[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.31,0:00:06.37,Default,,0000,0000,0000,,Yetmiş bin yıl önce,\Natalarımız önemsiz hayvanlardı.
Dialogue: 0,0:00:06.40,0:00:10.50,Default,,0000,0000,0000,,Tarih öncesi insanların en önemli özelliği
Dialogue: 0,0:00:10.52,0:00:12.47,Default,,0000,0000,0000,,önemsiz olmalarıdır.
Dialogue: 0,0:00:12.50,0:00:17.63,Default,,0000,0000,0000,,Dünya'ya etkileri denizanasından\Nveya ateş böceklerinden
Dialogue: 0,0:00:17.66,0:00:20.23,Default,,0000,0000,0000,,veya ağaç kakanlardan daha fazla değildi.
Dialogue: 0,0:00:20.64,0:00:24.23,Default,,0000,0000,0000,,Bugün tam tersine, \Ngezegeni biz kontrol ediyoruz.
Dialogue: 0,0:00:24.85,0:00:26.20,Default,,0000,0000,0000,,Ve soru şu:
Dialogue: 0,0:00:26.22,0:00:29.34,Default,,0000,0000,0000,,Oradan buraya nasıl geldik?
Dialogue: 0,0:00:29.60,0:00:33.14,Default,,0000,0000,0000,,Kendimizi, Afrika'nın bir köşesinde\N
Dialogue: 0,0:00:33.14,0:00:36.31,Default,,0000,0000,0000,,kendi işine bakan önemsiz maymunlardan
Dialogue: 0,0:00:36.31,0:00:39.32,Default,,0000,0000,0000,,Dünya hükümdarlarına nasıl çevirdik?
Dialogue: 0,0:00:39.88,0:00:44.51,Default,,0000,0000,0000,,Genelde, diğer hayvanlarla aramızdaki
Dialogue: 0,0:00:44.51,0:00:47.07,Default,,0000,0000,0000,,bireysel farklara bakarız.
Dialogue: 0,0:00:47.41,0:00:50.97,Default,,0000,0000,0000,,Biz, -ben- ayrı bir özelliğimiz olduğuna,
Dialogue: 0,0:00:50.97,0:00:55.48,Default,,0000,0000,0000,,bedenimde ve beynimde beni, \Nköpek, domuz
Dialogue: 0,0:00:55.48,0:00:59.43,Default,,0000,0000,0000,,ya da şempanzeye oranla \Ndaha üstün kılan
Dialogue: 0,0:00:59.43,0:01:03.08,Default,,0000,0000,0000,,bir yönüm olduğuna inanmak isteriz.
Dialogue: 0,0:01:03.08,0:01:06.57,Default,,0000,0000,0000,,Bireysel seviyedeki gerçek maalesef şu:
Dialogue: 0,0:01:06.57,0:01:09.83,Default,,0000,0000,0000,,utanılacak kadar şempanzelere benziyorum.
Dialogue: 0,0:01:10.03,0:01:14.80,Default,,0000,0000,0000,,Şempanzeyle beni ıssız\Nbir adaya götürseniz ve
Dialogue: 0,0:01:14.80,0:01:19.54,Default,,0000,0000,0000,,kim daha uzun hayatta kalır diye baksanız,
Dialogue: 0,0:01:19.56,0:01:24.68,Default,,0000,0000,0000,,ben iddiamı şempanze üzerine yapardım\Nkendime değil
Dialogue: 0,0:01:25.31,0:01:28.44,Default,,0000,0000,0000,,Kişisel bir hatam olduğundan değil.
Dialogue: 0,0:01:28.47,0:01:32.25,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım, herhangi birimizi tek başımıza
Dialogue: 0,0:01:32.25,0:01:34.58,Default,,0000,0000,0000,,bir şempanzeyle adaya bıraksalar
Dialogue: 0,0:01:34.61,0:01:37.50,Default,,0000,0000,0000,,her zaman şempanze daha iyi iş çıkarır.
Dialogue: 0,0:01:38.82,0:01:42.82,Default,,0000,0000,0000,,Hayvanlarla insanlar arasındaki asıl fark
Dialogue: 0,0:01:42.82,0:01:45.22,Default,,0000,0000,0000,,bireysel seviyede değildir.
Dialogue: 0,0:01:45.22,0:01:47.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu fark toplumsal seviyededir.
Dialogue: 0,0:01:47.42,0:01:51.99,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar gezegeni yönetiyorlar çünkü \Nbüyük gruplar halinde
Dialogue: 0,0:01:51.99,0:01:57.30,Default,,0000,0000,0000,,ve uyumlu şekilde\Nortaklık kurabilen tek tür onlar.
Dialogue: 0,0:01:57.30,0:01:59.85,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi diğer türlere bakalım
Dialogue: 0,0:01:59.85,0:02:03.75,Default,,0000,0000,0000,,mesela sosyal böcekler olan arılar \Nve karıncalara,
Dialogue: 0,0:02:03.75,0:02:08.45,Default,,0000,0000,0000,,bunlar büyük gruplar halinde ortaklık\Nkurabiliyorlar fakat uyumlu değiller.
Dialogue: 0,0:02:08.45,0:02:11.13,Default,,0000,0000,0000,,Ortaklıkları çok katı.
Dialogue: 0,0:02:11.13,0:02:15.22,Default,,0000,0000,0000,,Temelde arı kovanı tek yönlü işler.
Dialogue: 0,0:02:15.22,0:02:19.03,Default,,0000,0000,0000,,Eğer yeni bir imkan ya da tehlike olursa
Dialogue: 0,0:02:19.05,0:02:23.59,Default,,0000,0000,0000,,arılar sosyal yapılarını\Nbir gecede değiştiremezler.
Dialogue: 0,0:02:23.62,0:02:26.32,Default,,0000,0000,0000,,Mesela, kraliçeyi idam edip
Dialogue: 0,0:02:26.32,0:02:28.62,Default,,0000,0000,0000,,işçi arılar komünist yönetimi
Dialogue: 0,0:02:28.62,0:02:31.75,Default,,0000,0000,0000,,veya bir arılar cumhuriyeti kuramazlar.
Dialogue: 0,0:02:31.75,0:02:35.24,Default,,0000,0000,0000,,Sosyal memeliler olan kurtlar, \Nfiller, yunuslar
Dialogue: 0,0:02:35.24,0:02:38.59,Default,,0000,0000,0000,,ve şempanzeler gibi diğer hayvanlar
Dialogue: 0,0:02:38.59,0:02:41.45,Default,,0000,0000,0000,,daha uyumlu bir topluluk kurabilirler
Dialogue: 0,0:02:41.48,0:02:44.82,Default,,0000,0000,0000,,ancak bu küçük ölçekli gruplarda olur.
Dialogue: 0,0:02:44.84,0:02:47.72,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü şempanzeler arasındaki işbirliği
Dialogue: 0,0:02:47.74,0:02:51.34,Default,,0000,0000,0000,,birinin diğeri hakkındaki \Nbireysel bilgisine dayanır.
Dialogue: 0,0:02:51.34,0:02:54.36,Default,,0000,0000,0000,,Eğer ben bir şempanzeysem, \Nsen bir şempanzeysen
Dialogue: 0,0:02:54.36,0:02:56.41,Default,,0000,0000,0000,,ve seninle işbirliği yapmak istiyorsam
Dialogue: 0,0:02:56.43,0:02:59.02,Default,,0000,0000,0000,,seni kişisel olarak tanımam gerekir.
Dialogue: 0,0:02:59.05,0:03:00.82,Default,,0000,0000,0000,,Nasıl bir şempanzesin?
Dialogue: 0,0:03:00.84,0:03:02.26,Default,,0000,0000,0000,,İyi bir şempanze misin?
Dialogue: 0,0:03:02.28,0:03:03.93,Default,,0000,0000,0000,,Kötü bir şempanze misin?
Dialogue: 0,0:03:03.96,0:03:05.40,Default,,0000,0000,0000,,Güvenilir misin?
Dialogue: 0,0:03:05.42,0:03:08.48,Default,,0000,0000,0000,,Seni tanımıyorsam seninle \Nnasıl işbirliği yapabilirim?
Dialogue: 0,0:03:09.68,0:03:13.43,Default,,0000,0000,0000,,Bu iki kabiliyeti bir araya getirebilen\Ntek hayvan
Dialogue: 0,0:03:13.45,0:03:18.05,Default,,0000,0000,0000,,ve uyumlu şeklide işbirliğini \Nbüyük gruplar halinde başaran
Dialogue: 0,0:03:18.05,0:03:20.40,Default,,0000,0000,0000,,sadece bizleriz, Homo sapiensler.
Dialogue: 0,0:03:21.22,0:03:25.10,Default,,0000,0000,0000,,Bire bir ya da ona on
Dialogue: 0,0:03:25.13,0:03:27.70,Default,,0000,0000,0000,,şempanzeler bizden daha iyi olabilirler.
Dialogue: 0,0:03:28.11,0:03:33.04,Default,,0000,0000,0000,,Fakat 1.000 insana karşı \N1.000 şempanze koyarsanız,
Dialogue: 0,0:03:33.04,0:03:36.97,Default,,0000,0000,0000,,insanlar kolayca kazanacaktır.\NBasit bir sebepten,
Dialogue: 0,0:03:36.97,0:03:41.03,Default,,0000,0000,0000,,çünkü 1.000 şempanze \Nbirlikte hareket edemez.
Dialogue: 0,0:03:41.34,0:03:45.39,Default,,0000,0000,0000,,Eğer, 100.000 şempanzeyi Oxford Meydanına,
Dialogue: 0,0:03:45.41,0:03:49.03,Default,,0000,0000,0000,,Wembley Stadyumuna, Tienanmen Meydanına
Dialogue: 0,0:03:49.05,0:03:51.58,Default,,0000,0000,0000,,ya da Vatikan'a toplamak isterseniz
Dialogue: 0,0:03:51.61,0:03:54.18,Default,,0000,0000,0000,,sadece kaos oluşur, tam bir kaos.
Dialogue: 0,0:03:54.18,0:03:58.12,Default,,0000,0000,0000,,Wembley Stadyumu'nda\N100.000 şempanzeyi düşünün.
Dialogue: 0,0:03:58.12,0:04:00.01,Default,,0000,0000,0000,,Tamamen çılgınlık.
Dialogue: 0,0:04:00.01,0:04:03.98,Default,,0000,0000,0000,,Oysa, insanlar rahatça orada toplanırlar
Dialogue: 0,0:04:03.98,0:04:09.27,Default,,0000,0000,0000,,ve elde ettiğimiz genelde kaos değildir.
Dialogue: 0,0:04:09.27,0:04:15.74,Default,,0000,0000,0000,,Genellikle, çok etkili ve gelişmiş\Nbir işbirliği yapısıdır.
Dialogue: 0,0:04:16.55,0:04:20.85,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlık tarihindeki büyük başarılar,
Dialogue: 0,0:04:20.85,0:04:24.45,Default,,0000,0000,0000,,Piramitleri inşa etmek ya da\NAy'a gitmek gibi
Dialogue: 0,0:04:24.48,0:04:27.05,Default,,0000,0000,0000,,bireysel yeteneklere dayalı değildir.
Dialogue: 0,0:04:27.07,0:04:31.11,Default,,0000,0000,0000,,Büyük gruplar olarak uyumlu\Nhareket etmeye dayalıdır.
Dialogue: 0,0:04:31.46,0:04:35.39,Default,,0000,0000,0000,,Şu an yaptığım\Nbu konuşmayı bile düşünürseniz,
Dialogue: 0,0:04:35.39,0:04:41.13,Default,,0000,0000,0000,,300 - 400 kişilik bir dinleyici önünde \Nduruyorum,
Dialogue: 0,0:04:41.13,0:04:44.74,Default,,0000,0000,0000,,çoğunuz hiç tanımadığım kişilersiniz.
Dialogue: 0,0:04:45.15,0:04:49.23,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şekilde, bu toplantıyı
Dialogue: 0,0:04:49.23,0:04:51.56,Default,,0000,0000,0000,,düzenleyenleri de tanımıyorum.
Dialogue: 0,0:04:51.82,0:04:55.88,Default,,0000,0000,0000,,Dün, beni buraya,\NLondra'ya getiren uçaktaki
Dialogue: 0,0:04:55.88,0:04:58.98,Default,,0000,0000,0000,,uçuş ekibi ve pilotu da tanımıyorum.
Dialogue: 0,0:04:59.23,0:05:03.31,Default,,0000,0000,0000,,Dediklerimi kaydedenleri, bu mikrofon ve
Dialogue: 0,0:05:03.31,0:05:07.54,Default,,0000,0000,0000,,kamerayı icat edip üretenleri tanımıyorum.
Dialogue: 0,0:05:08.02,0:05:11.47,Default,,0000,0000,0000,,Bu konuşmayı hazırlarken \Nokuduğum kitap
Dialogue: 0,0:05:11.47,0:05:13.100,Default,,0000,0000,0000,,ve makaleleri yazanları tanımıyorum.
Dialogue: 0,0:05:14.24,0:05:17.16,Default,,0000,0000,0000,,Ve tabii ki internet üzerinden bu konuşmayı
Dialogue: 0,0:05:17.16,0:05:21.13,Default,,0000,0000,0000,,belki de Boenos Aires ya da \NYeni Delhi'den seyredecek olan
Dialogue: 0,0:05:21.13,0:05:24.05,Default,,0000,0000,0000,,tüm o insanları da tanımıyorum.
Dialogue: 0,0:05:24.16,0:05:27.69,Default,,0000,0000,0000,,Birbirimizi tanımasak da, yine de
Dialogue: 0,0:05:27.69,0:05:32.90,Default,,0000,0000,0000,,küresel fikir alış verişini \Ngerçekleştirebiliriz.
Dialogue: 0,0:05:33.67,0:05:36.93,Default,,0000,0000,0000,,İşte, şempanzelerin yapamadığı budur.
Dialogue: 0,0:05:36.93,0:05:39.94,Default,,0000,0000,0000,,Tabii ki haberleşirler, fakat \Nasla bir şempanzeyi
Dialogue: 0,0:05:39.94,0:05:44.79,Default,,0000,0000,0000,,uzaktaki bir şempanze grubuna\Nmuzlar ya da filler hakkında
Dialogue: 0,0:05:44.79,0:05:48.93,Default,,0000,0000,0000,,bir konuşma yapmak için \Nseyahat ederken göremezsiniz.
Dialogue: 0,0:05:48.93,0:05:52.55,Default,,0000,0000,0000,,Ya da onları ilgilendiren \Nbaşka bir konu hakkında.
Dialogue: 0,0:05:53.25,0:05:56.88,Default,,0000,0000,0000,,Tabii ki işbirliği her zaman hoş değildir.
Dialogue: 0,0:05:56.88,0:06:00.50,Default,,0000,0000,0000,,Tarih boyunca insanların yaptığı\Nonca korkunç şey
Dialogue: 0,0:06:00.50,0:06:03.77,Default,,0000,0000,0000,,ki bazıları çok daha korkunç,
Dialogue: 0,0:06:03.77,0:06:08.75,Default,,0000,0000,0000,,tüm bunlar yine\Nbüyük ölçekli işbirliğine dayanır.
Dialogue: 0,0:06:08.75,0:06:11.52,Default,,0000,0000,0000,,Hapishaneler, işbirliği sistemidir.
Dialogue: 0,0:06:11.52,0:06:14.47,Default,,0000,0000,0000,,Mezbahalar işbirliği sistemidir.
Dialogue: 0,0:06:14.47,0:06:17.53,Default,,0000,0000,0000,,Toplama kampları işbirliği sistemidir.
Dialogue: 0,0:06:17.91,0:06:23.68,Default,,0000,0000,0000,,Şempanzelerin mezbahaları, hapishaneleri\Nve toplama kampları yoktur.
Dialogue: 0,0:06:23.93,0:06:27.62,Default,,0000,0000,0000,,Farz edin ki, sizi bu ihtimale inandırdım.
Dialogue: 0,0:06:27.62,0:06:33.26,Default,,0000,0000,0000,,Evet, uyum içinde işbirliği yapabildiğimiz \Niçin Dünya'yı yönetiyoruz.
Dialogue: 0,0:06:33.52,0:06:36.46,Default,,0000,0000,0000,,O zaman, meraklı dinleyicilerin aklına
Dialogue: 0,0:06:36.46,0:06:39.26,Default,,0000,0000,0000,,hemen ikinci bir soru gelir:
Dialogue: 0,0:06:39.26,0:06:41.98,Default,,0000,0000,0000,,Tam olarak bunu nasıl yapıyoruz?
Dialogue: 0,0:06:41.98,0:06:47.97,Default,,0000,0000,0000,,Böyle bir işbirliği için tüm hayvanlar \Narasından sadece bizi etkileyen ne?
Dialogue: 0,0:06:49.71,0:06:52.26,Default,,0000,0000,0000,,Bunun cevabı hayal etme gücümüzdür.
Dialogue: 0,0:06:52.100,0:06:58.43,Default,,0000,0000,0000,,Sayısız yabancıyla uyumlu bir \Nişbirliği yapabiliriz, çünkü
Dialogue: 0,0:06:58.45,0:07:02.19,Default,,0000,0000,0000,,bu gezegendeki hayvanlardan sadece biz
Dialogue: 0,0:07:02.19,0:07:06.77,Default,,0000,0000,0000,,hayal ürünü şeyleri kurgular ve inanırız.
Dialogue: 0,0:07:07.26,0:07:11.55,Default,,0000,0000,0000,,Herkes aynı hayal ürününe inandığı sürece
Dialogue: 0,0:07:11.55,0:07:15.46,Default,,0000,0000,0000,,herkes aynı kurallara uyar ve itaat eder,
Dialogue: 0,0:07:15.46,0:07:18.28,Default,,0000,0000,0000,,aynı kalıplar ve aynı değerlere.
Dialogue: 0,0:07:18.64,0:07:22.52,Default,,0000,0000,0000,,Tüm diğer hayvanlar, haberleşirken
Dialogue: 0,0:07:22.52,0:07:25.25,Default,,0000,0000,0000,,sadece gerçeği tanımlarlar.
Dialogue: 0,0:07:25.59,0:07:29.78,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin şempanze "Bak, bir aslan \Nhadi kaçalım." ya da
Dialogue: 0,0:07:29.78,0:07:33.94,Default,,0000,0000,0000,,"Bak bir muz ağacı, \Nhadi gidip toplayalım." diyebilir.
Dialogue: 0,0:07:33.94,0:07:40.30,Default,,0000,0000,0000,,Tam tersine insanlar, sadece \Ngerçeği anlatmak için konuşmazlar.
Dialogue: 0,0:07:40.30,0:07:45.15,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda yeni gerçeklikler ve\Nuydurma gerçeklikler yaratırlar.
Dialogue: 0,0:07:45.15,0:07:49.49,Default,,0000,0000,0000,,Bir insan "Bak, yukarıda bulutların \Nüstünde Tanrı var." diyebilir.
Dialogue: 0,0:07:49.49,0:07:51.72,Default,,0000,0000,0000,,"Eğer dediğim şeyi yapmazsanız,
Dialogue: 0,0:07:51.72,0:07:54.98,Default,,0000,0000,0000,,öldüğünüzde,Tanrı sizi cezalandırıp\Ncehenneme atar."
Dialogue: 0,0:07:54.99,0:07:59.02,Default,,0000,0000,0000,,Ürettiğim bu hikayeye hepiniz inanırsanız,
Dialogue: 0,0:07:59.02,0:08:02.49,Default,,0000,0000,0000,,aynı kalıpları, kural ve değerleri benimsersiniz
Dialogue: 0,0:08:02.49,0:08:04.38,Default,,0000,0000,0000,,ve işbirliği yapabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:08:04.38,0:08:07.19,Default,,0000,0000,0000,,Bunu ancak insanlar yapabilir.
Dialogue: 0,0:08:07.21,0:08:10.49,Default,,0000,0000,0000,,"Öldükten sonra şempanzeler cennetine\Ngideceksin..."
Dialogue: 0,0:08:10.49,0:08:14.90,Default,,0000,0000,0000,,diyerek bir şempanzeyi, size muz \Nvermesi için kandıramazsınız.
Dialogue: 0,0:08:14.90,0:08:15.83,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:08:15.83,0:08:19.22,Default,,0000,0000,0000,,"...ve iyi davranışın için\Npek çok muz alacaksın."
Dialogue: 0,0:08:19.22,0:08:20.98,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi ver o muzu bana."
Dialogue: 0,0:08:20.98,0:08:23.69,Default,,0000,0000,0000,,Böyle bir hikayeye hiç bir şempanze\Ninanmayacaktır.
Dialogue: 0,0:08:23.69,0:08:26.50,Default,,0000,0000,0000,,Sadece insanlar böyle bir şeye inanır.
Dialogue: 0,0:08:26.50,0:08:28.64,Default,,0000,0000,0000,,Dünyayı yönetme sebebimiz olan,
Dialogue: 0,0:08:28.64,0:08:34.38,Default,,0000,0000,0000,,şempanzelerin hayvanat bahçeleri ve\Nlaboratuvarlara kilitlenmesine sebep olan.
Dialogue: 0,0:08:34.64,0:08:38.09,Default,,0000,0000,0000,,Bunu kabul edilebilir bulabilirsiniz, evet,
Dialogue: 0,0:08:38.09,0:08:44.19,Default,,0000,0000,0000,,dini alanda, insanlar aynı kurguya\Ninanarak işbirliği yaparlar.
Dialogue: 0,0:08:44.19,0:08:50.09,Default,,0000,0000,0000,,Bir katedral ya da cami yapmak için, \Nhaçlı seferi ya da cihada katılmak için
Dialogue: 0,0:08:50.09,0:08:54.80,Default,,0000,0000,0000,,milyonlarca insan bir araya gelir, \Nçünkü hepsi Tanrı, cennet
Dialogue: 0,0:08:54.80,0:08:57.100,Default,,0000,0000,0000,,ve cehennem hakkında aynı \Nhikayeye inanmışlardır.
Dialogue: 0,0:08:57.100,0:09:00.31,Default,,0000,0000,0000,,Fakat vurgulamak istediğim şey,
Dialogue: 0,0:09:00.31,0:09:07.83,Default,,0000,0000,0000,,sadece dini alanda değil, \Ndiğer tüm kitlesel işbirliklerinde de
Dialogue: 0,0:09:07.83,0:09:11.73,Default,,0000,0000,0000,,aynı mekanizmanın geçerliliğidir.
Dialogue: 0,0:09:11.73,0:09:13.95,Default,,0000,0000,0000,,Mesela hukuk alanını ele alın.
Dialogue: 0,0:09:14.53,0:09:20.62,Default,,0000,0000,0000,,Bugün Dünya'yadaki çoğu hukuk sistemi,\Ninsan hakları inancına dayanır.
Dialogue: 0,0:09:21.25,0:09:23.53,Default,,0000,0000,0000,,Peki ama, insan hakları nedir?
Dialogue: 0,0:09:23.54,0:09:28.27,Default,,0000,0000,0000,,İnsan hakları, Tanrı ve cennet gibi \Nbizim yazdığımız bir hikayedir.
Dialogue: 0,0:09:28.27,0:09:30.92,Default,,0000,0000,0000,,Nesnel gerçeklik değillerdir.
Dialogue: 0,0:09:30.92,0:09:34.77,Default,,0000,0000,0000,,Homo sapiens olmanın \Nbiyolojik etkisi değillerdir.
Dialogue: 0,0:09:34.77,0:09:38.75,Default,,0000,0000,0000,,Bir insanı alıp, kesip içine baksak
Dialogue: 0,0:09:38.75,0:09:43.71,Default,,0000,0000,0000,,kalp, böbrekler, nöronlar,\Nhormonlar ve DNA bulursunuz,
Dialogue: 0,0:09:43.71,0:09:46.32,Default,,0000,0000,0000,,ama tek bir hak bulamazsınız.
Dialogue: 0,0:09:46.32,0:09:49.96,Default,,0000,0000,0000,,Hakları sadece hikayelerde bulursunuz.
Dialogue: 0,0:09:49.96,0:09:54.62,Default,,0000,0000,0000,,Kendi yazdığımız ve bir kaç yüzyıldır\Netrafa yaydığımız hikayelerde.
Dialogue: 0,0:09:54.62,0:09:59.66,Default,,0000,0000,0000,,Belki çok iyi hikayelerdir \Nya da çok olumlu hikayeleridir,
Dialogue: 0,0:09:59.66,0:10:03.58,Default,,0000,0000,0000,,ancak halen bizim uydurup\Nyazdığımız hikayelerdir.
Dialogue: 0,0:10:03.58,0:10:06.18,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şey politik alanda da doğrudur.
Dialogue: 0,0:10:06.56,0:10:12.93,Default,,0000,0000,0000,,Modern politikanın en önemli faktörleri\Ndevletler ve milletlerdir.
Dialogue: 0,0:10:12.93,0:10:15.13,Default,,0000,0000,0000,,İyi de devlet ve millet nedir?
Dialogue: 0,0:10:15.59,0:10:17.80,Default,,0000,0000,0000,,Nesnel gerçeklik değillerdir.
Dialogue: 0,0:10:17.80,0:10:20.50,Default,,0000,0000,0000,,Bir dağ nesnel bir gerçektir.
Dialogue: 0,0:10:20.50,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Görebilir, dokunabilir, \Nhatta koklayabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:26.12,Default,,0000,0000,0000,,Fakat millet ya da devlet
Dialogue: 0,0:10:26.12,0:10:29.78,Default,,0000,0000,0000,,İsrail, İran, Fransa ya da Almanya gibi
Dialogue: 0,0:10:29.78,0:10:31.99,Default,,0000,0000,0000,,bunlar sadece bizim yazdığımız
Dialogue: 0,0:10:31.99,0:10:35.04,Default,,0000,0000,0000,,ve kuvvetli bağlar kurduğumuz\Nhikayelerdir.
Dialogue: 0,0:10:35.04,0:10:37.55,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şey ekonomik alanda da geçerlidir.
Dialogue: 0,0:10:37.89,0:10:41.63,Default,,0000,0000,0000,,Bugün küresel ekonominin \Nen önemli aktörleri
Dialogue: 0,0:10:41.63,0:10:43.88,Default,,0000,0000,0000,,şirketler ve kuruluşlardır.
Dialogue: 0,0:10:44.41,0:10:48.12,Default,,0000,0000,0000,,Bugün pek çoğunuz belki de\NGoogle, Toyota
Dialogue: 0,0:10:48.12,0:10:51.32,Default,,0000,0000,0000,,ya da McDonald's gibi \Nkuruluşlarda çalışıyorsunuz.
Dialogue: 0,0:10:51.44,0:10:53.64,Default,,0000,0000,0000,,Aslında bunlar nedir?
Dialogue: 0,0:10:54.24,0:10:57.93,Default,,0000,0000,0000,,Avukatların dediği gibi \Nhukuki kurgulardır.
Dialogue: 0,0:10:58.36,0:11:01.84,Default,,0000,0000,0000,,Avukat dediğimiz güçlü büyücülerin \N
Dialogue: 0,0:11:01.86,0:11:05.19,Default,,0000,0000,0000,,keşfedip sürdürdüğü hikayelerdir.
Dialogue: 0,0:11:05.22,0:11:06.66,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:11:06.68,0:11:10.10,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya kuruluşlar bütün gün ne yaparlar?
Dialogue: 0,0:11:10.13,0:11:12.98,Default,,0000,0000,0000,,Çoğunlukla, para kazanmaya çalışırlar.
Dialogue: 0,0:11:13.41,0:11:14.74,Default,,0000,0000,0000,,O zaman, para nedir?
Dialogue: 0,0:11:14.77,0:11:19.80,Default,,0000,0000,0000,,Gene, para nesnel bir gerçek değildir;\Nnesnel değeri yoktur.
Dialogue: 0,0:11:19.80,0:11:23.28,Default,,0000,0000,0000,,O yeşil kağıt parçasını elinize alın\Ndolar banknotunu.
Dialogue: 0,0:11:23.30,0:11:25.71,Default,,0000,0000,0000,,Ona bakın, değeri yoktur.
Dialogue: 0,0:11:25.71,0:11:27.93,Default,,0000,0000,0000,,Onu yiyemezsiniz, içemezsiniz,
Dialogue: 0,0:11:27.96,0:11:29.25,Default,,0000,0000,0000,,giyemezsiniz.
Dialogue: 0,0:11:29.50,0:11:33.19,Default,,0000,0000,0000,,Daha sonra büyük hikaye anlatıcılar \Nortaya çıktılar.
Dialogue: 0,0:11:33.19,0:11:34.72,Default,,0000,0000,0000,,Büyük bankacılar,
Dialogue: 0,0:11:34.72,0:11:36.21,Default,,0000,0000,0000,,para bakanları,
Dialogue: 0,0:11:36.21,0:11:37.90,Default,,0000,0000,0000,,başbakanlar ve bize
Dialogue: 0,0:11:37.90,0:11:40.60,Default,,0000,0000,0000,,oldukça ikna edici bir hikaye anlattılar:
Dialogue: 0,0:11:40.60,0:11:42.62,Default,,0000,0000,0000,,"Bak, bu yeşil kağıdı görüyor musun?
Dialogue: 0,0:11:42.62,0:11:45.24,Default,,0000,0000,0000,,Bu tam olarak 10 muz değerinde."
Dialogue: 0,0:11:45.24,0:11:47.70,Default,,0000,0000,0000,,Eğer buna ben inanırsam, siz inanırsanız,
Dialogue: 0,0:11:47.72,0:11:49.43,Default,,0000,0000,0000,,ve herkes inanırsa,
Dialogue: 0,0:11:49.43,0:11:51.42,Default,,0000,0000,0000,,bu gerçekten işe yarar.
Dialogue: 0,0:11:51.42,0:11:53.99,Default,,0000,0000,0000,,Bu değersiz kağıdı alıp,
Dialogue: 0,0:11:53.99,0:11:55.61,Default,,0000,0000,0000,,markete gidip,
Dialogue: 0,0:11:55.61,0:11:59.30,Default,,0000,0000,0000,,hiç karşılaşmadığım bir yabancıya verip,
Dialogue: 0,0:11:59.30,0:12:04.89,Default,,0000,0000,0000,,karşılığında yiyebileceğim \Ngerçek muzlar alabilirim.
Dialogue: 0,0:12:04.89,0:12:06.56,Default,,0000,0000,0000,,Bu şaşırtıcı bir şeydir.
Dialogue: 0,0:12:06.56,0:12:08.49,Default,,0000,0000,0000,,Bunu şempanzelerle yapamazsınız.
Dialogue: 0,0:12:08.49,0:12:10.89,Default,,0000,0000,0000,,Tabii ki, şempanzeler takas ederler:
Dialogue: 0,0:12:10.89,0:12:13.50,Default,,0000,0000,0000,,"Evet, bana hindistan cevizi ver,\Nben muz vereceğim."
Dialogue: 0,0:12:13.50,0:12:14.97,Default,,0000,0000,0000,,Bu olur.
Dialogue: 0,0:12:14.97,0:12:17.96,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, bana değersiz bir parça kağıt ver
Dialogue: 0,0:12:17.96,0:12:19.93,Default,,0000,0000,0000,,ve sana muz vermemi bekle?
Dialogue: 0,0:12:19.93,0:12:20.71,Default,,0000,0000,0000,,Asla !
Dialogue: 0,0:12:20.71,0:12:22.40,Default,,0000,0000,0000,,Beni ne sandın, insan mı?
Dialogue: 0,0:12:22.40,0:12:24.93,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:12:24.95,0:12:28.77,Default,,0000,0000,0000,,Para, aslında, insanlarca icat edilip
Dialogue: 0,0:12:28.77,0:12:31.75,Default,,0000,0000,0000,,anlatılmış en başarılı hikayedir.
Dialogue: 0,0:12:31.78,0:12:36.12,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü herkesin inandığı tek hikayedir.
Dialogue: 0,0:12:36.69,0:12:39.48,Default,,0000,0000,0000,,Herkes Tanrı'ya inanmıyor,
Dialogue: 0,0:12:39.51,0:12:42.53,Default,,0000,0000,0000,,herkes insan haklarına inanmıyor,
Dialogue: 0,0:12:42.56,0:12:45.34,Default,,0000,0000,0000,,herkes milliyetçiliğe inanmıyor,
Dialogue: 0,0:12:45.36,0:12:49.11,Default,,0000,0000,0000,,ama herkes paraya ve \Ndolar banknotuna inanıyor.
Dialogue: 0,0:12:49.51,0:12:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Hatta Osama Bin Laden bile.
Dialogue: 0,0:12:51.52,0:12:55.38,Default,,0000,0000,0000,,Amerikan politikalarından ve\Ndininden nefret ediyor
Dialogue: 0,0:12:55.38,0:12:56.86,Default,,0000,0000,0000,,ve Amerikan kültüründen,
Dialogue: 0,0:12:56.86,0:12:59.89,Default,,0000,0000,0000,,fakat Amerikan dolarına bir itirazı yok.
Dialogue: 0,0:12:59.89,0:13:01.100,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, onlara oldukça düşkün.
Dialogue: 0,0:13:01.100,0:13:04.16,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:13:04.17,0:13:05.91,Default,,0000,0000,0000,,Sonuç olarak:
Dialogue: 0,0:13:05.91,0:13:12.53,Default,,0000,0000,0000,,Biz insanlar Dünya'yı kontrol ediyoruz,\Nçünkü ikili gerçeklik içinde yaşıyoruz.
Dialogue: 0,0:13:12.55,0:13:16.85,Default,,0000,0000,0000,,Tüm diğer hayvanlar nesnel \Ntek bir gerçeklik içinde yaşıyorlar.
Dialogue: 0,0:13:16.85,0:13:21.54,Default,,0000,0000,0000,,Gerçeklikleri, nehirler, ağaçlar, \Nfiller ve aslanlar gibi
Dialogue: 0,0:13:21.57,0:13:25.51,Default,,0000,0000,0000,,nesnel unsurlardan ibaret.
Dialogue: 0,0:13:25.88,0:13:29.75,Default,,0000,0000,0000,,Biz insanlar da \Nnesnel gerçeklikte yaşarız.
Dialogue: 0,0:13:29.77,0:13:35.24,Default,,0000,0000,0000,,Bizim dünyamızda da nehirler, \Nağaçlar, aslanlar ve filler vardır.
Dialogue: 0,0:13:35.24,0:13:37.26,Default,,0000,0000,0000,,Ancak yüzyıllar içinde,
Dialogue: 0,0:13:37.26,0:13:41.12,Default,,0000,0000,0000,,bu nesnel gerçekliğin üzerine\N
Dialogue: 0,0:13:41.12,0:13:45.53,Default,,0000,0000,0000,,kurgulanmış ikinci bir\Ngerçeklik katmanı inşa ettik.
Dialogue: 0,0:13:45.56,0:13:49.12,Default,,0000,0000,0000,,Uluslar, tanrılar, para, kuruluşlar gibi
Dialogue: 0,0:13:49.15,0:13:53.68,Default,,0000,0000,0000,,kurgulanmış unsurlardan oluşmuş bir gerçeklik.
Dialogue: 0,0:13:54.21,0:13:58.94,Default,,0000,0000,0000,,Şaşırtıcı olansa, zaman ilerledikçe
Dialogue: 0,0:13:58.94,0:14:04.54,Default,,0000,0000,0000,,bu kurmaca gerçeklik \Ngiderek çok daha güçlendi
Dialogue: 0,0:14:04.56,0:14:09.13,Default,,0000,0000,0000,,ve bugün, Dünya'nın en güçlü kuvvetleri
Dialogue: 0,0:14:09.13,0:14:11.78,Default,,0000,0000,0000,,bu kurgusal unsurlardır.
Dialogue: 0,0:14:11.78,0:14:18.05,Default,,0000,0000,0000,,Bugün, geriye kalan nehirler, ağaçlar,\Naslanlar ve fillerin kaderi;
Dialogue: 0,0:14:18.05,0:14:22.63,Default,,0000,0000,0000,,Birleşik Devletler, Google \Nve Dünya Bankası gibi
Dialogue: 0,0:14:22.63,0:14:28.57,Default,,0000,0000,0000,,bu kurgusal unsurların karar ve \Nisteklerine tabidir ki
Dialogue: 0,0:14:28.57,0:14:32.74,Default,,0000,0000,0000,,bunlar sadece bizim hayalimizde var \Nolan unsurlardır.
Dialogue: 0,0:14:32.74,0:14:34.68,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler.
Dialogue: 0,0:14:34.68,0:14:37.81,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)
Dialogue: 0,0:14:40.31,0:14:43.33,Default,,0000,0000,0000,,Bruno Giussani: Teşekkürler.\NYuval, yeni bir kitabın çıktı.
Dialogue: 0,0:14:43.33,0:14:47.04,Default,,0000,0000,0000,,"After Sapiens" (Sapiens sonrası)\Nyeni bir tane yazdın\N
Dialogue: 0,0:14:47.04,0:14:50.52,Default,,0000,0000,0000,,ve Hibruca yayınlandı, \Nancak henüz ingilizceye çevrilmedi
Dialogue: 0,0:14:50.52,0:14:52.88,Default,,0000,0000,0000,,Yuval Noah Harari : \NÇevirisi için çalışıyorum.
Dialogue: 0,0:14:52.88,0:14:55.87,Default,,0000,0000,0000,,BG: Kitapta, eğer doğru anladıysam,
Dialogue: 0,0:14:55.87,0:15:00.61,Default,,0000,0000,0000,,şu anda deneyimlemekte olduğumuz \Nmüthiş atılımları tartışıyorsun
Dialogue: 0,0:15:00.61,0:15:04.80,Default,,0000,0000,0000,,sadece potansiyel olarak \Nhayatlarımızı iyileştirmeyecek
Dialogue: 0,0:15:04.80,0:15:06.75,Default,,0000,0000,0000,,hatta - yinelemek isterim -
Dialogue: 0,0:15:06.75,0:15:10.79,Default,,0000,0000,0000,,"...endüstriel devrimin yaptığı gibi\Nyeni sınıflar ve yeni sorunlar." yaratacak.
Dialogue: 0,0:15:10.79,0:15:12.66,Default,,0000,0000,0000,,Bize ayrıntıları verebilir misin?
Dialogue: 0,0:15:12.66,0:15:14.63,Default,,0000,0000,0000,,YNH: Evet, sanayil devriminde,
Dialogue: 0,0:15:14.63,0:15:19.44,Default,,0000,0000,0000,,şehirli işçilerin yeni bir çeşidinin \Noluştuğunu gördük.
Dialogue: 0,0:15:19.44,0:15:24.15,Default,,0000,0000,0000,,Ve son 200 yılı içeren politik ve\Nsosyal tarih daha çok
Dialogue: 0,0:15:24.15,0:15:28.45,Default,,0000,0000,0000,,bu sınıfla ve yeni sorun ve imkanlarla\Nne yapılacağıyla ilgilenmiş.
Dialogue: 0,0:15:28.45,0:15:33.27,Default,,0000,0000,0000,,Faydasız insanlardan oluşan büyük ve \Nyeni bir sınıfın oluştuğunu görüyoruz.
Dialogue: 0,0:15:33.27,0:15:34.46,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:15:34.46,0:15:39.51,Default,,0000,0000,0000,,Bilgisayarlar çok daha fazla alanda, \Nçok daha iyileştikçe,
Dialogue: 0,0:15:39.51,0:15:44.24,Default,,0000,0000,0000,,bariz bir ihtimal olarak, çoğu alanda\Nbilgisayarlar bizi aşacaklar
Dialogue: 0,0:15:44.24,0:15:47.90,Default,,0000,0000,0000,,ve insanları gereksiz kılacaklar.
Dialogue: 0,0:15:47.90,0:15:51.08,Default,,0000,0000,0000,,Ardından, 21. yüzyılın politik ve \Nekonomik büyük sorusu
Dialogue: 0,0:15:51.08,0:15:53.99,Default,,0000,0000,0000,,"İnsanlara ne için ihtiyacımız var?"
Dialogue: 0,0:15:53.99,0:15:55.05,Default,,0000,0000,0000,,olacaktır.
Dialogue: 0,0:15:55.05,0:15:58.64,Default,,0000,0000,0000,,En azından "Bu kadar çok insana\Nne için ihtiyacımız var?"
Dialogue: 0,0:15:58.64,0:16:01.06,Default,,0000,0000,0000,,BG: Kitabında bir cevap var mı?
Dialogue: 0,0:16:01.06,0:16:04.09,Default,,0000,0000,0000,,YNH: Şu anda, elimizdeki en iyi tahmin,
Dialogue: 0,0:16:04.09,0:16:07.08,Default,,0000,0000,0000,,haplar ve bilgisayar oyunlarıyla\Nonları mutlu etmek.
Dialogue: 0,0:16:07.08,0:16:08.06,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:16:08.06,0:16:11.48,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu pek de ilgi çekici\Nbir gelecek gibi görünmüyor.
Dialogue: 0,0:16:11.48,0:16:14.36,Default,,0000,0000,0000,,BG: O zaman kitapta şöyle diyorsun,\Nşu anda,
Dialogue: 0,0:16:14.36,0:16:18.24,Default,,0000,0000,0000,,belirgin ekonomik eşitsizliklerin \Ngelişme bulguları hakkındaki,
Dialogue: 0,0:16:18.24,0:16:19.66,Default,,0000,0000,0000,,tüm o tartışmalar,
Dialogue: 0,0:16:19.66,0:16:22.28,Default,,0000,0000,0000,,henüz sürecin başlangıcında \Ngibi bir durumda mıyız?
Dialogue: 0,0:16:22.28,0:16:23.86,Default,,0000,0000,0000,,YNH: Bu bir kehanet değil.
Dialogue: 0,0:16:23.86,0:16:27.76,Default,,0000,0000,0000,,Her tür ihtimali bizden önce görüyor.
Dialogue: 0,0:16:27.76,0:16:32.69,Default,,0000,0000,0000,,İhtimallerden biri, kitlesel faydasız \Ninsan sınıfının oluşumu.
Dialogue: 0,0:16:32.69,0:16:37.74,Default,,0000,0000,0000,,Bir diğer ihtimalse, zenginler \Nsanal tanrılığa yükselirken,
Dialogue: 0,0:16:37.74,0:16:41.77,Default,,0000,0000,0000,,fakirlerin faydasız insanlar \Nseviyesine inişiyle
Dialogue: 0,0:16:41.77,0:16:43.59,Default,,0000,0000,0000,,insan türünün
Dialogue: 0,0:16:43.59,0:16:47.56,Default,,0000,0000,0000,,farklı biyolojik sınıflara bölünmesi.
Dialogue: 0,0:16:47.56,0:16:50.20,Default,,0000,0000,0000,,BG: Sanırım bir iki sene içinde \Nyeni bir TED konuşması geliyor.
Dialogue: 0,0:16:50.20,0:16:52.59,Default,,0000,0000,0000,,YNH: Belki de, teşekkürler.\NBG: Yuval, gezinti için teşekkürler.
Dialogue: 0,0:16:52.59,0:16:54.83,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)