WEBVTT

00:00:02.596 --> 00:00:08.219
Mamy różne części mowy, np. rzeczownik,
przymiotnik, przyimek i czasownik.

00:00:08.319 --> 00:00:12.051
Obowiązują zasady ich łączenia.

00:00:12.151 --> 00:00:15.537
Gdybym powiedziała np. „Pies...

00:00:15.637 --> 00:00:19.249
książki… mój… je”,

00:00:19.349 --> 00:00:21.757
spytalibyście: „Co to znaczy?”.

00:00:21.857 --> 00:00:23.846
Może nie zdawaliście sobie sprawy,

00:00:23.946 --> 00:00:28.490
ale nie ustawia się dwóch rzeczowników
przed przymiotnikiem i czasownikiem.

00:00:28.590 --> 00:00:30.559
Gdybym zmieniła kolejność:

00:00:30.659 --> 00:00:36.441
„Mój pies je książki”,
zrozumielibyście doskonale.

00:00:37.035 --> 00:00:40.044
Mogłabym zamienić
czasownik „je” na inny,

00:00:40.588 --> 00:00:44.584
np. „rzuca”.
Miałoby to sens gramatyczny,

00:00:44.684 --> 00:00:47.699
choć trudno sobie wyobrazić
psa rzucającego książkę.

00:00:47.799 --> 00:00:51.661
W programowaniu zamiast części
mowy mamy typy danych.

00:00:51.761 --> 00:00:54.089
Jeden już widzieliście: liczby.

00:00:54.189 --> 00:00:56.587
Używamy ich w programach
do rysowania.

00:00:56.687 --> 00:01:01.002
I tak, jak w języku, czasami użycie
liczby ma sens, a czasami nie.

00:01:01.102 --> 00:01:05.549
Gdybym w funkcji tła
wpisała „100 minus”,

00:01:06.153 --> 00:01:08.382
to obok powinna znaleźć się liczba

00:01:08.482 --> 00:01:13.166
lub coś, co da liczbę, np. „14 + 15”.

00:01:14.280 --> 00:01:16.344
A gdybym wklepała „100” i spację,

00:01:16.444 --> 00:01:20.573
nie mogłabym po tym dać liczby,

00:01:20.673 --> 00:01:22.988
bo „100 spacja 10” nic nie znaczy.

00:01:23.798 --> 00:01:27.639
W programowaniu mamy też
typ logiczny, inaczej boolowski.

00:01:27.739 --> 00:01:33.228
Nazywa się „boolowski”,
bo wymyślił go George Boole.

00:01:34.412 --> 00:01:37.404
Liczby mają mnóstwo różnych wartości,

00:01:37.504 --> 00:01:41.935
a dane logiczne tylko dwie:
prawdę lub fałsz.

00:01:42.771 --> 00:01:46.987
Gdy je wpisuję, robią się niebieskie.
To wyjątkowe, świetne słowa!

00:01:47.087 --> 00:01:50.553
Używaliście już danych logicznych,
choć może nieświadomie,

00:01:50.653 --> 00:01:53.389
w instrukcjach warunkowych.
Powtórzmy.

00:01:53.489 --> 00:01:55.844
Zrobię zmienną „liczba”...

00:01:55.944 --> 00:01:59.118
i przypiszę jej liczbę: 40.

00:01:59.218 --> 00:02:02.601
Napiszę instrukcję warunkową:
„Jeśli liczba

00:02:02.701 --> 00:02:05.318
jest mniejsza od 50,

00:02:06.304 --> 00:02:09.845
to narysuję pierwszą elipsę”.

00:02:10.479 --> 00:02:12.759
Skopiuję to do instrukcji

00:02:12.859 --> 00:02:15.025
i przesunę tabulatorem.

00:02:17.113 --> 00:02:21.162
Instrukcja mówi: „Jeśli liczba
jest mniejsza od 50” (a jest!),

00:02:21.262 --> 00:02:22.895
to narysujemy górną elipsę”.

00:02:22.995 --> 00:02:26.935
Jeśli wpiszę liczbę większą od 50,
górna elipsa zniknie.

00:02:28.219 --> 00:02:32.601
To coś w nawiasie
- to wyrażenie logiczne.

00:02:32.701 --> 00:02:34.952
Wyrażeniem matematycznym jest to,

00:02:35.052 --> 00:02:39.783
co przybiera wartość liczby,
np. 3 plus 2 plus 4 razy 8.

00:02:40.357 --> 00:02:43.700
A wyrażenie logiczne
przybiera wartość logiczną.

00:02:43.800 --> 00:02:46.655
Czy coś jest wyrażeniem logicznym,

00:02:46.755 --> 00:02:50.039
sprawdzimy, dopisując „czy?”
i czytając to pytająco.

00:02:50.139 --> 00:02:53.801
Gdy można odpowiedzieć „tak lub nie”
- wyrażenie jest logiczne.

00:02:53.901 --> 00:02:56.866
Tu spytamy: „Czy liczba
jest mniejsza od 50?”.

00:02:56.966 --> 00:03:00.419
Jest. I mamy wyrażenie logiczne.

00:03:00.519 --> 00:03:03.623
A gdybym miała np. „4 + 4”

00:03:03.863 --> 00:03:07.331
i spróbowała spytać: „Czy 4 + 4?”...

00:03:07.431 --> 00:03:10.411
Nie. To nie jest wyrażenie logiczne.

00:03:10.511 --> 00:03:14.010
Wróćmy do instrukcji.
W nawiasie mogę wpisać wszystko,

00:03:14.110 --> 00:03:17.299
byle były to dane logiczne
lub wyrażenie logiczne.

00:03:17.399 --> 00:03:20.991
Mogę napisać: „Jeśli to prawda...”
i pojawi się elipsa,

00:03:21.091 --> 00:03:24.405
albo „Jeśli fałsz” - i elipsy nie będzie.

00:03:24.505 --> 00:03:28.375
Mogłabym wpisać np.:
„jeśli 3 jest mniejsze od 4”.

00:03:28.475 --> 00:03:31.440
To zawsze prawdziwe
stwierdzenie logiczne.

00:03:31.540 --> 00:03:34.227
Nie ma sensu pisać
- elipsa będzie zawsze.

00:03:34.327 --> 00:03:37.919
A „3 większe od 4”
zawsze będzie fałszem.

00:03:38.019 --> 00:03:40.659
Mogę przypisywać
dane logiczne zmiennym:

00:03:40.759 --> 00:03:42.609
zrobię nową zmienną,

00:03:42.709 --> 00:03:47.416
nazwę ją „Winston jest fajny”

00:03:48.227 --> 00:03:51.433
i przypiszę jej wartość
logiczną - prawdę lub fałsz.

00:03:51.533 --> 00:03:54.150
Prawdę, bo Winston fajny jest!

00:03:54.250 --> 00:03:56.820
Gdy ta zmienna ma wartość logiczną,

00:03:56.920 --> 00:04:00.558
mogę ją skopiować
i wkleić do instrukcji warunkowej.

00:04:02.619 --> 00:04:06.944
Pojawia się elipsa, bo wartość
„Winston jest fajny” to „prawda”.

00:04:07.044 --> 00:04:11.263
Mogłabym to też zastąpić
wyrażeniem logicznym,

00:04:11.363 --> 00:04:13.910
np. „2 mniejsze od 4”.

00:04:15.233 --> 00:04:18.298
Pisząc zmienną
dla wartości logicznej,

00:04:18.398 --> 00:04:21.363
zawrzyjcie w nazwie warunek
jej prawdziwości.

00:04:21.463 --> 00:04:24.051
Aby sprawdzić,
czy wybraliśmy dobrą nazwę,

00:04:24.151 --> 00:04:27.470
zobaczmy, czy miałaby sens
w instrukcji warunkowej.

00:04:27.570 --> 00:04:30.605
Zostawmy „Winston jest fajny”;
wiemy, że to prawda.

00:04:30.705 --> 00:04:33.879
Weźmy zmienną „babeczki”.

00:04:33.979 --> 00:04:37.176
No dobrze. „Jeśli babeczki”. Hmmm...

00:04:37.276 --> 00:04:41.240
Nic to nie mówi. Zła nazwa zmiennej.

00:04:41.340 --> 00:04:45.071
Ale gdybym napisała:
„Jeśli babeczki się pieką”...

00:04:45.171 --> 00:04:48.899
wiedzielibyśmy,
że gdy ta zmienna jest prawdziwa,

00:04:48.999 --> 00:04:50.644
to babeczki się pieką.

00:04:50.744 --> 00:04:53.958
Nie pytajcie, jakie babeczki.
To nieistotne.

00:04:54.058 --> 00:04:58.074
Wróćmy do „Jeśli liczba
jest mniejsza od 50”.

00:04:58.771 --> 00:04:59.828
Super!

00:05:00.258 --> 00:05:02.277
Poznajmy inne wyrażenia logiczne.

00:05:02.377 --> 00:05:05.481
Widzieliście już
„mniejsze niż” i „większe niż”.

00:05:05.581 --> 00:05:08.686
Można też sprawdzić,
czy coś jest „mniejsze lub równe”.

00:05:08.786 --> 00:05:12.726
Spróbujmy: „Jeśli liczba
jest mniejsza lub równa 48”.

00:05:12.826 --> 00:05:15.025
Możemy też powiedzieć:

00:05:15.125 --> 00:05:19.297
„Jeśli liczba jest większa
lub równa 48”.

00:05:20.481 --> 00:05:23.546
Jeśli tak, pojawi się
prawa górna elipsa.

00:05:25.218 --> 00:05:26.727
Wcięcie.

00:05:27.262 --> 00:05:31.514
A chcąc sprawdzić, czy dwie rzeczy
są sobie równe, powiecie:

00:05:31.614 --> 00:05:36.875
„Jeśli liczba”... i trzy znaki
równości, 48.

00:05:39.206 --> 00:05:43.910
Takich znaków równości używacie
w matematyce, tylko że tu są trzy.

00:05:44.514 --> 00:05:46.070
Myślicie, że to przesada?

00:05:46.170 --> 00:05:52.177
A gdy chcemy sprawdzić,
czy dwie rzeczy są sobie nierówne,

00:05:52.277 --> 00:05:57.447
piszecie „Jeśli liczba”, wykrzyknik,
dwa znaki równości i 48.

00:05:59.421 --> 00:06:02.626
I narysujemy ostatnią elipsę.

00:06:03.677 --> 00:06:07.850
Wróćmy do początku.
Nasza liczba to 48.

00:06:07.950 --> 00:06:11.751
Jest mniejsza lub równa 48,
mamy więc lewą górną elipsę.

00:06:11.851 --> 00:06:14.444
Jest też większa lub równa 48.

00:06:14.544 --> 00:06:16.333
I równa 48!

00:06:16.433 --> 00:06:21.225
Ale nie jest nierówna 48,
dlatego brakuje prawej dolnej elipsy.

00:06:21.325 --> 00:06:25.544
Zmieniając liczby, zobaczycie,
które elipsy się pojawiają.

00:06:26.867 --> 00:06:29.445
Już wiecie, jak działają
wyrażenia logiczne.

00:06:29.545 --> 00:06:33.386
Tak jak wyrażenia matematyczne,
mogą być bardzo skomplikowane.

00:06:33.486 --> 00:06:35.621
O tym pomówimy kiedy indziej.