0:00:08.007,0:00:10.118 Diyelim ki iki kişi bir caddede yürüyor 0:00:10.118,0:00:11.662 ve birbirlerine çarpıyorlar. 0:00:11.662,0:00:14.139 Sadece silkinip yürümeye devam ediyorlar. 0:00:14.139,0:00:16.549 Bu durum bazen[br]moleküllerde de gerçekleşir. 0:00:16.549,0:00:19.000 Birbirlerine çarparlar, o kadar. 0:00:19.000,0:00:21.458 Ama ya iki insan birbirine çarpsaydı, 0:00:21.458,0:00:22.625 bu çarpışma sırasında 0:00:22.625,0:00:24.380 birisinin kolu kopsaydı 0:00:24.380,0:00:27.838 ve diğer kişinin yüzüne nakledilseydi? 0:00:27.838,0:00:29.418 Bu kulağa çok garip geliyor 0:00:29.418,0:00:31.298 ama birbirleriyle birçok şekilde 0:00:31.298,0:00:33.757 tepkimeye giren[br]moleküllere benzer bir şey. 0:00:34.726,0:00:36.928 İki molekül birleşip[br]bir molekül oluşturabilir. 0:00:36.928,0:00:39.040 Bir tanesi dağılıp[br]iki tane de oluşturabilir. 0:00:39.040,0:00:40.871 Moleküller parça değiştirebilirler. 0:00:41.624,0:00:43.760 Tüm bu değişiklikler[br]kimyasal tepkimelerdir 0:00:43.760,0:00:45.964 ve bunların etrafımızda[br]olduğunu görebiliriz. 0:00:45.964,0:00:48.140 Örneğin havai fişekler patladığında, 0:00:48.140,0:00:50.200 demir paslandığında,[br]süt bozulduğunda, 0:00:50.211,0:00:51.304 insanlar doğduğunda, 0:00:51.304,0:00:52.806 yaşlandığında ve öldüğünde 0:00:52.816,0:00:55.184 sonra da çürüdüğünde[br]kimyasal tepkimeler oluşur. 0:00:55.184,0:00:57.622 Ama kimyasal tepkimeler mecburen olmaz. 0:00:57.622,0:00:59.337 Her şey düzgün olmalıdır. 0:00:59.337,0:01:01.748 İlk olarak, moleküller doğru yönelimle 0:01:01.748,0:01:03.401 birbirine çarpmak zorundadır. 0:01:03.401,0:01:05.759 İkincisi, birbirlerine yeterince[br]sert çarpmalıdır. 0:01:05.759,0:01:06.857 Bir başka deyişle, 0:01:06.862,0:01:07.972 yeteri kadar enerjiyle. 0:01:07.972,0:01:09.486 Muhakkak şöyle düşünüyorsunuz, 0:01:09.486,0:01:11.818 bir tepkime tek bir yönde oluşur ve biter. 0:01:12.463,0:01:13.484 Bazen bu doğrudur. 0:01:13.484,0:01:15.845 Örneğin nesneler yandıktan[br]veya patladıktan sonra 0:01:15.845,0:01:17.305 eski hâline dönemez. 0:01:17.935,0:01:20.973 Ama çoğu tepkime[br]iki yönde birden gerçekleşir, 0:01:20.973,0:01:22.893 ileri ve geri yönde. 0:01:23.135,0:01:25.110 Kol suratlı adamın, 0:01:25.110,0:01:27.071 kolsuz bir kızla çarpışarak 0:01:27.071,0:01:30.371 o kolu asıl yerine[br]geri yerleştiremez diye bir şey yok. 0:01:30.371,0:01:31.944 Biraz konudan uzaklaşalım. 0:01:31.944,0:01:32.830 Diyelim ki 0:01:32.830,0:01:34.506 caddede bin tane insan var 0:01:34.506,0:01:35.864 ve hepsi başlangıçta 0:01:35.864,0:01:37.530 normal uzuvlara sahipler. 0:01:37.530,0:01:39.825 Başlarda, A kişisinden bir kolu 0:01:39.825,0:01:43.861 B kişisinin yüzüne nakletmek için[br]her çarpışma bir şanstır. 0:01:43.861,0:01:44.841 Yani başlangıçta 0:01:44.841,0:01:45.939 gitgide fazla insan 0:01:45.939,0:01:47.853 kendini yüzlerine kol nakledilmiş hâlde 0:01:47.853,0:01:49.113 veya kayıp kollarla bulur. 0:01:49.113,0:01:51.431 Ama kol suratlı insanların sayısı 0:01:51.431,0:01:53.271 ve kayıp kolların sayısı arttıkça 0:01:53.271,0:01:56.725 bu insanlar arasındaki çarpışmalar[br]daha muhtemel olur. 0:01:56.725,0:01:58.426 Ve birbirlerine çarptıklarında 0:01:58.426,0:01:59.605 bilin bakalım ne olur? 0:01:59.605,0:02:02.564 Normal uzuvlu insanlar çoğalır. 0:02:02.564,0:02:05.531 Saniyede ileri nakledilen uzuv sayısı 0:02:05.531,0:02:07.530 yüksek başlayacak ve sonra düşecektir 0:02:07.530,0:02:10.279 ve saniyede geri nakledilen uzuv sayısı 0:02:10.279,0:02:12.088 sıfırdan başlayıp yükselecektir. 0:02:12.088,0:02:13.788 Sonunda bu sayılar eşitlenecek, 0:02:13.788,0:02:14.877 aynı olacaklar. 0:02:14.877,0:02:18.693 Bu gerçekleştiğinde[br]insanlar birbirine hâlâ çarpıp 0:02:18.693,0:02:21.108 uzuv değiş tokuş ediyor olsalar da 0:02:21.108,0:02:23.561 her bir evredeki[br]insan sayısının değişimi durur. 0:02:23.603,0:02:25.087 Sizce her bir evrede 0:02:25.087,0:02:26.724 ne kadar insan var? 0:02:26.724,0:02:27.880 Yarıya yarıya, değil mi? 0:02:27.880,0:02:29.674 Hayır ya da belki de. 0:02:29.674,0:02:30.768 Duruma göre değişir. 0:02:30.768,0:02:32.138 Yarı yarıya olabilir 0:02:32.138,0:02:33.302 ama 60'a 40 da olabilir 0:02:33.302,0:02:35.217 veya 15'e 85, her neyse. 0:02:35.230,0:02:38.672 Biz kimyagerler moleküllerin[br]gerçek dağılımını çözmek için 0:02:38.672,0:02:41.146 küçük ve eldivenli[br]ellerimizi kirletmek zorundayız -- 0:02:41.146,0:02:44.886 laboratuvarda olduğumuz için [br]çok da kirlenmezler aslında. 0:02:44.901,0:02:46.409 Her bir uzuv nakli, 0:02:46.409,0:02:49.470 işin içinde olan insanlar için[br]oldukça dramatik olmasına rağmen 0:02:49.470,0:02:50.683 olaya uzaktan bakarsak 0:02:50.683,0:02:53.003 nüfusun değişmediğini görürüz. 0:02:53.003,0:02:55.443 Buna nirvana dengesi diyoruz 0:02:55.443,0:02:58.284 ve bu sadece kimyasal tepkimelerle[br]meydana gelmiyor. 0:02:58.553,0:03:00.288 Gen havuzu veya otoyol trafiği gibi 0:03:00.298,0:03:02.487 şeyler de aynı şablonu gösteriyor. 0:03:02.487,0:03:04.736 Hâlâ 9 kilometre yüksekte gibi görünüyor 0:03:04.736,0:03:06.335 ama yerde meydana gelen 0:03:06.335,0:03:07.595 birçok çılgın olay var, 0:03:07.595,0:03:10.610 onları görmek için[br]sadece yaklaşmanız gerek.