มันเป็นวันที่อากาศร้อน
และคุณเพิ่งจะดื่มน้ำเข้าไปหลายแก้ว
แก้วแล้วแก้วเล่า
เบื้องหลังความอยากเข้าห้องน้ำที่ตามมา
เกิดจากอวัยวะรูปร่างเหมือนถั่วสองอัน
ที่ทำงานเหมือนตัวตรวจจับภายในอันละเอียดอ่อน
มันปรับสมดุลย์ของปริมาณน้ำในร่างกายของคุณ
ตรวจจับของเสียในเลือด
และรู้ว่าเมื่อไรจะปลดปล่อยวิตามิน เกลือแร่
และฮอร์โมนที่คุณต้องการในการดำรงชีวิต
ทักทายไตของคุณหน่อย
หน้าที่หลักของอวัยวะนี้คือ การกำจัดของเสีย
และเปลี่ยนมันเป็นปัสสาวะ
เลือดจำนวนแปดลิตรในตัวเราไหลผ่านไต
ประมาณ 20-25 เที่ยวในแต่ละวัน
หมายความว่า เมื่อรวมกันแล้วอวัยวะนี้
กรองเลือด 180 ลิตร ทุก 24 ชั่วโมง
ส่วนประกอบในเลือดคุณ
เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
ขณะที่คุณกินอาหารและน้ำ
ซึ่งอธิบายว่าทำไมไตถึงต้องทำงานตลอดเวลา
เลือดผ่านเข้าไตทางเส้นเลือดแดง
ที่แตกแขนงออกไป
จนกลายเป็นเส้นเลือดเล็กๆ
ที่พันรอบหน่วยพิเศษภายใน
ที่เรียกว่า หน่วยไต (nephron)
ในไตแต่ละข้าง
หนึ่งล้านหน่วยไตรวมกันเป็น
ชุดเครื่องกรองและตัวตรวจจับอันทรงพลัง
ที่กรองเลือดอย่างพิถีพิถัน
นี่คือสิ่งที่แสดงให้เห็นว่า
ระบบรับสัญญาณภายใน
ละเอียดอ่อนและแม่นยำเพียงใด
ในการกรองเลือด แต่ละหน่วยไต
ใช้อุปกรณ์ทรงพลังสองชนิด
อันที่เป็นโครงสร้างก้อนกลมๆ เรียกว่า โกลเมอรูลัส
และท่อที่เป็นเส้นยาวเหมือนหลอดกาแฟ
โกลเมอรูลัสทำหน้าที่เหมือนตัวกรอง
ที่อนุญาตให้สารบางชนิด
เช่น วิตามิน และเกลือแร่ ผ่านเข้าไปในท่อ
หน้าที่ของท่อนี้คือ
ตรวจจับว่าสารใดเป็นที่ต้องการของร่างกาย
แล้วดูดซึมกลับในปริมาณที่ร่างกายต้องการ
เพื่อให้มันสามารถไหลเวียนในเลือดได้อีก
แต่เลือดไม่เพียงแต่
จะลำเลียงสารที่มีประโยชน์เท่านั้น
มันยังมีของเสียด้วย
และหน่วยไตก็ต้องจัดการให้ได้ว่า
จะทำอย่างไรกับมัน
ท่อจะตรวจจับสารที่ร่างกายไม่ต้องการ
เช่น ยูเรีย ที่เหลือจากการย่อยสลายโปรตีน
และขับมันออกมาเป็นปัสสาวะออกจากไต
ผ่านท่อของเสียยาวๆ
ที่เรียกว่า ท่อไต (ureter)
ท่อไตนี้ส่งต่อของเสียไปยังกระเพาะปัสสาวะ
เพื่อจะปล่อยทิ้ง
ออกไปนอกร่างกายอย่างถาวร
ในปัสสาวะมีน้ำด้วย
ถ้าไตตรวจจับว่ามีน้ำมากไปในเลือดของคุณ
ตัวอย่างเช่น เมื่อคุณดื่มน้ำอั้กๆ
ทีละหลายๆ แก้ว
มันส่งน้ำส่วนเกินไปยังกระเพาะปัสสาวะ
เพื่อขับออก
แต่ถ้าหากระดับน้ำในเลือดต่ำ
ไตจะปล่อยน้ำบางส่วนเข้ากระแสเลือดทันที
ซึ่งหมายความว่า ในปัสสาวะจะมีปริมาณน้ำน้อยลง
นี่คือเหตุผลว่า ทำไมปัสสาวะจึงเหลืองขึ้น
เมื่อคุณขาดน้ำ
ไตควบคุมสมดุลย์ระดับของเหลวในร่างกาย
ด้วยการควบคุมน้ำ
แต่การควบคุมที่ละเอียดอ่อนนี้
ไม่ใช่ความสามารถเพียงอย่างเดียวของไต
อวัยวะนี้มีสามารถกระตุ้นวิตามินดี
ให้หลั่งฮอร์โมนเรนนิน (renin)
ที่เพื่มความดันเลือด
และฮอร์โมนอีกตัวชื่อ
อีริโทรพอยอิติน (erythropoietin)
ที่เพิ่มการสร้างเม็ดเลือด
ถ้าไม่มีไต ของเหลวในร่างกายของเรา
คงปราศจากการควบคุม
ทุกครั้งที่เรารับประทานอาหาร
เลือดเราจะได้รับสารที่ไม่ได้กรองอีกจำนวนหนึ่ง
ไม่ช้า ของเสียที่ก่อตัวขึ้นจะท่วม
ระบบของเราและเราจะตาย
ดังนั้น ไตแต่ละข้างไม่เพียงแต่ทำให้ทุกอย่าง
ทำงานไปได้อย่างราบรื่น
มันยังทำให้เรามีชีวิตอยู่ได้
โชคดีนะที่เรามีไตสองอัน