrazie 2D, który jest przenoszony\Nw tą formę reliefową także.
Dialogue: 0,0:15:38.23,0:15:41.63,Default,,0000,0000,0000,,Tak wyglądały finalnie formy tego,
Dialogue: 0,0:15:41.65,0:15:45.04,Default,,0000,0000,0000,,co było próbą pokazania\Ninnej rzeczywistości.
Dialogue: 0,0:15:45.50,0:15:48.01,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście można powiedzieć,
Dialogue: 0,0:15:48.03,0:15:51.100,Default,,0000,0000,0000,,że sztuka nowoczesna w tym wydaniu\Njest łatwiejsza, to proste.
Dialogue: 0,0:15:52.02,0:15:55.45,Default,,0000,0000,0000,,Ta abstrakcja geometryczna właściwie\Nczyni nas partnerami w tym poznaniu.
Dialogue: 0,0:15:55.47,0:15:57.57,Default,,0000,0000,0000,,Ba, tego były dowodem dzieci,
Dialogue: 0,0:15:57.60,0:15:59.82,Default,,0000,0000,0000,,dotykanie reliefów,\Nnajbardziej zainteresowane,
Dialogue: 0,0:15:59.85,0:16:04.03,Default,,0000,0000,0000,,często wreszcie pokonujące\Nto swoiste tabu muzealne,
Dialogue: 0,0:16:04.05,0:16:05.62,Default,,0000,0000,0000,,które mogły zbliżyć się do sztuki
Dialogue: 0,0:16:05.65,0:16:09.20,Default,,0000,0000,0000,,tak dalece, tak blisko, tak namacalnie.
Dialogue: 0,0:16:09.23,0:16:10.71,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład Kantor w 3D.
Dialogue: 0,0:16:10.73,0:16:13.17,Default,,0000,0000,0000,,To zupełnie inne doświadczenie,\Nproszę mi wierzyć.
Dialogue: 0,0:16:13.19,0:16:16.30,Default,,0000,0000,0000,,Zapraszam do muzeum,\Nwrażenia są zupełnie wyjątkowe.
Dialogue: 0,0:16:18.29,0:16:20.64,Default,,0000,0000,0000,,To projekt, który często\Nbył trudny finansowo.
Dialogue: 0,0:16:21.38,0:16:22.87,Default,,0000,0000,0000,,To projekt, gdzie okazało się,
Dialogue: 0,0:16:22.89,0:16:25.55,Default,,0000,0000,0000,,że stajemy czasami\Nzupełnie w poprzek edukacji,
Dialogue: 0,0:16:25.57,0:16:26.88,Default,,0000,0000,0000,,która istnieje w Polsce.
Dialogue: 0,0:16:27.45,0:16:30.55,Default,,0000,0000,0000,,To jest czasami ta trudność,\Nktórej, gdy my edukujemy niewidomych,
Dialogue: 0,0:16:30.57,0:16:32.21,Default,,0000,0000,0000,,słyszymy od środowisk niewidomych,
Dialogue: 0,0:16:32.23,0:16:33.52,Default,,0000,0000,0000,,"Ale my też ich edukujemy".
Dialogue: 0,0:16:33.54,0:16:35.96,Default,,0000,0000,0000,,Niestety nie zawsze,\Nwięc pewnie bywa to coś,
Dialogue: 0,0:16:35.99,0:16:38.00,Default,,0000,0000,0000,,co może ograniczać.
Dialogue: 0,0:16:38.02,0:16:40.62,Default,,0000,0000,0000,,Na pewno, jeśli się czegoś nauczyliśmy -
Dialogue: 0,0:16:40.65,0:16:43.42,Default,,0000,0000,0000,,i to jest lekcja\Ndla Kazimierza, z pewnością -
Dialogue: 0,0:16:43.44,0:16:48.90,Default,,0000,0000,0000,,to to, że muzeum nie może być\Nwyizolowaną wyspą,
Dialogue: 0,0:16:48.93,0:16:52.42,Default,,0000,0000,0000,,gdzie rzeczywistość jest dostosowana\Ndo potrzeb osób niewidomych,
Dialogue: 0,0:16:52.44,0:16:55.06,Default,,0000,0000,0000,,a chociażby bariery architektoniczne
Dialogue: 0,0:16:55.08,0:16:57.38,Default,,0000,0000,0000,,stanowią morze zagrożeń i niebezpieczeństw
Dialogue: 0,0:16:57.41,0:16:59.69,Default,,0000,0000,0000,,czyhające na niepełnosprawnych.
Dialogue: 0,0:17:01.55,0:17:02.81,Default,,0000,0000,0000,,Efekty projektu:
Dialogue: 0,0:17:02.83,0:17:04.06,Default,,0000,0000,0000,,Zmieniliśmy muzeum.
Dialogue: 0,0:17:04.09,0:17:05.89,Default,,0000,0000,0000,,Ono stało się otwarte dla wszystkich.
Dialogue: 0,0:17:05.91,0:17:08.24,Default,,0000,0000,0000,,Nie tylko chodzi o wizerunek,\Nto także edukacja,
Dialogue: 0,0:17:08.26,0:17:09.71,Default,,0000,0000,0000,,to to, co spowodowało,
Dialogue: 0,0:17:09.74,0:17:15.67,Default,,0000,0000,0000,,że nagle zaczęliśmy być postrzegani\Nprzez wszystkich wokół
Dialogue: 0,0:17:15.69,0:17:18.90,Default,,0000,0000,0000,,jako miejsce, które integruje
Dialogue: 0,0:17:18.92,0:17:22.57,Default,,0000,0000,0000,,i które pozwala zupełnie inaczej\Npostrzegać właśnie rzeczywistość.
Dialogue: 0,0:17:23.72,0:17:25.03,Default,,0000,0000,0000,,Kazimierz.
Dialogue: 0,0:17:25.05,0:17:27.80,Default,,0000,0000,0000,,Kazimierz jest wyjątkowy,\Ngdy mowa o takim projekcie.
Dialogue: 0,0:17:27.82,0:17:30.77,Default,,0000,0000,0000,,To jest projekt,\Nktóry, gdy myśleć o Kazimierzu,
Dialogue: 0,0:17:30.79,0:17:36.51,Default,,0000,0000,0000,,pozwala tą historię obrazu, słów,\Nemocji opowiedzieć wszystkim.
Dialogue: 0,0:17:37.19,0:17:39.51,Default,,0000,0000,0000,,I wyjdźmy poza krąg osób niewidomych.
Dialogue: 0,0:17:39.84,0:17:45.30,Default,,0000,0000,0000,,To jest opowieść o emocjach,\Nktórą możemy opowiedzieć.
Dialogue: 0,0:17:46.17,0:17:48.45,Default,,0000,0000,0000,,Mam tu przed sobą książkę,\Nktórą wydało muzeum.
Dialogue: 0,0:17:48.47,0:17:50.66,Default,,0000,0000,0000,,Ona jest nudna, z naszego punktu widzenia.
Dialogue: 0,0:17:50.68,0:17:54.22,Default,,0000,0000,0000,,Ona niesie białe strony, pismo punktowe.
Dialogue: 0,0:17:54.24,0:17:56.68,Default,,0000,0000,0000,,Nic ciekawego, państwo powiecie,
Dialogue: 0,0:17:56.70,0:17:57.85,Default,,0000,0000,0000,,a ja powiem "Nie".
Dialogue: 0,0:17:58.55,0:18:02.97,Default,,0000,0000,0000,,Dotyk, emocja, powoduje moim zdaniem,
Dialogue: 0,0:18:02.99,0:18:06.60,Default,,0000,0000,0000,,że wszyscy możemy być\Ni poczuć się, jak z Kazimierza
Dialogue: 0,0:18:06.63,0:18:09.95,Default,,0000,0000,0000,,i w ten sposób - i muzea i społeczność -
Dialogue: 0,0:18:09.98,0:18:14.36,Default,,0000,0000,0000,,dużo piękniej i ciekawiej\Nopowiedzieć historię tego miejsca.
Dialogue: 0,0:18:14.39,0:18:15.71,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo dziękuję.
Dialogue: 0,0:18:15.73,0:18:21.21,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)