WEBVTT

00:00:11.137 --> 00:00:14.567
Hallo allemaal. 
Laten we beginnen met onze rondleiding.

00:00:14.567 --> 00:00:17.271
Welkom in het Museum van de Musea.

00:00:17.271 --> 00:00:21.912
Musea maken al meer dan 2000 jaar 
deel uit van de menselijke geschiedenis.

00:00:21.912 --> 00:00:25.144
Maar ze waren niet altijd 
zoals die van vandaag.

00:00:25.144 --> 00:00:28.218
De geschiedenis van het museum 
is veel ouder 


00:00:28.218 --> 00:00:31.292
en veel vreemder dan je zou denken.

00:00:31.292 --> 00:00:34.368
We beginnen in de Griekse vleugel.

00:00:34.368 --> 00:00:38.450
Ons woord museum komt 
van het Griekse mouseion.

00:00:38.450 --> 00:00:43.774
Dat waren tempels gewijd aan de muzen, 
de godinnen van kunsten en wetenschappen.

00:00:43.774 --> 00:00:47.637
Smekelingen vroegen de Muzen 
om te waken over de academici

00:00:47.637 --> 00:00:51.234
en vindingrijkheid te verlenen 
aan wie zij waardig achtten.

00:00:51.234 --> 00:00:54.420
De tempels werden gevuld 
met offers van sculpturen,

00:00:54.420 --> 00:00:55.450
mozaïeken,

00:00:55.450 --> 00:00:57.917
complexe wetenschappelijke apparaten,

00:00:57.917 --> 00:01:00.276
poëtische en literaire inscripties,

00:01:00.276 --> 00:01:03.130
en allerlei attributen die aantoonden

00:01:03.130 --> 00:01:07.088
hoezeer een sterveling 
goddelijke inspiratie waard was.

00:01:07.088 --> 00:01:10.241
We zijn aangekomen 
bij de Mesopotamische vleugel.

00:01:10.241 --> 00:01:14.662
Het eerste museum werd 
in 530 voor Christus opgericht

00:01:14.662 --> 00:01:16.993
in wat nu Irak heet.

00:01:16.993 --> 00:01:20.866
De eerste conservator 
was eigenlijk een prinses.

00:01:20.866 --> 00:01:26.274
Ennigaldi-Nanna begon Mesopotamische 
antiquiteiten te verzamelen en op te slaan

00:01:26.274 --> 00:01:29.163
in E-Gig-Par, haar huis.

00:01:29.163 --> 00:01:31.631
Toen archeologen daar opgravingen deden,

00:01:31.631 --> 00:01:36.009
ontdekten zij tientallen artefacten, 
netjes in rijen gerangschikt,

00:01:36.009 --> 00:01:39.728
met kleilabels beschreven in drie talen.

00:01:39.728 --> 00:01:42.493
Haar feestjes moeten leuk zijn geweest.

00:01:42.493 --> 00:01:45.134
De traditie van het verzamelen 
en tentoonstellen

00:01:45.134 --> 00:01:48.315
van intrigerende items 
werkte aanstekelijk,

00:01:48.315 --> 00:01:51.228
zoals je hier kunt zien 
in de vleugel van het Romeinse Rijk.

00:01:51.228 --> 00:01:53.801
Schatkamers van politici en generaals

00:01:53.801 --> 00:01:56.512
werden gevuld met oorlogsbuit.

00:01:56.512 --> 00:02:00.485
Koninklijke dierentuinen stelden 
exotische dieren ten toon

00:02:00.485 --> 00:02:04.152
bij speciale gelegenheden, 
zoals bij gladiatorenspelen.

00:02:04.152 --> 00:02:07.044
Hier hebben we een leeuw en een gladiator,

00:02:07.044 --> 00:02:11.800
en, nou ja, de conciërge hoort 
duidelijk in deze vleugel thuis.

00:02:11.800 --> 00:02:13.694
Maar we gaan verder.

00:02:13.694 --> 00:02:17.519
De volgende stap in de evolutie van musea 
voltrok zich in de Renaissance,

00:02:17.519 --> 00:02:21.409
toen de studie van de natuur 
opnieuw werd gestimuleerd

00:02:21.409 --> 00:02:24.523
na bijna een millennium 
van westerse onwetendheid.

00:02:24.523 --> 00:02:28.610
Rariteitenkabinetten, 
ook wel Wunderkammers genoemd,

00:02:28.610 --> 00:02:30.729
waren verzamelingen van objecten 
die dienden

00:02:30.729 --> 00:02:33.038
als een soort encyclopedie van dingen,

00:02:33.038 --> 00:02:35.287
door de presentatie van artefacten.

00:02:35.287 --> 00:02:39.103
We moeten even door deze kast hier. 
Let op de jassen.

00:02:39.103 --> 00:02:41.542
We bekijken het kabinet van Ole Worm,

00:02:41.542 --> 00:02:43.759
een van de meest opmerkelijke 
Wunderkammers,

00:02:43.759 --> 00:02:46.904
van de rijke 17e-eeuwse naturalist,

00:02:46.904 --> 00:02:50.729
antiquair en arts Ole Worm.

00:02:50.729 --> 00:02:52.924
Ole Worm verzamelde 
natuurlijke exemplaren,

00:02:52.924 --> 00:02:54.523
menselijke skeletten,

00:02:54.523 --> 00:02:56.226
oude runenteksten,

00:02:56.226 --> 00:02:59.211
en artefacten uit de Nieuwe Wereld.

00:02:59.211 --> 00:03:00.815
In andere rariteitenkabinetten,

00:03:00.815 --> 00:03:02.653
trof je genetische afwijkingen aan,

00:03:02.653 --> 00:03:03.973
evenals edelstenen,

00:03:03.973 --> 00:03:05.152
kunstwerken

00:03:05.152 --> 00:03:07.753
en religieuze en historische relikwieën.

00:03:07.753 --> 00:03:10.518
Oh jee. Daar kan je beter afblijven.

00:03:10.518 --> 00:03:14.184
Deze kasten waren privé, 
meestal te vinden in residenties,

00:03:14.184 --> 00:03:18.169
onderhouden door hun eigenaren:
koningen en aristocraten,

00:03:18.169 --> 00:03:21.316
alsook kooplui en vroege wetenschappers.

00:03:21.316 --> 00:03:24.080
Wie hoort een circusorgel?

00:03:24.080 --> 00:03:25.366
In de jaren 1840 kocht

00:03:25.366 --> 00:03:28.811
een ondernemende jonge showman 
Phineas T. Barnum

00:03:28.811 --> 00:03:32.920
een aantal van de bekendste 
rariteitenkabinetten uit Europa

00:03:32.920 --> 00:03:37.352
en begon Barnum's American Museum 
in New York City.

00:03:37.352 --> 00:03:39.900
Een spectaculaire mengelmoes 
van dierentuin,

00:03:39.900 --> 00:03:40.949
collegezaal,

00:03:40.949 --> 00:03:41.992
wassenbeeldenmuseum,

00:03:41.992 --> 00:03:43.007
theater

00:03:43.007 --> 00:03:46.894
en freakshow die bekend stond 
om zijn uiteenlopende bewoners,

00:03:46.894 --> 00:03:48.051
zoals beren,

00:03:48.051 --> 00:03:48.926
olifanten,

00:03:48.926 --> 00:03:49.929
acrobaten,

00:03:49.929 --> 00:03:50.944
reuzen,

00:03:50.944 --> 00:03:52.292
Siamese tweelingen,

00:03:52.292 --> 00:03:53.811
een Fiji zeemeermin,

00:03:53.811 --> 00:03:56.053
en een bebaarde dame,

00:03:56.053 --> 00:04:00.274
samen met een hoop moderne machines 
en wetenschappelijke instrumenten.

00:04:00.274 --> 00:04:04.468
Vrij te bezoeken musea 
zijn een relatief nieuw fenomeen.

00:04:04.468 --> 00:04:07.229
Voor Barnum waren de eerste openbare musea

00:04:07.229 --> 00:04:10.411
alleen toegankelijk 
voor de hogere en middenklassen,

00:04:10.411 --> 00:04:12.830
en alleen op bepaalde dagen.

00:04:12.830 --> 00:04:17.660
Bezoekers moesten vooraf schriftelijk 
een museumbezoek aanvragen

00:04:17.660 --> 00:04:20.890
en per openingsdag werden
slechts kleine groepen toegelaten.

00:04:20.890 --> 00:04:25.116
Het Louvre was erom bekend 
dat iedereen binnen mocht,

00:04:25.116 --> 00:04:27.492
maar slechts drie dagen per week.

00:04:27.492 --> 00:04:29.659
In de 19e eeuw begon het museum

00:04:29.659 --> 00:04:31.934
zoals wij het kennen vorm te krijgen.

00:04:31.934 --> 00:04:34.611
Instellingen zoals het Smithsonian 
gingen open

00:04:34.611 --> 00:04:37.430
zodat voorwerpen 
konden worden gezien en bestudeerd, 


00:04:37.430 --> 00:04:39.759
in plaats van opgeborgen te blijven.

00:04:39.759 --> 00:04:41.678
Vooral Amerikaanse musea

00:04:41.678 --> 00:04:43.122
bestelden experimenten

00:04:43.122 --> 00:04:45.481
en huurden ontdekkingsreizigers in 


00:04:45.481 --> 00:04:48.590
om natuurlijke monsters te verzamelen.

00:04:48.590 --> 00:04:51.318
Musea werden centra voor wetenschap

00:04:51.318 --> 00:04:54.336
en artistieke 
en wetenschappelijke ontdekking.

00:04:54.336 --> 00:04:58.286
Dit wordt vaak 
het Museum Tijdperk genoemd.

00:04:58.286 --> 00:05:01.287
Tegenwoordig zijn musea 
open voor iedereen,

00:05:01.287 --> 00:05:03.256
zijn centra van onderwijs en onderzoek,

00:05:03.256 --> 00:05:07.292
en veranderen meer en meer 
in praktijkgerichte instellingen.

00:05:07.292 --> 00:05:10.945
Maar de vraag wie binnen mag, 
is nog steeds relevant.

00:05:10.945 --> 00:05:13.960
Ticketprijzen zijn soms te hoog

00:05:13.960 --> 00:05:18.962
voor toekomstige geleerden, kunstenaars 
en ontvangers van goddelijke inspiratie

00:05:18.962 --> 00:05:22.208
met een ontoereikende geldbuidel.

00:05:22.208 --> 00:05:24.258
Dank u voor uw bezoek, 
en alstublieft,

00:05:24.258 --> 00:05:28.126
bezoek ook de cadeauwinkel 
van cadeauwinkels bij de uitgang.