1
00:00:00,772 --> 00:00:03,677
Jestem szefem kuchni
i gościem od polityki żywnościowej,

2
00:00:04,779 --> 00:00:08,072
ale pochodzę z rodziny nauczycieli.

3
00:00:08,096 --> 00:00:11,391
Moja siostra zajmuje się
pedagogiką specjalną w Chicago.

4
00:00:11,415 --> 00:00:15,662
Mój ojciec właśnie przeszedł na emeryturę
po 25 latach nauczania w piątej klasie.

5
00:00:16,177 --> 00:00:18,322
Moja ciotka i wujek byli profesorami.

6
00:00:18,346 --> 00:00:19,998
Wszyscy moi kuzyni uczą.

7
00:00:20,022 --> 00:00:23,604
Generalnie wszyscy w mojej rodzinie
zajmują się nauczaniem oprócz mnie.

8
00:00:24,778 --> 00:00:29,622
Nauczyli mnie, że jedynym sposobem
uzyskania właściwych odpowiedzi

9
00:00:29,646 --> 00:00:32,191
jest zadawanie właściwych pytań.

10
00:00:33,051 --> 00:00:34,634
Więc jakie są właściwe pytania

11
00:00:34,658 --> 00:00:38,817
jeśli chodzi o poprawę
wyników edukacyjnych naszych dzieci?

12
00:00:40,806 --> 00:00:43,628
Oczywiście jest wiele ważnych pytań,

13
00:00:43,652 --> 00:00:46,124
ale myślę, że następujące
jest dobre na początek:

14
00:00:47,046 --> 00:00:49,090
Jak postrzegamy powiązanie

15
00:00:49,114 --> 00:00:52,533
między rozwojem umysłu dziecka

16
00:00:52,557 --> 00:00:53,949
i rozwojem jego ciała?

17
00:00:54,870 --> 00:00:57,608
Jakiej nauki spodziewamy się
po naszych dzieciach

18
00:00:57,632 --> 00:01:01,641
jeśli ich dieta jest pełna cukru
i pozbawiona składników odżywczych?

19
00:01:02,617 --> 00:01:04,798
Czego mogą się nauczyć

20
00:01:04,822 --> 00:01:09,284
jeśli ich ciała dosłownie głodują?

21
00:01:10,157 --> 00:01:13,964
I przy całych naszych nakładach na szkoły

22
00:01:13,988 --> 00:01:16,140
powinniśmy zapytać samych siebie:

23
00:01:16,164 --> 00:01:19,110
czy naprawdę pomagamy
naszym dzieciom odnieść sukces?

24
00:01:20,119 --> 00:01:21,824
Kilka lat temu

25
00:01:21,848 --> 00:01:26,002
byłem sędzią w konkursie gotowania
o nazwie "Chopped".

26
00:01:26,598 --> 00:01:29,884
W konkursie czworo kucharzy
rywalizuje używając nieznanych składników,

27
00:01:29,908 --> 00:01:32,552
żeby przekonać się
kto ugotuje najlepsze dania.

28
00:01:33,008 --> 00:01:36,648
Z wyjątkiem jednego odcinka,
który był bardzo specjalny

29
00:01:37,402 --> 00:01:40,834
Zamiast czworga nadgorliwych kucharzy
próbujących stać się centrum uwagi,

30
00:01:40,858 --> 00:01:42,925
o czym osobiście nie mam pojęcia...

31
00:01:42,949 --> 00:01:43,990
(Śmiech)

32
00:01:44,014 --> 00:01:46,673
Ci kucharze byli kucharzami szkolnymi,

33
00:01:46,697 --> 00:01:49,846
wiecie, jak te kobiety,
które nazywaliście "paniami od lunchu",

34
00:01:49,870 --> 00:01:52,834
ale które ja z naciskiem
nazywam "szkolnymi kucharzami".

35
00:01:53,303 --> 00:01:56,283
Te kobiety - Bóg im zapłać -

36
00:01:56,307 --> 00:02:00,240
spędzają całe dnie
gotując dla tysięcy dzieci,

37
00:02:00,264 --> 00:02:04,032
przygotowując im śniadanie i lunch,
przy budżecie 2,68 dolara na jeden lunch,

38
00:02:04,056 --> 00:02:07,194
z czego tak naprawdę tylko
około dolara idzie na jedzenie.

39
00:02:08,226 --> 00:02:11,527
W tym specjalnym odcinku
tajemniczym składnikiem dania głównego

40
00:02:11,575 --> 00:02:12,733
była komosa ryżowa.

41
00:02:13,400 --> 00:02:15,061
Wiem, że minęło dużo czasu

42
00:02:15,085 --> 00:02:17,281
odkąd większość z was jadła szkolny lunch

43
00:02:17,305 --> 00:02:19,917
i że zrobiliśmy postęp w kwestii żywienia,

44
00:02:19,941 --> 00:02:23,465
ale komosa wciąż nie jest uważana za ważną
w większości szkolnych stołówek.

45
00:02:23,489 --> 00:02:24,942
(Śmiech)

46
00:02:24,966 --> 00:02:26,332
Więc było to wyzwanie.

47
00:02:26,957 --> 00:02:30,174
Ale danie, którego nigdy nie zapomnę
ugotowała kobieta

48
00:02:30,198 --> 00:02:31,855
nazywająca się Cheryl Barbara.

49
00:02:31,879 --> 00:02:33,613
Cheryl była dyrektorem ds. żywienia

50
00:02:33,637 --> 00:02:36,114
w szkole High School
in the Community w Connecticut.

51
00:02:36,138 --> 00:02:38,182
Ugotowała przepyszny makaron.

52
00:02:38,206 --> 00:02:39,432
Był niesamowity.

53
00:02:39,456 --> 00:02:42,099
Było to pappardelle z kiełbasą,

54
00:02:42,123 --> 00:02:43,895
jarmużem i parmezanem.

55
00:02:43,919 --> 00:02:47,178
Był pyszny, na poziomie restauracyjnym,
z jednym wyjątkiem -

56
00:02:47,202 --> 00:02:52,164
Cheryl po prostu
wrzuciła do dania komosę bez gotowania.

57
00:02:52,553 --> 00:02:54,273
To była dziwna decyzja,

58
00:02:54,297 --> 00:02:56,770
a komosa była bardzo chrupiąca.

59
00:02:56,794 --> 00:02:59,436
(Śmiech)

60
00:02:59,460 --> 00:03:04,378
Zrobiłem więc to, co powinien zrobić
oskarżycielski sędzia w telewizji

61
00:03:04,402 --> 00:03:06,240
i zapytałem dlaczego to zrobiła.

62
00:03:06,794 --> 00:03:10,113
Cheryl odpowiedziała: "Cóż, po pierwsze
nie wiem co to jest komosa."

63
00:03:10,137 --> 00:03:11,197
(Śmiech)

64
00:03:11,221 --> 00:03:15,237
"Ale wiem, że dzisiaj jest poniedziałek,

65
00:03:15,261 --> 00:03:18,618
i że w mojej szkole,
w High School in the Community,

66
00:03:18,642 --> 00:03:20,534
zawsze gotuję makaron."

67
00:03:21,116 --> 00:03:23,758
Widzicie, Cheryl wyjaśniła,
że wielu z jej uczniów

68
00:03:24,574 --> 00:03:26,812
nie dostaje posiłków w weekendy.

69
00:03:28,728 --> 00:03:30,438
Nie dostają posiłków w soboty.

70
00:03:32,343 --> 00:03:33,993
Nie dostają ich też w niedziele.

71
00:03:35,047 --> 00:03:38,513
Dlatego gotowała makaron,
ponieważ chciała się upewnić

72
00:03:38,537 --> 00:03:43,275
że ugotuje coś, co jej uczniowie
na pewno zjedzą.

73
00:03:44,760 --> 00:03:47,454
Coś pożywnego, jak powiedziała.

74
00:03:48,882 --> 00:03:51,138
Coś, co ich napełni.

75
00:03:52,972 --> 00:03:56,797
Zanim nadszedł poniedziałek

76
00:03:57,967 --> 00:04:00,568
jej uczniowie byli tak głodni,

77
00:04:00,592 --> 00:04:03,345
że nie byli nawet w stanie myśleć o nauce.

78
00:04:04,356 --> 00:04:07,977
Jedzenie było jedynym, o czym myśleli.

79
00:04:10,714 --> 00:04:11,884
Jedynym.

80
00:04:12,296 --> 00:04:15,463
A statystyki niestety
opowiadają tę samą historię.

81
00:04:16,071 --> 00:04:18,752
Spójrzmy więc na tę kwestię
w kontekście dziecka.

82
00:04:20,633 --> 00:04:21,939
I skupimy się na

83
00:04:21,963 --> 00:04:24,207
najważniejszym posiłku dnia, śniadaniu.

84
00:04:24,231 --> 00:04:25,542
Poznajcie Allison.

85
00:04:25,566 --> 00:04:27,070
Ma 12 lat,

86
00:04:27,094 --> 00:04:28,750
jest bardzo mądra,

87
00:04:28,774 --> 00:04:31,537
a kiedy dorośnie chce zostać fizykiem.

88
00:04:31,561 --> 00:04:35,570
Jeśli Allison pójdzie do szkoły,
w której serwuje się pożywne śniadanie

89
00:04:35,594 --> 00:04:36,840
wszystkim uczniom,

90
00:04:36,864 --> 00:04:38,414
oto, co się stanie.

91
00:04:38,946 --> 00:04:42,211
Jej szanse na otrzymanie
pożywnego posiłku,

92
00:04:42,235 --> 00:04:45,401
zawierającego owoce i mleko,
ubogiego w cukier i sól

93
00:04:45,425 --> 00:04:47,011
bardzo wzrosną.

94
00:04:47,637 --> 00:04:51,320
Allison będzie mniej zagrożona otyłością
niż przeciętne dziecko.

95
00:04:51,344 --> 00:04:53,487
Rzadziej będzie musiała
odwiedzać higienistkę.

96
00:04:53,511 --> 00:04:56,172
Będzie miała niższy
poziom lęków i depresji.

97
00:04:56,196 --> 00:04:57,712
Będzie się lepiej zachowywała.

98
00:04:57,736 --> 00:05:01,117
Będzie miała wyższą obecność
i częściej będzie przychodziła punktualnie.

99
00:05:01,141 --> 00:05:02,387
Dlaczego?

100
00:05:02,411 --> 00:05:05,411
Cóż, dlatego, że w szkole
czeka na nią smaczny posiłek.

101
00:05:06,007 --> 00:05:08,834
Allison jest ogólnie zdrowsza

102
00:05:09,461 --> 00:05:10,942
niż przeciętny uczeń.

103
00:05:11,887 --> 00:05:13,520
Co w takim razie z dzieckiem,

104
00:05:13,544 --> 00:05:16,531
na które nie czeka pożywne śniadanie?

105
00:05:16,555 --> 00:05:17,963
Cóż, poznajcie Tommy'ego.

106
00:05:18,546 --> 00:05:20,974
Również ma 12 lat.
Jest wspaniałym dzieckiem.

107
00:05:20,998 --> 00:05:22,478
Chce zostać lekarzem.

108
00:05:22,785 --> 00:05:24,549
Będąc w przedszkolu

109
00:05:24,573 --> 00:05:27,402
już słabiej radzi sobie z matematyką.

110
00:05:28,174 --> 00:05:30,354
Będąc w trzeciej klasie

111
00:05:30,378 --> 00:05:32,975
dostaje gorsze oceny
z matematyki i czytania.

112
00:05:34,158 --> 00:05:35,951
Kiedy ma 11 lat

113
00:05:35,975 --> 00:05:39,806
jest bardziej prawdopodobne,
że Tommy będzie musiał powtarzać klasę.

114
00:05:41,092 --> 00:05:44,189
Badania pokazują, że dzieci
pozbawione stałych posiłków,

115
00:05:44,213 --> 00:05:45,468
zwłaszcza śniadania

116
00:05:45,492 --> 00:05:48,773
mają generalnie obniżone
umiejętności poznawcze.

117
00:05:50,750 --> 00:05:52,884
Jak powszechny jest to problem?

118
00:05:53,676 --> 00:05:55,871
Cóż, niestety, jest on wszechobecny.

119
00:05:57,228 --> 00:05:58,453
Przytoczę dwie statystyki

120
00:05:58,477 --> 00:06:01,441
wyglądające jakby dotyczyły
przeciwnych końców problemu,

121
00:06:01,465 --> 00:06:03,942
ale będące naprawdę
dwiema stronami tej samej monety.

122
00:06:04,140 --> 00:06:06,154
Z jednej strony

123
00:06:06,178 --> 00:06:09,386
jeden na sześciu Amerykanów nie ma
bezpieczeństwa żywnościowego,

124
00:06:09,410 --> 00:06:14,784
w tym 16 milionów dzieci -
prawie 20 procent.

125
00:06:14,808 --> 00:06:16,895
Tylko tu, w Nowym Jorku,

126
00:06:18,173 --> 00:06:23,477
474 tysiące dzieci poniżej 18 roku życia
corocznie dotyka problem głodu.

127
00:06:24,884 --> 00:06:26,059
To szaleństwo.

128
00:06:26,480 --> 00:06:27,630
Z drugiej strony,

129
00:06:28,503 --> 00:06:32,612
dieta i żywienie są wiodącą przyczyną
możliwych do uniknięcia zgonów i chorób

130
00:06:32,636 --> 00:06:34,339
w tym kraju.

131
00:06:35,271 --> 00:06:38,492
A cała jedna trzecia dzieci,
o których dzisiaj mówimy

132
00:06:38,516 --> 00:06:41,290
jest na drodze
do zachorowania na cukrzycę.

133
00:06:42,807 --> 00:06:45,189
Tym, co trudno wywnioskować,
ale co jest prawdą,

134
00:06:45,213 --> 00:06:47,756
jest fakt, że często są to te same dzieci.

135
00:06:48,855 --> 00:06:51,754
Napychają się więc
niezdrowymi i tanimi kaloriami,

136
00:06:51,778 --> 00:06:55,968
które je otaczają w ich społecznościach
i na które stać ich rodziny.

137
00:06:56,752 --> 00:06:58,709
Pod koniec miesiąca,

138
00:06:59,757 --> 00:07:03,322
kiedy kończy się przydziałowe jedzenie,
albo dostają mniej godzin w pracy,

139
00:07:03,346 --> 00:07:06,423
więc nie mają pieniędzy
na podstawowe jedzenie.

140
00:07:08,089 --> 00:07:11,415
Ale powinniśmy być w stanie
rozwiązać ten problem, prawda?

141
00:07:11,439 --> 00:07:13,107
Znamy odpowiedzi.

142
00:07:13,917 --> 00:07:18,048
Kiedy pracowałem w Białym Domu
zainicjowaliśmy program, w którym

143
00:07:18,072 --> 00:07:21,566
w każdej szkole, w której uczyło się
o 40 procent więcej biednych dzieci

144
00:07:21,590 --> 00:07:25,514
mogliśmy serwować śniadanie i lunch
dla każdego dziecka w szkole

145
00:07:26,272 --> 00:07:27,431
za darmo.

146
00:07:28,305 --> 00:07:30,356
Ten program odniósł niezwykły sukces,

147
00:07:30,380 --> 00:07:34,432
ponieważ pomógł przełamać
bardzo trudną barierę

148
00:07:34,456 --> 00:07:37,601
dotyczącą serwowania dzieciom
pożywnego śniadania.

149
00:07:37,625 --> 00:07:40,342
Była to bariera stygmatyzacji.

150
00:07:41,769 --> 00:07:46,026
Widzicie, szkoły serwują
śniadanie przed zajęciami,

151
00:07:47,778 --> 00:07:51,826
a śniadania dostępne były
tylko dla biednych dzieci.

152
00:07:53,371 --> 00:07:56,700
Więc każdy wiedział kto jest biedny
i kto potrzebuje pomocy państwa.

153
00:07:57,597 --> 00:08:02,397
Każde dziecko, niezależnie od tego
czy jego rodzice zarabiają dużo czy mało

154
00:08:02,421 --> 00:08:03,781
jest bardzo dumne.

155
00:08:05,107 --> 00:08:06,384
Więc co się stało?

156
00:08:06,977 --> 00:08:09,445
W szkołach, które wprowadziły nasz program

157
00:08:09,469 --> 00:08:14,168
oceny z matematyki i czytania
wzrosły o 17,5 procent.

158
00:08:14,657 --> 00:08:16,572
17,5 procent.

159
00:08:17,490 --> 00:08:21,929
A badania pokazują, że jeśli dzieci
otrzymują regularnie pożywne śniadanie

160
00:08:23,882 --> 00:08:27,544
ich szanse na ukończenie szkoły
wzrastają o 20 procent.

161
00:08:28,313 --> 00:08:29,904
20 procent.

162
00:08:31,012 --> 00:08:34,771
Kiedy zapewniamy naszym dzieciom
pożywienie, jakiego potrzebują,

163
00:08:34,795 --> 00:08:36,881
dajemy im szansę, żeby rozkwitły,

164
00:08:37,955 --> 00:08:40,036
zarówno w szkole, jak i poza nią.

165
00:08:40,900 --> 00:08:46,599
Nie musicie mi ufać w tej kwestii, ale
powinniście porozmawiać z Donną Martin.

166
00:08:47,249 --> 00:08:48,996
Kocham Donnę Martin.

167
00:08:49,020 --> 00:08:52,697
Donna Martin jest dyrektorem ds. żywienia
w szkole w hrabstwie Burke

168
00:08:52,721 --> 00:08:54,403
w Waynesboro w stanie Georgia.

169
00:08:55,053 --> 00:08:57,766
Hrabstwo Burke jest jedną
z najbiedniejszych okolic

170
00:08:57,790 --> 00:09:00,493
w piątym najbiedniejszym stanie w kraju

171
00:09:00,517 --> 00:09:06,646
i około 100 procent uczniów Donny
żyje na lub poniżej granicy ubóstwa.

172
00:09:07,672 --> 00:09:08,883
Kilka lat temu

173
00:09:08,907 --> 00:09:12,861
Donna postanowiła
wyprzedzić nowe standardy

174
00:09:12,885 --> 00:09:15,171
i całkowicie zmienić
swoje standardy żywieniowe.

175
00:09:16,200 --> 00:09:20,851
Poprawiła i dodała owoce,
warzywa i produkty z pełnego ziarna.

176
00:09:20,875 --> 00:09:23,820
Zaczęła serwować śniadania w klasach
wszystkim uczniom.

177
00:09:24,374 --> 00:09:26,198
I wprowadziła program obiadowy.

178
00:09:26,222 --> 00:09:27,379
Dlaczego?

179
00:09:28,336 --> 00:09:31,430
Cóż, na wiele dzieci nie czekał
obiad po powrocie do domu.

180
00:09:31,975 --> 00:09:34,184
Jak zareagowali uczniowie?

181
00:09:34,208 --> 00:09:36,829
Cóż, dzieci pokochały jedzenie.

182
00:09:37,577 --> 00:09:39,265
Pokochały lepsze odżywianie

183
00:09:39,289 --> 00:09:41,262
i pokochały brak głodu.

184
00:09:42,759 --> 00:09:46,416
Ale największego zwolennika
Donna znalazła w niespodziewanym miejscu.

185
00:09:47,055 --> 00:09:49,139
Nazywał się Eric Parker

186
00:09:49,163 --> 00:09:52,797
i był głównym trenerem footballu
drużyny Burke County Bears.

187
00:09:53,668 --> 00:09:56,733
Trener Parker przez lata
trenował przeciętne drużyny.

188
00:09:56,757 --> 00:09:59,680
Drużyna Bears często grała przeciętnie,

189
00:09:59,704 --> 00:10:04,058
było to duże rozczarowanie w jednym
z najgoręcej kibicujących stanów w kraju.

190
00:10:04,542 --> 00:10:09,150
Ale w roku, w którym Donna zmieniła menu

191
00:10:09,174 --> 00:10:12,681
Bears nie tylko wygrali w swojej grupie,

192
00:10:12,705 --> 00:10:15,144
ale zdobyli też mistrzostwo stanowe,

193
00:10:15,168 --> 00:10:17,534
pokonując Peach County Trojans

194
00:10:17,558 --> 00:10:18,880
28-14.

195
00:10:18,904 --> 00:10:21,259
(Śmiech)

196
00:10:21,283 --> 00:10:22,797
A trener Parker

197
00:10:23,507 --> 00:10:26,788
przypisał to zwycięstwo Donnie Martin.

198
00:10:29,274 --> 00:10:32,035
Jeśli zapewnimy naszym dzieciom
podstawowe pożywienie,

199
00:10:32,059 --> 00:10:33,464
rozkwitną.

200
00:10:34,310 --> 00:10:37,350
I nie jest to zadanie dla Cheryl Barbar

201
00:10:37,374 --> 00:10:39,229
i Donn Martin tego świata.

202
00:10:40,039 --> 00:10:41,395
To zadanie dla wszystkich.

203
00:10:42,218 --> 00:10:46,704
A zapewnienie naszym dzieciom podstawowego
pożywienia to tylko początek.

204
00:10:47,517 --> 00:10:49,482
To, co opisałem stanowi model

205
00:10:49,506 --> 00:10:52,581
poradzenia sobie z wieloma naszymi
naglącymi problemami.

206
00:10:54,183 --> 00:10:59,403
Jeśli skupimy się na prostym zadaniu
odpowiedniego pożywiania się,

207
00:11:00,514 --> 00:11:03,675
możemy ujrzeć bardziej
stabilny i bezpieczniejszy świat,

208
00:11:04,929 --> 00:11:08,097
możemy wyraźnie poprawić
naszą wydajność gospodarczą,

209
00:11:09,023 --> 00:11:11,574
możemy zmienić nasz
system opieki zdrowotnej

210
00:11:12,736 --> 00:11:14,412
i możemy zrobić dużo,

211
00:11:14,436 --> 00:11:17,482
żeby upewnić się, że Ziemia
wyżywi kolejne pokolenia.

212
00:11:17,506 --> 00:11:22,174
Żywność to kwestia, na którą
nasze zbiorowe wysiłki

213
00:11:22,198 --> 00:11:24,071
mogą mieć największy wpływ.

214
00:11:25,825 --> 00:11:28,910
Więc musimy zapytać samych siebie:
Jakie jest właściwe pytanie?

215
00:11:28,934 --> 00:11:30,462
Co się stanie,

216
00:11:30,486 --> 00:11:36,011
jeśli jedzenie będzie bardziej pożywne i
pochodzące ze zrównoważonych źródeł?

217
00:11:36,702 --> 00:11:38,066
Jaki będzie tego wpływ?

218
00:11:39,184 --> 00:11:40,599
Cheryl Barbara,

219
00:11:41,909 --> 00:11:43,531
Donna Martin,

220
00:11:43,555 --> 00:11:45,714
Coach Parker i drużyna Burke County Bears,

221
00:11:46,539 --> 00:11:48,183
myślę, że oni znają odpowiedź.

222
00:11:48,207 --> 00:11:49,818
Bardzo wam dziękuję.

223
00:11:49,842 --> 00:11:54,314
(Oklaski)