WEBVTT

00:00:00.952 --> 00:00:02.510
Dwa miesiące temu wraz z dziećmi

00:00:02.510 --> 00:00:05.160
pochyliłam się nad telefonem komórkowym,

00:00:05.160 --> 00:00:07.256
oglądając na żywo Game Awards,

00:00:07.260 --> 00:00:10.376
jedną z ważniejszych nocy 
w świecie gier wideo.

00:00:10.400 --> 00:00:12.010
Ogłosili nominowanych do nagrody

00:00:12.010 --> 00:00:14.080
"Najlepsza Gra Zaangażowana"

00:00:14.080 --> 00:00:17.136
przyznawanej grze dającej do myślenia

00:00:17.160 --> 00:00:20.936
z głębokim przekazem prospołecznym.

00:00:20.960 --> 00:00:22.656
Otworzyli kopertę

00:00:22.680 --> 00:00:25.896
i przeczytali tytuł naszej gry.

00:00:25.920 --> 00:00:27.296
Nagroda

00:00:27.320 --> 00:00:29.136
dla gry zaangażowanej.

00:00:29.160 --> 00:00:30.856
To było właściwie niemal zabawne

00:00:30.880 --> 00:00:31.880
Bo zawsze myślałam,

00:00:31.880 --> 00:00:33.560
że wygranie takiej nagrody

00:00:33.560 --> 00:00:36.216
miałoby ogromny wpływ na moje życie,

00:00:36.240 --> 00:00:39.000
ale odkryłam, że prawda jest odwrotna.

NOTE Paragraph

00:00:39.840 --> 00:00:41.256
Takie wspaniałe wieczory,

00:00:41.280 --> 00:00:43.376
osiągnięcia,

00:00:43.400 --> 00:00:44.976
przemijają.

00:00:45.000 --> 00:00:47.080
Ale najtrudniejsze noce mojego życia

00:00:47.080 --> 00:00:49.750
przylgnęły do mnie, wpływając na to,

00:00:49.750 --> 00:00:52.680
kim jestem i co robię.

NOTE Paragraph

00:00:53.360 --> 00:00:56.510
W 2010 roku u Joela,
mojego trzeciego syna,

00:00:56.510 --> 00:00:58.350
zdiagnozowano rzadką odmianę

00:00:58.350 --> 00:01:00.350
złośliwego nowotworu mózgu.

00:01:00.350 --> 00:01:02.300
A nim ten rok przeminął

00:01:02.300 --> 00:01:04.620
lekarze posadzili mnie i mojego męża

00:01:04.620 --> 00:01:07.430
i poinformowali nas, że rak powrócił,

00:01:07.430 --> 00:01:11.080
mimo najbardziej inwazyjnej 
chemoterapii i promieniowania,

00:01:11.080 --> 00:01:14.080
jakie mogli mu zaoferować.

00:01:14.104 --> 00:01:16.000
Tej strasznej nocy,

00:01:16.000 --> 00:01:20.096
dowiedziawszy się, że Joelowi zostały
prawdopodobnie cztery miesiące życia,

00:01:20.120 --> 00:01:22.976
tuliłam się z moimi dwoma
starszymi synami w łóżku.

00:01:23.000 --> 00:01:25.536
Mieli wtedy po 3 i 5 lat.

00:01:25.560 --> 00:01:28.656
Nigdy nie wiedziałam, jak wiele rozumieli,

00:01:28.680 --> 00:01:32.376
więc zaczęłam opowiadać bajkę na dobranoc.

00:01:32.400 --> 00:01:36.256
Opowiedziałam im o dzielnym rycerzu Joelu

00:01:36.280 --> 00:01:39.250
i jego walce z okropnym smokiem

00:01:39.250 --> 00:01:41.720
zwanym rakiem.

00:01:41.720 --> 00:01:42.720
Każdej nocy

00:01:42.720 --> 00:01:44.800
opowiadałam im kolejny fragment historii,

00:01:44.800 --> 00:01:46.816
ale nigdy nie pozwalałam jej się skończyć.

00:01:46.840 --> 00:01:49.976
Budowałam po prostu kontekst, 
który mogli zrozumieć,

00:01:50.000 --> 00:01:52.356
z nadzieją, że nasze modlitwy
zostaną wysłuchane

00:01:52.356 --> 00:01:54.776
i nigdy nie będę musiała im mówić,

00:01:54.800 --> 00:01:57.096
że rycerz, który walczył tak dzielnie,

00:01:57.120 --> 00:01:58.656
zakończył walkę

00:01:58.680 --> 00:02:00.960
i może spocząć na zawsze.

NOTE Paragraph

00:02:02.440 --> 00:02:06.936
Na szczęście nigdy nie musiałam
skończyć tej bajki.

00:02:06.960 --> 00:02:09.136
Moje dzieci z niej wyrosły.

00:02:09.160 --> 00:02:11.520
Joel zareagował nadspodziewanie dobrze

00:02:11.520 --> 00:02:13.280
na leczenie paliatywne

00:02:13.280 --> 00:02:14.936
i tak, zamiast miesięcy,

00:02:14.960 --> 00:02:17.260
spędziliśmy lata na nauce,

00:02:17.260 --> 00:02:22.080
jak całym sercem kochać
nasze umierające dziecko.

00:02:22.080 --> 00:02:24.616
Na nauce rozpoznawania wstydliwego uczucia

00:02:24.640 --> 00:02:27.536
wstrzymywania choć odrobiny miłości,

00:02:27.560 --> 00:02:30.416
aby oszczędzić sobie choć odrobiny bólu

00:02:30.440 --> 00:02:33.000
na jakimś dalszym etapie.

00:02:33.760 --> 00:02:36.216
Porzuciliśmy działania samozachowawcze,

00:02:36.240 --> 00:02:41.160
bo Joel był wart kochania,
nawet jeśli to miało nas zniszczyć.

00:02:42.210 --> 00:02:45.540
Ta lekcja intensywnej bezbronności

00:02:45.540 --> 00:02:46.682
zmieniła mnie bardziej,

NOTE Paragraph

00:02:46.997 --> 00:02:49.478
niż mogła to zrobić jakakolwiek nagroda.

00:02:50.485 --> 00:02:54.160
Zaczęliśmy żyć tak, jak mógł Joel,

00:02:54.160 --> 00:02:56.920
i zaczęliśmy pracować nad grą komputerową

00:02:56.920 --> 00:02:59.920
pod tytułem "Ten smok - rak".

00:02:59.920 --> 00:03:02.040
To była historia Joela.

00:03:02.760 --> 00:03:06.256
To była historia nadziei w cieniu śmierci.

00:03:06.280 --> 00:03:07.800
To była historia wiary

00:03:08.640 --> 00:03:10.096
i zwątpienia,

00:03:10.120 --> 00:03:15.240
i odkrycia, że walka z wątpliwościami
jest częścią wiary.

00:03:16.120 --> 00:03:17.680
Może największą jej częścią.

00:03:18.560 --> 00:03:22.016
To była historia,
która zaczęła się jako cud,

00:03:22.040 --> 00:03:24.480
a skończyła jako pomnik.

NOTE Paragraph

00:03:25.840 --> 00:03:27.936
(Muzyka)

NOTE Paragraph

00:03:27.960 --> 00:03:29.216
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:03:34.200 --> 00:03:37.256
(Wideo) Tata: Lubisz skakać, co?

NOTE Paragraph

00:03:37.280 --> 00:03:38.496
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:03:38.520 --> 00:03:39.806
Och, uwielbiam twój śmiech!

NOTE Paragraph

00:03:39.806 --> 00:03:41.920
(Muzyka)

NOTE Paragraph

00:03:46.320 --> 00:03:47.760
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:03:49.600 --> 00:03:54.360
[Podróż nadziei w cieniu śmierci]

NOTE Paragraph

00:03:55.280 --> 00:03:58.296
[Ten Smok - Rak]

NOTE Paragraph

00:03:58.320 --> 00:04:01.400
(Muzyka)

NOTE Paragraph

00:04:03.560 --> 00:04:05.456
Grając w "Ten Smok - Rak",

00:04:05.480 --> 00:04:09.456
zostajesz świadkiem życia Joela,

00:04:09.480 --> 00:04:11.656
zwiedzając emocjonalny krajobraz,

00:04:11.680 --> 00:04:15.740
klikając, by odkryć,
co my, jako rodzina, czuliśmy

00:04:15.740 --> 00:04:17.420
i czego doświadczyliśmy.

00:04:17.420 --> 00:04:21.800
To trochę jak analizowanie
interaktywnej poezji,

00:04:21.800 --> 00:04:24.136
bo każda mechanika gry jest metaforą,

00:04:24.160 --> 00:04:26.536
więc im więcej gracz zadaje pytań o to,

00:04:26.560 --> 00:04:30.496
co i dlaczego
projektanci chcieli przekazać,

00:04:30.520 --> 00:04:32.880
tym bogatsze staje się doświadczenie.

NOTE Paragraph

00:04:33.400 --> 00:04:36.416
Wzięliśmy bezbronność,
której nauczył nas Joel,

00:04:36.440 --> 00:04:39.000
i zakodowaliśmy ją w grze.

00:04:39.520 --> 00:04:43.096
Gracze oczekują od gry komputerowej
rozgałęzionej narracji,

00:04:43.120 --> 00:04:46.656
gdzie każda podjęta decyzja
wydaje się ważna

00:04:46.680 --> 00:04:49.376
i może zmienić rezultat gry.

00:04:49.400 --> 00:04:52.176
Zachwialiśmy tą zasadą projektowania gier,

00:04:52.200 --> 00:04:55.576
zawężający wybory gracza,

00:04:55.600 --> 00:04:57.376
by mógł sam odkryć,

00:04:57.400 --> 00:05:01.600
że niczego nie da się zrobić, 
by zmienić rezultat dla Joela.

00:05:02.280 --> 00:05:08.056
Gracze czują to odkrycie 
równie głęboko i rozpaczliwie, co my,

00:05:08.080 --> 00:05:10.520
kiedy nocą trzymaliśmy Joela w ramionach,

00:05:10.520 --> 00:05:12.280
modląc się godzinami,

00:05:12.280 --> 00:05:17.720
uparcie utrzymując nadzieję na łaskę, 
której nie mogliśmy sami sobie stworzyć.

NOTE Paragraph

00:05:18.960 --> 00:05:20.320
Wszyscy wolelibyśmy wygrać.

00:05:21.160 --> 00:05:23.520
Ale kiedy odkrywasz, że nie możesz wygrać,

00:05:24.560 --> 00:05:26.200
co docenisz w zamian?

NOTE Paragraph

00:05:27.600 --> 00:05:29.816
Nigdy nie planowałam
pisać gier komputerowych,

00:05:29.840 --> 00:05:32.376
ale momenty, które zmieniają nasze życie,

00:05:32.400 --> 00:05:36.520
często przychodzą jako efekt trudu 
- a nie chwały.

00:05:37.520 --> 00:05:39.616
Kiedy myśleliśmy, że Joel będzie żył,

00:05:39.640 --> 00:05:41.776
zostawiałam prace nad grą mężowi.

00:05:41.800 --> 00:05:43.856
Wtrącałam się od czasu do czasu

00:05:43.880 --> 00:05:46.856
ze sceną lub dwoma i propozycjami,

00:05:46.880 --> 00:05:49.520
ale po nocy śmierci Joela

00:05:50.480 --> 00:05:51.896
ta pasja,

00:05:51.920 --> 00:05:56.096
możliwość uczestniczenia w życiu Joela
przez grę komputerową

00:05:56.120 --> 00:05:58.256
stała się dla mnie nieodparta.

00:05:58.280 --> 00:05:59.616
Zaczęłam więcej pisać.

00:05:59.640 --> 00:06:02.056
Przesiadywałam na spotkaniach
projektowych zespołu,

00:06:02.080 --> 00:06:05.176
dodałam więcej pomysłów, 
pomagałam reżyserować sceny

00:06:05.200 --> 00:06:10.096
i odkryłam, że tworzenie gry komputerowej
to opowiadanie historii,

00:06:10.120 --> 00:06:12.856
tylko z zupełnie nowym słownictwem.

00:06:12.880 --> 00:06:18.416
Wszystkie elementy wyobraźni
i symboliki są takie same,

00:06:18.440 --> 00:06:21.056
tylko sprzężone z uczestnictwem gracza

00:06:21.080 --> 00:06:23.080
i odpowiedzią systemu.

00:06:24.080 --> 00:06:25.736
To wymagająca praca.

00:06:25.760 --> 00:06:28.776
Muszę myśleć w zupełnie nowy sposób,
żeby to osiągnąć,

00:06:28.800 --> 00:06:30.456
ale uwielbiam to.

00:06:30.480 --> 00:06:33.080
Nie wiedziałabym o tym, gdyby nie Joel.

NOTE Paragraph

00:06:34.280 --> 00:06:37.070
Może trochę was zaskakuje decyzja,

00:06:37.070 --> 00:06:39.860
żeby dzielić się historią
nieuleczalnego raka

00:06:39.860 --> 00:06:42.360
przez grę komputerową.

00:06:42.360 --> 00:06:45.696
Może nawet myślicie, jak wielu ludzi:

00:06:45.720 --> 00:06:48.040
"Rak to nie gra".

00:06:49.280 --> 00:06:51.456
Powiedzcie to rodzicowi chorego dziecka,

00:06:51.480 --> 00:06:55.416
który zrobił balon
z jednorazowej rękawiczki

00:06:55.440 --> 00:06:58.176
albo zamienił strzykawkę w rakietę

00:06:58.200 --> 00:07:02.336
albo pozwolił dziecku ujeżdżać
stojak infuzyjny na szpitalnym korytarzu,

00:07:02.360 --> 00:07:04.040
jakby to była wyścigówka.

00:07:04.880 --> 00:07:06.976
Kiedy masz dzieci,

00:07:07.000 --> 00:07:08.840
wszystko jest grą.

00:07:09.640 --> 00:07:13.576
A kiedy twoje małe dziecko 
doświadcza czegoś traumatycznego,

00:07:13.600 --> 00:07:17.656
starasz się tym bardziej,
by zmienić jego życie w grę,

00:07:17.680 --> 00:07:21.560
bo dzieci naturalnie odkrywają
swój świat przez zabawę.

00:07:22.320 --> 00:07:25.256
Choć rak może ukraść wiele mojej rodzinie,

00:07:25.280 --> 00:07:26.880
nie powinien kraść zabawy.

NOTE Paragraph

00:07:27.880 --> 00:07:31.456
Jeśli słuchasz mnie i próbujesz 
wyobrazić sobie tę rodzinę,

00:07:31.480 --> 00:07:35.730
która obraca się wyłącznie
wokół umierającego dziecka,

00:07:35.730 --> 00:07:39.736
i nie możesz wyobrazić sobie radości
jako części tego obrazu,

00:07:39.760 --> 00:07:42.816
to mieliśmy rację,
dzieląc się z tobą naszą historią.

00:07:42.840 --> 00:07:46.496
Ponieważ ten okres
naszego życia był trudny.

00:07:46.520 --> 00:07:49.296
Czasem niewypowiedzianie trudny.

00:07:49.320 --> 00:07:51.400
Ale był też czystą nadzieją,

00:07:52.000 --> 00:07:53.616
głęboką miłością

00:07:53.640 --> 00:07:56.520
i radością, jakiej nigdy potem
nie doświadczyłam.

00:07:57.720 --> 00:08:02.450
Nasza gra była próbą
podzielenia się tym światem z ludźmi,

00:08:02.450 --> 00:08:04.096
którzy nigdy go nie doświadczyli,

00:08:04.120 --> 00:08:06.710
bo nawet my nie umielibyśmy
go sobie wyobrazić,

00:08:06.710 --> 00:08:09.060
gdybyśmy się w nim nie znaleźli.

NOTE Paragraph

00:08:09.200 --> 00:08:12.240
Stworzyliśmy grę komputerową,
w którą ciężko grać.

00:08:13.360 --> 00:08:15.616
Nigdy nie będzie hitem.

00:08:15.640 --> 00:08:20.730
Ludzie muszą się przygotować 
do włożenia emocji w opowieść,

00:08:20.730 --> 00:08:22.920
o której wiedzą, że złamie im serca.

00:08:23.880 --> 00:08:26.216
Ale kiedy nasze serca się łamią,

00:08:26.240 --> 00:08:28.560
goją się trochę inaczej.

00:08:30.000 --> 00:08:34.895
Moje złamane serce goiło się
z nowym, głębszym współczuciem,

00:08:34.919 --> 00:08:37.856
z potrzebą siedzenia z ludźmi w ich bólu,

00:08:37.880 --> 00:08:40.895
aby usłyszeć ich historie 
i spróbować pomóc je opowiedzieć,

00:08:40.919 --> 00:08:42.880
żeby wiedzieli, że są zauważeni.

NOTE Paragraph

00:08:44.600 --> 00:08:48.936
Kiedy "Ten Smok - Rak" wygrał
Nagrodę dla Gry Zaangażowanej

00:08:48.960 --> 00:08:50.376
świętowaliśmy,

00:08:50.400 --> 00:08:53.576
uśmiechaliśmy się i rozmawialiśmy o Joelu,

00:08:53.600 --> 00:08:55.856
i jego wpływie na nasze życie,

00:08:55.880 --> 00:08:58.510
i o wszystkich tych trudnych 
i pełnych nadziei nocach,

00:08:58.510 --> 00:09:00.000
które z nim dzieliliśmy,

00:09:00.000 --> 00:09:01.456
kiedy zmieniał nasze serca

00:09:01.480 --> 00:09:07.360
i uczył nas tak wiele 
o życiu, miłości, wierze i celu.

00:09:08.560 --> 00:09:11.652
Ta nagroda nigdy nie będzie
znaczyła dla mnie tyle,

00:09:11.652 --> 00:09:15.200
co choćby jedno zdjęcie synka.

00:09:15.200 --> 00:09:19.856
Ale reprezentuje wszystkich ludzi,
na których jego życie miało wpływ.

00:09:19.880 --> 00:09:21.976
Ludzi, których nigdy nie spotkam.

00:09:22.000 --> 00:09:24.360
Czasem piszą do mnie e-maile.

00:09:24.880 --> 00:09:28.460
Mówią mi, że tęsknią za Joelem,


00:09:28.460 --> 00:09:30.360
chociaż nigdy go nie spotkali.

00:09:30.360 --> 00:09:35.000
Opisują łzy, które przelali
za mojego syna.

00:09:35.920 --> 00:09:39.736
Ciężar mojego żalu
zmniejsza się odrobinę,

00:09:39.760 --> 00:09:41.856
na myśl, że dzielę go z dziesięciolatkiem

00:09:41.880 --> 00:09:43.896
oglądającym na YouTubie
nagranie rozgrywki,

00:09:43.920 --> 00:09:48.136
albo z doktorem grającym 
na smartfonie w samolocie

00:09:48.160 --> 00:09:53.600
albo z profesorem przedstawiającym Joela 
studentom pierwszego roku filozofii.

NOTE Paragraph

00:09:54.800 --> 00:09:58.400
Stworzyliśmy grę komputerową,
w którą ciężko grać.

00:09:59.280 --> 00:10:02.216
Ale według mnie tak powinno być.

00:10:02.240 --> 00:10:04.150
Bo najcięższe chwile naszego życia

00:10:04.150 --> 00:10:05.950
zmieniają nas bardziej,

00:10:05.950 --> 00:10:09.000
niż jakikolwiek cel, 
który moglibyśmy osiągnąć.

00:10:09.320 --> 00:10:11.680
Tragedia poruszyła moje serce

00:10:11.680 --> 00:10:15.290
bardziej niż jakiekolwiek marzenie, 
którego spełnienia doświadczyłam.

NOTE Paragraph

00:10:16.120 --> 00:10:17.336
Dziękuję.

NOTE Paragraph

00:10:17.360 --> 00:10:21.598
(Brawa)