1
00:00:06,826 --> 00:00:08,014
Dan je vreo

2
00:00:08,014 --> 00:00:10,366
i upravo ste ispili
nekoliko čaša vode naiskap,

3
00:00:10,366 --> 00:00:12,286
jednu za drugom.

4
00:00:12,286 --> 00:00:16,182
Iza naglog nagona koji se javlja
stoje dva organa u obliku zrna pasulja

5
00:00:16,182 --> 00:00:19,615
koja funkcionišu
kao fino podešeni unutrašnji senzori.

6
00:00:19,615 --> 00:00:22,095
Oni drže u ravnoteži količinu tečnosti
u vašem telu,

7
00:00:22,095 --> 00:00:24,112
otkrivaju otpadne materije u krvi

8
00:00:24,112 --> 00:00:26,766
i znaju kada da luče vitamine, minerale

9
00:00:26,766 --> 00:00:29,447
i hormone koji su vam potrebni
da biste preživeli.

10
00:00:29,447 --> 00:00:31,637
Pozdravite svoje bubrege.

11
00:00:31,637 --> 00:00:35,941
Glavna uloga ovih organa je
da se otarase otpadnih proizvoda

12
00:00:35,941 --> 00:00:38,672
i pretvore ih u mokraću.

13
00:00:38,672 --> 00:00:41,565
Osam litara krvi u telu
prolazi kroz bubrege

14
00:00:41,565 --> 00:00:44,877
između 20 i 25 puta dnevno,

15
00:00:44,877 --> 00:00:51,849
što znači da ovi organi ukupno filtriraju
oko 180 litara svakih 24 časa.

16
00:00:51,849 --> 00:00:54,675
Sastojci u vašoj krvi stalno se menjaju

17
00:00:54,675 --> 00:00:56,825
dok unosite hranu i piće,

18
00:00:56,825 --> 00:01:00,480
što objašnjava zašto bubrezi moraju
stalno da budu u pripravnosti.

19
00:01:00,480 --> 00:01:04,465
Krv ulazi u svaki bubreg kroz arterije
koje se granaju i granaju dok ne postanu

20
00:01:04,465 --> 00:01:09,609
sićušni sudovi koji se prepliću
sa posebnim unutrašnjim modulima

21
00:01:09,609 --> 00:01:11,478
koji se nazivaju nefronima.

22
00:01:11,478 --> 00:01:12,795
U svakom bubregu,

23
00:01:12,795 --> 00:01:17,534
milion ovih nefrona čini
moćnu mrežu filtera i senzora

24
00:01:17,534 --> 00:01:20,541
koja pažljivo filtrira krv.

25
00:01:20,541 --> 00:01:22,468
Ovde možemo videti koliko je prefinjen

26
00:01:22,468 --> 00:01:25,968
i precizan ovaj unutrašnji sistem.

27
00:01:25,968 --> 00:01:30,980
Kako bi filtrirao krv, svaki nefron
koristi dve moćne alatke:

28
00:01:30,980 --> 00:01:37,601
strukturu nalik grudvici, zvanu glomerulus
i dugačku vrpčastu cevčicu poput slamke.

29
00:01:37,601 --> 00:01:41,425
Glomerulus funkcioniše kao sito
i kroz cevčicu propušta

30
00:01:41,425 --> 00:01:45,248
samo neke sastojke,
poput vitamina i minerala.

31
00:01:45,248 --> 00:01:47,439
Posao ovog suda je onda da otkrije

32
00:01:47,439 --> 00:01:51,361
da li je bilo koji od tih sastojaka
potreban telu.

33
00:01:51,361 --> 00:01:54,858
Ukoliko jeste, ponovo se apsorbuje
u količini koja je telu potrebna,

34
00:01:54,858 --> 00:01:57,778
tako da ponovo može
da cirkuliše kroz krv.

35
00:01:57,778 --> 00:02:00,448
Ali krv ne nosi samo korisne sastojke.

36
00:02:00,448 --> 00:02:02,955
Ona sadrži i otpadni materijal.

37
00:02:02,955 --> 00:02:05,782
A nefroni moraju da smisle
šta sa njime da urade.

38
00:02:05,782 --> 00:02:09,134
Cevčice osete sastojke
koji nisu potrebni telu,

39
00:02:09,134 --> 00:02:12,460
poput uree, koji ostaju
nakon razbijanja proteina,

40
00:02:12,460 --> 00:02:15,518
i prusmeravaju ih u obliku mokraće
van bubrega

41
00:02:15,518 --> 00:02:19,118
i kroz dva duga kanala
koji se nazivaju uretrima.

42
00:02:19,118 --> 00:02:23,322
Cevčice prazne svoj sadržaj u bešiku

43
00:02:23,322 --> 00:02:26,536
i zauvek vas oslobađaju tog otpada.

44
00:02:26,536 --> 00:02:28,851
U toj mokraći ima i vode.

45
00:02:28,851 --> 00:02:31,701
Ukoliko buberzi otkriju
da je ima previše u vašoj krvi,

46
00:02:31,701 --> 00:02:34,984
kao na primer kada naiskap popijete
nekoliko čaša odjednom,

47
00:02:34,984 --> 00:02:38,970
oni šalju višak tečnosti ka bešici
kako bi se ona izbacila.

48
00:02:38,970 --> 00:02:41,508
Sa druge strane,
kada je nivo vode u krvi nizak,

49
00:02:41,508 --> 00:02:44,687
bubrezi vraćaju jedan njen deo
nazad u krvni sistem,

50
00:02:44,687 --> 00:02:48,280
što znači da u mokraću dospe manje vode.

51
00:02:48,280 --> 00:02:52,042
Zbog ovoga je mokraća žuća
kada ne unosite dovoljno vode.

52
00:02:52,042 --> 00:02:56,482
Kontrolisanjem vode, vaši bubrezi
dovode nivoe tečnosti u telu u ravnotežu.

53
00:02:56,482 --> 00:03:00,947
Ali ovaj čin finog balansiranja
nije jedina veština bubrega.

54
00:03:00,947 --> 00:03:03,966
Ovi organi imaju moć
da aktiviraju vitamin D

55
00:03:03,966 --> 00:03:08,566
kako bi se lučio hormon renin
koji podiže krvni pritisak

56
00:03:08,566 --> 00:03:11,259
i drugi hormon zvani eritropoietin

57
00:03:11,259 --> 00:03:14,667
koji povećava proizvodnju
crvenih krvnih zrnaca.

58
00:03:14,667 --> 00:03:19,353
Bez bubrega, naše telesne tečnosti
bi se otele kontroli.

59
00:03:19,353 --> 00:03:24,240
Svaki put kada bismo jeli, naša krv
dobila bi dozu nepročišćenih sastojaka.

60
00:03:24,240 --> 00:03:29,736
Ubrzo bi gomilanje otpada preopteretilo
naše sisteme i skončali bismo.

61
00:03:29,736 --> 00:03:32,955
Pored toga što čini da stvari teku glatko,

62
00:03:32,955 --> 00:03:34,975
svaki bubreg nas i drži u životu.

63
00:03:34,975 --> 00:03:38,639
Srećom po nas, posedujemo
dva ovakva magična zrna pasulja.