1
00:00:01,340 --> 00:00:04,947
CA: Cuộc phỏng vấn này 
là một sự khác biệt.

2
00:00:04,947 --> 00:00:09,015
Như người ta nói: Một bức tranh 
bằng cả một ngàn lời, 


3
00:00:09,015 --> 00:00:11,911
tôi đã đề nghị 
Bill và Melinda

4
00:00:11,911 --> 00:00:14,118
đào trong kho lưu trữ của họ

5
00:00:14,118 --> 00:00:16,216
để tìm vài bức ảnh 
giúp ta nhớ lại

6
00:00:16,216 --> 00:00:17,652
vài công việc họ đã làm,

7
00:00:17,652 --> 00:00:20,249
ta sẽ điểm lại vài việc 
theo cách như vậy.

8
00:00:20,249 --> 00:00:23,980
Chúng ta sẽ bắt đầu ở đây.

9
00:00:23,980 --> 00:00:26,183
Melinda, đây là khi nào 
và ở đâu vậy?

10
00:00:26,183 --> 00:00:28,217
người đàn ông đẹp trai
cạnh chị là ai vậy?

11
00:00:28,217 --> 00:00:30,226
Người đeo cặp kính 
to tướng này, huh?

12
00:00:30,226 --> 00:00:32,265
Đây là ở châu Phi, 
chuyến đi đầu tiên của chúng tôi,

13
00:00:32,265 --> 00:00:34,170
lần đầu tiên hai 
chúng tôi đến Châu Phi,

14
00:00:34,170 --> 00:00:35,780
vào mùa thu năm 1993.

15
00:00:35,780 --> 00:00:37,768
Chúng tôi đã đính hôn.

16
00:00:37,768 --> 00:00:39,474
Chúng tôi kết hôn 
vài tháng sau đó,

17
00:00:39,474 --> 00:00:41,691
và đây là chuyến 
chúng tôi thực sự đi xem

18
00:00:41,691 --> 00:00:43,583
các loài động vật, 
xem hoang mạc.

19
00:00:43,583 --> 00:00:45,571
Rất tuyệt. 
Bill chưa bao giờ

20
00:00:45,571 --> 00:00:46,983
nghỉ phép dài như thế.

21
00:00:46,983 --> 00:00:51,610
Điều khiến chúng tôi
cảm động là con người,

22
00:00:51,610 --> 00:00:54,218
và sự nghèo khổ đến cùng cực.

23
00:00:54,218 --> 00:00:55,791
Chúng tôi tự hỏi.

24
00:00:55,791 --> 00:00:57,595
Cuộc sống cứ phải 
như thế này chăng?

25
00:00:57,595 --> 00:00:58,546
Vào cuối chuyến đi,

26
00:00:58,546 --> 00:00:59,646
chúng tôi đến Zanzibar,

27
00:00:59,646 --> 00:01:01,134
và đi dạo trên bờ biển,

28
00:01:01,134 --> 00:01:02,500
đây là việc chúng tôi rất thích

29
00:01:02,500 --> 00:01:03,818
khi mới quen nhau.

30
00:01:03,818 --> 00:01:06,791
Trong lần đi dạo ấy
chúng tôi bàn nhau

31
00:01:06,791 --> 00:01:08,648
rằng tiền kiếm được 
từ Microsoft

32
00:01:08,648 --> 00:01:09,923
sẽ được trao lại cho xã hội,

33
00:01:09,923 --> 00:01:11,497
và từ cuộc đi dạo đó 
trên bờ biển,

34
00:01:11,497 --> 00:01:13,069
chúng tôi đã 
bắt đầu bàn cách,

35
00:01:13,069 --> 00:01:16,602
xem có thể làm gì 
và làm như thế nào?

36
00:01:16,602 --> 00:01:19,334
CA: Như vậy 
là từ một kỳ nghỉ

37
00:01:19,334 --> 00:01:21,526
đưa đến sự ra đời

38
00:01:21,526 --> 00:01:24,342
của một quỹ tư nhân 
lớn nhất thế giới,

39
00:01:24,342 --> 00:01:27,474
thế hóa kỳ nghỉ này cũng
khá đắt giá đấy. (Cười)

40
00:01:27,474 --> 00:01:29,942
MG: Công nhận. 
Chúng tôi rất vui.

41
00:01:29,942 --> 00:01:32,840
CA: Vậy ai trong anh chị 
là người khởi xướng,

42
00:01:32,840 --> 00:01:35,793
hay đây là 
đồng thanh tương ứng?

43
00:01:35,793 --> 00:01:38,186
BG: Tôi nghĩ 
chúng tôi rất hào hứng

44
00:01:38,186 --> 00:01:39,653
vì có một giai đoạn trong đời

45
00:01:39,653 --> 00:01:41,714
được làm việc cùng nhau

46
00:01:41,714 --> 00:01:48,325
và tìm cách làm thế nào
để trao món tiền trở lại xã hội.

47
00:01:48,325 --> 00:01:51,474
Vào lúc này, chúng tôi
nói về những người ngèo nhất,

48
00:01:51,474 --> 00:01:53,876
liệu mình có thể 
làm gì để giúp họ?

49
00:01:53,876 --> 00:01:55,801
Việc gì đây có thể làm 
mà chúng ta chưa làm được?

50
00:01:55,801 --> 00:01:57,701
Có nhiều điều 
chúng tôi chưa biết.

51
00:01:57,701 --> 00:01:59,789
Chúng tôi còn 
dại khờ khủng khiếp,

52
00:01:59,789 --> 00:02:00,881
khi chúng tôi nhìn lại.

53
00:02:00,881 --> 00:02:02,437
Nhưng chúng tôi 
có một niềm ấp ủ,

54
00:02:02,437 --> 00:02:05,434
rằng sẽ có một lúc,

55
00:02:05,434 --> 00:02:08,160
một thời kỹ hậu-Microsoft

56
00:02:08,160 --> 00:02:10,388
là lúc chúng tôi làm 
công việc từ thiện.

57
00:02:10,388 --> 00:02:12,534
MG: Bill trước vẫn nghĩ 
rằng thời đó sẽ đến

58
00:02:12,534 --> 00:02:13,670
sau khi anh ấy 60 tuổi,

59
00:02:13,670 --> 00:02:15,332
hiện giờ anh ấy 
vẫn chưa đến 60,

60
00:02:15,332 --> 00:02:18,525
nhiều điều đã thay đổi 
trong quá trình.

61
00:02:18,525 --> 00:02:20,969
CA: Công việc bắt đầu là vậy,
và tiến triển nhanh chóng.

62
00:02:20,969 --> 00:02:23,489
Như vậy là vào năm '93, 
và rồi đến năm '97,

63
00:02:23,489 --> 00:02:25,227
thì quỹ đã được lập.

64
00:02:25,227 --> 00:02:27,532
MA: Vâng, năm "97, 
chúng tôi đọc một bài báo

65
00:02:27,532 --> 00:02:30,946
về bệnh tiêu chảy trên thế giới
làm chết rất nhiều trẻ em,


66
00:02:30,946 --> 00:02:32,560
và chúng tôi tự nhủ,

67
00:02:32,560 --> 00:02:33,800
"Không thể như thế được.

68
00:02:33,800 --> 00:02:35,554
Ở Mỹ, người ta chỉ việc
ra hiệu thuốc."

69
00:02:35,554 --> 00:02:37,719
Thế là chúng tôi bắt đầu 
tập hợp các nhà khoa học,

70
00:02:37,719 --> 00:02:40,185
bắt đầu tiìm hiểu 
về tình hình dân số,

71
00:02:40,185 --> 00:02:41,545
về các loại vắc-xin,

72
00:02:41,545 --> 00:02:43,932
loại nào có hiệu lực,
loại nào mất hiệu lực,

73
00:02:43,932 --> 00:02:45,838
và chúng tôi thực sự 
bắt tay vào việc,

74
00:02:45,838 --> 00:02:50,215
vào cuối năm 1998, 1999.

75
00:02:50,215 --> 00:02:52,966
CA: Như vậy là anh chị 
có một món tiền kha khá

76
00:02:52,966 --> 00:02:55,293
và đứng trước nhiều vấn đề 
khác nhau trên thế giới.

77
00:02:55,293 --> 00:02:59,515
Làm thế nào anh chị quyết 
nên tập trung vào đâu?

78
00:02:59,515 --> 00:03:02,060
BG: Chúng tôi quyết định 
tập trung vào hai việc,

79
00:03:02,060 --> 00:03:04,920
trên thế giới, đâu là nơi 
thiếu thốn nhất,

80
00:03:04,920 --> 00:03:07,180
ở đấy chúng tôi tập trung 
vào trẻ em đang chết mòn,

81
00:03:07,180 --> 00:03:09,920
các cháu không đủ 
dinh dưỡng để lớn,

82
00:03:09,920 --> 00:03:11,419
tại những nước 
thật tuyệt vọng,

83
00:03:11,419 --> 00:03:13,679
với tình hình 
tử vong như vậy,

84
00:03:13,679 --> 00:03:15,647
mà các gia đình 
thì quá đông con

85
00:03:15,647 --> 00:03:17,165
họ có mức tăng 
dân số kinh khủng,

86
00:03:17,165 --> 00:03:20,291
trẻ em thì quá ốm yếu,

87
00:03:20,291 --> 00:03:22,937
các cháu không thể 
học hành được tử tế

88
00:03:22,937 --> 00:03:24,809
để cải thiện 
cuộc sống cho mình.

89
00:03:24,809 --> 00:03:25,917
Đấy là công việc 
chúng tôi làm trên thế giới,

90
00:03:25,917 --> 00:03:28,637
còn ở Mỹ,

91
00:03:28,637 --> 00:03:31,411
cả hai chúng tôi đều được hưởng 
sự giáo dục tuyệt vời,

92
00:03:31,411 --> 00:03:34,460
và chúng tôi thấy rằng nước Mỹ

93
00:03:34,460 --> 00:03:37,472
chỉ có thể thực hiện được lời hứa
dành cơ hội cho tất cả mọi người

94
00:03:37,472 --> 00:03:40,057
bằng một hệ thống giáo dục tốt,

95
00:03:40,057 --> 00:03:42,685
càng tìm hiểu kỹ hơn
chúng tôi càng nhận ra rằng

96
00:03:42,685 --> 00:03:45,113
chúng ta chưa làm trọn 
được lời hứa đó.

97
00:03:45,113 --> 00:03:46,950
Chúng tôi đã hướng 
vào hai đích đó,

98
00:03:46,950 --> 00:03:48,602
và mọi việc mà Quỹ đã làm

99
00:03:48,602 --> 00:03:51,616
là tập trung vào đó.

100
00:03:51,616 --> 00:03:53,952
CA: Tôi đề nghị anh chị
chọn một hình ảnh,

101
00:03:53,952 --> 00:03:56,384
để minh họa cho 
công việc của anh chị,

102
00:03:56,384 --> 00:03:59,452
Milinda, đây là 
hình ảnh chị chọn.

103
00:03:59,452 --> 00:04:00,919
Ý nghĩa của nó là gì vậy?

104
00:04:00,919 --> 00:04:03,950
MG: Một trong những điều 
tôi thích trong các chuyến đi

105
00:04:03,950 --> 00:04:07,060
là ra vùng nông thôn
trò chuyện với chị em phụ nữ,

106
00:04:07,060 --> 00:04:09,658
dù ở Bangladesh, Ấn độ
hay nhiều nước châu Phi,

107
00:04:09,658 --> 00:04:12,066
tôi đến với họ như một phụ nữ 
phương Tây vô danh.

108
00:04:12,066 --> 00:04:15,475
Mặc bộ đồ ka-ki, 
không nói mình là ại.

109
00:04:15,475 --> 00:04:16,979
Và tôi nghe chuyện 
từ những phụ nữ ấy,

110
00:04:16,979 --> 00:04:19,862
lần này lượt khác,
càng đi càng nghe được nhiều,

111
00:04:19,862 --> 00:04:22,271
"Tôi muốn được tiêm."

112
00:04:22,271 --> 00:04:24,840
Tôi đến với họ
để nói về vắc-xin cho trẻ em,

113
00:04:24,840 --> 00:04:27,240
và họ lái câu chuyện 
sang hướng khác

114
00:04:27,240 --> 00:04:29,221
"Thế còn mũi tiêm cho tôi thì sao?"

115
00:04:29,221 --> 00:04:31,673
Đấy là mũi tiêm dành cho
phụ nữ, gọi là Depo-Provera,

116
00:04:31,673 --> 00:04:33,654
một loại thuốc tránh thai.

117
00:04:33,654 --> 00:04:35,986
Khi về nhà tôi nói chuyện với 
các chuyên gia y tế thế giới,

118
00:04:35,986 --> 00:04:37,539
và họ nói, "Ồ không, 
thuốc tránh thai

119
00:04:37,539 --> 00:04:39,931
hiện đang có sẵn tại 
các nước đang phát triển."

120
00:04:39,931 --> 00:04:41,921
Thế đấy, ta phải đào sâu 
hơn các báo cáo.

121
00:04:41,921 --> 00:04:43,697
và đây là điều 
chúng tôi nhận ra,

122
00:04:43,697 --> 00:04:45,843
đó là xác định được 
mong muốn hàng đầu

123
00:04:45,843 --> 00:04:48,981
của người phụ nữ châu Phi
đó là sử dụng phương tiện tránh thai

124
00:04:48,981 --> 00:04:51,598
hơn 200 ngày 
trong một năm

125
00:04:51,598 --> 00:04:53,502
điều này giải thích tại sao
các chị nói với tôi,

126
00:04:53,502 --> 00:04:57,054
"Tôi dấu chồng tôi, 
đi bộ 10 cây số,

127
00:04:57,054 --> 00:05:00,363
để đến phòng khám, 
nhưng chẳng có gì ở đấy cả."

128
00:05:00,363 --> 00:05:03,170
Như vậy là bao cao su 
được cung cấp cho châu Phi

129
00:05:03,170 --> 00:05:05,447
bởi công tác chống bệnh AIDS

130
00:05:05,447 --> 00:05:06,851
do Mỹ và các nước giúp đỡ.

131
00:05:06,851 --> 00:05:08,522
Nhưng chị em phụ nữ 
nhiều lần nói với tôi rằng,

132
00:05:08,522 --> 00:05:11,132
"Tôi không thể phó thác chuyện
đeo bao cao su cho chồng tôi.

133
00:05:11,132 --> 00:05:15,340
Hoặc chồng tôi hoặc tôi
có thể bị AIDS,

134
00:05:15,340 --> 00:05:18,100
và tôi còn cần cái ấy 
vì tôi muốn đẻ thưa

135
00:05:18,100 --> 00:05:20,517
để tôi còn có thể
nuôi các con tôi

136
00:05:20,517 --> 00:05:23,055
và dạy dỗ chúng nên người."

137
00:05:23,055 --> 00:05:25,105
CA: Melinda, chị là tín đồ
Roman Catholic,

138
00:05:25,105 --> 00:05:28,674
và chị lâm vào thế khó xử

139
00:05:28,674 --> 00:05:30,628
trong sự bàn cãi 
về vấn đề này,

140
00:05:30,628 --> 00:05:32,877
và về vấn đề nạo thai,

141
00:05:32,877 --> 00:05:34,332
của cả hai phía, quả thật.

142
00:05:34,332 --> 00:05:36,023
Vậy chị đã thoát ra 
bằng cách nào?

143
00:05:36,023 --> 00:05:39,133
MG: Vâng, tôi nghĩ đây 
là điểm rất quan trọng,

144
00:05:39,133 --> 00:05:42,216
đó là , với tư cách là một
cộng đồng trên thế giới

145
00:05:42,216 --> 00:05:43,383
chúng tôi đã quay lưng lại
với các biện pháp tránh thai.

146
00:05:43,383 --> 00:05:46,677
Chúng ta biết có 
210 triệu phụ nữ

147
00:05:46,677 --> 00:05:48,936
có nguyện vọng sử dụng các
biện pháp tránh thai

148
00:05:48,936 --> 00:05:51,576
thậm chí các biện pháp
chúng ta đang có ở Mỹ,

149
00:05:51,576 --> 00:05:53,881
nhưng chúng ta không 
cung cấp phương tiện cho họ

150
00:05:53,881 --> 00:05:57,632
vì những sự tranh cãi 
chính trị ở trong nước Mỹ,

151
00:05:57,632 --> 00:05:59,809
và tôi cho như thế là tội ác,

152
00:05:59,809 --> 00:06:02,574
và tôi cứ tìm mãi xem có ai đó

153
00:06:02,574 --> 00:06:04,924
sẽ đưa vấn đề này 
lên diễn đàn thế giới,

154
00:06:04,924 --> 00:06:06,930
cuối cùng tôi nhận ra
rằng chính tôi phải làm điều đó.

155
00:06:06,930 --> 00:06:08,601
Ngay cả khi tôi là 
một người theo đạo Catholic,

156
00:06:08,601 --> 00:06:10,042
tôi vẫn tin vào 
biện pháp tránh thai

157
00:06:10,042 --> 00:06:12,338
cũng như hầu hết 
phụ nữ Catholic ở Mỹ

158
00:06:12,338 --> 00:06:14,169
vẫn đang dùng 
các biện pháp tránh thai,

159
00:06:14,169 --> 00:06:16,454
và tôi không nên để cho
sự tranh cãi ấy

160
00:06:16,454 --> 00:06:18,269
thành sự níu kéo 
cản trở chúng ta.

161
00:06:18,269 --> 00:06:20,227
Chúng ta từng có 
sự nhất trí ở Mỹ

162
00:06:20,227 --> 00:06:21,492
về các biện pháp tránh thai,

163
00:06:21,492 --> 00:06:23,972
và do đó chúng tôi trở lại
với sự đồng thuận toàn cầu ấy,

164
00:06:23,972 --> 00:06:26,616
và quyên được 2,6 tỉ đô-la

165
00:06:26,616 --> 00:06:29,149
để giải quyết chính vấn đề này 
cho chị em phụ nữ.

166
00:06:29,149 --> 00:06:34,616
(Vỗ tay)

167
00:06:37,249 --> 00:06:41,105
CA: Bill, đây là biểu đồ của anh.
Anh định mô tả điều gì vây?

168
00:06:41,105 --> 00:06:43,090
BG: Biểu đồ của tôi 
có con số trên đó.

169
00:06:43,090 --> 00:06:45,208
(Cười)

170
00:06:45,208 --> 00:06:47,025
Tôi rất thích biểu đồ này.

171
00:06:47,025 --> 00:06:50,000
Đây là số trẻ em 
tử vong mỗi năm

172
00:06:50,000 --> 00:06:52,562
trước tuổi lên năm.

173
00:06:52,582 --> 00:06:54,405
Cái ta thấy ở đây

174
00:06:54,405 --> 00:06:56,355
là một thành công lịch sử

175
00:06:56,355 --> 00:06:58,509
nhưng chưa được 
nhiều người biết đến,

176
00:06:58,509 --> 00:07:01,184
nhưngchúng ta làm nên
một tiến bộ kỳ diệu.

177
00:07:01,184 --> 00:07:03,562
Chẳng bao lâu sau 
khi tôi ra đời

178
00:07:03,562 --> 00:07:05,266
con số trẻ em tử vong 
là 20 triệu

179
00:07:05,266 --> 00:07:08,952
ngày nay con số đó
chỉ còn 6 triệu.

180
00:07:08,952 --> 00:07:11,089
Đây là một câu chuyện

181
00:07:11,089 --> 00:07:12,756
chủ yếu liên quan 
đến vắc-xin.

182
00:07:12,756 --> 00:07:15,880
Bệnh đậu mùa mỗi năm
cướp đi vài triệu trẻ em.

183
00:07:15,880 --> 00:07:18,070
Chúng ta đã xóa được nó,
số tử vong nay bằng không.

184
00:07:18,070 --> 00:07:19,910
Bệnh sưởi mỗi năm cũng 
cướp đi vài triệu trẻ em.

185
00:07:19,910 --> 00:07:21,613
Giờ đây giảm xuống 
chỉ còn vài trăm ngàn.

186
00:07:21,613 --> 00:07:23,521
Và đây là một biểu đồ

187
00:07:23,521 --> 00:07:27,708
trên đó chúng ta muốn
thể hiện các con số tiếp tục,

188
00:07:27,708 --> 00:07:29,448
và đó là điều có thể,

189
00:07:29,448 --> 00:07:31,124
nếu khoa học đưa ra 
các vắc-xin mới,

190
00:07:31,124 --> 00:07:33,016
và vắc-xin đến được với trẻ.

191
00:07:33,016 --> 00:07:34,111
Có thể giảm
số tử vong hơn nữa.

192
00:07:35,206 --> 00:07:36,303
Thập kỷ vừa qua

193
00:07:36,303 --> 00:07:38,115
con số đó đã giảm mạnh

194
00:07:38,115 --> 00:07:40,393
hơn bao giờ hết 
trong lịch sử,

195
00:07:40,393 --> 00:07:43,116
đây là một thực tế 
rất đáng mừng

196
00:07:43,116 --> 00:07:45,381
nếu chúng ta tìm ra 
loại vắc-xin mới,

197
00:07:45,381 --> 00:07:46,889
và có thể đưa ra sử dụng,

198
00:07:46,889 --> 00:07:49,374
dùng những hiểu biết 
mới nhất trong lĩnh vực này,

199
00:07:49,374 --> 00:07:53,985
để tiêm đúng, 
hầu tạo ra một phép lạ.

200
00:07:53,985 --> 00:07:55,143
CA: Tôi hiểu là theo
tính toán của anh

201
00:07:55,143 --> 00:07:57,017
công việc đã tạo
biến chuyển trực tiếp

202
00:07:57,017 --> 00:07:59,143
mỗi ngày hàng nghìn
trẻ em đã được cứu

203
00:07:59,143 --> 00:08:01,197
so với năm trước.

204
00:08:01,197 --> 00:08:03,044
Vấn đề này 
không được đưa tin.

205
00:08:03,044 --> 00:08:06,290
Một tai nạn máy bay
làm hơn 200 người chết

206
00:08:06,290 --> 00:08:08,500
là chuyện gây chấn động 
mạnh hơn chuyện này.

207
00:08:08,500 --> 00:08:10,049
Anh có thấy vô lý 
ở chỗ đó không?

208
00:08:10,049 --> 00:08:13,040
BG: Vâng, vì đây là 
việc diễn ra thầm lặng.

209
00:08:13,040 --> 00:08:15,710
Đây là trẻ em, 
mỗi ca là một cháu.

210
00:08:15,710 --> 00:08:17,173
Chín mươi tám phần trăm
các trường hợp này

211
00:08:17,173 --> 00:08:19,050
không liên quan gì
đến thảm họa thiên nhiên,

212
00:08:19,050 --> 00:08:20,527
tuy nhiên, lòng từ thiện,

213
00:08:20,527 --> 00:08:22,050
khi thấy thảm họa thiên nhiên,
thì cảm động.

214
00:08:22,050 --> 00:08:24,286
Cách người ta nghĩ 
rất là đặc biệt, okay,

215
00:08:24,286 --> 00:08:27,062
đấy cũng có thể là tôi,
thế là tiền chảy vào.

216
00:08:27,062 --> 00:08:30,468
Còn những công việc này
không dễ nhìn như vậy.

217
00:08:30,468 --> 00:08:32,679
Hiện nay dự án
Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ

218
00:08:32,679 --> 00:08:34,229
và các dự án khác
đang được triển khai,

219
00:08:34,229 --> 00:08:37,073
ngày càng có nhiều 
lòng hảo tâm,

220
00:08:37,073 --> 00:08:40,344
mục tiêu là đưa con số này 
xuống dưới một triệu,

221
00:08:40,344 --> 00:08:42,762
điều này có thể đạt được
ngay khi chúng ta còn sống.

222
00:08:42,762 --> 00:08:43,942
CA: Có thể cần có
những người

223
00:08:43,942 --> 00:08:46,038
cảm nhận được 
qua những con số và biểu đồ

224
00:08:46,038 --> 00:08:48,452
chứ không chỉ qua 
những khuôn mặt buồn

225
00:08:48,452 --> 00:08:50,107
để động tâm giúp đỡ.

226
00:08:50,107 --> 00:08:51,830
Ý tôi, theo cách anh 
nói trong thư năm nay,

227
00:08:51,830 --> 00:08:55,281
anh lập luận rằng 
sự trợ giúp

228
00:08:55,281 --> 00:08:56,952
trái ngược với những
chê bai trong dư luận

229
00:08:56,952 --> 00:09:00,035
cho rằng sự trợ giúp
là vô ích và chắp vá,

230
00:09:00,035 --> 00:09:01,988
thực ra nó rất có hiệu quả.

231
00:09:01,988 --> 00:09:03,968
BG: Vâng, người ta 
có thể chỉ nhìn vào

232
00:09:03,968 --> 00:09:07,148
những sự trợ giúp
có tiếng nghe rất kêu

233
00:09:07,148 --> 00:09:09,071
nhưng thực thi thì không tốt.

234
00:09:09,071 --> 00:09:11,004
Có những dự án đầu tư vốn

235
00:09:11,004 --> 00:09:13,904
có ý định rất hay 
nhưng không thành.

236
00:09:13,904 --> 00:09:16,743
Chúng ta không thể nói rằng
okay, vì những cái đó

237
00:09:16,743 --> 00:09:19,861
vì chúng ta chưa làm được
một cách hoàn toàn,

238
00:09:19,861 --> 00:09:21,393
nên nỗ lực này 
là uổng công.

239
00:09:21,393 --> 00:09:23,263
Chúng ta phải nhìn xem, 
đâu là mục đích?

240
00:09:23,263 --> 00:09:25,871
Làm thế nào nâng 
chế độ dinh dưỡng

241
00:09:25,871 --> 00:09:29,275
nâng tỉ lệ trẻ em sống sót
và số người biết chữ

242
00:09:29,275 --> 00:09:30,910
để cho các nước đó có thể
đứng trên đôi chân của mình,

243
00:09:30,910 --> 00:09:32,914
và thấy tuyệt,
công việc thật tốt đẹp,

244
00:09:32,914 --> 00:09:34,186
họ trở nên giỏi dang hơn.

245
00:09:34,186 --> 00:09:36,026
Chúng ta có thể dùng 
tiền trợ giúp thông minh hơn.

246
00:09:36,026 --> 00:09:39,438
Nó khôngphải là thuốc 
chữa bách bệnh.

247
00:09:39,438 --> 00:09:42,370
Ta có thể làm cái tốt hơn 
là cho vay vốn đầu tư,

248
00:09:42,370 --> 00:09:45,157
trong đó có những 
dự án lớn như thế này.

249
00:09:45,157 --> 00:09:47,900
CA: Người ta vốn cho rằng

250
00:09:47,900 --> 00:09:51,948
hai vợ chồng thì khó
mà làm việc với nhau.

251
00:09:51,948 --> 00:09:53,564
Anh chị cùng làm việc 
với nhau như thế nào?

252
00:09:53,564 --> 00:09:55,234
MG: Vâng có nhiều
phụ nữ nói với tôi,

253
00:09:55,234 --> 00:09:57,093
"Tôi thực không tin có thể
cùng làm việc với chồng tôi.

254
00:09:57,093 --> 00:09:59,240
Chuyện ấy không xảy ra."

255
00:09:59,240 --> 00:10:02,829
Anh biết đấy, chúng tôi thích
làm việc cùng nhau --

256
00:10:02,829 --> 00:10:05,315
quỹ này là một dịp 
cho cả hai chúng tôi

257
00:10:05,315 --> 00:10:08,143
vừa làm vừa học
dọc theo hành trình,

258
00:10:08,143 --> 00:10:10,902
chúng tôi không đi 
cùng với nhau nhiều

259
00:10:10,902 --> 00:10:12,830
trong các hoạt động 
của quỹ như trước đây

260
00:10:12,830 --> 00:10:14,286
khi Bill còn làm việc 
tại Microsoft.

261
00:10:14,286 --> 00:10:16,509
Chúng tôi thường đi
công tác riêng,

262
00:10:16,509 --> 00:10:18,651
nhưng khi tôi trở về,

263
00:10:18,651 --> 00:10:20,790
Bill bao giờ cũng muốn biết 
những điều tôi học được,

264
00:10:20,790 --> 00:10:22,533
hoặc về những phụ nữ, 
những cô gái tôi đã gặp

265
00:10:22,533 --> 00:10:25,219
hoặc những tin mới về 
tuyến cung cấp vắc-xin,

266
00:10:25,219 --> 00:10:27,455
hoặc về một người lãnh đạo 
mà chúng tôi khâm phục.

267
00:10:27,455 --> 00:10:29,922
Anh ấy rất 
quan tâm lắng nghe.

268
00:10:29,922 --> 00:10:31,525
Anh ấy biết khi trở về nhà,

269
00:10:31,525 --> 00:10:33,358
tôi luôn quan tâm muốn biết

270
00:10:33,358 --> 00:10:35,100
về bài thuyết trình
anh ấy vừa đọc

271
00:10:35,100 --> 00:10:36,342
hay những dữ liệu mới
hoặc điều anh ấy mới ngộ ra,

272
00:10:36,342 --> 00:10:39,242
chúng tôi có mối quan hệ 
hợp tác thực sự.


273
00:10:39,242 --> 00:10:41,916
Nhưng không phải phút nào
cũng bên nhau, cái đó đã hẳn.

274
00:10:41,916 --> 00:10:46,091
(Cười)

275
00:10:46,091 --> 00:10:48,586
CA: Nhưng bây giờ chúng tôi
vui vì thấy anh chị bên nhau.

276
00:10:48,586 --> 00:10:52,172
Melinda, trước đây

277
00:10:52,172 --> 00:10:54,173
chủ yếu là chị 
làm công việc này.

278
00:10:54,173 --> 00:10:55,385
Sáu năm về trước, 
theo tôi nhớ,

279
00:10:55,385 --> 00:10:57,968
Bill thôi công việc 
ở Microsoft

280
00:10:57,968 --> 00:10:59,079
và dành toàn bộ thời gian
cho công việc này.

281
00:10:59,079 --> 00:11:00,058
Hẳn việc điều chỉnh đó

282
00:11:00,058 --> 00:11:02,094
cũng không phải dễ.
Phải không ạ?

283
00:11:02,094 --> 00:11:05,148
MG: Vâng, tôi nghĩ thực ra,

284
00:11:05,148 --> 00:11:07,137
đối với các nhân viên của Quỹ,

285
00:11:07,137 --> 00:11:09,684
có nhiều điều 
khiến họ phải điều chỉnh,

286
00:11:09,684 --> 00:11:11,050
hơn là đối với tôi
khi Bill về đây.

287
00:11:11,050 --> 00:11:12,256
Thực tế tôi rất vui.

288
00:11:12,256 --> 00:11:13,875
Ý tôi là khi 
Bill có quyết định này,

289
00:11:13,875 --> 00:11:16,558
ngay trước khi 
công bố vào năm 2006,

290
00:11:16,558 --> 00:11:18,260
đây chính là quyết định
của anh ấy,

291
00:11:18,260 --> 00:11:20,146
tuy nhiên, sâu xa
vẫn từ kỳ nghỉ bên bờ biển

292
00:11:20,146 --> 00:11:21,450
khi chúng tôi 
đi dạo cùng nhau

293
00:11:21,450 --> 00:11:23,714
anh ấy bắt đầu 
có ý tưởng này.

294
00:11:23,714 --> 00:11:26,326
Với tôi, thì tôi rất vui

295
00:11:26,326 --> 00:11:29,035
vì Bill quyết định đặt 
hết tâm trí của anh ấy

296
00:11:29,035 --> 00:11:31,382
vào những vấn đề 
hóc búa toàn cầu này,

297
00:11:31,382 --> 00:11:33,710
những sự bất công này.

298
00:11:33,710 --> 00:11:37,444
Vâng, các nhân viên của Quỹ
có sự lo lắng về điều đó.

299
00:11:37,444 --> 00:11:39,119
(Vỗ tay)

300
00:11:39,119 --> 00:11:41,235
CA: Điều đó hiểu được.

301
00:11:41,235 --> 00:11:42,919
MG: Nhưng sự lo lắng đó
tan biến trong vòng ba tháng,

302
00:11:42,919 --> 00:11:43,846
một khi Bill đã ở đó.

303
00:11:43,846 --> 00:11:45,511
BG: Tan biến cùng 
một số nhân viên.

304
00:11:45,511 --> 00:11:46,784
MG: Tôi đã nói, 
đối với các nhân viên,

305
00:11:46,784 --> 00:11:48,906
sự ngại ngần tan biến
sau ba tháng anh có mặt tại đấy.

306
00:11:48,906 --> 00:11:51,226
BG: Không, tôi đùa thôi.
MG: Oh, ý anh là nhân viên không ai ra đi.


307
00:11:51,226 --> 00:11:53,127
BG: Có một số ra đi, nhưng -

308
00:11:53,127 --> 00:11:54,960
(Cười)

309
00:11:54,960 --> 00:11:56,903
CA: Thế anh chị tranh luận 
với nhau về vấn đề gì?

310
00:11:56,903 --> 00:11:59,560
Chủ nhật, lúc 11giờ,

311
00:11:59,560 --> 00:12:00,981
ngày nghỉ của anh chj,

312
00:12:00,981 --> 00:12:03,494
điều gì đã đến,
Sự bàn luận đó ra sao?

313
00:12:03,494 --> 00:12:05,139
BG: Chúng tôi đã cùng nhau

314
00:12:05,139 --> 00:12:08,258
xây dựng công việc này 
từ lúc ban đầu,

315
00:12:08,258 --> 00:12:09,904
đây là sự chung tay
dày công vun đắp.

316
00:12:09,904 --> 00:12:11,758
Tôi đã có điều đó với Paul Allen

317
00:12:11,758 --> 00:12:13,669
trong những ngày đầu 
của Microsoft.

318
00:12:13,669 --> 00:12:16,481
Tôi có điều đó với Steve Ballmer 
khi Microsoft mở rộng quy mô,

319
00:12:16,481 --> 00:12:19,485
và giờ đây với Malinda,
là một đối tác

320
00:12:19,485 --> 00:12:21,371
thậm chí còn mạnh hơn
và bình đẳng hơn,

321
00:12:21,371 --> 00:12:23,128
chúng tôi đã 
trao đổi rất nhiều

322
00:12:23,128 --> 00:12:25,256
nên tập trung 
nhiều hơn vào đâu,

323
00:12:25,256 --> 00:12:27,800
nhóm nào đang 
làm việc tốt?

324
00:12:27,800 --> 00:12:29,053
Cô ấy hiểu được 
nhiều vấn đề.

325
00:12:29,053 --> 00:12:30,700
Cô ấy tiếp xúc rất nhiều 
với các nhân viên.

326
00:12:30,700 --> 00:12:32,816
Chúng tôi có các chuyến đi
khác nhau như đã nói.

327
00:12:32,816 --> 00:12:36,433
Có rất nhiều sự phối hợp.

328
00:12:36,433 --> 00:12:38,409
Không có một 
trường hợp nào

329
00:12:38,409 --> 00:12:41,679
giữa chúng tôi
ý kiến người này


330
00:12:41,679 --> 00:12:43,515
lại át ý kiến người kia.

331
00:12:43,515 --> 00:12:46,317
CA: Còn chị, Melinda,
Chị có át anh ấy không? (Cười)

332
00:12:46,317 --> 00:12:47,533
Không biết được đâu nhé.

333
00:12:47,533 --> 00:12:49,059
MG: Nó là thế này.

334
00:12:49,059 --> 00:12:50,798
Chúng tôi tiếp cận vấn đề 
từ những góc độ khác nhau,

335
00:12:50,798 --> 00:12:52,730
thực tế tôi thấy
điều ấy rất hay.

336
00:12:52,730 --> 00:12:54,738
Anh Bill có thể nhìn vào 
các dữ liệu tổng quát

337
00:12:54,738 --> 00:12:57,750
và nói, "Tôi muốn làm việc, căn cứ 
vào thống kê toàn cầu thế này."

338
00:12:57,750 --> 00:12:59,616
Còn tôi, tôi đi từ trực giác.

339
00:12:59,616 --> 00:13:01,549
Tôi tiếp xúc với 
rất nhiều người địa phương

340
00:13:01,549 --> 00:13:03,529
và Bill dạy tôi cách
lấy điều thu lượm được

341
00:13:03,529 --> 00:13:06,152
đối chiếu với dữ liệu toàn cầu
xem nó có hợp nhau không,

342
00:13:06,152 --> 00:13:07,241
và điều tôi dạy anh ấy

343
00:13:07,241 --> 00:13:08,669
là đem dữ liệu ấy

344
00:13:08,669 --> 00:13:10,283
xuống gặp người dân 
địa phương để tìm hiểu,

345
00:13:10,283 --> 00:13:12,667
thực tế liệu có thể
tiêm loại vắc-xin đó không?

346
00:13:12,667 --> 00:13:15,868
Liệu các bà mẹ có chấp nhận
cho con uống vắc-xin bại liệt?

347
00:13:15,868 --> 00:13:17,198
nhỏ qua miệng?

348
00:13:17,198 --> 00:13:18,756
Vì việc đưa được 
đến nơi người dùng

349
00:13:18,756 --> 00:13:20,959
cũng quan trọng 
không kém gì khoa học.

350
00:13:20,959 --> 00:13:23,481
Do đó tôi nghĩ ở đây
có sự hỗ trợ và bổ sung

351
00:13:23,481 --> 00:13:24,776
giữa ý kiến của người này
với ý kiến của người kia,

352
00:13:24,776 --> 00:13:28,046
chân thành mà nói, 
công việc nhờ đó tiến triển tốt hơn.

353
00:13:28,046 --> 00:13:30,319
CA: Vậy là việc tiêm vắc-xin,
phòng bại liệt và v.v

354
00:13:30,319 --> 00:13:34,118
anh chị đã có những 
thành công xuất sắc.


355
00:13:34,118 --> 00:13:35,350
Còn những thất bại thì sao?

356
00:13:35,350 --> 00:13:37,041
Anh chị có thể
kể ra một thất bại

357
00:13:37,041 --> 00:13:39,137
đã cho anh chị 
một bài học có ý nghĩa?

358
00:13:39,137 --> 00:13:41,705
BG: May thay, chúng tôi
có thể trả giá cho một số thất bại,

359
00:13:41,705 --> 00:13:43,842
vì chắc chắn chúng tôi 
có thất bại.

360
00:13:43,842 --> 00:13:48,216
Chúng tôi làm nhiều dự án
về thuốc và tiêm vắc-xin

361
00:13:48,216 --> 00:13:51,492
mà anh biết là có nhiều thất bại.

362
00:13:51,492 --> 00:13:53,719
Có một án chúng tôi phải dừng,
dù rất có tiếng vang

363
00:13:53,719 --> 00:13:55,020
đó là tìm loại 
bao cao su tốt hơn.

364
00:13:55,020 --> 00:13:56,514
Thế đấy, có hàng trăm ý tưởng.

365
00:13:56,514 --> 00:13:59,708
Trong đó có thể 
chỉ một vài là khả thi.

366
00:13:59,708 --> 00:14:03,087
Chúng tôi còn khờ,
tôi rất khờ về một loại thuốc

367
00:14:03,087 --> 00:14:05,703
chữa bệnh ở Ấn độ,
tên là visceral leishmaniasis,

368
00:14:05,703 --> 00:14:07,354
tôi cứ nghĩ rằng một khi
tôi có được thuốc này,

369
00:14:07,354 --> 00:14:08,710
thì chúng ta sẽ 
quét sạch được bệnh tật.

370
00:14:08,710 --> 00:14:11,290
Nhưng thực tế 
thuốc này phải tiêm

371
00:14:11,290 --> 00:14:12,926
mỗi ngày một mũi,
liên tục mười ngày.

372
00:14:12,926 --> 00:14:15,313
Lại phải mất thêm ba năm
so với dự kiến mới có,

373
00:14:15,313 --> 00:14:16,771
rốt cuộc là không có cách gì

374
00:14:16,771 --> 00:14:19,139
để đưa thuốc này sang đấy.

375
00:14:19,139 --> 00:14:20,358
Rất may chúng tôi 
phát hiện ra

376
00:14:20,358 --> 00:14:23,520
nếu tiêu diệt loài ruồi cát,

377
00:14:23,520 --> 00:14:25,642
thì có thể ngừa 
bệnh này thành công,

378
00:14:25,642 --> 00:14:27,497
nhưng chúng tôi 
đã dành 6 năm,

379
00:14:27,497 --> 00:14:28,875
có thể nói phí mất 6 năm,

380
00:14:28,875 --> 00:14:30,882
và khoảng 60 triệu,

381
00:14:30,882 --> 00:14:32,222
chỉ để đi đến 


382
00:14:32,222 --> 00:14:36,387
một kết quả 
rất khiêm tốn.

383
00:14:36,387 --> 00:14:39,831
CA: Anh chị đã chi khoảng
một tỉ đô-la mỗi năm

384
00:14:39,831 --> 00:14:41,766
cho giáo dục 
hay những việc tương tự.

385
00:14:41,766 --> 00:14:45,790
Và câu chuyện diễn ra 
trong lĩnh vực này

386
00:14:45,790 --> 00:14:48,246
thì lại dài và phức tạp.

387
00:14:48,246 --> 00:14:52,168
Vậy anh chị có thể
kể về một thất bại nào chăng?

388
00:14:52,168 --> 00:14:53,958
MG: Có thể nói 
có một bài học lớn

389
00:14:53,958 --> 00:14:55,206
là lúc mới bắt đầu làm
chúng tôi nghĩ rằng

390
00:14:55,206 --> 00:14:57,739
nên mở những
ngôi trường nhỏ,

391
00:14:57,739 --> 00:14:59,209
trường nhỏ nhất định là tốt.

392
00:14:59,209 --> 00:15:00,733
Ở đây tỉ lệ bỏ học thấp.

393
00:15:00,733 --> 00:15:03,333
Ở đây ít bạo lực và tội phạm.

394
00:15:03,333 --> 00:15:05,479
Nhưng điều tôi học 
được về sau,

395
00:15:05,479 --> 00:15:08,013
điều trở thành 
chìa khóa thành công,

396
00:15:08,013 --> 00:15:10,077
đó là phải có 
người thầy giỏi đứng lớp.

397
00:15:10,077 --> 00:15:11,684
Nếu anh không có
một giáo viên có hiệu quả

398
00:15:11,684 --> 00:15:12,750
đứng trước lớp,

399
00:15:12,750 --> 00:15:14,906
thì dù trường to 
hay là trường nhỏ,

400
00:15:14,906 --> 00:15:16,560
anh chẳng bao giờ 
thay đổi được quỹ đạo

401
00:15:16,560 --> 00:15:18,513
để chuẩn bị cho học sinh
sẵn sàng vào đại học.

402
00:15:18,513 --> 00:15:23,108
(Vỗ tay)

403
00:15:23,108 --> 00:15:25,418
CA: Chị Melinda, 
đây là chị và

404
00:15:25,418 --> 00:15:28,972
con gái đầu của chị, Jenn.

405
00:15:28,972 --> 00:15:30,871
Hình như ảnh này mới chụp
cách đây ba tuần,

406
00:15:30,871 --> 00:15:32,455
ba hay bốn tuần trước.
Đây là đâu vậy?

407
00:15:32,455 --> 00:15:34,211
MG: Chúng tôi ở Tanzania.

408
00:15:34,211 --> 00:15:35,053
Jenn đã từng đến Tanzania

409
00:15:35,053 --> 00:15:37,756
Các con chúng tôi đến châu Phi 
khá nhiều lần.

410
00:15:37,756 --> 00:15:39,971
Chúng tôi làm một điều
cũng hơi khác,

411
00:15:39,971 --> 00:15:41,798
đó là quyết định

412
00:15:41,798 --> 00:15:44,217
ở cùng với một gia đình
trong hai đêm và ba ngày.

413
00:15:44,217 --> 00:15:47,318
Anna và Sanare là 
bố mẹ của gia đình này.

414
00:15:47,318 --> 00:15:50,352
Họ mời chúng tôi đến
và nghỉ lại nhà họ.

415
00:15:50,352 --> 00:15:51,851
Họ nuôi cả dê ở trong nhà,

416
00:15:51,851 --> 00:15:53,250
dê cùng sống trong túp lều nhỏ

417
00:15:53,250 --> 00:15:55,921
trước khi chúng tôi đến thăm.

418
00:15:55,921 --> 00:15:57,419
Và chúng tôi đã 
ở lại với gia đình họ

419
00:15:57,419 --> 00:15:59,353
và thực sự, thực tế biết được

420
00:15:59,353 --> 00:16:01,206
cuộc sống là như thế nào
ở vùng nông thôn Tanzania.

421
00:16:01,206 --> 00:16:02,820
Điều đó khác hoàn toàn với

422
00:16:02,820 --> 00:16:04,539
cuộc viếng thăm nửa ngày

423
00:16:04,539 --> 00:16:06,001
hoặc ba phần tư ngày

424
00:16:06,001 --> 00:16:08,399
thật khác xa so với
ở lại qua đêm,

425
00:16:08,399 --> 00:16:11,890
để tôi giải thích thêm
một chút.

426
00:16:11,890 --> 00:16:14,019
Họ có sáu con, tôi trò chuyện 
với Anna trong bếp

427
00:16:14,019 --> 00:16:15,794
vừa trò chuyện 
vừa nấu ăn trong năm giờ

428
00:16:15,794 --> 00:16:17,437
trong căn bếp nhỏ hôm đó,

429
00:16:17,437 --> 00:16:19,248
trong khi trò chuyện, 
chị cho tôi biết

430
00:16:19,248 --> 00:16:20,718
đã thỏa thuận với chồng
về kế hoạch hóa gia đình

431
00:16:20,718 --> 00:16:22,155
để có thể đẻ thưa.

432
00:16:22,155 --> 00:16:23,810
Vợ chồng họ rất yêu nhau.

433
00:16:23,810 --> 00:16:26,113
Đây là chiến binh Maasai và vợ,

434
00:16:26,113 --> 00:16:28,022
họ đã quyết định lấy nhau,

435
00:16:28,022 --> 00:16:31,357
họ có lòng kính trọng 
và tình yêy trong quan hệ.

436
00:16:31,357 --> 00:16:32,968
Họ có sáu người con,

437
00:16:32,968 --> 00:16:35,487
hai cháu ở giữa sinh đôi, 13 tuổi,

438
00:16:35,487 --> 00:16:37,740
một trai một gái, tên là Grace.

439
00:16:37,740 --> 00:16:39,313
Chúng tôi ra ngoài lấy củi

440
00:16:39,313 --> 00:16:41,748
và làm các việc thường ngày
Grace và mẹ vẫn làm

441
00:16:41,748 --> 00:16:44,340
Grace không còn là một đứa trẻ
cô đã là một thanh niên

442
00:16:44,340 --> 00:16:45,817
nhưng cô vẫn chưa là người lớn.

443
00:16:45,817 --> 00:16:47,568
Cô bé rất, rất là e thẹn.

444
00:16:47,568 --> 00:16:49,329
Cô rất muốn nói chuyện 
với tôi và Jenn.

445
00:16:49,329 --> 00:16:52,164
Chúng tôi tìm cách bắt chuyện
với cô, nhưng cô rất hay thẹn.

446
00:16:52,164 --> 00:16:53,770
Rồi đêm đến,

447
00:16:53,770 --> 00:16:56,577
khi mọi ngọn đèn đều tắt
trong vùng nông thôn Tanzania,

448
00:16:56,577 --> 00:16:58,081
đêm ấy trời không có trăng,

449
00:16:58,081 --> 00:16:59,803
đêm đầu tháng, 
trời không có sao,

450
00:16:59,803 --> 00:17:01,629
Jenn đi ra ngoài túp lều

451
00:17:01,629 --> 00:17:04,446
mang theo chiếc đèn pha REI 
bật đeo trên trán,

452
00:17:04,446 --> 00:17:06,584
Grace lập tức đi theo,

453
00:17:06,584 --> 00:17:07,940
và gọi người phiên dịch,

454
00:17:07,940 --> 00:17:10,030
em đến bên Jenn và nói,

455
00:17:10,030 --> 00:17:11,263
"Khi cậu về nhà,

456
00:17:11,263 --> 00:17:12,438
cậu có thể cho tớ chiếc đèn

457
00:17:12,438 --> 00:17:14,168
để tớ học vào ban đêm 
có được không?"

458
00:17:14,168 --> 00:17:15,250
CA: Oh, wow.

459
00:17:15,250 --> 00:17:16,734
MG: Và bố cháu bảo với tôi

460
00:17:16,734 --> 00:17:18,821
anh ấy rất là lo lắng 
cho con gái

461
00:17:18,821 --> 00:17:20,483
khác với đứa con trai
đã thi đỗ cấp hai,

462
00:17:20,483 --> 00:17:22,013
con gái anh 
bận nhiều việc nhà,

463
00:17:22,013 --> 00:17:23,451
nên học không được tốt

464
00:17:23,451 --> 00:17:25,255
và vẫn chưa được nhận
vào trường công lập.

465
00:17:25,255 --> 00:17:27,790
Anh bảo: "Tôi không biết
sẽ trả tiền học cho con gái thế nào.

466
00:17:27,790 --> 00:17:29,616
Tôi không thể trả học phí
cho trường tư,

467
00:17:29,616 --> 00:17:32,195
cháu có thể chôn đời mình 
ở nông trại này như vợ tôi."

468
00:17:32,195 --> 00:17:33,324
Họ thấy sự khác biệt

469
00:17:33,324 --> 00:17:34,349
mà giáo dục có thể mang lại

470
00:17:34,349 --> 00:17:37,346
một cách lớn lao và sâu sắc.

471
00:17:37,346 --> 00:17:38,767
CA: Đây là một bức ảnh khác

472
00:17:38,767 --> 00:17:42,173
của hai đữa con khác của anh chị
Rory và Phoebe,

473
00:17:42,173 --> 00:17:46,311
bên cạnh Paul Farmer.

474
00:17:46,311 --> 00:17:47,925
Nuôi dạy ba đứa con

475
00:17:47,925 --> 00:17:50,927
lại là gia đình giàu có 
nhất trên thế giới

476
00:17:50,927 --> 00:17:53,223
đó có vẻ là một 
thực nghiệm về mặt xã hội

477
00:17:53,223 --> 00:17:56,795
hiếm có tiền lệ.

478
00:17:56,795 --> 00:17:58,330
Vậy anh chị 
xoay xở như thế nào?

479
00:17:58,330 --> 00:18:00,545
Đâu là cách
tiếp cận của anh chị?

480
00:18:00,545 --> 00:18:03,178
BG: Vâng, có thể nói
nhìn chung

481
00:18:03,178 --> 00:18:04,940
các con tôi được hưởng 
một nền giáo dục rất tốt,

482
00:18:04,940 --> 00:18:05,838
có điều phải làm cho các cháu

483
00:18:05,838 --> 00:18:07,540
nhận thức được 
về năng lực của mình

484
00:18:07,540 --> 00:18:09,529
các cháu sẽ 
đi đâu và làm việc gì,

485
00:18:09,529 --> 00:18:11,902
và triết lý của chúng tôi

486
00:18:11,902 --> 00:18:13,124
được làm rất rõ cho các con --

487
00:18:13,124 --> 00:18:14,669
đó là hầu hết số tiền 
sẽ đưa vào Quỹ --

488
00:18:14,669 --> 00:18:19,010
và chúng tôi giúp các con
tìm điều khiến chúng say mê.

489
00:18:19,010 --> 00:18:20,405
Chúng tôi muốn 
tạo cho con sự cân bằng

490
00:18:20,405 --> 00:18:22,198
giữa sự tự do làm điều mình thích

491
00:18:22,198 --> 00:18:25,538
và không có quá nhiều tiền

492
00:18:25,538 --> 00:18:28,667
để nhởn nhơ vô tích sự.

493
00:18:28,667 --> 00:18:31,645
Đến giờ, các con tôi
đều khá siêng năng,

494
00:18:31,645 --> 00:18:34,853
thích thú chọn lấy 
hướng đi cho riêng mình.


495
00:18:34,853 --> 00:18:40,421
CA: Anh chị giữ dìn cẩn thận 
sự riêng tư chính đáng của các con.

496
00:18:40,421 --> 00:18:42,615
Tôi tò mò tại sao 
anh chị cho phép tôi

497
00:18:42,615 --> 00:18:44,240
chiếu bức hình này tại TED.

498
00:18:44,240 --> 00:18:45,377
BG: Vâng, đó một điều hay.

499
00:18:45,377 --> 00:18:47,218
Khi các con tôi lớn dần lên,
chúng đều biết

500
00:18:47,218 --> 00:18:50,227
rằng trách nhiệm là niềm tin 
của gia đình chúng tôi,

501
00:18:50,227 --> 00:18:52,342
rằng chỉ được sống ở Mỹ thôi

502
00:18:52,342 --> 00:18:53,960
chúng tôi đã hưởng 
một diễm phúc không thể tin được

503
00:18:53,960 --> 00:18:55,651
và một nền giáo dục tuyệt vời,

504
00:18:55,651 --> 00:18:57,699
và chúng tôi có trách nhiệm
trả ơn cho thế giới.

505
00:18:57,699 --> 00:18:58,752
Bởi vậy khi các con tôi lớn lên

506
00:18:58,752 --> 00:18:59,772
và chúng tôi dạy dỗ chúng --

507
00:18:59,772 --> 00:19:02,132
chúng đã tới rất nhiều 
nước trên thế giới --

508
00:19:02,132 --> 00:19:03,264
các con tôi nói rằng,

509
00:19:03,264 --> 00:19:05,016
chúng con muốn mọi người 
biết rằng chúng con tin


510
00:19:05,016 --> 00:19:06,517
vào những điều 
bố và mẹ đang làm,

511
00:19:06,517 --> 00:19:08,478
chúng con muốn 
tiếp tục thấy điều đó.

512
00:19:08,478 --> 00:19:11,130
Thế nên chúng tôi được
con cho phép khoe bức hình này,

513
00:19:11,130 --> 00:19:12,845
và Paul Farmer có thể sẽ 
đưa hình này

514
00:19:12,845 --> 00:19:15,300
vào một số công trình 
của anh ấy.

515
00:19:15,300 --> 00:19:16,902
Các con tôi cũng 
quan tâm sâu sắc

516
00:19:16,902 --> 00:19:19,327
đến sứ mệnh của Quỹ.

517
00:19:19,327 --> 00:19:21,249
CA: Anh chị dễ dàng
có đủ tiền

518
00:19:21,249 --> 00:19:23,840
dù có đóng góp
to lớn cho Quỹ

519
00:19:23,840 --> 00:19:25,474
để làm cho các con
thành tỷ phú

520
00:19:25,474 --> 00:19:26,991
Anh chị có kế hoạch
như thế không?

521
00:19:26,991 --> 00:19:29,327
BG: Không. Không. Không có 
chuyện đó cho các con tôi.

522
00:19:29,327 --> 00:19:31,262
Chúng cần có nhận biết

523
00:19:31,262 --> 00:19:37,798
rằng công việc của chúng
là có ý nghĩa và quan trọng.

524
00:19:37,798 --> 00:19:41,270
Trước khi lấy nhau, 
chúng tôi có đọc một bài báo,

525
00:19:41,270 --> 00:19:43,915
trong đó Warren Buffett 
có nói về điều đó,

526
00:19:43,915 --> 00:19:46,164
và chúng tôi hoàn toàn tin
rằng đấy không là một điều hay

527
00:19:46,164 --> 00:19:49,418
cả cho xã hội
và cho lũ trẻ.

528
00:19:49,418 --> 00:19:51,486
CA: Về Warren Buffett ,

529
00:19:51,486 --> 00:19:54,150
có những điều kỳ diệu
đã xảy ra năm 2006,

530
00:19:54,150 --> 00:19:57,110
khi một đối thủ thực sự
và duy nhất của anh chị

531
00:19:57,110 --> 00:19:58,662
xét về góc độ là người
giàu nhất nước Mỹ

532
00:19:58,662 --> 00:20:00,032
đột nhiên quay lại đồng ý

533
00:20:00,032 --> 00:20:02,625
hiến 80% tài sản của ông

534
00:20:02,625 --> 00:20:04,342
cho Quỹ của anh chị.

535
00:20:04,342 --> 00:20:06,078
Làm thế nào 
lại có chuyện đó?

536
00:20:06,078 --> 00:20:08,056
Có một câu chuyện dài
và một câu chuyện ngắn.

537
00:20:08,056 --> 00:20:09,438
Ta có đủ thời gian
cho câu chuyện ngắn.

538
00:20:09,438 --> 00:20:13,193
BG: Được thôi. Warren là 
một người bạn thân,

539
00:20:13,193 --> 00:20:17,850
vợ ông ấy bà Suzie

540
00:20:17,850 --> 00:20:19,405
bà sắp sửa cho đi 
tất cả tài sản.

541
00:20:19,405 --> 00:20:22,846
Bi kịch thay, 
bà lại chết trước ông,

542
00:20:22,846 --> 00:20:26,444
và thế là ông ấy 
có tiếng nói quyết định, và

543
00:20:26,444 --> 00:20:28,602
-- (Cười) --

544
00:20:28,602 --> 00:20:30,013
ông ấy tuyên bố --

545
00:20:30,013 --> 00:20:30,868
CA: Rằng...

546
00:20:30,868 --> 00:20:34,029
BG: Nếu ông ấy biết một ai đó
đang làm tốt công việc này,

547
00:20:34,029 --> 00:20:38,486
và sẵn lòng làm miễn phí,

548
00:20:38,486 --> 00:20:40,864
thì có thể ông sẽ vui lòng.
Nhưng chúng tôi rất sửng sốt.

549
00:20:40,864 --> 00:20:42,960
MG: Hoàn toàn sửng sốt.
BG: Không hề trông đợi điều đó,

550
00:20:42,960 --> 00:20:44,525
và đấy là điều
không thể tin được.

551
00:20:44,525 --> 00:20:47,665
Nó cho phép chúng tôi
có tham vọng làm được nhiều hơn

552
00:20:47,665 --> 00:20:51,282
trong hoạt động 
năng động của Quỹ.

553
00:20:51,282 --> 00:20:52,786
Một nửa nguồn lực 
chúng tôi có

554
00:20:52,786 --> 00:20:55,670
đến từ sự hào hiệp
phi thường của Warren.

555
00:20:55,670 --> 00:20:56,554
CA: Tôi biết là anh đã cam kết

556
00:20:56,554 --> 00:20:58,344
rằng đến cuối đời,

557
00:20:58,344 --> 00:21:00,222
hơn 95% tài sản của anh chị,

558
00:21:00,222 --> 00:21:02,117
sẽ được trao cho Quỹ.

559
00:21:02,117 --> 00:21:03,271
BG: Vâng.

560
00:21:03,271 --> 00:21:07,020
CA: Bắt đầu từ lúc anh chị 
đến với nhau, thật là kỳ diệu -

561
00:21:07,020 --> 00:21:10,386
(Vỗ tay)

562
00:21:10,386 --> 00:21:13,023
Vừa qua, anh và Warren

563
00:21:13,023 --> 00:21:14,903
đã có những cuộc 
tiếp xúc và thuyết phục

564
00:21:14,903 --> 00:21:16,879
những nhà tỷ phú và 
doanh nhân thành đạt

565
00:21:16,879 --> 00:21:18,402
cam kết sẽ hiến tặng,

566
00:21:18,402 --> 00:21:24,160
hơn nửa tài sản của họ
cho hoạt động từ thiện.

567
00:21:24,160 --> 00:21:26,575
Tình hình việcđó ra sao?

568
00:21:26,575 --> 00:21:29,747
BG: Hiện có 120 người

569
00:21:29,747 --> 00:21:32,185
có sự cam kết hiến tặng này.

570
00:21:32,185 --> 00:21:34,791
Cái hay là 
chúng tôi gặp nhau

571
00:21:34,791 --> 00:21:36,900
hàng năm để bàn bạc,

572
00:21:36,900 --> 00:21:38,865
các anh thuê nhân viên,
vậy việc cho họ thế nào?

573
00:21:38,865 --> 00:21:40,092
Chúng tôi không cố
làm mọi việc giống nhau.

574
00:21:40,092 --> 00:21:41,140
Tôi muốn nói nét đẹp 
của hoạt động từ thiện

575
00:21:41,140 --> 00:21:43,147
là ở trong sự đa dạng này.

576
00:21:43,147 --> 00:21:44,310
Người ta hiến tặng
cho một sự nghiệp nào đó.

577
00:21:44,310 --> 00:21:46,989
Chúng ta nhìn và cảm kích, 
"Wow."

578
00:21:46,989 --> 00:21:48,097
Cái đó thật đáng quý.

579
00:21:48,097 --> 00:21:49,226
Vai trò của việc từ thiện

580
00:21:49,226 --> 00:21:51,713
là có nhiều cách 
tiếp cận khác nhau,

581
00:21:51,713 --> 00:21:53,705
gồm cả lĩnh vực như giáo dục.

582
00:21:53,705 --> 00:21:56,076
Chúng ta cần có
nhiều thực nghiệm hơn nữa.

583
00:21:56,076 --> 00:21:57,788
Nhưng thật tuyệt vời
được gặp những nhà hảo tâm,

584
00:21:59,500 --> 00:22:01,212
chia sẻ những quan tâm
trên cùng một hành trình,

585
00:22:01,212 --> 00:22:02,316
về cách họ để cho con cái
cùng tham gia công việc ra sao,

586
00:22:02,316 --> 00:22:04,150
khi mỗi người làm 
mỗi việc khác nhau,

587
00:22:04,150 --> 00:22:06,856
đó là cách đưa đến thành công 
hơn trông đợi.

588
00:22:06,856 --> 00:22:09,551
Công việc xem ra tiếp tục
tiến triển về quy mô

589
00:22:09,551 --> 00:22:12,114
trong những năm kế tiếp.

590
00:22:12,114 --> 00:22:15,626
MG: Nhìn thấy người khác

591
00:22:15,626 --> 00:22:17,330
đang tạo ra biến đổi
qua công việc từ thiện,

592
00:22:17,330 --> 00:22:19,666
tôi muốn nói đến những người

593
00:22:19,666 --> 00:22:20,711
coi đây là việc 
của chính mình

594
00:22:20,711 --> 00:22:23,359
họ mang tài nghệ khéo léo
theo sau những ý tưởng tốt đẹp.

595
00:22:23,359 --> 00:22:25,585
Nếu họ dành hết tâm trí mình

596
00:22:25,585 --> 00:22:28,118
cho công việc từ thiện,
họ có thể thay đổi thế giới.

597
00:22:28,118 --> 00:22:30,409
Nhìn thấy người khác 
làm việc thiện, họ tự bảo,

598
00:22:30,409 --> 00:22:32,449
"Wow, tôi cũng muốn làm 
việc đó bằng tiền của mình."

599
00:22:32,449 --> 00:22:34,493
Tôi thấy sự kỳ diệu
nằm ở trong cái đó.

600
00:22:34,493 --> 00:22:37,411
CA: Tôi thấy
quả thực là rất khó

601
00:22:37,411 --> 00:22:38,657
để người ta có thể hình dung

602
00:22:38,657 --> 00:22:41,340
làm thế nào có thể
chi một khoản tiền lớn

603
00:22:41,340 --> 00:22:43,513
cho một việc nào đó,
ở một nơi xa xôi.

604
00:22:43,513 --> 00:22:45,606
Có thể có một số 
nhà tỷ phú hiện đang ngồi đây

605
00:22:45,606 --> 00:22:47,715
và chắc chắn ở đây
có những người thành đạt.

606
00:22:47,715 --> 00:22:49,775
Tôi tò mò muốn biết,
anh chị có toại nguyện không?

607
00:22:49,775 --> 00:22:51,009
Đâu là sự toại nguyện?

608
00:22:51,009 --> 00:22:52,390
BG: Đấy là điều 
thỏa lòng nhất

609
00:22:52,390 --> 00:22:53,872
mà chúng tôi có được,

610
00:22:53,872 --> 00:22:56,842
và anh không thể 
thỏa mãn và dừng lại đó,

611
00:22:56,842 --> 00:23:00,024
nếu có gì đó chưa tốt
cho con cái của anh,

612
00:23:00,024 --> 00:23:01,313
chúng ta hãy ngồi lại
và bàn cho ra

613
00:23:01,313 --> 00:23:04,000
xem cần phải làm gì.

614
00:23:04,000 --> 00:23:06,190
Thế giới đã tử tế hơn nhiều

615
00:23:06,190 --> 00:23:08,828
nhờ các nhà hảo tâm 
trong quá khứ,

616
00:23:08,828 --> 00:23:11,861
với truyền thống tốt đẹp,
nước Mỹ rất mạnh về từ thiện,

617
00:23:11,861 --> 00:23:13,212
khiến cả thế giới phải ghen tị.

618
00:23:13,212 --> 00:23:15,130
Một điều làm tôi
rất lạc quan

619
00:23:15,130 --> 00:23:17,074
là tôi tin rằng 
hoạt động từ thiện

620
00:23:17,074 --> 00:23:18,688
đang ngày càng gia tăng

621
00:23:18,688 --> 00:23:19,807
và nó đang nhận lấy 
những công việc

622
00:23:19,807 --> 00:23:22,706
mà chính phủ làm chưa tốt
hay làm chưa xuể

623
00:23:22,706 --> 00:23:26,176
và chỉ ra cách đi 
và phương hướng đúng.

624
00:23:26,176 --> 00:23:29,118
CA: Thế giới ở trong tình trạng 
bất bình đẳng khủng khiếp,

625
00:23:29,118 --> 00:23:30,279
vấn đề bất bình đẳng 
ngày càng tăng

626
00:23:30,279 --> 00:23:31,740
nó có vẻ như
thuộc về cấu trúc.

627
00:23:31,740 --> 00:23:34,606
Tôi tin rằng nếu càng nhiều
đồng nghiệp của anh chị ở đây

628
00:23:34,606 --> 00:23:36,982
làm công việc 
mà anh chị đã làm

629
00:23:36,982 --> 00:23:38,574
thì điều đó 
sẽ có tác dụng

630
00:23:38,574 --> 00:23:39,840
không chỉ khắc phục tình trạng

631
00:23:39,840 --> 00:23:41,440
mà còn thay đổi nhận thức.

632
00:23:41,440 --> 00:23:42,844
Liệu tôi nghĩ thế
có đúng không?

633
00:23:42,844 --> 00:23:44,502
BG: Vâng đúng. Nếu ta 
nhận từ người giàu nhất

634
00:23:44,502 --> 00:23:47,834
đem cho người nghèo nhất,
thì đó là tốt lành.

635
00:23:47,834 --> 00:23:49,966
Việc đó làm cân bằng,
cho nên là hợp lẽ.

636
00:23:49,966 --> 00:23:51,722
MG: Nhưng anh thay đổi chế độ.

637
00:23:51,722 --> 00:23:54,335
Ở Mỹ, chúng ta đang cố
thay đổi hệ thống giáo dục

638
00:23:54,335 --> 00:23:56,403
để nó thành cơ hội 
cho tất cả mọi người

639
00:23:56,403 --> 00:23:57,960
và nó có hiệu quả
cho tất cả sinh viên.

640
00:23:57,960 --> 00:23:59,850
Tôi nghĩ điều đó sẽ
thực sự biến đổi

641
00:23:59,850 --> 00:24:01,007
tình trạng bất bình đẳng.

642
00:24:01,007 --> 00:24:02,589
BG: Đó là điều quan trọng nhất.

643
00:24:02,589 --> 00:24:06,137
(Vỗ tay)

644
00:24:06,137 --> 00:24:09,552
CA: Vâng, tôi tin rằng
hầu hết mọi người ở đây

645
00:24:09,552 --> 00:24:11,297
và hàng triệu người
trên thế giới

646
00:24:11,297 --> 00:24:13,846
đều ngưỡng mộ 
những quyết định

647
00:24:13,846 --> 00:24:15,154
mà anh chị đã chọn trong đời

648
00:24:15,154 --> 00:24:18,885
và mức độ ảnh hưởng lớn lao

649
00:24:18,885 --> 00:24:21,000
mà anh chị mang đến 
cho tương lai.

650
00:24:21,000 --> 00:24:22,340
Cám ơn anh chị rất nhiều
vì đã đến với TED

651
00:24:22,340 --> 00:24:23,801
và chia sẻ với chúng tôi
công việc anh chị đã làm.

652
00:24:23,801 --> 00:24:25,737
BG: Cám ơn.
MG: Cám ơn.

653
00:24:25,737 --> 00:24:28,524
(Vỗ tay)

654
00:24:34,515 --> 00:24:38,910
BG: Cảm ơn.
MG: Cảm ơn rất nhiều.

655
00:24:38,910 --> 00:24:43,081
BG: Thế em ạ, em làm rất tốt. (Vỗ tay)