WEBVTT

00:00:00.439 --> 00:00:02.531
Witam. Mam na imię Mac.

00:00:02.531 --> 00:00:06.589
Zawodowo okłamuję dzieci,

00:00:06.589 --> 00:00:08.605
ale uczciwie.

NOTE Paragraph

00:00:08.605 --> 00:00:10.373
Piszę dla nich książki.

00:00:10.373 --> 00:00:13.601
Pablo Picasso rzekł:

00:00:13.601 --> 00:00:16.787
"Wszyscy wiemy, że sztuka nie jest prawdą,

00:00:16.787 --> 00:00:20.429
Sztuka to kłamstwo,
pozwalające zrozumieć prawdę,

00:00:20.429 --> 00:00:23.127
choćby tę prawdę, którą mamy zrozumieć.

00:00:23.127 --> 00:00:25.237
Artysta musi znać sposób

00:00:25.237 --> 00:00:30.342
przekonania innych
o prawdziwości jego kłamstw".

NOTE Paragraph

00:00:30.367 --> 00:00:32.932
Pierwszy raz usłyszałem to jako dziecko

00:00:32.932 --> 00:00:34.623
i spodobało mi się,

00:00:34.623 --> 00:00:37.415
chociaż nie rozumiałem znaczenia.

00:00:37.415 --> 00:00:38.992
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:00:38.992 --> 00:00:40.889
Dlatego dziś jestem tu,

00:00:40.889 --> 00:00:42.508
by opowiedzieć wam

00:00:42.508 --> 00:00:44.889
o prawdzie i kłamstwie,
o świecie realnym i fikcji.

00:00:44.913 --> 00:00:49.100
Jak rozwikłać zagadkę ukrytą w słowach?

00:00:49.100 --> 00:00:51.073
Pomyślałem, że mam PowerPoint.

00:00:51.073 --> 00:00:53.046
Mogę zrobić wykres.

00:00:53.046 --> 00:00:55.020
["Prawda. Kłamstwa"] (Śmiech)

00:00:55.020 --> 00:00:56.780
Proszę bardzo, oto on.

00:00:56.780 --> 00:00:58.485
Mamy prawdę i kłamstwa,

00:00:58.485 --> 00:01:01.089
a tu, w środku, małą przestrzeń.

00:01:01.118 --> 00:01:07.918
To właśnie sztuka.

00:01:07.918 --> 00:01:12.915
Oto mój diagram. (Śmiech) (Brawa)

NOTE Paragraph

00:01:12.915 --> 00:01:15.941
Jednak niezbyt pomocny.

00:01:15.941 --> 00:01:22.806
Tak naprawdę w zrozumieniu
tego cytatu, i tego, czym jest sztuka,

00:01:22.806 --> 00:01:25.023
a przynajmniej, czym jest
fikcja literacka,

00:01:25.023 --> 00:01:26.463
pomogła mi praca z dziećmi.

00:01:26.463 --> 00:01:31.010
Jeździłem na obozy z dzieciakami,
podczas wakacji, w czasie studiów.

00:01:31.010 --> 00:01:34.389
Uwielbiałem to.

00:01:34.389 --> 00:01:37.982
Był to obóz sportowy
dla dzieci od 4 do 6 lat.

00:01:37.982 --> 00:01:39.628
Zajmowałem się najmłodszymi,

00:01:39.628 --> 00:01:41.431
co mi odpowiadało,

00:01:41.431 --> 00:01:44.780
bo czterolatki nie bardzo
znają się na sporcie - zupełnie jak ja.

00:01:44.780 --> 00:01:46.355
(Śmiech)

00:01:46.355 --> 00:01:50.783
W kwestii sportu
jestem właśnie na poziomie czterolatka.

00:01:50.783 --> 00:01:52.997
Wyglądało to tak, że dzieciaki

00:01:52.997 --> 00:01:55.637
biegały z piłką między słupkami,
dopóki nie padły.

00:01:55.637 --> 00:01:56.959
I siadały pod drzewem,

00:01:56.959 --> 00:01:59.804
gdzie ja siedziałem przez cały czas.
(Śmiech)

00:01:59.804 --> 00:02:04.608
Opowiadałem im zmyślone
historie o moim życiu.

00:02:04.608 --> 00:02:06.867
O tym jak w weekendy,

00:02:06.867 --> 00:02:09.248
jadę do domu, żeby szpiegować
dla Królowej Anglii.

00:02:09.272 --> 00:02:14.287
Wkrótce inne dzieciaki,
które nie były w mojej grupie,

00:02:14.287 --> 00:02:15.756
podchodziły do mnie i pytały:

00:02:15.756 --> 00:02:17.668
"To ty jesteś Mac Barnett?

00:02:17.668 --> 00:02:20.737
Facet, który jest szpiegiem
Królowej Anglii?"

00:02:20.737 --> 00:02:26.389
Całe życie czekałem, żeby ktoś
podszedł do mnie i zadał to pytanie.

00:02:26.389 --> 00:02:28.662
Miałem na myśli piękne Rosjanki,

00:02:28.662 --> 00:02:29.899
ale cóż, czterolatki,

00:02:29.899 --> 00:02:34.528
bierz, co dają w Berkeley
w stanie Kalifornia.

NOTE Paragraph

00:02:34.528 --> 00:02:38.956
Wówczas uświadomiłem sobie,
że historie, które opowiadam,

00:02:38.956 --> 00:02:42.453
są prawdziwe, w znany dla mnie,

00:02:42.453 --> 00:02:43.658
i ekscytujący sposób.

00:02:43.658 --> 00:02:45.864
Puntem kulminacyjnym,
nigdy tego nie zapomnę,

00:02:45.864 --> 00:02:48.687
było spotkanie z dziewczynką,
maleńką Riley.

00:02:48.687 --> 00:02:53.466
Co dzień miała lunch z domu
i zawsze wyrzucała z niego owoce.

00:02:53.466 --> 00:02:54.874
Po prostu wyjmowała je.

00:02:54.874 --> 00:02:56.222
Mama dawała jej melona,

00:02:56.222 --> 00:02:57.971
a ona wrzucała go w bluszcz.

00:02:57.971 --> 00:03:02.657
Zjadała tylko żelki owocowe
i jogurt. Mówiłem jej: "Riley,

00:03:02.657 --> 00:03:05.713
nie można tak robić! Musisz jeść owoce".

00:03:05.713 --> 00:03:07.530
Pytała: "Niby dlaczego?"

00:03:07.530 --> 00:03:09.530
"Bo jeśli będziesz wrzucać
owoce w bluszcz,

00:03:09.554 --> 00:03:13.254
to wkrótce wyrośnie tu melonowy gąszcz".

00:03:13.254 --> 00:03:15.256
Dlatego skończyłem

00:03:15.256 --> 00:03:20.875
jako twórca bajek dla dzieci,
a nie dziecięcy dietetyk.

00:03:20.875 --> 00:03:23.863
Ale Riley nie odpuszczała: "Nieprawda,
tak się nie stanie!"

00:03:23.863 --> 00:03:26.914
Ostatniego dnia obozu,

00:03:26.914 --> 00:03:29.367
wstałem o świcie
i kupiłem wielkiego melona

00:03:29.367 --> 00:03:31.393
w spożywczaku

00:03:31.393 --> 00:03:33.495
i schowałem go w bluszczu.

00:03:33.495 --> 00:03:34.946
Podczas lunchu

00:03:34.946 --> 00:03:37.621
zawołałem Riley:
"Chodź i zobacz, co narobiłaś!"

00:03:37.621 --> 00:03:40.796
I... (Śmiech)

00:03:40.796 --> 00:03:45.566
Wlazła w ten bluszcz i nagle jej oczy
zrobiły się ogromne. Wskazała na melona,

00:03:45.566 --> 00:03:47.680
który był większy od jej głowy.

00:03:47.680 --> 00:03:50.650
Wszystkie dzieciaki podbiegły
i stanęły obok niej.

00:03:50.650 --> 00:03:52.237
Jedno z nich zawołało:

00:03:52.237 --> 00:03:54.126
"Ej, czemu on ma przyklejoną naklejkę?"

00:03:54.126 --> 00:03:57.350
(Śmiech)

00:03:57.350 --> 00:03:59.819
Odparłem: "Właśnie dlatego powtarzam,

00:03:59.819 --> 00:04:02.811
żeby nie wrzucać naklejek w bluszcz,

00:04:02.811 --> 00:04:08.283
tylko do kosza. W ten sposób
niszczycie przyrodę".

00:04:08.283 --> 00:04:13.633
Riley nosiła ze sobą
tego melona przez cały dzień.

00:04:13.633 --> 00:04:15.661
Była strasznie z siebie dumna.

NOTE Paragraph

00:04:15.661 --> 00:04:20.505
Riley wiedziała, że nie wyhodowała
tego melona w ciągu siedmiu dni,

00:04:20.505 --> 00:04:23.441
ale zarazem wiedziała, że to zrobiła.

00:04:23.441 --> 00:04:28.402
To właśnie to dziwne miejsce,
do którego dostęp mają nie tylko dzieci.

00:04:28.402 --> 00:04:31.934
Ono może być wszędzie,
można je odkryć dzięki sztuce.

00:04:31.934 --> 00:04:33.891
Ridley była w przestrzeni na wykresie,

00:04:33.891 --> 00:04:37.316
którą można nazwać sztuką,
albo fikcją literacką.

00:04:37.316 --> 00:04:39.381
Ja nazwę je zdumieniem.

00:04:39.381 --> 00:04:42.010
Coleridge nazwał to dobrowolnym
zawieszeniem niewiary,

00:04:42.010 --> 00:04:43.690
albo wiarą poetycką.

00:04:43.690 --> 00:04:45.173
Chodzi o chwile, gdy historia,

00:04:45.173 --> 00:04:46.656
nieważne, jak bardzo dziwna,

00:04:46.656 --> 00:04:48.140
odrobinę przypomina prawdę.

00:04:48.140 --> 00:04:50.117
I można w nią uwierzyć.

00:04:50.117 --> 00:04:52.995
To dostępne nie tylko dla dzieci,
ale też dla dorosłych.

00:04:52.995 --> 00:04:54.436
Docieramy tam, czytając.

00:04:54.436 --> 00:04:56.686
Właśnie dlatego ludzie na dwa dni

00:04:56.686 --> 00:05:00.220
pojadą do Dublina na Bloomsday
i zapiszą się na wycieczkę,

00:05:00.220 --> 00:05:05.825
żeby zobaczyć wszystko,
co działo się w Ulissesie,

00:05:05.825 --> 00:05:08.080
mimo że tak naprawdę to się nie wydarzyło.

00:05:08.080 --> 00:05:10.337
Lub jadą do Londynu, na Baker Street,

00:05:10.337 --> 00:05:11.809
ujrzeć mieszkanie Sherlocka,

00:05:11.809 --> 00:05:13.936
choć numer 221B został tam namalowany

00:05:13.936 --> 00:05:17.082
na budynku,
który nigdy nie miał takiego adresu.

00:05:17.082 --> 00:05:19.082
Wiemy, że ci bohaterowie nie są prawdziwi,

00:05:19.106 --> 00:05:21.427
ale nasze uczucia wobec nich są prawdziwe.

00:05:21.427 --> 00:05:22.471
Możemy to zrobić.

00:05:22.471 --> 00:05:24.364
Wiemy, że oni nie istnieją,

00:05:24.364 --> 00:05:27.682
a jednocześnie wiemy, że istnieją.

NOTE Paragraph

00:05:27.682 --> 00:05:31.338
Dzieciom łatwiej jest trafić w to miejsce

00:05:31.338 --> 00:05:32.891
i dlatego kocham dla nich pisać.

00:05:32.891 --> 00:05:39.260
Dzieci to najlepsi odbiorcy
nawet poważnej prozy.

00:05:39.260 --> 00:05:42.084
Kiedy byłem dzieckiem,

00:05:42.084 --> 00:05:44.710
miałem świra na punkcie książek
o tajemnych drzwiach.

00:05:44.710 --> 00:05:45.871
Takich, jak "Narnia",

00:05:45.871 --> 00:05:49.574
w których otwierasz drzwi szafy
i wchodzisz do magicznej krainy.

00:05:49.574 --> 00:05:52.304
Byłem pewien, że takie drzwi
naprawdę istnieją,

00:05:52.304 --> 00:05:54.638
więc szukałem ich
i próbowałem przez nie przejść.

00:05:54.662 --> 00:05:58.076
Chciałem znaleźć się
w tym bajkowym świecie,

00:05:58.076 --> 00:06:03.771
więc po prostu chodziłem
i zaglądałem ludziom do szaf. (Śmiech)

00:06:03.771 --> 00:06:06.548
Wlazłem raz do szafy chłopaka mojej mamy,

00:06:06.548 --> 00:06:08.798
ale nie było tam żadnej bajkowej krainy.

00:06:08.798 --> 00:06:11.386
Były tam dziwne rzeczy,
o czym mama powinna wiedzieć.

00:06:11.386 --> 00:06:13.107
(Śmiech)

00:06:13.107 --> 00:06:17.272
I chętnie jej o nich powiedziałem.

NOTE Paragraph

00:06:19.545 --> 00:06:26.231
Zaraz po skończeniu studiów zacząłem pracę
za takimi magicznymi drzwiami,

00:06:26.231 --> 00:06:28.188
w miejscu o nazwie 826 Valencia.

00:06:28.188 --> 00:06:30.474
Mieści się na ulicy Valencia,
pod numerem 826,

00:06:30.498 --> 00:06:32.766
w Mission, dzielnicy San Francisco.

00:06:32.766 --> 00:06:37.431
Znajdowało się tam wtedy wydawnictwo
o nazwie McSweeney's.

00:06:37.431 --> 00:06:40.585
Było tam też centrum
wydawnicze 826 Valencia.

00:06:40.585 --> 00:06:44.290
Ale od ulicy mieścił się dziwny sklep.

00:06:44.290 --> 00:06:45.910
Miejsce to miało służyć na handel.

00:06:45.934 --> 00:06:48.903
A w San Francisco wszystko musi grać,

00:06:48.903 --> 00:06:51.284
więc pisarz, który założył
to miejsce, Dave Eggers,

00:06:51.290 --> 00:06:54.129
poszedł na kompromis i stwierdził:

00:06:54.129 --> 00:06:58.505
"OK, zbuduję tu sklep dla piratów".

00:06:58.505 --> 00:07:01.583
I tak właśnie zrobił. (Śmiech)

00:07:01.583 --> 00:07:03.534
Pięknie, prawda? Wszystko w drewnie,

00:07:03.534 --> 00:07:05.464
otwierasz szuflady i bierzesz cytrusa,

00:07:05.464 --> 00:07:08.483
żeby nie zachorować na szkorbut.

00:07:08.483 --> 00:07:10.631
Opaski na oko
we wszystkich kolorach tęczy,

00:07:10.631 --> 00:07:13.331
bo wiosną piraci lubią zaszaleć.

00:07:13.331 --> 00:07:17.674
Wiecie, wyszła z mody. Pastele rządzą.

00:07:17.674 --> 00:07:19.670
Albo oczy, też w różnych kolorach,

00:07:19.670 --> 00:07:24.487
szklane oczy, zależnie, jak pirat
chciałby poradzić sobie z tym problemem.

00:07:25.187 --> 00:07:28.312
Co najdziwniejsze,

00:07:28.312 --> 00:07:31.574
ludzie naprawdę tu przychodzili
i kupowali ten towar,

00:07:32.324 --> 00:07:36.505
i z tych pieniędzy płaciliśmy czynsz
za centrum nauczania na tyłach.

00:07:36.505 --> 00:07:39.267
Dla mnie ważniejszy był fakt,

00:07:39.267 --> 00:07:41.918
że dzięki temu,
jak przykładaliśmy się do pracy,

00:07:41.918 --> 00:07:44.442
dzieciaki przychodziły i uczyły się pisać.
Mówiłem im,

00:07:44.466 --> 00:07:47.076
że żeby coś stworzyć, muszą wejść
do tego dziwnego,

00:07:47.076 --> 00:07:49.748
nierealnego miejsca "pomiędzy"

00:07:49.748 --> 00:07:52.420
i że to ma wpływ na twórczość.

00:07:52.420 --> 00:07:54.607
Oto te tajemnicze drzwi do przejścia.

NOTE Paragraph

00:07:54.607 --> 00:07:57.358
Później zostałem szefem 826 w Los Angeles.

00:07:57.358 --> 00:08:01.862
Musiałem więc stworzyć tam jakiś sklep.

00:08:01.927 --> 00:08:04.500
Oto sklep podróży w czasie
Echo Park Time Travel Mart.

00:08:04.500 --> 00:08:07.240
I nasze motto: "Istniejemy,
kiedykolwiek ty jesteś".

00:08:07.240 --> 00:08:11.100
(Śmiech)

00:08:11.100 --> 00:08:15.857
To miejsce znajduje się
na Sunset Boulevard w Los Angeles.

00:08:15.857 --> 00:08:18.000
Oto nasi pracownicy,
zawsze gotowi do pomocy.

00:08:18.024 --> 00:08:20.110
Pochodzą z różnych czasów,

00:08:20.110 --> 00:08:23.719
nawet z lat 80., jak ten gość z lewej.

00:08:23.719 --> 00:08:25.916
Jest z niedalekiej przeszłości.

00:08:25.916 --> 00:08:27.618
Mamy Pracowników Miesiąca,

00:08:27.618 --> 00:08:30.604
jak na przykład Czyngis-chan,
Charles Dickens.

00:08:30.604 --> 00:08:33.596
Nawet wielcy ludzie zaczynali u nas.

00:08:33.596 --> 00:08:35.947
To nasz dział farmaceutyczny.

00:08:35.947 --> 00:08:37.471
Mamy kilka opatentowanych leków,

00:08:37.495 --> 00:08:39.637
urny kanopskie na organy,

00:08:39.637 --> 00:08:41.271
mydło komunistyczne:

00:08:41.271 --> 00:08:45.722
"Mydło na cały rok." (Śmiech)

00:08:45.722 --> 00:08:47.938
Niestety maszyna do lodów się zepsuła

00:08:47.938 --> 00:08:50.571
tuż po otwarciu.
Nie wiedzieliśmy, co zrobić.

00:08:50.571 --> 00:08:52.810
Nasz architekt był cały
w czerwonym syropie.

00:08:52.810 --> 00:08:55.284
Wyglądał, jakby kogoś zamordował,

00:08:55.284 --> 00:08:59.021
a znając go, to bym się nie zdziwił.

00:08:59.021 --> 00:09:00.736
No więc nie wiedzieliśmy, co zrobić.

00:09:00.760 --> 00:09:01.787
To gwóźdź programu.

00:09:01.787 --> 00:09:02.984
Powiesiliśmy kartkę

00:09:02.984 --> 00:09:07.489
z napisem: "Awaria. Wróć wczoraj" (Śmiech)

00:09:07.489 --> 00:09:09.525
I był to lepszy żart, niż lody,

00:09:09.525 --> 00:09:13.621
więc po prostu zostawiliśmy ten napis.

00:09:13.621 --> 00:09:17.934
Mamut w kostkach.
Taka puszka waży około 3 kg.

00:09:17.934 --> 00:09:20.134
Środek przeciw barbarzyńcom. Skład: sałata

00:09:20.134 --> 00:09:24.712
i mieszanka zapachowa, czyli to,
czego barbarzyńcy nie znoszą.

00:09:24.712 --> 00:09:27.180
Martwe języki.

00:09:27.180 --> 00:09:29.370
(Śmiech)

00:09:29.370 --> 00:09:32.450
Pijawki, mali lekarze Matki Natury.

00:09:32.450 --> 00:09:35.590
A to dezodorant "Viking",
w wielu wersjach zapachowych:

00:09:35.590 --> 00:09:39.595
paznokcie u stóp, pot i zgniłe warzywa,
popiół z kurhanu.

00:09:39.595 --> 00:09:43.546
Cóż, według nas Axe
powinien być używany jako broń,

00:09:43.546 --> 00:09:47.560
a nie dezodorant. (Śmiech)

00:09:47.560 --> 00:09:49.544
To nasze chipy z emocjami dla robotów,

00:09:49.544 --> 00:09:51.771
które pozwalają im czuć
miłość, albo strach.

00:09:51.771 --> 00:09:53.481
Bestseller to Schadenfreude.

00:09:53.481 --> 00:09:54.782
Całkiem nieoczekiwanie.

00:09:54.782 --> 00:09:55.793
(Śmiech)

00:09:55.793 --> 00:09:58.240
Nie mieliśmy pojęcia, że zostanie hitem.

00:09:58.240 --> 00:10:00.336
Za tym wszystkim stoi
organizacja non-profit.

00:10:00.360 --> 00:10:01.476
Dzieci wchodzą drzwiami

00:10:01.476 --> 00:10:02.711
"Tylko dla pracowników"

00:10:02.711 --> 00:10:03.856
i są w miejscu,

00:10:03.856 --> 00:10:06.498
gdzie odrabiają lekcje,
piszą opowiadania, kręcą filmy.

00:10:06.514 --> 00:10:09.814
To impreza z okazji wydania książki.

00:10:09.814 --> 00:10:11.716
Wydajemy kwartalnik,

00:10:11.716 --> 00:10:13.145
w którym teksty piszą dzieci,

00:10:13.145 --> 00:10:14.282
przychodzące po szkole.

00:10:14.282 --> 00:10:15.730
Robimy imprezy,

00:10:15.730 --> 00:10:18.677
na których można zjeść ciasto,
a dzieci czytają swoim rodzicom

00:10:18.677 --> 00:10:21.529
i popijają mleko z szampanek.

00:10:21.529 --> 00:10:24.777
To naprawdę wyjątkowa przestrzeń,

00:10:24.777 --> 00:10:27.996
dzięki zabawnemu sklepowi,
przez który się tu wchodzi.

00:10:27.996 --> 00:10:31.295
Tu żart wcale nie jest żartem.

00:10:31.295 --> 00:10:33.695
Nasza fikcja trzyma się kupy.

00:10:33.695 --> 00:10:36.603
Uwielbiam to. Tę odrobinę fikcji,

00:10:36.603 --> 00:10:39.865
która przenika do realnego świata.

00:10:39.865 --> 00:10:43.922
Dla mnie to jak trójwymiarowa książka.

NOTE Paragraph

00:10:43.922 --> 00:10:46.162
Istnieje coś takiego, jak metafikcja,

00:10:46.162 --> 00:10:50.245
czyli opowiadanie o opowiadaniu.

00:10:50.245 --> 00:10:51.820
I to właśnie dzieje się teraz.

00:10:51.820 --> 00:10:53.845
Ostatnio była powszechna w latach 60.,

00:10:53.845 --> 00:10:56.522
kiedy tworzyli John Barth
i William Gaddis.

00:10:56.522 --> 00:10:57.770
Była obecna w literaturze.

00:10:57.770 --> 00:11:01.311
Jest niemal tak stara,
jak sama sztuka opowiadania.

00:11:01.311 --> 00:11:05.645
Jedną z technik używanych w metafikcji
jest burzenie czwartej ściany.

00:11:05.645 --> 00:11:08.895
Dzieje się tak, gdy aktor
zwraca się do publiczności:

00:11:08.895 --> 00:11:12.442
"Jestem aktorem, a to tylko dekoracje".

00:11:12.442 --> 00:11:16.803
Moim zdaniem nawet ta pozorna
szczerość służy kłamstwu,

00:11:16.803 --> 00:11:21.246
chociaż w zasadzie ma udowodnić
nieprawdziwość fikcji.

00:11:21.246 --> 00:11:23.395
Ja wolę przeciwieństwo tej techniki.

00:11:23.395 --> 00:11:25.529
Jeśli burzę czwartą ścianę,

00:11:25.529 --> 00:11:29.955
to chcę, żeby fikcja wymknęła się
i weszła w realny świat.

00:11:29.955 --> 00:11:34.554
Chcę, żeby książka była jak
tajemnicze drzwi, które otwierają się

00:11:34.554 --> 00:11:37.446
i pozwalają historiom
wyciec do rzeczywistości.

NOTE Paragraph

00:11:37.446 --> 00:11:40.427
To właśnie staram się osiągnąć
w moich książkach.

00:11:40.427 --> 00:11:41.970
Dam wam przykład.

00:11:41.970 --> 00:11:43.892
Oto pierwsza książka, jaką napisałem.

00:11:43.892 --> 00:11:46.277
"Billy Twitters ma problem
z płetwalem błękitnym".

00:11:46.396 --> 00:11:49.269
Opowiada o chłopcu, który ma płetwala
jako zwierzątko domowe.

00:11:49.325 --> 00:11:52.704
To jego kara i komplikuje mu to życie.

00:11:52.704 --> 00:11:55.516
Płetwala dostarcza kurier.

00:11:55.516 --> 00:11:58.106
(Śmiech)

00:11:58.106 --> 00:12:00.100
Billy musi brać go do szkoły,

00:12:00.100 --> 00:12:01.454
a mieszka w San Francisco,

00:12:01.454 --> 00:12:03.985
które nie jest przyjaznym
miastem dla płetwali.

00:12:03.985 --> 00:12:08.419
Sporo pagórków, wysokie czynsze...

00:12:08.419 --> 00:12:10.927
Serio, to jest szalony rynek!

00:12:10.927 --> 00:12:14.718
W tej książce, za obwolutą,

00:12:14.718 --> 00:12:18.904
czyli tym, co okrywa okładkę,

00:12:18.904 --> 00:12:20.284
jest reklama,

00:12:20.284 --> 00:12:23.527
która oferuje 30 dni
bezpłatnego okresu próbnego

00:12:23.527 --> 00:12:25.426
na płetwala błękitnego.

00:12:25.426 --> 00:12:28.420
Każdy może wysłać zamówienie
w zaadresowanej już kopercie

00:12:28.420 --> 00:12:32.270
i my dostarczymy mu płetwala.

00:12:32.270 --> 00:12:36.610
Dzieciaki naprawdę do nas piszą.

NOTE Paragraph

00:12:36.610 --> 00:12:40.018
Na przykład taki list: "Ludzie,

00:12:40.018 --> 00:12:43.199
założę się z wami o 10 dolarów,
że nie wyślecie mi płetwala.

00:12:43.199 --> 00:12:45.676
Eliot Gannon, lat 6".

00:12:45.676 --> 00:12:49.350
(Śmiech) (Brawa)

NOTE Paragraph

00:12:50.838 --> 00:12:52.960
Eliot i inne dzieci,
wysyłające zamówienie,

00:12:52.960 --> 00:12:55.451
dostają taką odpowiedź:

00:12:55.451 --> 00:12:57.746
"To jest list pisany bardzo małą czcionką,

00:12:57.746 --> 00:13:00.041
od pewnej norweskiej firmy prawniczej".

00:13:00.041 --> 00:13:02.337
(Śmiech)

00:13:02.337 --> 00:13:05.698
"Piszą w nim, że w związku
ze zmianą przepisów celnych,

00:13:05.698 --> 00:13:07.905
płetwal został zatrzymany w Sognefjord.

00:13:07.905 --> 00:13:09.129
To piękne miejsce".

00:13:09.129 --> 00:13:10.593
Później jest opis fiordu,

00:13:10.593 --> 00:13:13.073
piszą też o norweskim jedzeniu,
kilka dygresji...

00:13:13.073 --> 00:13:14.855
(Śmiech)

00:13:16.767 --> 00:13:18.680
Ale na końcu jest informacja o tym,

00:13:18.680 --> 00:13:21.414
że płetwal chętnie czegoś się dowie
o swoim właścicielu.

00:13:21.414 --> 00:13:23.000
Podają numer telefonu,

00:13:23.000 --> 00:13:27.714
pod który można zadzwonić
i nagrać wiadomość.

00:13:27.714 --> 00:13:30.290
Więc kiedy dziecko dzwoni
i nagrywa się na pocztę,

00:13:30.290 --> 00:13:32.281
jako wiadomość powitalną słyszy dźwięk

00:13:32.281 --> 00:13:37.399
wydawany przez płetwala i... bip,

00:13:37.399 --> 00:13:40.954
co właściwie brzmi zupełnie,
jak dźwięk wydawany przez płetwala.

00:13:40.954 --> 00:13:42.934
Dostaje też zdjęcie swojego płetwala.

00:13:42.934 --> 00:13:45.465
To jest Randolph,

00:13:45.465 --> 00:13:48.806
który jest płetwalem
chłopca o imieniu Nico.

00:13:48.806 --> 00:13:53.088
Nico był pierwszym dzieckiem,
które zadzwoniło na podany numer.

00:13:53.088 --> 00:13:55.469
Puszczę wam kilka wiadomości
nagranych przez Nica.

00:13:55.493 --> 00:13:59.530
To jest jego pierwsza wiadomość:

NOTE Paragraph

00:13:59.530 --> 00:14:01.769
(Audio) Nico: "Cześć, tu Nico.

00:14:01.769 --> 00:14:05.803
Jestem twoim właścicielem. Cześć.

00:14:05.803 --> 00:14:09.279
Dzwonię do ciebie pierwszy raz.

00:14:09.279 --> 00:14:15.523
Kiedyś jeszcze pewnie
do ciebie zadzwonię. Pa".

NOTE Paragraph

00:14:15.523 --> 00:14:18.110
MB: Nico faktycznie zadzwonił,
jakąś godzinę później.

00:14:18.110 --> 00:14:20.360
(Śmiech)

00:14:20.360 --> 00:14:24.297
To inna wiadomość od Nica:

NOTE Paragraph

00:14:24.297 --> 00:14:27.840
(Audio) Nico: "Cześć Randolph! Tu Nico.

00:14:27.840 --> 00:14:32.993
Nie rozmawialiśmy przez długi czas.

00:14:32.993 --> 00:14:37.688
Ale dzwoniłem do ciebie
w sobotę albo niedzielę.

00:14:37.688 --> 00:14:39.938
No, sobotę albo niedzielę.

00:14:39.938 --> 00:14:42.953
A teraz dzwonię znowu,

00:14:42.953 --> 00:14:47.869
żeby się przywitać.
Ciekawe, co teraz robisz.

00:14:47.869 --> 00:14:50.805
Pewnie znowu do ciebie zadzwonię.

00:14:50.805 --> 00:14:52.988
Jutro, albo dzisiaj.

00:14:52.988 --> 00:14:57.184
No, to do usłyszenia. Pa".

NOTE Paragraph

00:14:57.184 --> 00:15:01.492
MB: Zadzwonił oczywiście jeszcze raz,
tego samego dnia.

00:15:01.492 --> 00:15:08.125
W ciągu 4 lat zostawił Randolphowi
ponad 25 wiadomości.

00:15:08.125 --> 00:15:10.216
Można się z nich sporo o nim dowiedzieć,

00:15:10.216 --> 00:15:11.852
o babci, którą kocha

00:15:11.852 --> 00:15:14.207
i o drugiej babci,
którą lubi trochę mniej.

00:15:14.207 --> 00:15:16.400
(Śmiech)

00:15:16.400 --> 00:15:18.827
O krzyżówkach, które rozwiązuje.

00:15:18.827 --> 00:15:22.607
Puszczę wam jeszcze jedną
wiadomość od niego.

00:15:22.607 --> 00:15:25.910
To wiadomość świąteczna.

NOTE Paragraph

00:15:25.910 --> 00:15:28.273
(Audio) Nico: "Cześć Randolph!

00:15:28.273 --> 00:15:31.528
Przepraszam, że długo nie dzwoniłem,

00:15:31.528 --> 00:15:34.194
ale byłem bardzo zajęty,

00:15:34.194 --> 00:15:36.893
bo zaczęła się szkoła.

00:15:36.893 --> 00:15:39.926
Ale ty pewnie nie wiesz, o co chodzi,

00:15:39.926 --> 00:15:43.807
przecież jesteś wielorybem, no nie?

00:15:43.807 --> 00:15:47.527
Więc dzwonię,

00:15:47.527 --> 00:15:52.177
żeby ci życzyć Wesołych Świąt.

00:15:52.177 --> 00:15:56.778
No właśnie. Wesołych Świąt!

00:15:56.778 --> 00:16:03.651
Pa pa, Randolph. Do usłyszenia!"

00:16:03.651 --> 00:16:05.318
MB: Nico niedawno znów się odezwał.

00:16:05.342 --> 00:16:08.306
Nie dzwonił od 18 miesięcy,

00:16:08.306 --> 00:16:12.424
ale przedwczoraj
zostawił kolejną wiadomość.

00:16:12.424 --> 00:16:14.850
Ma zupełnie inny głos.

00:16:14.850 --> 00:16:18.350
Dał słuchawkę swojej opiekunce,

00:16:18.350 --> 00:16:22.211
która była bardzo miła dla Randolpha.

NOTE Paragraph

00:16:22.211 --> 00:16:26.561
Nico jest dla mnie
wymarzonym czytelnikiem.

00:16:26.561 --> 00:16:30.287
Chciałbym, żeby każdy,
kto czyta moje książki,

00:16:30.287 --> 00:16:32.428
odbierał je tak emocjonalnie,

00:16:32.428 --> 00:16:34.664
właśnie w taki sposób.

00:16:34.664 --> 00:16:38.365
Jestem szczęściarzem.
Takie dzieci są najlepszymi czytelnikami

00:16:38.365 --> 00:16:41.960
i zasługują na najlepsze
na świecie opowiadania.

NOTE Paragraph

00:16:41.960 --> 00:16:44.162
Dziękuję bardzo.

NOTE Paragraph

00:16:44.162 --> 00:16:46.817
(Brawa)