WEBVTT 00:00:08.139 --> 00:00:11.122 چۆن دەزانیت چی ڕووده‌دات لە جیهان؟ 00:00:11.122 --> 00:00:13.621 سەرجەمی زانیاریەکان تەنها کرتەیەک دوورە 00:00:13.621 --> 00:00:15.281 لەوانەیە سنوردار نەبێ، 00:00:15.281 --> 00:00:17.098 بەڵام ئەو کات و وزەی ئێمە هەمانە 00:00:17.098 --> 00:00:20.233 بۆ تێگەیشتن و هەڵسەنگاندن نییە. 00:00:20.233 --> 00:00:23.148 هەموو زانیاریەکان لە جیهاندان زۆر بەسودنین 00:00:23.148 --> 00:00:25.988 مەگەر تۆ بزانی چۆن هەواڵەکان دەخوێنیتەوە. 00:00:25.988 --> 00:00:27.538 بۆ داپیرەت، دایک و باوکت، 00:00:27.538 --> 00:00:29.319 یان تەنانەت خوشک و برا گەورەکانت، 00:00:29.319 --> 00:00:31.601 ئەم بیرۆکەیە نامۆیە. 00:00:31.601 --> 00:00:34.867 تەنها دە ساڵێک پێش ئێستا، هەواڵەکان مەودایەکی فراوانیان هەبووە. 00:00:34.867 --> 00:00:36.203 هەڵبژاردنی تۆش سنوردار بوو 00:00:36.203 --> 00:00:38.390 بۆ چەند گۆڤارێکی گشتی بەرژەوەندیدار 00:00:38.390 --> 00:00:39.968 و ڕۆژنامەی تۆمارکراو، 00:00:39.968 --> 00:00:42.345 و سێ چوار دەزگای تەلەفزیۆنی 00:00:42.345 --> 00:00:45.787 کە تیایدا بێژەری دەنگ و باسی متمانەپێکراو هەواڵەکانی رۆژانەیان دەگەیاند 00:00:45.787 --> 00:00:48.901 لە هەمان کاتی دیاریکراوی هەموو ئێوارەیەک. 00:00:48.901 --> 00:00:50.888 بەڵام کێشەکانی ئەم سیستەمە زوو بەدەرکەوت 00:00:50.888 --> 00:00:53.273 لەگەڵ بڵاوبوونەوەی بەلێشاوی ناوەندەکانی ڕاگەیاندن. 00:00:53.273 --> 00:00:55.181 لەکاتێکدا زانراوە کە وڵاتە دیکتاتۆریەکان 00:00:55.181 --> 00:00:57.256 کۆنتڕۆل و چاودێری زانیاریەکانیان کردووە، 00:00:57.256 --> 00:00:59.665 زنجیرەیەک لە ڕسوایی ئەوەی دەرخست کە 00:00:59.665 --> 00:01:03.211 حکومەتی دیموکڕاتیش چەواشەکاری بە میللەت کردووە، 00:01:03.211 --> 00:01:06.058 زۆر جار بەهەرەوەزی لەگەڵ ناوەندەکانی ڕاگەیاندن. 00:01:06.058 --> 00:01:09.267 ئاشکرا کردنی جەنگە شاراوه‌کان، نهێنی تیرۆرەکان، 00:01:09.267 --> 00:01:11.068 و گەندەڵی سیاسی 00:01:11.068 --> 00:01:13.864 لاوازکردنی باوەڕی میللەت بە سەرگوشتە فەرمییەکان 00:01:13.864 --> 00:01:16.243 کە پێشکەش دەکرێت لە سەرچاوەی گشتی. 00:01:16.243 --> 00:01:19.761 ئەمە متمانەی ناوەندە ڕاگەیاندنەکانی شکاند و ئەوانەی کە کۆنتڕۆلیان کرد بوو 00:01:19.761 --> 00:01:23.564 پەیدا بوونی ڕۆژنامە، بەرنامەی ڕادیۆی کەناڵی هەواڵی جێگرەوە 00:01:23.564 --> 00:01:26.666 پێشبڕکێیان دەکرد لەگەڵ کەناڵە بنەڕەتیەکان لەداپۆشینی ڕووداوەکان 00:01:26.666 --> 00:01:28.541 لەچەندین سۆنگەی هەمەجۆر. 00:01:28.541 --> 00:01:31.066 لەم دواییەدا، ئینتەرنێت بڕی 00:01:31.066 --> 00:01:32.863 زانیاری و بۆچونەکان زیاد کرد، 00:01:32.863 --> 00:01:36.217 لەگەڵ تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان، بڵۆگەکان، و ڤیدیۆی سەرهێڵ 00:01:36.217 --> 00:01:38.971 کە هەموو هاوڵاتیەکی گۆڕی بۆ پەیامنێرێکی شاراوە . 00:01:38.971 --> 00:01:41.913 بەڵام ئەگەر هەموو کەسێک پەیامنێربێت، یان هیچ کەسێک ئەو نەبێت، 00:01:41.913 --> 00:01:43.870 و سەرچاوە جیاوازەکان لەوانەیە هاوڕا نەبن، 00:01:43.870 --> 00:01:46.813 نەک تەنها ڕاوبۆچونەکان بەڵام ڕاستیەکان خودی خۆیان 00:01:46.813 --> 00:01:50.204 کەواتە تۆ چۆن ڕاستیەکان بەدەست دەهێنی، یان شتێکی نزیک لەئەو؟ 00:01:50.204 --> 00:01:52.929 باشترین ڕێگە بۆ دەستکەوتنی هەواڵە بنچینەییەکان 00:01:52.929 --> 00:01:55.140 بەبێ نێوبەند. 00:01:55.140 --> 00:01:58.012 لە جیاتی ڕوونکردنەوەی بابەتەکان بەزانستی خوێندن 00:01:58.012 --> 00:01:59.597 یان وتارە سیاسیەکان، 00:01:59.597 --> 00:02:03.423 تۆ دەتوانی خۆت ماددە ڕاستەقینەکە بدۆزیتەوە و خۆت بڕیار بدەیت. 00:02:03.423 --> 00:02:06.703 بۆ ڕوداوەکانی ئێستا، شوێنی پەیامنێرەکان بکەوە لە تۆڕەکۆمەڵایەتیەکان. 00:02:06.703 --> 00:02:08.939 لەماوەی ئەو ڕوداوە گەورانە، وەکو بەهاری عەرەبی 00:02:08.939 --> 00:02:10.841 یان ناڕەزایی دەربرینەکانی ئۆکرانیەکان، 00:02:10.841 --> 00:02:14.791 بێژەری دەنگوباس و بڵۆگەرەکان هەواڵە نوێیەکان ودەنگە تۆمارکراوەکان بڵاودەکەنەوە 00:02:14.791 --> 00:02:16.404 لەناو جەرگەی ئەو پەشێویەدا. 00:02:16.404 --> 00:02:19.666 هەر چەندە دواتر ئەو هەواڵانە بڵاو دەبنەوە لەوتارەکان یان پەخش دەکرێن، 00:02:19.666 --> 00:02:21.890 لەبیرت بێت کەچاپێکی ئەم هەواڵە بریقەدارانە 00:02:21.890 --> 00:02:24.634 بەزۆری تێکەڵکردنی دەنگی ئەو کەسەی کە لەوێ بوو 00:02:24.634 --> 00:02:26.961 لەگەڵ ئەو سەرنوسەی کەلەوێ نەبوو. 00:02:26.961 --> 00:02:29.482 لە هەمان کاتدا، تاسەرلێشێوانی چیڕۆکەکە زیاتر بێت، 00:02:29.482 --> 00:02:32.369 تۆ پێویستە هەوڵ بدەیت بەردەوام سەیری نەکەیت. 00:02:32.369 --> 00:02:35.331 لە ڕوداوەکانی وەکو هێرشی تیرۆریست و کارەساتە سروشتیەکان، 00:02:35.331 --> 00:02:38.047 ئەمرۆ ناوەندەکانی ڕاگەیاندن هەوڵی داپۆشینی بەردەوام دەدەن 00:02:38.047 --> 00:02:41.578 تەنانەت لە کاتی بەردەست نەبوونی زانیاری باوڕپێکراوی نوێ ئەو بەردەستە، 00:02:41.578 --> 00:02:44.141 هەندێک جار دەبێتە ڕابەر بۆ زانیاری هەڵە 00:02:44.141 --> 00:02:47.150 یان بەهەڵە تاوانبار کردنی کەسانی بێ تاوان. 00:02:47.150 --> 00:02:49.842 زۆر ئاسانە کەشپرزە بی لەڕووداوی لەو جۆرەدا، 00:02:49.842 --> 00:02:52.182 بەڵام هەوڵ بدە بە دوای تازەترین زانیاریدا بگەرێیت 00:02:52.182 --> 00:02:53.991 لە چەندین شوێن لە ڕۆژێکدا، 00:02:53.991 --> 00:02:55.898 لە بری هەموو ساتێک، 00:02:55.898 --> 00:02:58.704 کات ڕێگە دەدات کە وردەکارییەکان بە تەواوەتی دەر بکەون 00:02:58.704 --> 00:03:01.461 و ڕاپۆرتی هەواڵەکان بەدرۆ دەخەنەوە. 00:03:01.461 --> 00:03:03.838 لە کاتێکدا رۆژنامەوانی باش بابەتی بوونە، 00:03:03.838 --> 00:03:06.449 ناوەندەکانی ڕاگەیاندن بە زۆری ناتوانن خۆیان لابدەن. 00:03:06.449 --> 00:03:08.550 کاتێک تۆ ناتوانی بگەیت بە چیڕۆکە ڕاستەکە، 00:03:08.550 --> 00:03:10.844 هەواڵەکان بخوێنەوە لە دەرچەی جیا جیا 00:03:10.844 --> 00:03:14.386 کە پەیامنێری جیاواز بەکاربێت و چاوپێکەوتن بکرێت لەگەڵ پسپۆڕی جیاواز، 00:03:14.392 --> 00:03:17.399 بۆ سەرچاوەی هەمەچەشن بگەڕێ و تێبینی جیاوازیەکان بکەی 00:03:17.399 --> 00:03:19.389 وادەکات کە پارچەکان بە یەکەوە کۆ بکەیەوە 00:03:19.389 --> 00:03:21.464 بۆ زیاتر تەواو کردنی وێنەکە. 00:03:21.464 --> 00:03:24.216 هەروەها گرنگە کە ڕاستی و بۆچون لێک جیابکەیتەوە. 00:03:24.216 --> 00:03:27.324 وشەی وەک بڕوام وایە، ڕەنگە، دەشێت 00:03:27.324 --> 00:03:29.591 مانای ئەوەیە کە پێشکەشکارەکە هەوڵ دەدات وریا بێت 00:03:29.591 --> 00:03:31.915 یان خراپتر لەوە، کە پێشبینی بکات. 00:03:31.915 --> 00:03:35.403 و ئاگاداری ئەو ڕاپۆرتانەیە کە پشت بەسەرچاوەی نادیار دەبەستێت. 00:03:35.403 --> 00:03:38.737 ئەوانە لەوانەیە كه‌سانێك بن کە پەیوەندیەکی بچوکیان بە چیڕۆکەکەوە هەبێت، 00:03:38.737 --> 00:03:41.409 یان بەرژەوەندییەکی کاریگەریان هەیە لە داپۆشینی، 00:03:41.409 --> 00:03:43.564 بێناوی ئەوان وایان لێ دەکات لێپرسراونەبن 00:03:43.564 --> 00:03:45.745 لەو زانیارییانەی کە پەخشی دەکەن. 00:03:45.745 --> 00:03:47.545 لە کۆتاییدا، لە هەمووی گرینگتر، 00:03:47.545 --> 00:03:49.792 هەوڵ بدە بەهەواڵەکەدا بچیتەوە پێش بڵاوکردنەوەی 00:03:49.792 --> 00:03:52.473 لە کاتێکدا تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان توانای بە ڕاستیەکان داوە 00:03:52.473 --> 00:03:53.756 بۆ ئەوەی بەخێرایی بگەن، 00:03:53.756 --> 00:03:55.805 هەروەها ڕێگەی بەدەنگۆکانیش داوە بڵاو ببنەوە 00:03:55.805 --> 00:03:57.588 پێش ئەوەی بتوانرێ ساغ بکرێتەوە 00:03:57.588 --> 00:03:59.038 و مانەوەی درۆکان 00:03:59.038 --> 00:04:01.145 بۆ ماوەیەکی درێژ دوای ئەوەی بەدرۆ دەخرێنەوە. 00:04:01.145 --> 00:04:03.670 کەواتە، پێش ئەوەی تۆ هەواڵی باوڕپێنەکراو بڵاوبکەیتەوە 00:04:03.670 --> 00:04:05.431 یان بابەتی هەواڵێکی زۆر خراپ، 00:04:05.431 --> 00:04:07.828 لە تۆڕی ئینتەرنێت بگەڕێ بۆ دۆزینەوەی هەر 00:04:07.828 --> 00:04:10.986 زانیارییەک یان دەقێک کە تۆ لەوانەیە لە یادت کرد بێت 00:04:10.986 --> 00:04:13.280 و ئەوانی تر چی دەڵێن دەربارەی ئەو. 00:04:13.280 --> 00:04:15.567 ئەمڕۆ، ئێمە زۆر ئازاترین لە هەر کاتێکی پێش ئێستا 00:04:15.567 --> 00:04:17.996 کە دەستیان بەسەر ناوەندەکانی ڕاگەیاندنی کۆندا گرتبوو 00:04:17.996 --> 00:04:20.742 کە لێڕاهات بوون دەست بەسەر ڕێڕەوی زانیاریەکاندا بگرن. 00:04:20.742 --> 00:04:22.938 بەڵام کاتێک ئازادی ببێتە بەرپرسیاریەتی: 00:04:22.938 --> 00:04:25.441 بەرپرسیارێتی چاودێری ئەزمونەکانی ئێمە 00:04:25.441 --> 00:04:28.492 و دڵنیابیت لەوەی کە نەگۆڕێت بۆ لافاو، 00:04:28.492 --> 00:04:31.847 وامان لێ دەکات کەمتر بەئاگابین وەک ئەوەی پێشتر نقوم بوین.