WEBVTT

00:00:00.907 --> 00:00:03.335
To wielki zaszczyt

00:00:03.335 --> 00:00:07.227
pracować na jednym z zagrożonych
obszarów bioróżnorodności.

00:00:07.227 --> 00:00:09.928
na Maskarenach na Oceanie Indyjskim.

00:00:09.928 --> 00:00:13.673
Te wyspy: Mauritius, Rodrigues i Reunion

00:00:13.673 --> 00:00:16.811
wraz z Madagaskarem

00:00:16.811 --> 00:00:18.727
słyną z unikalnych roślin,

00:00:18.727 --> 00:00:20.840
których nie spotyka się nigdzie indziej.

00:00:20.840 --> 00:00:23.529
Dziś opowiem wam o pięciu z nich

00:00:23.529 --> 00:00:25.524
i ich szczególnych cechach,

00:00:25.524 --> 00:00:28.408
dzięki którym są tak wyjątkowe.

NOTE Paragraph

00:00:28.408 --> 00:00:29.968
Spójrzmy na tę roślinę.

00:00:29.968 --> 00:00:33.372
Jej nazwa lokalna to benjoin,

00:00:33.372 --> 00:00:37.298
a nazwa botaniczna to Terminalia bentzoe,

00:00:37.298 --> 00:00:39.199
podgatunek bentzoe.

00:00:39.199 --> 00:00:42.507
To endemit występujący na Mauritiusie,

00:00:42.507 --> 00:00:44.318
a jego szczególną cechą

00:00:44.318 --> 00:00:46.792
jest różnolistność.

00:00:46.792 --> 00:00:48.918
Co oznacza różnolistność?

00:00:48.918 --> 00:00:50.481
Chodzi o to, że ta sama roślina

00:00:50.481 --> 00:00:53.564
ma liście o różnych
kształtach i rozmiarach.

00:00:53.564 --> 00:00:55.149
Te rośliny wyewoluowały

00:00:55.149 --> 00:00:57.503
daleko od kontynentu,

00:00:57.503 --> 00:01:00.901
wewnątrz specyficznych ekosystemów.

00:01:00.901 --> 00:01:03.725
Zazwyczaj ich szczególne cechy

00:01:03.725 --> 00:01:06.536
rozwijały się w odpowiedzi na zagrożenie

00:01:06.536 --> 00:01:08.973
obecne w lokalnej faunie,

00:01:08.973 --> 00:01:12.593
w tym wypadku - na żerujące żółwie.

00:01:12.593 --> 00:01:15.749
Żółwie są znane ze słabego wzroku,

00:01:15.749 --> 00:01:18.235
w związku z tym unikają roślin,

00:01:18.235 --> 00:01:20.294
których nie rozpoznają.

00:01:20.294 --> 00:01:23.668
Ta ewolucyjna sztuczka ochrania roślinę

00:01:23.668 --> 00:01:26.593
przed tymi raczej słodkimi zwierzętami,

00:01:26.593 --> 00:01:31.651
pomaga też gatunkowi przetrwać.

NOTE Paragraph

00:01:31.651 --> 00:01:34.661
Pewnie teraz zadajecie sobie pytanie:

00:01:34.661 --> 00:01:37.562
czemu ona nam o tym opowiada?

00:01:37.562 --> 00:01:41.248
Powód jest taki, że często pomijamy

00:01:41.248 --> 00:01:45.632
różnorodność i mnogość świata natury.

00:01:45.632 --> 00:01:48.525
Te środowiska naturalne są wyjątkowe

00:01:48.525 --> 00:01:52.753
i goszczą całą masę roślin.

00:01:52.753 --> 00:01:54.924
Nie zdajemy sobie sprawy z wartości

00:01:54.924 --> 00:01:57.534
tych cennych zasobów,

00:01:57.534 --> 00:01:59.729
a przez to, niefrasobliwie,

00:01:59.729 --> 00:02:01.898
niszczymy je.

00:02:01.898 --> 00:02:03.630
Wszyscy znamy

00:02:03.630 --> 00:02:06.825
makro wpływ urbanizacji,

00:02:06.825 --> 00:02:10.267
zmian klimatu, wyczerpywania złóż,

00:02:10.267 --> 00:02:12.440
jednak gdy ostatnia roślina,

00:02:12.440 --> 00:02:14.649
jak również zwierzę,

00:02:14.649 --> 00:02:16.848
gdy ostatni przedstawiciel gatunku

00:02:16.848 --> 00:02:18.959
znikają z powierzchni Ziemi,

00:02:18.959 --> 00:02:23.405
tracimy cały podzbiór ziemskiej biologii.

00:02:23.491 --> 00:02:27.939
Wraz z nim ważne rośliny
mające medyczny potencjał

00:02:27.939 --> 00:02:29.874
lub posiadające składniki,

00:02:29.874 --> 00:02:31.555
które przydałyby się w kosmetyce,

00:02:31.555 --> 00:02:33.316
żywieniu, farmaceutyce,

00:02:33.316 --> 00:02:35.735
czy w weterynarii dzikich zwierząt,

00:02:35.735 --> 00:02:37.478
przepadają na zawsze.

00:02:37.478 --> 00:02:39.413
Najlepszym przykładem

00:02:39.413 --> 00:02:42.158
jest legendarny dodo,
pochodzący z Mauritiusa,

00:02:42.158 --> 00:02:46.545
znany obecnie jako symbol wyginięcia.

NOTE Paragraph

00:02:46.545 --> 00:02:49.165
Wiemy, że rośliny odgrywają
niezwykle ważną rolę.

00:02:49.165 --> 00:02:51.000
Po pierwsze, stanowią pokarm

00:02:51.000 --> 00:02:53.890
i dają nam tlen, którym oddychamy.

00:02:53.890 --> 00:02:56.207
Są też źródłem

00:02:56.207 --> 00:02:59.762
aktywnych biologicznie substancji,

00:02:59.762 --> 00:03:02.964
które powinny być szczegółowo zbadane,

00:03:02.964 --> 00:03:07.254
ponieważ społeczeństwa przez tysiąclecia

00:03:07.254 --> 00:03:10.302
zdobyły ważną wiedzę,

00:03:10.302 --> 00:03:12.120
tradycje kulturowe

00:03:12.120 --> 00:03:16.416
oraz medycynę bazującą na roślinach.

00:03:16.416 --> 00:03:18.401
Przytoczę trochę danych.

00:03:18.401 --> 00:03:22.563
1,4% całkowitej powierzchni lądowej

00:03:22.563 --> 00:03:26.467
jest domem dla 40%
gatunków wyższych roślin,

00:03:26.467 --> 00:03:29.155
35% gatunków kręgowców.

00:03:29.155 --> 00:03:31.698
Ten 1,4% stanowi

00:03:31.698 --> 00:03:36.366
25 zagrożonych obszarów
bioróżnorodności świata,

00:03:36.366 --> 00:03:39.524
ten 1,4% całej powierzchni lądowej,

00:03:39.524 --> 00:03:42.406
zapewnia 35 procent

00:03:42.406 --> 00:03:44.240
usług ekosystemowych,

00:03:44.240 --> 00:03:46.918
na których polegają bezbronni ludzie.

00:03:46.918 --> 00:03:48.266
Jak widzicie,

00:03:48.266 --> 00:03:49.679
wyspa Mauritius,

00:03:49.679 --> 00:03:51.762
gdzie mieszkam i pracuję,

00:03:51.762 --> 00:03:54.467
należy do jednego z tych obszarów,

00:03:54.467 --> 00:03:56.681
a ja badam wyjątkowe rośliny wyspy

00:03:56.681 --> 00:04:00.343
pod kątem ich przydatności w medycynie.

NOTE Paragraph

00:04:00.343 --> 00:04:01.680
Wróćmy do pierwszej rośliny,

00:04:01.680 --> 00:04:03.520
jaką wam pokazałam,

00:04:03.520 --> 00:04:06.547
z liśćmi o różnych kształtach

00:04:06.547 --> 00:04:09.403
i rozmiarach, Terminalia bentzoe,

00:04:09.403 --> 00:04:11.070
podgatunek bentzoe.

00:04:11.070 --> 00:04:13.665
Można go znaleźć tylko na Mauritiusie.

00:04:13.665 --> 00:04:15.110
Rdzenni mieszkańcy

00:04:15.110 --> 00:04:17.336
używają wywarów z liści

00:04:17.336 --> 00:04:19.867
przeciwko chorobom zakaźnym.

00:04:19.867 --> 00:04:22.319
Nasza praca polega

00:04:22.319 --> 00:04:25.728
na naukowym potwierdzaniu
ich tradycyjnych informacji.

00:04:25.728 --> 00:04:27.800
Wykazaliśmy,

00:04:27.800 --> 00:04:32.129
że ekstrakt z liści silnie działa

00:04:32.129 --> 00:04:34.351
przeciwko szerokiemu spektrum bakterii,

00:04:34.351 --> 00:04:37.427
które są ludzkimi patogenami.

00:04:37.427 --> 00:04:39.868
Czy ta roślina może stanowić odpowiedź

00:04:39.868 --> 00:04:42.489
na antybiotykooporność?

00:04:42.489 --> 00:04:44.840
Antybiotykooporność stanowi

00:04:44.840 --> 00:04:47.560
wielki, globalny problem.

00:04:47.560 --> 00:04:50.363
Jedno wiemy na pewno:

00:04:50.363 --> 00:04:52.972
nie możemy dać zginąć tej roślinie.

00:04:52.972 --> 00:04:55.616
Jednak w twardej rzeczywistości

00:04:55.616 --> 00:04:57.600
ta roślina

00:04:57.600 --> 00:04:59.470
jest uważana za bezbronną

00:04:59.470 --> 00:05:01.630
w swoim naturalnym środowisku.

NOTE Paragraph

00:05:01.630 --> 00:05:03.778
Przypomina mi to kolejny przykład.

00:05:03.778 --> 00:05:07.568
Ten krzew jest znany
jako baume de l'ile plate,

00:05:07.568 --> 00:05:09.290
w dialekcie miejscowym.

00:05:09.290 --> 00:05:11.945
Nazwa botaniczna to Psiadia arguta.

00:05:11.945 --> 00:05:13.836
To rzadka roślina,

00:05:13.836 --> 00:05:16.178
endemit występujący na Mauritiusie.

00:05:16.178 --> 00:05:17.770
Kiedyś rosła na kontynencie,

00:05:17.770 --> 00:05:20.213
jednak wskutek naporu urbanizacji

00:05:20.213 --> 00:05:22.492
została z niego wyparta.

00:05:22.492 --> 00:05:24.193
Udało nam się ją uchronić

00:05:24.193 --> 00:05:25.669
od wyginięcia

00:05:25.669 --> 00:05:27.736
poprzez rozmnażanie in vitro roślin,

00:05:27.736 --> 00:05:29.584
które obecnie rosną dziko.

00:05:29.584 --> 00:05:31.780
Muszę wspomnieć,

00:05:31.780 --> 00:05:34.657
że nie wszystkie rośliny

00:05:34.657 --> 00:05:37.573
można hodować in vitro.

00:05:37.573 --> 00:05:41.396
Ludzie są szczęśliwi w strefie komfortu,

00:05:41.396 --> 00:05:43.632
rośliny również potrzebują

00:05:43.632 --> 00:05:46.366
odpowiedniego ekosystemu,

00:05:46.366 --> 00:05:48.199
zaś endemity

00:05:48.199 --> 00:05:51.518
nie reagują na ostre zmiany ekosystemu,

00:05:51.518 --> 00:05:53.779
ale wielkim wyzwaniem

00:05:53.779 --> 00:05:54.867
są dla nich

00:05:54.867 --> 00:05:56.910
chociażby zmiany klimatu.

00:05:56.910 --> 00:05:59.438
Tubylcy używają ich liści

00:05:59.438 --> 00:06:01.192
w tradycyjnej medycynie

00:06:01.192 --> 00:06:03.872
przy problemach z układem oddechowym.

00:06:03.872 --> 00:06:05.961
Nasze wstępne badania laboratoryjne

00:06:05.961 --> 00:06:07.693
na ekstrakcie z liści wykazały,

00:06:07.693 --> 00:06:11.822
że zawierają one składniki,

00:06:11.822 --> 00:06:14.917
które pod względem struktury chemicznej

00:06:14.917 --> 00:06:18.062
przypominają leki na astmę

00:06:18.062 --> 00:06:20.777
sprzedawane w aptekach.

00:06:20.777 --> 00:06:22.687
Kto wie,

00:06:22.687 --> 00:06:24.773
jakie korzyści dla ludzi przyniesie

00:06:24.773 --> 00:06:30.191
ta roślina, gdy ujawni
wszystkie swoje sekrety.

NOTE Paragraph

00:06:30.191 --> 00:06:32.682
Pochodzę z rozwijającego się świata,

00:06:32.682 --> 00:06:35.485
w którym od zawsze zmagamy się

00:06:35.485 --> 00:06:37.879
z problemem eksplozji zaludnienia.

00:06:37.879 --> 00:06:40.693
Afryka to młodniejący kontynent,

00:06:40.693 --> 00:06:44.396
a gdy mówi się o eksplozji populacji,

00:06:44.396 --> 00:06:46.901
nieodłącznie związane jest to

00:06:46.901 --> 00:06:49.581
z problemem niedoboru żywności.

00:06:49.581 --> 00:06:51.899
Ta roślina, baobab,

00:06:51.899 --> 00:06:53.421
może być częścią rozwiązania.

00:06:53.421 --> 00:06:56.566
To rzadko używana,
zapomniana roślina pastewna.

00:06:56.566 --> 00:06:59.059
Stanowi krajobraz zachodniej Afryki,

00:06:59.059 --> 00:07:01.605
gdzie jest znana jako drzewo życia.

00:07:01.605 --> 00:07:04.103
Powiem wam później,

00:07:04.103 --> 00:07:07.214
dlaczego Afrykanie
uważają ją za drzewo życia.

00:07:07.214 --> 00:07:09.132
Co interesujące, istnieje wiele legend

00:07:09.132 --> 00:07:11.240
powiązanych z tą rośliną.

00:07:11.240 --> 00:07:13.012
Z powodu jej rozmiarów

00:07:13.012 --> 00:07:15.914
miała górować nad mniejszymi roślinami,

00:07:15.914 --> 00:07:17.872
więc Bóg, zgniewany jej arogancją,

00:07:17.872 --> 00:07:20.660
wykorzenił ją i posadził do góry nogami,

00:07:20.660 --> 00:07:23.182
stąd jej kształt.

00:07:23.182 --> 00:07:25.690
Gdy spojrzycie na to drzewo

00:07:25.690 --> 00:07:27.852
w kontekście afrykańskim,

00:07:27.852 --> 00:07:31.517
w Zachodniej Afryce
znane jest jako drzewo rozmów,

00:07:31.517 --> 00:07:34.587
gdyż pełni ważne funkcje społeczne.

00:07:34.587 --> 00:07:36.806
Gdy w społeczeństwie jest problem,

00:07:36.806 --> 00:07:38.544
spotkanie pod drzewem rozmów

00:07:38.544 --> 00:07:40.253
z wodzami plemienia

00:07:40.253 --> 00:07:42.685
oznacza próbę znalezienia rozwiązania

00:07:42.685 --> 00:07:44.130
danego problemu,

00:07:44.130 --> 00:07:47.070
jak również wzmaga wiarę i szacunek

00:07:47.070 --> 00:07:49.591
wśród członków społeczności.

00:07:49.591 --> 00:07:51.987
Z naukowego punktu widzenia

00:07:51.987 --> 00:07:54.682
na świecie jest osiem gatunków baobabów.

00:07:54.682 --> 00:07:56.664
Jeden jest z Afryki,

00:07:56.664 --> 00:07:58.333
jeden z Australii,

00:07:58.333 --> 00:08:01.080
zaś sześć z nich to endemity

00:08:01.080 --> 00:08:02.727
rosnące na Madagaskarze.

00:08:02.727 --> 00:08:04.359
Ten, który wam pokazałam,

00:08:04.359 --> 00:08:05.949
jest z Afryki.

00:08:05.949 --> 00:08:07.870
Adansonia digitata.

00:08:07.870 --> 00:08:09.820
Ten piękny, biały kwiat

00:08:09.820 --> 00:08:12.314
otwiera się w nocy,
jest zapylany przez nietoperze

00:08:12.314 --> 00:08:14.913
i daje początek owocowi,

00:08:14.913 --> 00:08:16.465
który jest osobliwie zwany

00:08:16.465 --> 00:08:18.200
małpim chlebem.

00:08:18.200 --> 00:08:19.693
Małpy to niegłupie zwierzęta.

00:08:19.693 --> 00:08:21.426
Wiedzą, co jest dla nich dobre.

00:08:21.426 --> 00:08:24.227
Gdy otworzycie owoc baobabu,

00:08:24.227 --> 00:08:26.820
zobaczycie białą, mączną papkę,

00:08:26.820 --> 00:08:28.917
która jest bogata w składniki odżywcze

00:08:28.917 --> 00:08:31.291
i zawiera więcej białka

00:08:31.291 --> 00:08:35.409
niż ludzkie mleko.

00:08:35.409 --> 00:08:37.197
Dobrze słyszeliście:

00:08:37.197 --> 00:08:40.605
więcej białka niż ludzkie mleko.

00:08:40.605 --> 00:08:42.495
To jeden z powodów, dla których

00:08:42.495 --> 00:08:44.317
światowe koncerny żywieniowe

00:08:44.317 --> 00:08:46.702
badają ten owoc, by stworzyć

00:08:46.702 --> 00:08:49.289
coś znanego jako wzbogacona żywność.

00:08:49.289 --> 00:08:53.170
Nasiona dają bardzo stabilny olej,

00:08:53.170 --> 00:08:56.240
pożądany przez przemysł kosmetyczny

00:08:56.240 --> 00:08:59.502
do produkcji chociażby balsamów.

00:08:59.502 --> 00:09:01.131
Z kolei pień

00:09:01.131 --> 00:09:04.434
oczywiście zawiera wodę,

00:09:04.434 --> 00:09:06.985
z której często korzysta
spragniony wędrowiec.

00:09:06.985 --> 00:09:09.213
Liście są używane w tradycyjnej medycynie

00:09:09.213 --> 00:09:11.168
przeciwko chorobom zakaźnym.

00:09:11.168 --> 00:09:13.744
Teraz rozumiecie, dlaczego Afrykanie

00:09:13.744 --> 00:09:15.544
uważają je za drzewo życia.

00:09:15.544 --> 00:09:17.209
To pełna roślina,

00:09:17.209 --> 00:09:19.751
zaś wielkość tych drzew

00:09:19.751 --> 00:09:21.854
skrywa potężny potencjał,

00:09:21.854 --> 00:09:25.296
nie tylko dla farmacji,
żywienia i kosmetyków.

00:09:25.296 --> 00:09:27.302
To, co wam pokazałam,

00:09:27.302 --> 00:09:29.532
to tylko jeden gatunek z Afryki.

00:09:29.532 --> 00:09:31.416
Adansonia digitata.

00:09:31.416 --> 00:09:34.080
Mamy sześć gatunków na Madagaskarze,

00:09:34.080 --> 00:09:37.564
a nie znamy potencjału tej rośliny.

00:09:37.564 --> 00:09:39.050
Jednak wiemy,

00:09:39.050 --> 00:09:42.592
że florze grozi wyginięcie.

NOTE Paragraph

00:09:42.592 --> 00:09:45.796
Pozwólcie, że przedstawię wam

00:09:45.796 --> 00:09:48.300
innego ulubieńca z Afryki,

00:09:48.300 --> 00:09:50.130
czyli zmartwychwstanki.

00:09:50.130 --> 00:09:51.477
To dowód na to,

00:09:51.477 --> 00:09:53.395
że nawet Jezus ma konkurencję.

00:09:53.395 --> 00:09:54.998
(Śmiech)

00:09:54.998 --> 00:09:57.991
Ta roślina rozwinęła

00:09:57.991 --> 00:10:00.970
niezwykłą tolerancję na suszę,

00:10:00.970 --> 00:10:03.068
dzięki czemu może przetrwać

00:10:03.068 --> 00:10:07.313
wysuszenie rzędu 98% w ciągu całego roku

00:10:07.313 --> 00:10:09.417
bez uszkodzeń,

00:10:09.417 --> 00:10:13.567
po czym może całkowicie się zregenerować

00:10:13.567 --> 00:10:17.647
z dnia na dzień i zakwitnąć.

00:10:17.647 --> 00:10:19.880
My, ludzie,

00:10:19.880 --> 00:10:23.106
od zawsze szukaliśmy eliksiru młodości.

00:10:23.106 --> 00:10:24.940
Nie chcemy się starzeć.

00:10:24.940 --> 00:10:28.179
Czy musimy, skoro jest wyjście?

00:10:28.179 --> 00:10:30.362
To da wam pogląd,

00:10:30.362 --> 00:10:33.164
jak roślina wyglądała wcześniej.

00:10:33.164 --> 00:10:36.020
Niedoświadczony ogrodnik

00:10:36.020 --> 00:10:38.052
podczas pierwszej wizyty w ogrodzie

00:10:38.052 --> 00:10:40.776
wyrwałby ją, bo uschła.

00:10:40.776 --> 00:10:45.578
Jednak po podlaniu dzieje się to.

00:10:45.578 --> 00:10:47.754
Całkowicie zdumiewające.

00:10:47.754 --> 00:10:50.250
Główną przyczyną procesów starzenia

00:10:50.250 --> 00:10:52.700
jest utrata wody

00:10:52.700 --> 00:10:55.874
z górnych warstw naskórka,
co powoduje zmarszczki,

00:10:55.874 --> 00:10:57.441
o czym wiedzą

00:10:57.441 --> 00:10:59.282
zwłaszcza kobiety.

00:10:59.282 --> 00:11:03.963
Ta roślina daje kosmetologom

00:11:03.963 --> 00:11:05.953
bardzo ważne składniki,

00:11:05.953 --> 00:11:08.720
dzięki którym można znaleźć

00:11:08.720 --> 00:11:11.110
sposób na spowolnienie starzenia

00:11:11.110 --> 00:11:13.490
i jednoczesne wzmocnienie komórek

00:11:13.490 --> 00:11:17.777
przed wpływem toksyn środowiskowych.

NOTE Paragraph

00:11:17.777 --> 00:11:20.414
Te cztery przykłady,

00:11:20.414 --> 00:11:23.321
które wam podałam,

00:11:23.321 --> 00:11:26.755
to tylko drobne przypomnienie tego,

00:11:26.755 --> 00:11:30.492
w jaki sposób nasze zdrowie

00:11:30.492 --> 00:11:33.996
i przetrwanie są powiązane

00:11:33.996 --> 00:11:36.808
ze zdrowiem i prężnością

00:11:36.808 --> 00:11:38.653
naszego ekosystemu,

00:11:38.653 --> 00:11:40.587
a także dlaczego trzeba uważać

00:11:40.587 --> 00:11:43.288
w zachowywaniu bioróżnorodności.

00:11:43.288 --> 00:11:46.490
Z każdym ściętym lasem

00:11:46.490 --> 00:11:50.110
i zlikwidowanymi moczarami

00:11:50.110 --> 00:11:53.860
potencjalne laboratorium znika

00:11:53.860 --> 00:11:56.168
i być może nigdy go nie odzyskamy.

00:11:56.168 --> 00:11:57.735
Wiem, o czym mówię,

00:11:57.735 --> 00:12:01.067
pochodząc z Mauritiusa i tęskniąc za dodo.

NOTE Paragraph

00:12:01.067 --> 00:12:05.425
Pozwólcie zakończyć przykładem.

00:12:05.425 --> 00:12:09.240
Kwestie ochrony przyrody zwykle obejmują

00:12:09.240 --> 00:12:12.208
rzadkie rośliny endemiczne,

00:12:12.208 --> 00:12:14.750
ale rośliny zwane egzotycznymi,

00:12:14.750 --> 00:12:18.227
rosnące w wielu miejscach na świecie,

00:12:18.227 --> 00:12:20.633
też trzeba brać pod uwagę.

00:12:20.633 --> 00:12:21.922
Dlaczego?

00:12:21.922 --> 00:12:25.527
Bo środowisko odgrywa bardzo ważną rolę

00:12:25.527 --> 00:12:28.186
w modyfikowaniu cech roślin.

NOTE Paragraph

00:12:28.186 --> 00:12:30.817
Spójrzmy na tę roślinę,

00:12:30.817 --> 00:12:33.300
Centella asiatica. To chwast.

00:12:33.300 --> 00:12:35.448
Nazywamy go chwastem.

00:12:35.448 --> 00:12:38.324
Centella asiatica rośnie na całym świecie

00:12:38.324 --> 00:12:41.106
w wielu regionach Afryki i Azji.

00:12:41.106 --> 00:12:43.125
Ta roślina była kluczowa

00:12:43.125 --> 00:12:47.002
w zwalczeniu okropnej choroby, trądu,

00:12:47.002 --> 00:12:50.338
na Madagaskarze w latach 40.

00:12:50.338 --> 00:12:53.868
Centella rośnie na całym świecie,

00:12:53.868 --> 00:12:57.159
ale najlepszej jakości jest ta

00:12:57.159 --> 00:12:59.503
pochodząca z Madagaskaru,

00:12:59.503 --> 00:13:03.688
gdyż zawiera trzy ważne składniki

00:13:03.688 --> 00:13:05.914
poszukiwane przez farmaceutów

00:13:05.914 --> 00:13:08.548
i kosmetologów.

00:13:08.548 --> 00:13:10.797
Firmy kosmetyczne już ich używają

00:13:10.797 --> 00:13:13.879
do tworzenia kremów regenerujących.

NOTE Paragraph

00:13:13.879 --> 00:13:16.668
Stare przysłowie mówi:

00:13:16.668 --> 00:13:20.212
na każdą chorobę znaną ludzkości

00:13:20.212 --> 00:13:22.394
istnieje roślina będąca lekarstwem.

00:13:22.394 --> 00:13:24.622
Możecie nie wierzyć starym przesądom.

00:13:24.622 --> 00:13:26.505
Możecie myśleć, że są przestarzałe,

00:13:26.505 --> 00:13:29.133
że nauka i technologia są potężne.

00:13:29.133 --> 00:13:31.169
Możecie patrzeć na Centella

00:13:31.169 --> 00:13:34.374
jak na bezużyteczny chwast,

00:13:34.374 --> 00:13:37.700
za którym nikt nie będzie tęsknił.

00:13:37.700 --> 00:13:39.655
Nie ma czegoś takiego jak zbędny chwast.

00:13:40.335 --> 00:13:43.669
Ta roślina jest żywym
laboratorium biologicznym,

00:13:44.199 --> 00:13:46.188
może mieć odpowiedzi

00:13:46.188 --> 00:13:47.789
na wiele pytań.

00:13:48.919 --> 00:13:50.467
Ale musimy jej zapewnić

00:13:50.467 --> 00:13:52.227
możliwości do życia.

00:13:52.587 --> 00:13:53.680
Dziękuję.

NOTE Paragraph

00:13:53.860 --> 00:13:55.128
(Brawa)