0:00:00.995,0:00:02.682
Pat Mitchell: 8 januari 2011

0:00:02.682,0:00:06.555
begon als een doodgewone dag.

0:00:06.555,0:00:09.704
Jullie waren allebei bezig [br]met dat wat jullie het liefste doen.

0:00:09.704,0:00:11.885
Jij had een ontmoeting met kiezers,

0:00:11.885,0:00:14.050
wat je dolgraag deed

0:00:14.050,0:00:15.217
als lid van het Congres.

0:00:15.217,0:00:17.622
En Mark, jij was je volop [br]aan het voorbereiden

0:00:17.622,0:00:20.901
voor je volgende missie[br]met de Space Shuttle.

0:00:20.901,0:00:25.080
En alles wat jullie ooit gepland

0:00:25.080,0:00:27.031
of gehoopt hadden in jullie leven

0:00:27.031,0:00:30.660
veranderde plots onomkeerbaar.

0:00:30.660,0:00:33.869
Mark Kelly: Ja, het is werkelijk [br]indrukwekkend hoe alles zo plots

0:00:33.869,0:00:35.860
kan veranderen voor ieder van ons.

0:00:35.860,0:00:37.508
Mensen beseffen dat niet.

0:00:37.508,0:00:38.698
Ik besefte het niet.

0:00:38.698,0:00:39.356
Gabby Giffords: Ja.

0:00:39.356,0:00:40.606
MK: Die zaterdagochtend

0:00:40.606,0:00:43.570
Kreeg ik dat vreselijke telefoontje

0:00:43.570,0:00:45.628
van Gabby’s stafchef.

0:00:45.628,0:00:47.648
Ze kon geen verdere informatie geven,

0:00:47.648,0:00:49.977
enkel “Gabby is neergeschoten.”

0:00:49.977,0:00:51.194
Ik belde haar later terug

0:00:51.194,0:00:53.575
en even was ik ervan overtuigd

0:00:53.575,0:00:56.314
dat ik me dat telefoontje[br]gewoon had ingebeeld.

0:00:56.314,0:00:58.016
Ik belde haar terug en ze zei me

0:00:58.016,0:01:00.319
dat Gabby in het hoofd geschoten was.

0:01:00.319,0:01:02.144
Vanaf dat moment wist ik

0:01:02.144,0:01:05.756
dat ons leven helemaal anders zou zijn.

0:01:05.756,0:01:07.733
PM: Welke prognose gaven de dokters jou,

0:01:07.733,0:01:11.547
toen je in het ziekenhuis aankwam,[br]over Gabby's toestand

0:01:11.547,0:01:13.705
en in welke mate je

0:01:13.705,0:01:15.196
verbetering mocht verwachten?

0:01:15.196,0:01:18.736
MK: Daarover kunnen ze [br]bij een schotwond in het hoofd

0:01:18.736,0:01:21.449
en een hersentrauma[br]meestal niet veel zeggen.

0:01:21.449,0:01:23.351
Elk geval is anders.

0:01:23.351,0:01:25.922
In tegenstelling tot een beroerte

0:01:25.922,0:01:28.746
is het verdere verloop niet voorspelbaar.

0:01:28.746,0:01:31.738
Dus ze wisten niet hoelang[br]Gabby in een coma zou liggen,

0:01:31.738,0:01:34.533
wanneer dat zou veranderen,

0:01:34.533,0:01:37.696
of wat de prognose zou zijn.

0:01:37.696,0:01:41.502
PM: Gabby, ben je bij je herstel

0:01:41.502,0:01:46.004
op zoek gegaan naar een nieuwe

0:01:46.004,0:01:49.287
of naar de oude Gabby Giffords?

0:01:49.287,0:01:53.853
GG: De nieuwe – beter, sterker, harder.

0:01:53.853,0:01:58.210
(Applaus)

0:01:58.210,0:02:00.570
MK: Om maar te zeggen,

0:02:00.570,0:02:03.976
als je naar de foto hier achter ons kijkt,

0:02:03.976,0:02:05.620
herstellen van zo’n verwonding

0:02:05.620,0:02:07.848
en er dan sterk en zelfs[br]sterker uitkomen

0:02:07.848,0:02:09.684
is heel moeilijk.

0:02:09.684,0:02:11.178
Ik ken niemand

0:02:11.178,0:02:13.800
die zo sterk is als mijn geweldige vrouw.

0:02:13.800,0:02:17.052
(Applaus)

0:02:17.052,0:02:19.980
PM: Wanneer wist je

0:02:19.980,0:02:23.445
dat herstel niet enkel mogelijk was

0:02:23.445,0:02:26.096
maar dat je zelfs[br]nog iets zou terugkrijgen

0:02:26.096,0:02:28.701
van het leven dat [br]jij en Gabby gepland hadden?

0:02:28.701,0:02:30.979
MK: Voor mij was dat

0:02:30.979,0:02:34.439
toen Gabby nog half bewusteloos was,

0:02:34.439,0:02:39.565
en ze iets deed in haar bed[br]op de afdeling Intensieve Zorgen

0:02:39.565,0:02:41.490
dat ze vroeger altijd deed

0:02:41.490,0:02:43.875
wanneer we bijvoorbeeld [br]aten in een restaurant.

0:02:43.875,0:02:45.828
Ze deed mijn ring uit

0:02:45.828,0:02:48.897
en verplaatste hem [br]van de ene vinger naar de andere.

0:02:48.897,0:02:50.812
Toen wist ik

0:02:50.812,0:02:52.396
dat ze er nog was.

0:02:52.396,0:02:54.062
PM: Er waren ook bepaalde woorden.

0:02:54.062,0:02:57.113
Verraste ze je niet[br]met woorden in het begin?

0:02:57.113,0:03:03.050
MK: Het was moeilijk in het begin.[br]GG: Wat? Wat? Kip. Kip. Kip.

0:03:03.050,0:03:04.430
MK: Ja, dat was het.

0:03:04.430,0:03:07.670
Dat was Gabby’s volledige woordenschat

0:03:07.670,0:03:09.146
in die eerste maand.

0:03:09.146,0:03:11.782
Om een of andere reden heeft ze afasie,

0:03:11.782,0:03:13.778
moeilijkheden om te communiceren.

0:03:13.778,0:03:16.220
Ze vond een houvast in het woord "kip"

0:03:16.220,0:03:19.496
wat niet het beste,[br]maar zeker niet het slechte is.

0:03:19.496,0:03:20.981
(Gelach)

0:03:20.981,0:03:22.644
We waren eigenlijk bezorgd

0:03:22.644,0:03:26.585
dat ze een slechter woord zou kiezen.

0:03:26.585,0:03:29.215
PM: Gabby, wat was jouw grootste uitdaging

0:03:29.215,0:03:31.737
tijdens jouw herstel?

0:03:31.737,0:03:36.041
GG: Praten. Heel, heel moeilijk.

0:03:36.041,0:03:39.265
MK: Gabby weet wat ze wilt zeggen,

0:03:39.265,0:03:41.013
maar dat lukt niet altijd.

0:03:41.013,0:03:42.425
Ze begrijpt alles,

0:03:42.425,0:03:44.775
maar communiceren is moeilijk voor haar

0:03:44.775,0:03:48.237
omdat het gedeelte van het brein

0:03:48.237,0:03:50.703
dat daarvoor instaat

0:03:50.703,0:03:53.053
aan de linkerkant van het hoofd ligt

0:03:53.053,0:03:55.220
en de kogel is daar doorheen gegaan.

0:03:55.220,0:03:57.433
PM: Dus jij hebt een gevaarlijke taak:

0:03:57.433,0:03:59.129
spreken in haar plaats.

0:03:59.129,0:04:00.684
MK: Inderdaad.

0:04:00.684,0:04:05.020
Dat is misschien wel het gevaarlijkste[br]wat ik ooit gedaan heb.

0:04:05.020,0:04:06.920
PM: Gabby, ben je optimistisch

0:04:06.920,0:04:10.183
over je verdere herstel -

0:04:10.183,0:04:12.407
lopen, praten,

0:04:12.407,0:04:14.911
je arm en been kunnen bewegen?

0:04:14.911,0:04:19.265
GG: Ik ben optimistisch.[br]Ik heb een lange, moeilijke weg te gaan,

0:04:19.265,0:04:22.113
maar ik ben optimistisch.

0:04:22.113,0:04:25.317
PM: Dat lijkt de belangrijkste eigenschap[br]van Gabby Giffords, niet?

0:04:25.317,0:04:26.596
(Applaus)

0:04:26.596,0:04:28.026
MK: Dat is altijd zo geweest.

0:04:28.026,0:04:30.804
Gabby werkt ongelooflijk hard, elke dag.

0:04:30.804,0:04:33.808
GG: Op de loopband,[br]ik heb op mijn loopband gelopen,

0:04:33.808,0:04:37.285
lessen Spaans, hoorn spelen.

0:04:37.285,0:04:39.930
MK: Enkel mijn vrouw zou dat kunnen -

0:04:39.930,0:04:41.678
als je haar vroeger al kende,

0:04:41.678,0:04:43.590
zou je dit begrijpen -

0:04:43.590,0:04:45.300
iemand die gewond raakte,

0:04:45.300,0:04:48.220
zulke moeilijkheden heeft[br]om te communiceren

0:04:48.220,0:04:50.130
en spraaktherapie volgt,

0:04:50.130,0:04:52.165
die plots, nu een maand geleden, zegt:

0:04:52.165,0:04:55.867
"Ik wil weer Spaans gaan leren."

0:04:55.867,0:04:58.621
PM: Laten we eens kijken[br]naar de vrouw zelf.

0:04:58.621,0:05:02.289
Dit is uit de tijd[br]voordat jij Gabby ontmoet had.

0:05:02.289,0:05:04.565
Hier zit ze op een bromfiets,

0:05:04.565,0:05:06.935
maar ik heb begrepen

0:05:06.935,0:05:10.581
dat ze op deze foto [br]braver lijkt dan ze toen was.

0:05:10.581,0:05:13.333
MK: Gabby reed vroeger met motoren.

0:05:13.333,0:05:15.253
Dat is een bromfiets

0:05:15.253,0:05:18.739
maar ze heeft nog altijd een BMW-motor.

0:05:18.739,0:05:21.415
PM: Rijdt ze daar nog mee?[br]MK: Dat is moeilijk

0:05:21.415,0:05:24.063
omdat ze haar rechterarm niet kan bewegen.

0:05:24.063,0:05:28.249
Maar ik ken wel wat van klittenband,

0:05:28.249,0:05:30.505
misschien kunnen we haar[br]op de motor krijgen,

0:05:30.505,0:05:35.119
en haar rechterhand met klittenband[br]aan het stuur vastmaken.

0:05:35.119,0:05:37.417
PM: Misschien krijgen we binnenkort

0:05:37.417,0:05:39.050
die foto te zien, Gabby.

0:05:39.050,0:05:41.495
Voordat jullie elkaar ontmoetten,

0:05:41.495,0:05:44.485
had jij al beslist

0:05:44.485,0:05:46.492
dat je bij het leger ging

0:05:46.492,0:05:48.773
en astronaut ging worden.

0:05:48.773,0:05:51.293
Toen ontmoetten jullie elkaar.

0:05:51.293,0:05:54.070
Wat trok jou zo aan in Gabby?

0:05:54.070,0:05:57.674
MK: Vreemd genoeg hebben we elkaar ontmoet

0:05:57.674,0:06:00.280
de vorige keer dat we in Vancouver waren,

0:06:00.280,0:06:02.726
zo’n 10 jaar geleden. [br]We ontmoetten elkaar

0:06:02.726,0:06:06.675
op de luchthaven toen we [br]allebei onderweg waren

0:06:06.675,0:06:08.530
naar China.

0:06:08.530,0:06:10.574
Een reis die ik, vanuit mijn achtergrond,

0:06:10.574,0:06:12.802
eigenlijk zinloos zou noemen.

0:06:12.802,0:06:15.624
GG: Studiereis.

0:06:15.624,0:06:19.194
MK: Zij noemt het een studiereis.

0:06:19.194,0:06:21.580
Ze was toen senator in haar thuisstaat,

0:06:21.580,0:06:24.614
We ontmoetten elkaar hier, in Vancouver,

0:06:24.614,0:06:26.132
op weg naar China.

0:06:26.132,0:06:28.738
PM: Zou je jullie relatie[br]als halsoverkop omschrijven?[br]

0:06:28.738,0:06:30.786
GG: Nee, nee, nee.

0:06:30.786,0:06:33.486
(Gelach)

0:06:33.486,0:06:35.252
Een goede vriend.

0:06:35.252,0:06:37.830
MK: Ja, we zijn lange tijd[br]gewoon vrienden geweest.

0:06:37.830,0:06:42.711
GG: Ja. (Gelach)

0:06:42.711,0:06:48.567
MK: Ongeveer een jaar later

0:06:48.567,0:06:51.267
vroeg ze me mee uit.

0:06:51.267,0:06:52.701
Naar waar was dat, Gabby?

0:06:52.701,0:06:53.899
GG: De dodencellen.

0:06:53.899,0:06:58.245
MK: Ons eerste afspraakje[br]was naar de dodencellen

0:06:58.245,0:07:01.549
in de staatsgevangenis[br]in Florence, Arizona,

0:07:01.549,0:07:06.959
net buiten het district[br]waarvan Gabby senator was.

0:07:06.959,0:07:09.196
Er werd gewerkt aan wetgeving

0:07:09.196,0:07:11.691
rond criminaliteit en straffen

0:07:11.691,0:07:13.625
en de doodstraf in Arizona.

0:07:13.625,0:07:16.449
Niemand wilde meegaan maar ik zei:

0:07:16.449,0:07:20.248
"Natuurlijk wil ik mee naar de dodencellen."

0:07:20.248,0:07:22.637
Dat was ons eerste afspraakje.

0:07:22.637,0:07:25.367
En sindsdien zijn we een koppel.[br]GG: Ja.

0:07:25.367,0:07:27.457
PM: Dat heeft misschien ertoe bijgedragen

0:07:27.457,0:07:30.009
dat Gabby besloot met jou te trouwen.

0:07:30.009,0:07:32.781
Je was immers bereid[br]naar de dodencel te gaan.

0:07:32.781,0:07:33.865
MK: Ik denk het ook.

0:07:33.865,0:07:37.545
PM: Gabby, wat heeft jou [br]doen besluiten met Mark te trouwen?

0:07:37.545,0:07:43.781
GG: Goede vrienden. Beste vrienden.

0:07:43.781,0:07:47.271
MK: Ik denk dat we altijd al

0:07:47.271,0:07:49.503
een heel bijzondere relatie gehad hebben.

0:07:49.503,0:07:51.395
We hebben samen harde momenten doorstaan

0:07:51.395,0:07:55.421
en zijn er sterker uitgekomen.[br]GG: Sterker.

0:07:55.421,0:07:57.967
PM: Maar ook toen jullie getrouwd waren,

0:07:57.967,0:08:00.890
bleven jullie heel onafhankelijk.

0:08:00.890,0:08:03.211
Jullie woonden zelfs niet samen.

0:08:03.211,0:08:05.045
MK: We pendelden voortdurend op en af

0:08:05.045,0:08:08.100
tussen Washington, D.C., Houston

0:08:08.100,0:08:09.223
en Tucson.

0:08:09.223,0:08:10.903
Soms pendelden we met de klok mee,

0:08:10.903,0:08:12.457
en soms tegen de klok in,

0:08:12.457,0:08:14.072
naar die verschillende locaties.

0:08:14.072,0:08:17.949
We woonden nooit echt samen

0:08:17.949,0:08:20.249
tot die zaterdagochtend.

0:08:20.249,0:08:22.547
Binnen het uur nadat [br]Gabby was neergeschoten

0:08:22.547,0:08:24.129
zat ik op een vlucht naar Tucson

0:08:24.129,0:08:26.010
en dat was het moment

0:08:26.010,0:08:28.753
dat alles veranderde.

0:08:28.753,0:08:31.245
PM: Gabby, jij was eerst senator geweest

0:08:31.245,0:08:33.517
in je thuisstaat

0:08:33.517,0:08:36.541
en zat toen zes jaar [br]in het Amerikaanse Congres.

0:08:36.541,0:08:38.497
Wat vond jij het leukste

0:08:38.497,0:08:40.745
aan deel uitmaken van het Congres?

0:08:40.745,0:08:44.231
GG: Hoog tempo. Hoog tempo.

0:08:44.231,0:08:46.639
PM: Dat was jouw stijl.[br]GG: Ja, ja. Hoog tempo.

0:08:46.639,0:08:49.483
PM: Ik weet niet of iedereen[br]dat zo zou omschrijven.

0:08:49.483,0:08:51.196
(Gelach)

0:08:51.196,0:08:53.466
MK: Weet je, wetten maken

0:08:53.466,0:08:55.683
duurt vaak vreselijk lang,

0:08:55.683,0:08:58.111
maar mijn vrouw [br]en vele andere congresleden

0:08:58.111,0:08:59.780
die ik persoonlijk ken,

0:08:59.780,0:09:01.188
werken enorm hard.

0:09:01.188,0:09:03.463
Gabby liep vaak rond als een halve gek,

0:09:03.463,0:09:05.317
nam nooit een dag vrijaf,

0:09:05.317,0:09:07.443
of misschien een halve dag per maand,

0:09:07.443,0:09:09.923
en werkte elke minuut dat ze wakker was

0:09:09.923,0:09:12.308
en dat stuwde haar ook vooruit.

0:09:12.308,0:09:14.689
Nu nog steeds eigenlijk.[br]GG: Ja, ja.

0:09:14.689,0:09:17.067
PM: Ze installeerde zelf zonnepanelen

0:09:17.067,0:09:18.349
op haar dak.

0:09:18.349,0:09:21.747
Mark, na dat tragische voorval

0:09:21.747,0:09:23.656
besloot jij te stoppen als astronaut

0:09:23.656,0:09:25.476
terwijl het de bedoeling was

0:09:25.476,0:09:26.970
dat je zou meegaan

0:09:26.970,0:09:28.651
met de volgende ruimtemissie.

0:09:28.651,0:09:30.332
Iedereen, ook Gabby,

0:09:30.332,0:09:31.912
zei dat je toch moest gaan

0:09:31.912,0:09:33.785
en dat deed je uiteindelijk ook.

0:09:33.785,0:09:36.953
MK: Ongeveer ja. De dag[br]nadat Gabby gewond raakte,

0:09:36.953,0:09:39.057
belde ik mijn baas, de hoofdastronaut,

0:09:39.057,0:09:41.009
Dr. Peggy Whitson, en ik zei tegen haar:

0:09:41.009,0:09:42.674
"Ik weet dat ik naar de ruimte ga

0:09:42.674,0:09:44.967
binnen drie maanden.

0:09:44.967,0:09:47.418
Gabby ligt in coma, ik zit in Tucson.

0:09:47.418,0:09:49.233
Je moet een vervanger zoeken."

0:09:49.233,0:09:50.953
Ik stopte niet echt als astronaut,

0:09:50.953,0:09:53.875
maar liet me vervangen voor die ene job.

0:09:53.875,0:09:56.865
Zo'n twee maanden later begon ik te werken

0:09:56.865,0:09:59.075
aan het terugkrijgen van mijn job,

0:09:59.075,0:10:00.740
wat niet gemakkelijk is

0:10:00.740,0:10:03.153
als je de voornaamste zorgverlener bent.

0:10:03.153,0:10:05.545
Sommigen hier in het publiek

0:10:05.545,0:10:08.093
hebben zeker al in die situatie gezeten.

0:10:08.093,0:10:09.870
Het is een uitdaging maar ooit

0:10:09.870,0:10:12.591
moet je beslissen wanneer je[br]je leven terug gaat opnemen

0:10:12.591,0:10:14.364
en ik kon toen niet vragen aan Gabby

0:10:14.364,0:10:18.045
of ze het goed vond dat ik weer[br]met de Space Shuttle meeging.

0:10:18.045,0:10:20.607
Maar ik weet dat ze -[br]GG: Ja. Ja. Ja.

0:10:20.607,0:10:22.647
MK: Ze steunde mijn carriëre voluit

0:10:22.647,0:10:24.843
en ik wist dat ik deed wat juist was.

0:10:24.843,0:10:26.848
PM: Ik probeer me voor te stellen, Mark,

0:10:26.848,0:10:30.126
hoe dat voor jou was[br]om op missie te vertrekken,

0:10:30.126,0:10:33.623
hopelijk veilig maar dat is nooit zeker,

0:10:33.623,0:10:36.450
terwijl je weet dat Gabby -

0:10:36.450,0:10:40.128
MK: Niet alleen lag ze [br]nog in het ziekenhuis,

0:10:40.128,0:10:42.408
maar op de derde dag van de vlucht,

0:10:42.408,0:10:45.550
letterlijk terwijl ik het [br]internationale ruimtestation ISS naderde

0:10:45.550,0:10:48.874
en we beiden 28 000 [br]kilometer per uur vlogen,

0:10:48.874,0:10:51.489
en terwijl ik uit het raam keek en ook

0:10:51.489,0:10:53.168
computers in de gaten moest houden,

0:10:53.168,0:10:55.992
onderging Gabby een hersenoperatie.

0:10:55.992,0:10:59.326
Dat was om een stuk schedel te vervangen

0:10:59.326,0:11:01.378
dat ze weggenomen hadden

0:11:01.378,0:11:03.367
vlak nadat ze was neergeschoten.

0:11:03.367,0:11:07.060
Die prothese vormt nu [br]één hele kant van haar hoofd.

0:11:07.060,0:11:09.420
Als jullie ooit zouden langskomen

0:11:09.420,0:11:11.676
bij ons thuis, in Tucson,

0:11:11.676,0:11:14.012
zou Gabby naar de diepvriezer gaan

0:11:14.012,0:11:16.080
om het Tupperware-doosje te halen

0:11:16.080,0:11:19.140
waar de echte schedel in zit. (Gelach)

0:11:19.140,0:11:22.244
GG: De echte schedel.[br]MK: Soms zijn mensen daardoor geschokt.

0:11:22.244,0:11:25.936
PM: Is dat dan het voorgerecht of dessert?

0:11:25.936,0:11:30.034
MK: Het brengt het gesprek op gang.

0:11:30.034,0:11:32.062
PM: Gabby, er is veel gezegd

0:11:32.062,0:11:35.140
over iets dat jij [br]gedaan hebt na Marks vlucht.

0:11:35.140,0:11:38.578
Je hebt een moedige stap moeten zetten

0:11:38.578,0:11:42.380
want het Congres zat [br]weer eens in een impasse

0:11:42.380,0:11:48.302
en jij bent van het revalidatiecentrum

0:11:48.302,0:11:50.763
naar Washington gegaan

0:11:50.773,0:11:53.670
zodat je daar aanwezig was -

0:11:53.670,0:11:56.322
ik kan dit amper zeggen[br]zonder emotioneel te worden -

0:11:56.322,0:11:59.281
en de stem kon uitbrengen

0:11:59.281,0:12:01.116
die mogelijk de beslissende was.

0:12:01.116,0:12:04.365
GG: Het schuldenplafond. Schuldenplafond.

0:12:04.365,0:12:06.924
MK: Die stemming vond plaats

0:12:06.924,0:12:08.874
ongeveer vijf maanden na de schietpartij

0:12:08.874,0:12:11.372
en ze nam de moedige beslissing[br]om terug te gaan.

0:12:11.372,0:12:13.525
Een omstreden stemming,

0:12:13.525,0:12:15.034
maar ze wilde er toch bij zijn

0:12:15.034,0:12:17.631
om haar stem nog één keer te laten horen.

0:12:17.631,0:12:20.076
PM: Ze nam toen ontslag uit het Congres

0:12:20.076,0:12:22.960
en begon aan haar trage

0:12:22.960,0:12:25.848
en moeizame herstel.

0:12:25.848,0:12:28.986
Hoe ziet je dagelijkse leven er nu uit?

0:12:28.986,0:12:31.973
MK: Daar zie je Nelson,[br]Gabby's assistentiehond.

0:12:31.973,0:12:32.936
GG: Nelson.

0:12:32.936,0:12:35.479
MK: Ons nieuwe gezinslid.[br]GG: Ja, ja.

0:12:35.479,0:12:38.271
MK: We haalden hem uit een -

0:12:38.271,0:12:39.596
GG: Gevangenis. Moord.

0:12:39.596,0:12:42.081
MK: We hebben dus[br]veel connecties met gevangenissen.

0:12:42.081,0:12:42.786
(Gelach)

0:12:42.786,0:12:44.765
Nelson kwam van een gevangenis,

0:12:44.765,0:12:48.719
hij is opgevoed door [br]een moordenaar in Massachusetts.

0:12:48.719,0:12:53.049
Maar met deze hond heeft ze [br]goed werk geleverd.

0:12:53.049,0:12:55.436
Hij is een geweldige assistentiehond.

0:12:55.436,0:12:58.379
PM: Gabby, wat heb je geleerd

0:12:58.379,0:13:02.513
uit je ervaringen van de afgelopen jaren?

0:13:02.513,0:13:08.521
MK: Ja, wat heb je geleerd?[br]GG: Hechter. Hechter.

0:13:08.521,0:13:10.383
PM: Jullie relatie is hechter.

0:13:10.383,0:13:13.582
Dat moet wel. Jullie zijn[br]voortdurend samen.

0:13:13.582,0:13:16.040
MK: En ook dankbaar, niet?

0:13:16.040,0:13:17.422
GG: Dankbaar.

0:13:17.422,0:13:19.489
PM: Dit zijn familie en vrienden.

0:13:19.489,0:13:23.822
Ik hou van deze foto's omdat ze

0:13:23.822,0:13:27.357
een beeld geven van [br]jullie relatie op dit moment.

0:13:27.357,0:13:29.885
En Gabby, jij omschrijft het voortdurend

0:13:29.885,0:13:35.710
als hechter op zoveel manieren. Juist?

0:13:35.710,0:13:37.262
MK: Als zoiets tragisch gebeurt,

0:13:37.262,0:13:39.916
kan het een familie [br]dichter bij elkaar brengen.

0:13:39.916,0:13:42.080
Hier kijken we naar de Space Shuttle

0:13:42.080,0:13:44.130
toen die over Tucson vloog,

0:13:44.130,0:13:45.276
ruimteveer Endeavour.

0:13:45.276,0:13:47.847
Ik was gezagvoerder [br]tijdens zijn laatste missie.

0:13:47.847,0:13:51.353
En hier bij zijn allerlaatste vlucht,[br]bovenop een vliegtuig,

0:13:51.353,0:13:54.473
een Boeing 747, op weg naar Los Angeles,

0:13:54.473,0:13:59.083
liet de NASA hem over Tucson vliegen.

0:13:59.083,0:14:02.559
PM: Jullie doorstaan

0:14:02.559,0:14:04.141
al die uitdagingen,

0:14:04.141,0:14:06.533
dat langzame herstel.

0:14:06.533,0:14:09.214
Gabby, hoe behoud je ondanks alles

0:14:09.214,0:14:12.941
toch je optimisme en [br]positieve vooruitzichten?

0:14:12.941,0:14:16.086
GG: Ik wil de wereld verbeteren.

0:14:16.086,0:14:23.508
(Applaus)

0:14:23.508,0:14:25.366
PM: En dat doe je

0:14:25.366,0:14:27.560
terwijl je herstel voor jullie allebei

0:14:27.560,0:14:29.462
centraal moet blijven staan.

0:14:29.462,0:14:31.740
Jullie hebben beiden ten dienste gestaan

0:14:31.740,0:14:35.442
van jullie land en [br]jullie blijven dat ook doen

0:14:35.442,0:14:38.461
met nieuwe initiatieven, een nieuw doel.

0:14:38.461,0:14:41.868
Gabby, wat staat er nu gepland?

0:14:41.868,0:14:45.223
GG: Amerikanen voor [br]Verantwoorde Oplossingen.

0:14:45.223,0:14:49.362
MK: Dat is onze commissie[br]voor politieke actie

0:14:49.362,0:14:52.759
waarmee we leden van het Congres[br]proberen te overtuigen

0:14:52.759,0:14:55.820
wapengeweld ernstig te nemen

0:14:55.820,0:14:59.210
en te proberen redelijke wetten [br]doorgevoerd te krijgen.

0:14:59.210,0:15:07.213
GG: Ja. Ja. (Applaus)

0:15:07.213,0:15:09.690
MK: Weet je, dit heeft ons[br]persoonlijk geraakt,

0:15:09.690,0:15:12.412
maar we zijn hier pas[br]bij betrokken geraakt

0:15:12.412,0:15:16.240
na de dood van 20 scholieren

0:15:16.240,0:15:19.178
en kleuters in Newtown, Connecticut

0:15:19.178,0:15:21.732
en de reacties die we nadien zagen

0:15:21.732,0:15:25.157
waarbij - wel, kijk wat er[br]tot nu toe gebeurd is.

0:15:25.157,0:15:27.182
De algemene reactie was

0:15:27.182,0:15:28.510
niets doen.

0:15:28.510,0:15:30.322
En dat willen we veranderen.

0:15:30.322,0:15:31.814
PM: 11 grote schietpartijen

0:15:31.814,0:15:32.972
sinds Newtown,

0:15:32.972,0:15:36.186
een school per week in[br]de eerste twee maanden van vorig jaar.

0:15:36.186,0:15:37.810
Wat doen jullie anders

0:15:37.810,0:15:40.390
dan anderen om een evenwicht te creëren

0:15:40.390,0:15:42.962
tussen rechten en plichten[br]voor wapeneigenaars?

0:15:42.962,0:15:45.354
MK: Wij hebben zelf wapens,[br]we steunen wapenbezit.

0:15:45.354,0:15:47.686
Maar tegelijk moeten we[br]er ook alles aan doen

0:15:47.686,0:15:49.903
om wapens uit de handen te houden

0:15:49.903,0:15:51.976
van criminelen en psychisch gestoorden.

0:15:51.976,0:15:54.494
Dat is niet zo moeilijk.

0:15:54.494,0:15:56.170
Dit is tegenwoordig

0:15:56.170,0:16:00.159
een van de zeer polariserende[br]en politiek gevoelige onderwerpen

0:16:00.159,0:16:02.460
en we willen terug wat evenwicht brengen

0:16:02.460,0:16:03.924
in het debat in Washington.

0:16:03.924,0:16:05.962
PM: Dank je wel voor die inspanning.

0:16:05.962,0:16:09.196
Voor een moedige vrouw zoals jij,[br]met zin voor avontuur

0:16:09.196,0:16:10.992
is het geen verrassing

0:16:10.992,0:16:13.351
dat je jezelf blijft uitdagen

0:16:13.351,0:16:15.154
en er lijken geen grenzen te zijn.

0:16:15.154,0:16:17.168
Ik wil deze video laten zien

0:16:17.168,0:16:19.446
van je meest recente avontuur.

0:16:19.446,0:16:22.380
Kijk eens naar Gabby.

0:16:22.380,0:16:25.579
MK: Dit is een paar maanden geleden.

0:16:29.879,0:16:32.375
(Video) MK: Alles in orde? [br]Je hebt dat goed gedaan.

0:16:32.375,0:16:38.563
GG: Ja, prachtig. Dank je wel.[br]Prachtig. Oh, dank je wel.

0:16:38.563,0:16:42.941
Bergen. Prachtige bergen.

0:16:47.477,0:16:49.071
(Applaus)

0:16:49.071,0:16:51.913
MK: Ik wil dit nog even zeggen.

0:16:51.913,0:16:53.948
Eén van de mannen[br]met wie Gabby toen sprong

0:16:53.948,0:16:56.018
was een Navy SEAL

0:16:56.018,0:16:58.286
die ze ontmoet heeft in Afghanistan

0:16:58.286,0:16:59.835
en die gewond was geraakt

0:16:59.835,0:17:01.327
en het heel zwaar heeft gehad.

0:17:01.327,0:17:02.861
Gabby bezocht hem

0:17:02.861,0:17:04.539
in het veteranencentrum

0:17:04.539,0:17:06.940
toen hij door een moeilijke periode ging.

0:17:06.940,0:17:08.266
Hij herstelde en

0:17:08.266,0:17:10.606
enkele maanden later [br]werd Gabby neergeschoten.

0:17:10.606,0:17:13.981
Toen was hij er voor haar [br]in het ziekenhuis in Houston.

0:17:13.981,0:17:16.178
Dus ze hebben een hele mooie band.

0:17:16.178,0:17:17.420
GG: Ja.

0:17:17.420,0:17:18.576
PM: Wat een mooi moment.

0:17:18.576,0:17:20.532
Dit is het podium van TED, Gabby,

0:17:20.532,0:17:23.955
en ik weet dat je heel hard gewerkt hebt

0:17:23.955,0:17:27.270
om te kiezen welke woorden[br]je wilde meegeven

0:17:27.270,0:17:28.840
aan het publiek.

0:17:28.840,0:17:32.690
GG: Dank je wel.

0:17:34.732,0:17:36.950
Hallo iedereen.

0:17:36.950,0:17:41.250
Bedankt dat we vandaag hier mochten zijn.

0:17:41.250,0:17:43.380
Het is een lang, moeilijke weg geweest,

0:17:43.380,0:17:46.521
maar ik merk beterschap.

0:17:46.521,0:17:48.430
Ik werk hard,

0:17:48.430,0:17:51.901
met veel therapie - spraaktherapie,

0:17:51.901,0:17:55.166
fysiotherapie en ook yoga.

0:17:55.166,0:17:57.680
Maar mijn geest is sterker dan ooit.

0:17:57.680,0:18:01.880
Ik vecht nog steeds voor een betere wereld

0:18:01.880,0:18:04.832
en dat kan jij ook doen.

0:18:04.832,0:18:08.319
Wees betrokken bij je gemeenschap.

0:18:08.319,0:18:11.941
Wees een leider. Geef het goede voorbeeld.

0:18:11.941,0:18:14.998
Wees gepassioneerd. Wees moedig.

0:18:14.998,0:18:18.620
Wees je beste zelf. Dank je wel.

0:18:18.620,0:18:21.435
(Applaus)

0:18:21.435,0:18:25.455
MK: Dank je wel.[br]GG: Dank je wel.

0:18:25.455,0:18:27.806
(Applaus)

0:18:27.806,0:18:31.724
MK: Bedankt, iedereen.[br]GG: Tot ziens. (Applaus)