1 00:00:06,826 --> 00:00:08,014 Sıcak bir gün, 2 00:00:08,014 --> 00:00:10,366 birkaç bardak suyu 3 00:00:10,366 --> 00:00:12,286 art arda midenize indirdiniz. 4 00:00:12,286 --> 00:00:16,182 Sonrasında duyduğunuz ani gereksinimin ardında hassas iç sensörler olarak 5 00:00:16,182 --> 00:00:19,715 işlev gösteren iki adet fasulyeye benzeyen organ var. 6 00:00:19,715 --> 00:00:22,095 Böbrekler vücuttaki sıvı dengesini kurar, 7 00:00:22,095 --> 00:00:24,112 kandaki atıkları tespit ederler, 8 00:00:24,112 --> 00:00:27,326 vitaminler, mineraller ve hayatta kalmanız için gerekli hormonların 9 00:00:27,326 --> 00:00:29,447 kana salınmasını sağlarlar. 10 00:00:29,447 --> 00:00:31,637 Böbreklerinize merhaba deyin! 11 00:00:31,637 --> 00:00:35,331 Bu organların temel görevi vücuttaki atık maddeleri 12 00:00:35,331 --> 00:00:38,672 zararsız hâle getirmek ve onları idrara dönüştürmektir. 13 00:00:38,672 --> 00:00:41,325 Vücuttaki 8 litre kan 14 00:00:41,325 --> 00:00:44,877 günde 20-25 kez böbreklerden geçer. 15 00:00:44,877 --> 00:00:51,849 Bu, böbreklerin her 24 saatte 180 litre kanı süzdüğü anlamına gelir. 16 00:00:51,849 --> 00:00:53,685 Kanınızda bulunan maddeler, 17 00:00:53,685 --> 00:00:56,865 siz yediklerinizi ve içtiklerinizi sindirdikçe sürekli değişir. 18 00:00:56,865 --> 00:01:00,550 Bu da böbreklerinizin neden sürekli çalışmak zorunda olduğunu açıklar. 19 00:01:00,550 --> 00:01:04,465 Kan böbreklere atar damarlarla ulaşır ve bu atar damarlar 20 00:01:04,465 --> 00:01:08,579 daha ince dallara ayrılarak nefron adı verilen özel modüllerin 21 00:01:08,579 --> 00:01:11,478 etrafını çevreleyen kılcal damarları oluşturur. 22 00:01:11,478 --> 00:01:13,545 Her bir böbrekte, 1 milyon nefron 23 00:01:13,545 --> 00:01:16,394 kanı titizlikle tetkik eden 24 00:01:16,394 --> 00:01:20,141 güçlü bir filtre ve sensör dizisi oluşturur. 25 00:01:20,361 --> 00:01:22,468 Bu iç arıtım sisteminin 26 00:01:22,468 --> 00:01:25,968 ne kadar kusursuz ve hassas olduğunu burada görebiliriz. 27 00:01:25,968 --> 00:01:30,980 Her bir nefron, kanı süzmek için iki güçlü donanıma sahiptir: 28 00:01:30,980 --> 00:01:37,601 Su kabarcığına benzeyen glomerül ve uzun, çizgili pipete benzeyen tübül (borucuk). 29 00:01:37,601 --> 00:01:41,425 Glomerül bir süzgeç gibi çalışarak, vitaminler ve mineraller gibi, 30 00:01:41,425 --> 00:01:45,248 sadece belirli bileşenlerin, tubüle geçmesine izin verir. 31 00:01:45,248 --> 00:01:47,439 Bu kılcal damarın görevi 32 00:01:47,439 --> 00:01:51,361 vücudun bu bileşenlerin herhangi birine ihtiyacı olup olmadığını saptamaktır. 33 00:01:51,361 --> 00:01:54,858 Vücudun ihtiyacı olan bileşenler burada tekrar absorbe edilerek 34 00:01:54,858 --> 00:01:57,778 kana karışır ve dolaşıma katılırlar. 35 00:01:57,778 --> 00:02:00,448 Ama kanın içeriğinde sadece faydalı maddeler yoktur. 36 00:02:00,448 --> 00:02:02,955 Kan atık maddeleri de içermektedir. 37 00:02:02,955 --> 00:02:05,782 Nefronlar atık maddelere ne olacağını çözmek zorundadır. 38 00:02:05,782 --> 00:02:09,118 Tubüller vücudun ihtiyaç duymadığı maddeleri algılar, 39 00:02:09,118 --> 00:02:12,610 örneğin proteinlerin yıkımı sonucu ortaya çıkan atık madde olan üre gibi. 40 00:02:12,610 --> 00:02:15,658 Onları üreter denilen iki adet uzun borucuk vasıtasıyla 41 00:02:15,658 --> 00:02:19,118 idrar hâlinde böbrekten dışarıya yönlendirirler. 42 00:02:19,118 --> 00:02:23,052 Bu borucuklar, içindekileri idrar torbasına ulaştırarak 43 00:02:23,052 --> 00:02:26,536 vücudun atık maddelerden tamamen kurtulmasını sağlarlar. 44 00:02:26,536 --> 00:02:28,851 İdrarın içinde, su da bulunmaktadır. 45 00:02:28,851 --> 00:02:31,771 Eğer böbrekler kanınızda çok fazla su olduğunu tespit ederse 46 00:02:31,771 --> 00:02:34,984 örneğin birkaç bardak suyu art arda tepenize diktiğiniz zaman, 47 00:02:34,984 --> 00:02:38,970 ekstra sıvıyı atılması için mesaneye gönderir. 48 00:02:38,970 --> 00:02:41,508 Diğer taraftan kanda düşük olan su seviyeleri ise 49 00:02:41,508 --> 00:02:44,687 böbrekleri suyun bir kısmını kan dolaşımına salmak üzere 50 00:02:44,687 --> 00:02:48,280 harekete geçirir ve bu da idrarda daha az su olması anlamına gelir. 51 00:02:48,280 --> 00:02:52,142 Vücudunuzda az su bulunduğunda idrarın renginin daha koyu olmasının nedeni budur. 52 00:02:52,142 --> 00:02:56,482 Su miktarını kontrol ederek böbrekler vücudun sıvı seviyelerini dengeler. 53 00:02:56,482 --> 00:03:00,947 Ancak bu hassas dengeleme görevi böbreğin tek hüneri değildir. 54 00:03:00,947 --> 00:03:03,966 Bu organlar D vitaminin aktive edilmesinden, 55 00:03:03,966 --> 00:03:07,496 kan basıncını kontrol eden renin hormonu 56 00:03:07,496 --> 00:03:11,759 ve kırmızı kan hücresi üretimini arttıran eritropoetin hormonunun 57 00:03:11,759 --> 00:03:14,667 salgılanmasından sorumludur. 58 00:03:14,667 --> 00:03:19,353 Böbreklerimiz olmasaydı, vücudumuzdaki sıvılar kontrolden çıkardı. 59 00:03:19,353 --> 00:03:24,240 Ne zaman yemek yesek, kanımız kontrolden geçmemiş bir sürü maddeyi de alırdı. 60 00:03:24,240 --> 00:03:29,626 Kısa bir süre içinde de sistemimiz biriken atıklarla dolar ve çökerdi. 61 00:03:29,626 --> 00:03:33,405 Böbrekler tüm organ ve sistemlerin uyum içinde çalışmasını sağlamakla kalmayıp, 62 00:03:33,405 --> 00:03:35,105 bizim hayatta kalmamızı da sağlar. 63 00:03:35,105 --> 00:03:38,959 O zaman bu iki büyüleyici fasulyeye sahip olduğumuz için şanslıyız.