0:00:08.139,0:00:11.122 Таны гараг ертөнцөд[br]юу болж байгааг яаж мэдэх вэ? 0:00:11.122,0:00:13.391 Ганцхан товчлуураар л гаргаад ирэх 0:00:13.391,0:00:15.631 мэдээллийн хэмжээ хязгааргүй мэт боловч 0:00:15.631,0:00:17.408 үүнийг тунгаан бодож 0:00:17.408,0:00:20.233 үнэлэх цаг хугацаа хязгаартай. 0:00:20.233,0:00:22.898 Мэдээг хэрхэн уншихаа мэдэхгүй бол 0:00:22.898,0:00:25.988 дэлхий дээрх бүх мэдээлэл[br]тийм ч хэрэгтэй биш. 0:00:25.988,0:00:27.538 Чиний өвөө эмээ, эцэг эх, 0:00:27.538,0:00:29.319 бүр ах эгчид чинь 0:00:29.319,0:00:31.601 энэ хачин сонсогдож магадгүй. 0:00:31.601,0:00:34.867 Хэдхэн арван жилийн өмнө л[br]мэдээ өргөн хүрээний байсан. 0:00:34.867,0:00:38.393 Олон нийтэд зориулсан[br]хэдхэн сонин сэтгүүл, 0:00:38.393,0:00:39.968 орой болгон тогтмол нэг цагт 0:00:39.968,0:00:42.825 итгэмжит сэтгүүлчид мэдээ уншдаг 0:00:42.825,0:00:45.697 зурагтын гурав дөрөвхөн сувгаар 0:00:45.697,0:00:48.521 сонголт чинь хязгаарлагдаж байсан. 0:00:48.521,0:00:50.878 Олон нийтийн хэвлэл мэдээлэл[br]өргөжих тусам 0:00:50.878,0:00:53.213 энэхүү системийн доголдол нь[br]илт болж ирсэн. 0:00:53.213,0:00:54.991 Авторитар орнууд л мэдээллийг 0:00:54.991,0:00:57.256 хянан шүүдэг гэсэн[br]ойлголттой байсан бол 0:00:57.256,0:01:00.865 ардчилсан засаглалууд ч[br]хэвлэл мэдээллийнхэнтэй хамтарч 0:01:00.865,0:01:03.211 олныг хуурч байсан гэдгийг 0:01:03.211,0:01:06.058 хэд хэдэн үйл явдлаас харж болно. 0:01:06.058,0:01:09.127 Нуугдмал дайн зөрчил,[br]улс төрийн нууц аллага, 0:01:09.127,0:01:11.068 улс төрийн авилгын тухай дэлгэсэн нь 0:01:11.068,0:01:14.174 зонхилогч эх сурвалжуудаар цацагддаг[br]албан ёсны мэдээ 0:01:14.174,0:01:16.713 олон нийтийн итгэлийг алдахад хүргэсэн. 0:01:16.713,0:01:19.421 Ийнхүү мэдээний сахиулуудад[br]итгэх итгэл үгүй болсноор 0:01:19.421,0:01:23.304 бусад сонин, радио нэвтрүүлэг[br]болон кабелийн сувгийн мэдээ 0:01:23.304,0:01:25.896 томоохон эх сурвалжуудтай өрсөлдөж 0:01:25.896,0:01:28.541 үйл явдлыг өөр өнцгөөс хүргэх болжээ. 0:01:28.541,0:01:31.226 Саяхнаас интернет дахь олон нийтийн[br]мэдээллийн хэрэгсэл, 0:01:31.226,0:01:32.953 блог, онлайн дүрс бичлэг нь 0:01:32.953,0:01:35.957 мэдээлэл болон үзэл бодлын[br]цар хүрээг нэмэгдүүлж 0:01:35.957,0:01:39.471 иргэн бүрийг ирээдүйн сэтгүүлч болгосон. 0:01:39.471,0:01:41.983 Гэхдээ хүн бүр сэтгүүлч болчихвол[br]хэн ч сэтгүүлч биш. 0:01:41.983,0:01:44.130 Өөр өөр эх сурвалжууд[br]үзэл бодол гэлтгүй 0:01:44.130,0:01:46.813 аливаа баримтан дээр ч[br]санаа нийлэхгүй байж болно. 0:01:46.813,0:01:50.204 Тэгвэл үнэнг, эсвэл үнэнд ойрхоныг нь[br]яаж олох вэ? 0:01:50.204,0:01:52.929 Хамгийн сайн аргуудын нэг бол[br]анхдагч мэдээг 0:01:52.929,0:01:55.140 дундын оролцоогүйгээр олж авах. 0:01:55.140,0:01:58.012 Шинжлэх ухааны судалгаа,[br]улс төрийн илтгэлийг 0:01:58.012,0:02:00.077 тайлбарласан нийтлэлийг[br]уншихын оронд 0:02:00.077,0:02:03.423 уг анхдагч материалыг нь олж[br]өөрөө дүгнэх хэрэгтэй. 0:02:03.423,0:02:06.983 Болж буй үйл явдлын хувьд сэтгүүлчдийг[br]олон нийтийн цахим хуудсаар нь дага. 0:02:06.983,0:02:09.289 Томоохон үйл явдлын үеэр,[br]жишээ нь Арабын Хавар, 0:02:09.289,0:02:10.841 эсвэл Украйн дахь бослогын үеэр 0:02:10.841,0:02:13.941 сэтгүүлчид болон блогчид[br]үймээн самууны дундаас 0:02:13.941,0:02:16.434 сүүлийн үеийн мэдээ,[br]бичлэг хүргэж байсан. 0:02:16.434,0:02:19.416 Дараа нь эдгээр нь нийтлэл,[br]мэдээнд дурдагддаг ч 0:02:19.416,0:02:21.890 танд зассан хувилбар нь[br]хүрдэг гэдгийг мартуузай. 0:02:21.890,0:02:24.634 Ихэнх тохиолдолд газар дээр нь байсан[br]хүний дуу хоолойг 0:02:24.634,0:02:27.311 тэнд байгаагүй сэтгүүлчийнхтэй[br]хамтад нь хүргэдэг. 0:02:27.311,0:02:29.552 Мөн тухайн мэдээ[br]адармаатай байх тусам, 0:02:29.552,0:02:32.369 үйл явдлыг цаг алдалгүй[br]дагах гэсний хэрэггүй. 0:02:32.369,0:02:35.721 Террорист халдлага эсвэл байгалийн[br]гамшигт үзэгдлийн үеэр 0:02:35.721,0:02:39.517 өнөөгийн мэдээний хэрэгслүүд[br]найдвартай, шинэ мэдээлэл байхгүй ч 0:02:39.517,0:02:41.578 тасралтгүй сурвалжлах гэж хичээдэг нь 0:02:41.578,0:02:43.501 заримдаа буруу мэдээлэл 0:02:43.501,0:02:47.150 эсвэл гэм буруугүй хүний тухай[br]худал мэдүүлэгт хүргэдэг. 0:02:47.150,0:02:49.842 Ийм үйл явдлын үеэр[br]санаа зовох нь ойлгомжтой ч 0:02:49.842,0:02:52.822 сүүлийн үеийн мэдээллийг минут тутамд биш, 0:02:52.822,0:02:55.901 өдрийн тодорхой хэдэн цагт[br]шалгах гээд үзээрэй. 0:02:55.901,0:02:58.244 Ингэснээрээ худал мэдээллийг няцаах, 0:02:58.244,0:03:01.511 мэдээг илүү гүйцэд болгоход[br]цаг гаргаж өгч байгаа юм. 0:03:01.511,0:03:04.208 Хэдий сайн сэтгүүл зүй[br]обьектив байхыг хичээдэг ч 0:03:04.208,0:03:06.799 нэг талыг барьсан хандлагаас[br]зугтах аргагүй юм. 0:03:06.799,0:03:09.040 Үндсэн эх сурвалжийг олж чадахгүй бол 0:03:09.040,0:03:11.784 өөр сэтгүүлч болон мэргэжилтний[br]үзэл бодлыг тусгасан 0:03:11.784,0:03:14.386 хэд хэдэн мэдээний эх сурвалжийг уншаарай. 0:03:14.392,0:03:17.329 Олон эх сурвалжийг[br]ажиглаж харьцуулах нь 0:03:17.329,0:03:19.065 хэсэг хэсгээр нь нийлүүлж 0:03:19.065,0:03:21.464 үйл явдлын дүр зургийг[br]томоор нь харахад тусална. 0:03:21.464,0:03:24.216 Мөн бодит баримтыг үзэл бодлоос[br]салгаж авч үзэх нь чухал. 0:03:24.216,0:03:27.564 "Бодож байна, таамаглаж байна,[br]магадгүй" гэх мэт үг тааралдвал 0:03:27.564,0:03:29.591 тухайн эх сурвалж болгоомжилж, 0:03:29.591,0:03:31.915 эсвэл бүр дор, зүгээр л[br]тааж байна гэсэн үг. 0:03:31.915,0:03:35.653 Бас нэр усгүй эх сурвалж ашигладаг[br]сэтгүүлчдээс болгоомжил. 0:03:35.653,0:03:38.677 Эдгээр нь тухайн мэдээнд[br]бараг холбоогүй эсвэл 0:03:38.677,0:03:41.409 дамжуулалтанд нөлөөлөхийн тулд[br]нэрээ нууцалж 0:03:41.409,0:03:44.164 дараа нь өгсөн мэдээллээс[br]гарах үүрэг хариуцлагаас 0:03:44.164,0:03:45.745 зугтаасан хүмүүс байх вий. 0:03:45.745,0:03:47.545 Эцэст нь хамгийн чухал зөвлөгөө: 0:03:47.545,0:03:50.652 мэдээг бусдад хүргэхээсээ өмнө шалгаж үз. 0:03:50.652,0:03:54.033 Олон нийтийн цахим хэрэгсэл нь[br]үнэнг илүү хурдан хүргэдэг болсон ч 0:03:54.033,0:03:55.805 энэ нь цуурхал, худал мэдээг 0:03:55.805,0:03:57.588 шалгаж амжихаас нь өмнө тарааж, 0:03:57.588,0:03:59.568 худал гэдгийг нь баталчихаад байхад ч 0:03:59.568,0:04:01.185 цааш түгээсээр байдаг. 0:04:01.185,0:04:03.470 Тэгэхээр та тэр нэг үнэмшилгүй эсвэл 0:04:03.470,0:04:05.498 арай дэндүү мэдээг хуваалцахаасаа өмнө 0:04:05.498,0:04:10.696 таны мэдэхгүй нэмэлт мэдээлэл[br]байгаа эсэхийг хайж үзэн 0:04:10.696,0:04:13.540 бусад энэ талаар юу гэж байгааг[br]судалж үзээрэй. 0:04:13.540,0:04:17.217 Өнөөдөр бид мэдээний урсгалыг[br]хянадаг байсан сахиулуудаас ангижирч 0:04:17.226,0:04:20.052 өмнө нь байгаагүйгээрээ[br]эрх чөлөөтэй болсон. 0:04:20.052,0:04:22.478 Гэвч эрх чөлөөг дагаж[br]хариуцлага нэмэгддэг. 0:04:22.478,0:04:25.441 Өөрийн туршлагыг өөрөө бий болгож, 0:04:25.441,0:04:27.162 энэхүү мэдээний урсгалыг 0:04:27.162,0:04:29.947 биднийг бүр огт мэдээлэлгүй болгох аюултай 0:04:29.947,0:04:31.984 үер болгочихгүй байх нь бидний үүрэг.