1
00:00:01,723 --> 00:00:03,111
Hemen duzue Jane.

2
00:00:03,644 --> 00:00:05,639
Arrisku altuko haurdunaldia du.

3
00:00:05,663 --> 00:00:07,420
24 aste ostean

4
00:00:07,444 --> 00:00:09,605
ospitaleratuta dago

5
00:00:09,629 --> 00:00:12,456
kontrakzio goiztiarrak 
monitarizatuak izateko.

6
00:00:13,024 --> 00:00:14,918
Ez dirudi oso zoriontsu.

7
00:00:14,942 --> 00:00:18,163
Teknikoek eta adituek uteroko kontrakzioak

8
00:00:18,187 --> 00:00:22,502
monitorizatzeko gerriko pisutsu 
horiek jartzen dizkiotelako.

9
00:00:23,550 --> 00:00:28,290
Eta, arduratuta dagoelako.

10
00:00:28,768 --> 00:00:31,394
Zehazki ospitalean 10 egun pasa ostean

11
00:00:31,418 --> 00:00:34,823
gertatuko denak arduratzen du.

12
00:00:35,438 --> 00:00:37,508
Zer gertatuko da etxera itzultzean?

13
00:00:37,532 --> 00:00:41,261
Hain goiz erditzea, 
suntsitzailea litzateke.

14
00:00:41,874 --> 00:00:43,628
Afroamerikar emakumea denez,

15
00:00:43,652 --> 00:00:46,734
aukera bikoitza du 
erditze goiztiarra edo

16
00:00:47,376 --> 00:00:48,949
fetuaren heriotza izateko.

17
00:00:49,551 --> 00:00:52,529
Beraz Janek bi aukera ditu:

18
00:00:52,553 --> 00:00:54,578
ospitaleko ohean geratu,

19
00:00:55,237 --> 00:00:58,695
teknologiaren mende, 
erditu arte

20
00:00:59,469 --> 00:01:02,409
eta bizitza osoa faktura ordaintzen pasa;

21
00:01:02,946 --> 00:01:07,554
edo 10 egun ostean etxera joan 
eta dena ondo ateratzea espero.

22
00:01:08,198 --> 00:01:11,293
Bi aukera horietako ezein
ez da oso erakargarria.

23
00:01:12,132 --> 00:01:14,243
Horrelako istorioetan 
pentsatzen dudanean,

24
00:01:14,267 --> 00:01:16,053
eta horrelakoak entzutean,

25
00:01:16,077 --> 00:01:18,170
neure buruari galdetzen diot:

26
00:01:18,194 --> 00:01:19,736
Ba ote dago alternatibarik?

27
00:01:19,760 --> 00:01:24,496
Posible ote da ospitalean dugun bezalako

28
00:01:24,520 --> 00:01:27,319
kalitatezko monitarizazio baten 
onurak izatea

29
00:01:27,343 --> 00:01:29,702
etxean eguneroko bizitza 
egiten dugun bitartean?

30
00:01:30,832 --> 00:01:32,327
Ideia honi bueltaka,

31
00:01:32,351 --> 00:01:34,298
nire ikerketa taldea zientzialari

32
00:01:34,322 --> 00:01:37,830
batzuekin elkartzera animatu nuen,

33
00:01:37,854 --> 00:01:40,261
eta guztiok bildu eta 
idea-jasa bat egin genuen.

34
00:01:40,904 --> 00:01:42,345
Prozesu luze baten ostean,

35
00:01:42,369 --> 00:01:44,763
bisio bat, ideia bat, izan genuen:

36
00:01:44,787 --> 00:01:48,565
soinean eraman zitekeen zerbait,
bitxi baten modukoa, edo

37
00:01:48,589 --> 00:01:51,045
tirita bat bezala 
jar daitekeena.

38
00:01:51,463 --> 00:01:55,646
Eta estuasun eta ahaleginez 
beteriko urteen ostean,

39
00:01:55,670 --> 00:01:59,397
txaplata elektroniko malgu 
honetara heldu ginen.

40
00:01:59,421 --> 00:02:01,816
Konputagailuetako txipak sortzeko
erabiltzen den

41
00:02:01,840 --> 00:02:04,521
prozesu berarekin fabrikatzen dira, 
baina, kasu honetan,

42
00:02:04,545 --> 00:02:08,977
osagaiak olata erdieroale batetik 
giza gorputzarekin

43
00:02:09,001 --> 00:02:13,269
komunikatu daitekeen materiale 
malgu batera pasatzen dira.

44
00:02:13,775 --> 00:02:16,823
Sistema hauek ile baten lodiera dute.

45
00:02:18,006 --> 00:02:21,259
Guk nahi dugun informazioa bil dezakete.

46
00:02:21,948 --> 00:02:23,127
Esaterako,

47
00:02:23,151 --> 00:02:24,324
gorputz mugimendua,

48
00:02:24,670 --> 00:02:26,074
gorputzeko tenperatura,

49
00:02:26,098 --> 00:02:27,903
gorputzeko inpultso elektrikoak,

50
00:02:27,927 --> 00:02:29,085
eta horrelakoak.

51
00:02:29,403 --> 00:02:31,377
Sistema hauek energia iturriak

52
00:02:31,883 --> 00:02:34,291
barne hartzeko ere diseina ditzakegu,

53
00:02:34,877 --> 00:02:37,842
eta haririk gabe igortzeko gaitasuna eman.

54
00:02:38,624 --> 00:02:42,529
Honelako sistemak eratzen 
hasi ginenean,

55
00:02:42,553 --> 00:02:46,891
guregan eta gure ikerketa taldean 
probatzen hasi ginen.

56
00:02:46,915 --> 00:02:50,279
Baina gure bazkide ziren kliniko 
batzuekin ere kontaktatu genuen

57
00:02:50,303 --> 00:02:51,458
San Diegon,

58
00:02:51,482 --> 00:02:55,182
eta egoera kliniko desberdinetan 
zeuden gaixoekin probatu genituen,

59
00:02:55,206 --> 00:02:57,903
Jane bezalako etorkizuneko amekin ere bai.

60
00:02:58,531 --> 00:03:03,511
Hau unibertsitateko ospitalean 
erditzera doan emakume bat da,

61
00:03:03,535 --> 00:03:08,466
eta uteroko kontrakzioak ohiko gerriko 
baten bidez monitarizatzen ari zaizkie.

62
00:03:08,939 --> 00:03:10,090
Horrez gain,

63
00:03:10,114 --> 00:03:12,706
gure txaplata elektronikoak ere hor daude.

64
00:03:13,268 --> 00:03:17,544
Irudi honetan fetoaren bihotz 
taupaden uhinak ikus daitezke,

65
00:03:17,568 --> 00:03:20,485
marra gorria ohiko gerrikoaren bidez

66
00:03:20,509 --> 00:03:22,088
lortutako datuek sortzen dute,

67
00:03:22,112 --> 00:03:24,770
eta urdina, gure sistema elektroniko

68
00:03:24,794 --> 00:03:28,482
malgua eta gure algoritmoak 
erabiliz egindako estimazioek.

69
00:03:28,932 --> 00:03:30,380
Une horretan,

70
00:03:30,404 --> 00:03:33,022
bosteko handi bat eman genion
geure buruari.

71
00:03:33,508 --> 00:03:36,915
Imajinatu genituen gauzetako batzuk 
fruituak ematen hasi ziren,

72
00:03:36,939 --> 00:03:39,616
eta hori testuinguru klinikoan 
ari ginen ikusten.

73
00:03:40,083 --> 00:03:41,523
Baina artean bazen 
arazo bat.

74
00:03:41,974 --> 00:03:45,335
Sistema hauek fabrikatzeko modua

75
00:03:45,359 --> 00:03:46,816
ez zen batere eraginkorra,

76
00:03:46,840 --> 00:03:47,997
errendimendu baxua zuen

77
00:03:48,021 --> 00:03:49,365
eta erroreak sortzen zituen.

78
00:03:50,105 --> 00:03:51,256
Gainera,

79
00:03:51,280 --> 00:03:53,752
ospitaleko erizainekin hitz egitean,

80
00:03:53,776 --> 00:03:55,966
aholkatu ziguten

81
00:03:55,990 --> 00:04:00,003
gure elektronikak ospitalean erabiltzen 
ziren itsasgarri medikoekin

82
00:04:00,027 --> 00:04:01,484
funtziona zezatela.

83
00:04:02,217 --> 00:04:04,431
Epifania bat izan genuen, 
"Itxaron une bat.

84
00:04:04,998 --> 00:04:07,669
Itsasgarri horiekin ongi lan egiteaz gain,

85
00:04:07,693 --> 00:04:10,721
goazen itsasgarri horietan barneratzera,

86
00:04:11,194 --> 00:04:13,697
eta horrela gure fabrikatze 
arazoa konpontzera."

87
00:04:14,269 --> 00:04:16,260
Hemen ikus dezakezue

88
00:04:16,284 --> 00:04:20,779
sentsore horiek zinta itsasgarrian 
barneratzeko dugun gaitasuna

89
00:04:20,803 --> 00:04:23,519
olata batetik askatuz.

90
00:04:24,255 --> 00:04:27,624
Ikerketa lan gehiagok, gainera,

91
00:04:27,648 --> 00:04:31,357
seinalea anplifikatzeko 
eta digitalizatzeko

92
00:04:31,381 --> 00:04:35,071
itsasgarri malguetan zirkuituak barneratzea, 
ahalbideratzen digu,

93
00:04:35,095 --> 00:04:36,273
seinalea prozesatuz

94
00:04:36,297 --> 00:04:38,560
eta haririk gabeko transmisiorako kodifikatuz.

95
00:04:39,113 --> 00:04:43,015
Guzti hau, ospitalean erabiltzen diren

96
00:04:43,039 --> 00:04:44,849
itsasgarri berdinetan barneratuta.

97
00:04:45,810 --> 00:04:47,302
Une horretan,

98
00:04:47,326 --> 00:04:49,750
beste erronka batzuk agertu ziren,

99
00:04:49,774 --> 00:04:53,089
ingenieritzaren eta 
erabilgarritasunaren ingurukoak,

100
00:04:53,113 --> 00:04:55,936
erabiltzeko praktikoak zirela ziurtatzeko.

101
00:04:57,207 --> 00:04:59,694
Osasun digitalari buruzko 
eztabaida askotan

102
00:04:59,718 --> 00:05:04,665
jendeak sinisten eta onartzen du 
datuak digitaliza ditzakegula,

103
00:05:04,689 --> 00:05:06,269
haririk gabeko moduan
transmititu ditzakegula,

104
00:05:06,293 --> 00:05:07,767
hodeira bidali,

105
00:05:07,791 --> 00:05:08,988
eta bertan,

106
00:05:09,012 --> 00:05:11,745
berau interpretatzeko beharrezko 
informazioa atera.

107
00:05:12,147 --> 00:05:14,624
Eta, izatez, guzti hori posible da,

108
00:05:14,648 --> 00:05:17,637
energiaren arazoa alde batera 
uzten badugu.

109
00:05:17,661 --> 00:05:19,324
Oroi gaitezen Janetaz.

110
00:05:19,348 --> 00:05:21,152
Ez da Palo Alton bizi,

111
00:05:21,176 --> 00:05:22,889
ez eta Beverly Hillsen ere.

112
00:05:23,359 --> 00:05:24,517
Beraz,

113
00:05:24,541 --> 00:05:27,871
kontuan izan behar dugu 
zein datu tarifa duen,

114
00:05:27,895 --> 00:05:31,514
eta zein den beretzat uneoro 
datuak bidaltzearen kostua.

115
00:05:32,383 --> 00:05:33,662
Beste erronka bat ere badago,

116
00:05:33,686 --> 00:05:37,384
medikuntza arloan lantzea 
erosoa ez den bat.

117
00:05:37,408 --> 00:05:40,236
Izan ere, Janek ez du 
erabateko konfidantza

118
00:05:40,260 --> 00:05:41,745
medikuengan.

119
00:05:42,460 --> 00:05:47,599
Berak, bera bezalakoek, bere arbasoek, 
ez dituzte esperientzia atseginenak izan

120
00:05:47,623 --> 00:05:50,619
ospitaleetan eta medikuen eskuetan,

121
00:05:51,163 --> 00:05:52,551
edo aseguru konpainietan.

122
00:05:53,466 --> 00:05:56,807
Beraz, pribatutasunari buruz 
pentsatu behar dugu.

123
00:05:56,831 --> 00:05:58,452
Posible da Jane eroso ez sentitzea

124
00:05:58,476 --> 00:06:01,755
bere datu guztiak hodeian 
prozesatzearekin.

125
00:06:02,712 --> 00:06:04,708
Eta Jane ez da tuntuna;

126
00:06:05,346 --> 00:06:06,830
berriak irakurtzen ditu.

127
00:06:06,854 --> 00:06:09,824
Badaki gobernua hackeatua izan badaiteke,

128
00:06:09,848 --> 00:06:11,849
edo Fortune 500-eko konpainiak,

129
00:06:12,409 --> 00:06:13,920
baita bere medikua ere.

130
00:06:15,014 --> 00:06:16,749
Eta hori kontuan hartuta,

131
00:06:16,773 --> 00:06:17,969
ideia bat izan genuen.

132
00:06:18,858 --> 00:06:21,588
Ez gara munduko hacker guztiak 
baino azkarragoak izango,

133
00:06:21,612 --> 00:06:24,379
baina helburu txikiago 
bat aurkez diezaiekegu.

134
00:06:24,986 --> 00:06:27,167
Zer gertatuko litzateke,

135
00:06:27,191 --> 00:06:31,123
datuen interpretazio egiteko 
algoritmo horiek

136
00:06:31,147 --> 00:06:32,360
hodeian burutu beharrean

137
00:06:32,904 --> 00:06:36,315
itsasgarrietan integratutako 
zirkuitu txikietan

138
00:06:36,339 --> 00:06:38,419
burutuko bagenitu?

139
00:06:38,995 --> 00:06:42,089
Horrela, gauza hauek guztiak bateratzean,

140
00:06:42,113 --> 00:06:45,617
ondorioa da orain pentsa 
dezakegula etorkizunean

141
00:06:45,641 --> 00:06:49,706
Jane bezalako pertsona batek, 
bizitza normal bat izaten jarraitu eta

142
00:06:49,730 --> 00:06:51,202
monitorizatua izan daitekela.

143
00:06:51,226 --> 00:06:54,726
Bere datu-tarifa ordaintzeko
beste lan bat

144
00:06:54,750 --> 00:06:56,215
bilatu beharrik gabe,

145
00:06:56,239 --> 00:06:59,934
eta pribatutasunari buruzko ardurak 
ere kontuan izanez.

146
00:07:00,907 --> 00:07:02,057
Une honetan,

147
00:07:02,081 --> 00:07:04,085
geure buruarekin oso gustura gaude.

148
00:07:04,109 --> 00:07:05,272
Hori lortu dugu,

149
00:07:05,296 --> 00:07:08,466
pribatutasunari dagozkion 
hainbat gai konpondu ditugu

150
00:07:08,490 --> 00:07:12,381
eta uste dugu atal hori ia itxita dugula.

151
00:07:12,405 --> 00:07:15,079
Aurrerantzean denak pozik bizi 
izan ziren, ezta?

152
00:07:16,751 --> 00:07:18,314
Ez hain azkar.

153
00:07:18,338 --> 00:07:19,543
(Barreak)

154
00:07:19,567 --> 00:07:22,607
Oroitu beharreko gauzetako bat
lehenago esan bezala, zera da,

155
00:07:22,631 --> 00:07:26,012
Jane ez dela asko fio medikuetaz.

156
00:07:26,036 --> 00:07:27,199
Gogoan izan

157
00:07:27,223 --> 00:07:30,737
osasunaren inguruan aldeak 
handitzen ari direla,

158
00:07:30,761 --> 00:07:34,065
eta ezberdinatsunak daudela mediku 
zaintza egokien inguruan.

159
00:07:34,616 --> 00:07:37,110
Horrek esan nahi du irudi arrunt hori,

160
00:07:37,134 --> 00:07:38,779
Jane eta bere datuen irudia,

161
00:07:38,803 --> 00:07:42,730
haririk gabe datuak hodeira 
igortzearekin eroso egon arren,

162
00:07:42,754 --> 00:07:45,069
beharrezkoa denean medikuaren 
eskuhartzea onartu arren,

163
00:07:45,093 --> 00:07:46,559
ez dela istorio osoa.

164
00:07:47,091 --> 00:07:49,185
Beraz, orain egiten ari garena

165
00:07:49,185 --> 00:07:53,336
bide barriak lantzea da 
Jane eta bere medikua bezalako pertsonen

166
00:07:53,360 --> 00:07:56,778
artean konfiantzazko bitartekariak
eduki ahal izateko.

167
00:07:56,802 --> 00:07:59,813
Adibidez, elizekin elkartzen hasi gara,

168
00:07:59,837 --> 00:08:02,694
elizako kide diren erizainak bilatzen,

169
00:08:02,718 --> 00:08:04,740
konfiantzazko komunitateetatik datozenak,

170
00:08:04,764 --> 00:08:08,687
eta gaixoaren babesle eta 
aholkulari bihurtzen ditugu.

171
00:08:09,462 --> 00:08:11,469
Alde dugun beste gauza bat

172
00:08:11,493 --> 00:08:13,529
aseguru etxeak horrelakoetan

173
00:08:13,553 --> 00:08:15,511
gero eta interes handiagoa dutela da.

174
00:08:15,906 --> 00:08:17,613
Ohartzen ari dira, hobe dela

175
00:08:17,637 --> 00:08:20,577
orain dolar bat ordaintzea,

176
00:08:20,601 --> 00:08:23,584
soinean eraman daitekeen gailu bat 
eta osasun aholkulari batengatik,

177
00:08:23,608 --> 00:08:25,774
gero 10 dolar ordaintzea baino,

178
00:08:26,253 --> 00:08:28,807
haurra modu goiztiarrean jaiotzean,

179
00:08:28,831 --> 00:08:31,772
eta jaioberrien zaintza intentsiboen 
unitatean amaitzean;

180
00:08:31,796 --> 00:08:34,691
ospitaleko unitate 
garestienetako batean.

181
00:08:35,697 --> 00:08:38,118
Guretzat ikaskuntza prozesu 
luze bat izan da hau.

182
00:08:38,593 --> 00:08:42,428
Aurrera egin eta arazoei aurre egiteko 
prozesu errepikakor honek,

183
00:08:42,452 --> 00:08:44,223
non ezeroso sentitzen ginen eta

184
00:08:44,247 --> 00:08:46,066
hurrengo arazoa identifikatzen genuen,

185
00:08:46,090 --> 00:08:48,147
bide hau egiten lagundu digu,

186
00:08:48,171 --> 00:08:51,247
teknologia honekin 
berrikuntzak egiteaz gain,

187
00:08:51,271 --> 00:08:55,223
gehien behar dutenek 
erabili ahal izatea ziurtatuz.

188
00:08:55,709 --> 00:08:58,493
Prozesu honetan ikasitako 
beste ikasgaia, oso apalgarria,

189
00:08:58,517 --> 00:08:59,896
zera izan da:

190
00:08:59,920 --> 00:09:04,247
teknologiak exponentzialki 
aurrera egiten duen honetan

191
00:09:04,271 --> 00:09:08,213
teknologia honen erabiltzaileak gizakiak 
direla kontuan izan behar dugula,

192
00:09:08,237 --> 00:09:09,839
eta jakin behar dugula

193
00:09:09,863 --> 00:09:13,303
pertsona horiek aurpegi bat dutela,

194
00:09:13,327 --> 00:09:14,589
eta izen bat,

195
00:09:14,613 --> 00:09:15,774
eta bizitza bat.

196
00:09:15,798 --> 00:09:17,409
Eta Jane-en kasuan,

197
00:09:17,433 --> 00:09:18,889
espero dezagun bi bizitza.

198
00:09:20,041 --> 00:09:21,235
Mila esker.

199
00:09:21,259 --> 00:09:26,497
(Txaloak)