1
00:00:00,740 --> 00:00:04,419
Hãy tưởng tượng
điện thoại thông minh của bạn được thu nhỏ

2
00:00:04,443 --> 00:00:06,803
và gắn thẳng vào não bạn.

3
00:00:07,711 --> 00:00:09,604
Nếu bạn có kiểu con chíp não này,

4
00:00:09,628 --> 00:00:12,159
bạn sẽ có thể đăng lên
và tải xuống internet

5
00:00:12,183 --> 00:00:13,375
bằng với tốc độ tư duy.

6
00:00:13,986 --> 00:00:17,253
Truy cập mạng xã hội hay Wikipedia
sẽ rất giống như --

7
00:00:17,277 --> 00:00:18,917
ừm, ít nhất là từ bên trong --

8
00:00:18,941 --> 00:00:20,691
như tra cứu chính trí nhớ của bạn.

9
00:00:21,247 --> 00:00:24,445
Nó sẽ dễ và thân thuộc như khi tư duy vậy.

10
00:00:25,579 --> 00:00:28,736
Nhưng để bạn biết được điều gì là đúng
có dễ hơn không?

11
00:00:28,760 --> 00:00:31,721
Chỉ vì cách truy cập thông tin
là nhanh hơn

12
00:00:31,745 --> 00:00:33,990
không có nghĩa nó đáng tin hơn,
tất nhiên rồi,

13
00:00:34,014 --> 00:00:37,245
và không có nghĩa tất cả chúng ta
sẽ hiểu nó theo cùng một hướng.

14
00:00:37,269 --> 00:00:40,863
Và không có nghĩa bạn có thể đánh giá nó
tốt hơn.

15
00:00:40,887 --> 00:00:42,544
Thực tế, thậm chí có thể tệ hơn,

16
00:00:42,568 --> 00:00:45,350
vì, bạn biết đấy, nhiều dữ liệu hơn,
ít thời gian để đánh giá hơn.

17
00:00:46,378 --> 00:00:49,773
Ngay giờ đây, điều như vậy
đã đang diễn ra với chúng ta rồi.

18
00:00:49,797 --> 00:00:53,655
Ta mang theo một thế giới thông tin
trong túi mình ,

19
00:00:53,679 --> 00:00:57,908
nhưng có vẻ như, nếu ta càng chia sẻ 
và truy cập trực tuyến ,

20
00:00:57,932 --> 00:01:00,734
thì ta càng khó phân biệt

21
00:01:00,758 --> 00:01:02,875
giữa thật và giả.

22
00:01:03,507 --> 00:01:07,445
Cứ như thể ta biết nhiều hơn
nhưng hiểu ít hơn.

23
00:01:08,152 --> 00:01:11,089
Theo tôi thì đó là nét đặc trưng
của cuộc sống hiện đại,

24
00:01:11,113 --> 00:01:15,101
rằng có những cách biệt giữa những người
sống trong bong bóng thông tin biệt lập.

25
00:01:15,849 --> 00:01:20,503
Chúng ta bị phân cực:
không chỉ theo giá trị, mà còn theo các sự thật.

26
00:01:20,527 --> 00:01:24,124
Một nguyên nhân là do quá trình
phân tích dữ liệu thứ chi phối Iternet

27
00:01:24,148 --> 00:01:26,547
đưa đến cho chúng ta
không chỉ nhiều thông tin hơn,

28
00:01:26,571 --> 00:01:28,757
mà còn nhiều hơn những gì ta muốn.

29
00:01:28,781 --> 00:01:31,171
Cuộc sống trực tuyến được cá nhân hóa;

30
00:01:31,195 --> 00:01:32,925
mọi thứ từ quảng cáo chúng ta đọc

31
00:01:32,949 --> 00:01:35,539
tới tin tức trên Facebook feed
của chúng ta

32
00:01:35,563 --> 00:01:38,569
được điều chỉnh để thỏa mãn
sở thích của chúng ta.

33
00:01:39,279 --> 00:01:41,085
Và trong khi ta
có nhiều thông tin hơn,

34
00:01:41,109 --> 00:01:44,339
cuối cùng rất nhiều thứ trong đó
phản ánh chính ta

35
00:01:44,363 --> 00:01:46,567
như nó phán ảnh thực tại vậy.

36
00:01:47,198 --> 00:01:48,837
Theo tôi, cuối cùng thì nó

37
00:01:49,691 --> 00:01:52,224
thổi phồng bong bóng của ta lên
hơn là làm chúng vỡ.

38
00:01:53,331 --> 00:01:55,460
Và vậy, có lẽ không ngạc nhiên gì

39
00:01:55,484 --> 00:01:58,389
rằng chúng ta đang trong tình huống,
tình huống đầy mâu thuẫn,

40
00:01:58,413 --> 00:02:00,544
khi nghĩ rằng ta biết nhiều hơn rất nhiều,

41
00:02:00,568 --> 00:02:03,578
mà vẫn chưa nhất trí
về điều ta biết là gì.

42
00:02:05,259 --> 00:02:08,831
Vậy chúng ta sẽ giải quyết vấn đề
phân cực kiến thức này thế nào?

43
00:02:08,855 --> 00:02:13,023
Một chiến thuật rõ ràng là
cố sửa đổi công nghệ của chúng ta,

44
00:02:13,047 --> 00:02:14,956
thiết kế lại các nền tảng kỹ thuật số,

45
00:02:14,980 --> 00:02:18,123
để khiến chúng đỡ dễ phân cực.

46
00:02:18,884 --> 00:02:20,083
Và tôi mừng khi thông báo

47
00:02:20,107 --> 00:02:24,747
rằng rất nhiều chuyên gia ở Google
và Facebook đang cố thực hiện nó.

48
00:02:24,771 --> 00:02:26,360
Và các dự án này rất quan trọng.

49
00:02:27,837 --> 00:02:30,967
Tôi nghĩ rằng sửa đổi công nghệ
thực sự là rất quan trọng,

50
00:02:30,991 --> 00:02:35,613
nhưng tôi không nghĩ chỉ riêng công nghệ,
việc sửa đổi nó, sẽ giải quyết được vấn đề

51
00:02:35,637 --> 00:02:36,991
về phân cực kiến thức.

52
00:02:37,015 --> 00:02:40,090
Tôi không nghĩ như vậy vì tôi không nghĩ,
cuối cùng thì,

53
00:02:40,114 --> 00:02:41,743
đó là một vấn đề công nghệ.

54
00:02:41,767 --> 00:02:43,642
Tôi nghĩ đó là vấn đề về con người,

55
00:02:43,666 --> 00:02:47,231
liên quan tới cách chúng ta nghĩ
và điều chúng ta quý trọng.

56
00:02:48,285 --> 00:02:50,900
Để giải quyết được, tôi nghĩ
chúng ta sẽ cần sự giúp đỡ.

57
00:02:50,924 --> 00:02:53,929
Ta sẽ cần ự giúp đỡ
từ khoa học tâm lý và khoa học chính trị.

58
00:02:53,953 --> 00:02:57,203
Nhưng ta cũng sẽ cần giúp đỡ từ triết học.

59
00:02:58,663 --> 00:03:02,191
Vì để giải quyết vấn đề
phân cực kiến thức,

60
00:03:03,522 --> 00:03:05,517
ta sẽ cần tái kết nối

61
00:03:06,455 --> 00:03:10,291
với một nguyên tắc triết học cơ bản:

62
00:03:11,219 --> 00:03:13,616
là ta sống trong một thực tại chung.

63
00:03:14,671 --> 00:03:18,698
Ý tưởng về một thực tại chung, 
theo tôi thì, rất giống với

64
00:03:18,722 --> 00:03:20,285
nhiều khái niệm triết học:

65
00:03:20,309 --> 00:03:21,475
dễ để nói ra,

66
00:03:21,499 --> 00:03:24,134
nhưng khó để hiện thực hóa
một cách đầy bí ẩn.

67
00:03:25,003 --> 00:03:26,308
Để thực sự chấp nhận nó,

68
00:03:26,332 --> 00:03:28,549
tôi nghĩ ta cần phải làm ba điều,

69
00:03:28,573 --> 00:03:30,885
mỗi điều trong đó giờ là một thách thức.

70
00:03:32,749 --> 00:03:35,313
Trước hết, ta cần tin vào sự thật.

71
00:03:36,267 --> 00:03:37,430
Các bạn có lẽ đã thấy

72
00:03:37,454 --> 00:03:40,469
rằng văn hóa đang có thứ gì đó rắc rối

73
00:03:40,493 --> 00:03:41,894
với khái niệm này.

74
00:03:43,061 --> 00:03:46,274
Cứ như thể ta bất đồng nhiều đến mức,

75
00:03:46,298 --> 00:03:49,107
như một nhà phân tích chính trị
mới đây đã phát biểu,

76
00:03:49,131 --> 00:03:51,366
như thể không còn sự thật nữa vậy.

77
00:03:52,986 --> 00:03:57,208
Nhưng suy nghĩ đó thực ra là sự biểu lộ

78
00:03:57,232 --> 00:04:01,241
cho lời lập luận đầy cám dỗ
trong không trung.

79
00:04:01,668 --> 00:04:02,936
Như thế này:

80
00:04:04,188 --> 00:04:07,039
ta không thể thoát khỏi
quan điểm của chính mình;

81
00:04:07,063 --> 00:04:09,505
ta không thể thoát khỏi
những định kiến của mình.

82
00:04:09,529 --> 00:04:11,002
Mỗi lần ta cố,

83
00:04:11,026 --> 00:04:14,611
ta lại có thêm nhiều thông tin
từ quan điểm của ta hơn.

84
00:04:15,536 --> 00:04:17,786
Nên, dòng suy nghĩ này như sau,

85
00:04:19,016 --> 00:04:22,778
chúng ta cũng có thể sẽ thừa nhận
rằng sự thật khách quan là một ảo tưởng,

86
00:04:22,802 --> 00:04:23,956
hay nó không quan trọng,

87
00:04:23,980 --> 00:04:26,126
vì hoặc ta sẽ không bao giờ
biết nó là gì,

88
00:04:27,039 --> 00:04:29,182
hoặc ngay từ đầu nó đã không tồn tại rồi.

89
00:04:31,173 --> 00:04:34,169
Đó không phải
một suy nghĩ triết học mới --

90
00:04:34,193 --> 00:04:36,041
lòng hoài nghi về sự thật.

91
00:04:37,332 --> 00:04:40,213
Trong giai đoạn cuối của thập kỷ cuối,
như các bạn biết,

92
00:04:40,237 --> 00:04:42,531
nó rất phổ biến
trong một vài giới học thuật.

93
00:04:43,317 --> 00:04:48,450
Nhưng thực sự nó xuất phát
từ triết gia Hy Lạp Protagoras,

94
00:04:48,474 --> 00:04:49,800
nếu không phải trước nữa.

95
00:04:50,252 --> 00:04:52,701
Protagoras đã nói
sự thật khách quan là một ảo tưởng

96
00:04:52,725 --> 00:04:55,632
vì "con người là thước đo
của mọi thứ."

97
00:04:55,656 --> 00:04:57,596
Con người là thước đo của mọi thứ.

98
00:04:58,169 --> 00:05:00,992
Điều đó có vẻ nâng cao
sự thực dụng của con người,

99
00:05:01,016 --> 00:05:02,175
hay giải phóng,

100
00:05:02,199 --> 00:05:06,737
vì nó cho mỗi chúng ta
khám phá hay tạo sự thật của riêng mình.

101
00:05:08,618 --> 00:05:12,780
Nhưng thực ra, tôi nghĩ đó là
sự hợp lý hóa vì lợi ích cá nhân

102
00:05:12,804 --> 00:05:14,671
ngụy trang dưới dạng triết học.

103
00:05:15,507 --> 00:05:18,245
Nó làm lẫn lộn giữa sự khó khăn
của việc chắc chắn

104
00:05:18,339 --> 00:05:20,984
với tính bất khả thi của sự thật.

105
00:05:22,223 --> 00:05:23,429
Nhìn xem --

106
00:05:24,768 --> 00:05:27,708
đương nhiên rất khó
để chắc chắn về điều gì đó;

107
00:05:28,908 --> 00:05:31,221
tất cả chúng ta có thể
đang sống trong "Ma trận."

108
00:05:32,018 --> 00:05:34,000
Bạn có thể có chíp não trong đầu

109
00:05:34,024 --> 00:05:35,988
đưa đến cho bạn toàn thông tin sai lệch.

110
00:05:37,593 --> 00:05:41,772
Nhưng trên thực tiễn, chúng ta vẫn 
nhất trí về nhiều sự thật.

111
00:05:41,796 --> 00:05:45,035
Chúng ta nhất trí
rằng đạn có thể giết người.

112
00:05:45,616 --> 00:05:49,999
Chúng ta nhất trí rằng
bạn không thể vỗ cánh và bay.

113
00:05:50,023 --> 00:05:52,132
Chúng ta nhất trí -- hay chúng ta nên --

114
00:05:53,018 --> 00:05:55,315
rằng có một thực tại bên ngoài

115
00:05:55,339 --> 00:05:57,420
và việc lờ nó đi
có thể làm bạn tổn thương.

116
00:05:59,205 --> 00:06:03,354
Tuy nhiên, lòng hoài nghi
sự thật rất cám dỗ,

117
00:06:03,378 --> 00:06:06,692
vì nó giúp chúng ta hợp lý hóa
định kiến của chính mình.

118
00:06:06,716 --> 00:06:09,703
Khi làm vậy, chúng ta giống với
anh chàng trong bộ phim

119
00:06:09,727 --> 00:06:12,065
người biết mình
đang sống trong "Ma trận"

120
00:06:12,793 --> 00:06:15,518
nhưng quyết định rằng đằng nào
anh ta cũng thích ở đó.

121
00:06:17,031 --> 00:06:19,689
Sau tất cả, có được thứ mình muốn
khiến ta hạnh phúc.

122
00:06:20,271 --> 00:06:22,967
Lúc nào cũng đúng
khiến ta hạnh phúc.

123
00:06:22,991 --> 00:06:25,773
Nên, thường sẽ dễ hơn để chúng ta

124
00:06:25,797 --> 00:06:29,286
bao phủ chính mình trong
bong bóng thông tin ấm áp,

125
00:06:30,049 --> 00:06:31,590
sống trong niềm tin tồi tệ,

126
00:06:31,614 --> 00:06:35,365
và sử dụng các bong bóng đó
làm thước đo thực tại.

127
00:06:36,595 --> 00:06:42,440
Theo tôi nghĩ, một ví dụ về việc
niềm tin sai lầm tác động hành vi của ta

128
00:06:42,464 --> 00:06:47,249
là phản ứng của ta
với tin giả.

129
00:06:47,874 --> 00:06:50,804
Tin giả lan truyền trên internet

130
00:06:50,828 --> 00:06:55,482
trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2016

131
00:06:55,506 --> 00:06:58,133
đã được thiết kế
để thúc đẩy các định kiến của ta,

132
00:06:58,157 --> 00:07:00,271
để thổi phồng các bong bóng của ta.

133
00:07:00,295 --> 00:07:02,346
Nhưng điều thực sự ấn tượng về nó

134
00:07:02,370 --> 00:07:04,984
không chỉ là do nó đã lừa phỉnh
quá nhiều người.

135
00:07:05,595 --> 00:07:08,436
Điều thực sự ấn tượng với tôi
về tin giả,

136
00:07:08,460 --> 00:07:09,798
hiện tượng này,

137
00:07:09,822 --> 00:07:14,877
là chính nó trở thành chủ đề của
phân cực kiến thức nhanh thế nào;

138
00:07:15,582 --> 00:07:19,261
nhiều đến mức mà chính thuật ngữ này --
"tin giả"

139
00:07:19,285 --> 00:07:22,689
giờ đây chỉ có nghĩa:
"tin tức mà tôi không thích."

140
00:07:23,367 --> 00:07:28,240
Đó là một ví dụ của niềm tin sai lầm
về sự thật mà tôi đang nói tới.

141
00:07:31,240 --> 00:07:34,714
Nhưng theo tôi, điều thực sự nguy hiểm

142
00:07:35,981 --> 00:07:38,559
về lòng hoài nghi với sự thật

143
00:07:39,476 --> 00:07:41,383
là nó dẫn tới chế độ chuyên quyền.

144
00:07:42,350 --> 00:07:45,273
"Con người là thước đo của mọi vật"

145
00:07:45,297 --> 00:07:49,214
không thể tránh khỏi việc trở thành
"Người này là thước đo của mọi vật."

146
00:07:49,852 --> 00:07:52,502
Cũng như "chính bản thân mỗi người"

147
00:07:52,526 --> 00:07:55,521
luôn phải trở thành
"chỉ kẻ mạnh mới tồn tại."

148
00:07:56,345 --> 00:07:58,834
Vào phần cuối cuốn "1984" của Orwell,

149
00:08:00,136 --> 00:08:04,395
người được cho là cảnh sát O'Brien
tra tấn nhân vật chính Winston Smith

150
00:08:04,419 --> 00:08:07,617
để anh ấy tin vào việc
hai cộng hai bằng năm.

151
00:08:08,571 --> 00:08:11,375
Điều O'Brien nói điểm mấu chốt,

152
00:08:13,486 --> 00:08:17,907
rằng ông ta muốn thuyết phục Smith rằng
bất kể điều gì đảng này nói là sự thật,

153
00:08:17,931 --> 00:08:20,816
và sự thật là bất kể điều gì
đảng này nói.

154
00:08:21,484 --> 00:08:25,004
Và điều O'Brien tin là
một khi suy nghĩ này được chấp nhận,

155
00:08:26,387 --> 00:08:28,941
sự bất đồng quan điểm là không thể.

156
00:08:29,857 --> 00:08:32,045
Bạn không thể nói sự thật
lại quyền lực được

157
00:08:32,069 --> 00:08:35,224
nếu quyền lực chính nó định nghĩa sự thật.

158
00:08:36,880 --> 00:08:41,123
Tôi nói vậy để thừa nhận rằng
ta thực sống trong thực tại chung,

159
00:08:41,147 --> 00:08:42,434
chúng ta phải làm ba điều.

160
00:08:42,458 --> 00:08:44,443
Điều đầu tiên là tin vào sự thật.

161
00:08:44,467 --> 00:08:46,137
Điều thứ hai nói cho gọn

162
00:08:46,161 --> 00:08:51,247
bằng câu nói Latinh mà Kant dùng làm
khẩu hiệu cho Sự Khai sáng:

163
00:08:51,271 --> 00:08:52,908
"Sapere aude,"

164
00:08:52,932 --> 00:08:54,664
hay "dám biết."

165
00:08:54,688 --> 00:08:57,114
Hay như Kant muốn,
"dám biết vì chính mình."

166
00:08:58,208 --> 00:09:00,250
Tôi biết trong thời kỳ đầu của internet,

167
00:09:00,274 --> 00:09:01,440
nhiều người nghĩ

168
00:09:01,464 --> 00:09:05,274
rằng công nghệ thông tin
sẽ luôn khiến

169
00:09:05,298 --> 00:09:07,153
việc chúng ta hiểu về mình
dễ hơn,

170
00:09:07,177 --> 00:09:09,869
và đương nhiên theo nhiều khía cạnh,
nó đã làm vậy.

171
00:09:09,893 --> 00:09:13,731
Nhưng khi internet ngày càng trở thành
một phần trong cuộc sống chúng ta,

172
00:09:13,755 --> 00:09:15,844
sự phụ thuộc vào nó,
hay việc ta sử dụng nó,

173
00:09:15,844 --> 00:09:18,298
đã trở nên bị động hơn.

174
00:09:18,322 --> 00:09:20,687
Phần nhiều những gì ta biết ngày nay
là từ Google.

175
00:09:21,299 --> 00:09:24,994
Chúng ta tải về các nhóm sự thật
được đóng gói sẵn

176
00:09:25,018 --> 00:09:28,830
và kiểu như là truyền chúng đi
qua mạng xã hội.

177
00:09:29,357 --> 00:09:30,787
Thông tin trên Google là hữu ích

178
00:09:30,811 --> 00:09:34,007
và chính xác vì nó liên quan tới
việc huy động trí thức bên ngoài.

179
00:09:34,031 --> 00:09:39,796
Chúng ta trút gánh nặng nỗ lực của mình
lên hệ thống người và thuật toán khác.

180
00:09:39,820 --> 00:09:42,827
Và đương nhiên, điều đó khiến ta
không làm não mình bị xáo trộn

181
00:09:42,851 --> 00:09:44,290
với nhiều sự thật khác nhau.

182
00:09:44,314 --> 00:09:46,601
Chúng ta chỉ cần tải chúng xuống
khi ta cần.

183
00:09:46,625 --> 00:09:48,007
Và điều đó thật tuyệt vời.

184
00:09:49,348 --> 00:09:54,129
Nhưng có một sự khác biệt
giữa tải xuống một loạt các sự thật

185
00:09:54,809 --> 00:09:59,635
và thực sự hiểu làm thế nào và vì sao
các sự thật đó lại như vậy.

186
00:10:01,237 --> 00:10:05,611
Hiểu vì sao
một căn bệnh nào đó lây lan,

187
00:10:05,635 --> 00:10:07,694
hay bằng cách nào một
mệnh đề toán học thành công,

188
00:10:07,718 --> 00:10:09,731
hay vì sao bạn của bạn buồn phiền,

189
00:10:09,755 --> 00:10:12,220
liên quan tới nhiều điều
hơn là việc chỉ tải xuống.

190
00:10:13,396 --> 00:10:15,477
Chắc chắn, việc này đòi hỏi

191
00:10:15,501 --> 00:10:17,603
bạn tự làm:

192
00:10:18,503 --> 00:10:20,343
có cái nhìn sáng tạo một chút;

193
00:10:20,367 --> 00:10:21,633
dùng trí tưởng tượng của bạn;

194
00:10:21,657 --> 00:10:22,975
đi ra ngoài thực tiễn;

195
00:10:22,999 --> 00:10:24,181
làm thí nghiệm;

196
00:10:24,205 --> 00:10:25,476
tìm hiểu sâu về chứng cứ;

197
00:10:25,500 --> 00:10:26,944
trò chuyện với ai đó.

198
00:10:31,533 --> 00:10:35,077
Đương nhiên, tôi không nói rằng
ta nên dừng việc tìm kiếm trên Google.

199
00:10:36,402 --> 00:10:37,553
Tôi chỉ cho rằng

200
00:10:37,577 --> 00:10:39,263
ta không nên 
đánh giá nó quá cao.

201
00:10:39,287 --> 00:10:43,951
Chúng ta cần tìm cách khuyến khích
các hình thức tìm hiểu khác chủ động hơn,

202
00:10:44,512 --> 00:10:49,561
và không phải lúc nào cùng là việc
đẩy nỗ lực của ta vào bong bóng của mình.

203
00:10:50,242 --> 00:10:53,583
Vì việc tìm kiếm trên Google
thường xuyên kết thúc

204
00:10:53,607 --> 00:10:54,971
bằng những hiểu biết 
trong bong bóng.

205
00:10:55,581 --> 00:10:58,371
Và những hiểu biết ấy
là luôn đúng.

206
00:10:59,183 --> 00:11:01,380
Nhưng dám biết,

207
00:11:01,404 --> 00:11:02,974
dám hiểu,

208
00:11:04,151 --> 00:11:07,217
có nghĩa là mạo hiểm rằng
bạn có thể sai.

209
00:11:07,921 --> 00:11:10,189
Đó có nghĩa là mạo hiểm

210
00:11:10,213 --> 00:11:14,540
rằng điều bạn muốn và điều đúng
là những thứ khác nhau.

211
00:11:16,070 --> 00:11:18,991
Điều này đưa tôi đến điều thứ ba
là ta cần hành động

212
00:11:19,854 --> 00:11:22,886
nếu muốn thừa nhận rằng ta sống
trong một thực tại chung.

213
00:11:22,910 --> 00:11:25,801
Điều thứ ba là:
có một chút khiêm tốn.

214
00:11:26,510 --> 00:11:28,632
Khiêm tốn ở đây,
là khiêm tốn về nhận thức,

215
00:11:28,656 --> 00:11:30,645
có nghĩa là, theo một khía cạnh,

216
00:11:31,701 --> 00:11:34,104
bạn biết mình không biết tất cả mọi thứ.

217
00:11:34,128 --> 00:11:36,181
Nhưng nó cũng có nghĩa là thứ gì đó
hơn thế.

218
00:11:36,205 --> 00:11:40,655
Nó có nghĩa để cách nhìn về thế giới
của bạn luôn được cải tạo

219
00:11:40,679 --> 00:11:42,810
bằng các minh chứng và kinh nghiệm
của người khác.

220
00:11:42,834 --> 00:11:44,883
Để cách nhìn của bạn
luôn sẵn sàng cải thiện

221
00:11:44,907 --> 00:11:47,030
qua dẫn chứng và kinh nghiệm
của người khác.

222
00:11:48,084 --> 00:11:50,123
Nó hơn việc sẵn sàng thay đổi.

223
00:11:50,147 --> 00:11:52,545
Nó hơn việc chỉ đơn thuần
cải thiện bản thân.

224
00:11:52,569 --> 00:11:56,854
Nó có nghĩa là thấy kiến thức của bạn
có khả năng nâng cao

225
00:11:56,878 --> 00:11:59,404
hay phong phú hơn 
từ những gì người khác đóng góp.

226
00:12:00,224 --> 00:12:02,938
Điều đó liên quan

227
00:12:02,962 --> 00:12:05,095
tới việc thừa nhận có thực tại chung

228
00:12:06,116 --> 00:12:07,969
rằng bạn cũng có trách nhiệm.

229
00:12:09,633 --> 00:12:11,838
Tôi không nghĩ quá ngoa khi nói

230
00:12:11,862 --> 00:12:16,817
rằng xã hội của chúng ta không giỏi
nâng cao hay khuyến khích

231
00:12:16,841 --> 00:12:18,056
kiểu khiêm tốn đó.

232
00:12:18,080 --> 00:12:19,659
Đó một phần bởi vì,

233
00:12:20,810 --> 00:12:23,798
ừm, chúng ta thường lẫn lộn
giữa tính kiêu căng và sự tự tin.

234
00:12:24,263 --> 00:12:26,704
Và đó một phần bởi vì, ừm, bạn biết đấy,

235
00:12:27,341 --> 00:12:28,894
kiêu căng thì dễ hơn.

236
00:12:28,918 --> 00:12:31,595
Việc nghĩ rằng bản thân biết tất cả
thì dễ hơn.

237
00:12:31,619 --> 00:12:35,316
Việc nghĩ rằng bản thân hiểu được tất cả
thì dễ hơn.

238
00:12:36,513 --> 00:12:39,446
Nhưng đó là một ví dụ khác
về niềm tin không tốt với sự thật

239
00:12:39,470 --> 00:12:41,008
mà tôi đang nói tới.

240
00:12:43,391 --> 00:12:45,628
Nên khái niệm về một thực tại chung,

241
00:12:45,652 --> 00:12:48,342
giống như rất nhiều khái niệm triết lý,

242
00:12:48,366 --> 00:12:49,850
có vẻ quá hiển nhiên,

243
00:12:50,785 --> 00:12:52,627
đến mức ta thường bỏ qua nó

244
00:12:53,945 --> 00:12:55,929
và quên vì sao nó quan trọng.

245
00:12:57,394 --> 00:13:02,338
Các nền dân chủ không thể vận hành
nếu công dân của họ không phấn đấu,

246
00:13:02,362 --> 00:13:03,732
ít nhất vào vài thời điểm,

247
00:13:03,756 --> 00:13:05,437
để tạo ra một không gian chung,

248
00:13:05,461 --> 00:13:08,917
không gian nơi họ có thể
trao đổi ý tưởng qua lại

249
00:13:10,123 --> 00:13:11,909
khi -- và đặc biệt là khi --

250
00:13:11,933 --> 00:13:13,338
họ bất đồng ý kiến.

251
00:13:13,749 --> 00:13:16,013
Nhưng bạn không thể phấn đấu
sống ở đó

252
00:13:17,560 --> 00:13:21,146
nếu bạn không thừa nhận từ trước rằng
bạn sống trong cùng một thực tại.

253
00:13:23,144 --> 00:13:25,315
Để chấp nhận nó,
ta phải tin vào sự thật,

254
00:13:25,339 --> 00:13:28,650
chúng ta phải khuyến khích
những cách hiểu chủ động hơn.

255
00:13:29,394 --> 00:13:31,132
và chúng ta phải có sự khiêm tốn

256
00:13:32,271 --> 00:13:34,978
để nhận ra rằng chúng ta không phải thước 
đo của mọi thứ

257
00:13:37,049 --> 00:13:40,573
một ngày nào đó có lẽ chúng ta sẽ thấy
viễn cảnh

258
00:13:40,597 --> 00:13:43,270
của việc sở hữu mạng lưới kết nối trong 
bộ não

259
00:13:44,545 --> 00:13:48,464
nhưng nếu chúng ta muốn được giải phóng 
và không sợ hãi

260
00:13:48,488 --> 00:13:51,250
nếu chúng ta muốn mở rộng tầm hiểu biết

261
00:13:51,274 --> 00:13:53,677
và không chỉ là những tri thức thụ động

262
00:13:54,585 --> 00:13:58,224
chúng ta cần nhớ rằng viễn cảnh của ta


263
00:13:58,248 --> 00:14:01,399
chúng thật đáng ngạc nhiên, đẹp đẽ

264
00:14:02,171 --> 00:14:03,451
chỉ như vậy --

265
00:14:03,475 --> 00:14:05,995
viễn cảnh trên một thực tại.

266
00:14:07,096 --> 00:14:08,367
Cảm ơn.

267
00:14:08,391 --> 00:14:13,217
(Vỗ tay)