1
00:00:02,596 --> 00:00:08,219
Mamy różne części mowy, np. rzeczownik,
przymiotnik, przyimek i czasownik.

2
00:00:08,319 --> 00:00:12,051
Obowiązują zasady ich łączenia.

3
00:00:12,151 --> 00:00:15,537
Gdybym powiedziała np. „Pies...

4
00:00:15,637 --> 00:00:19,249
książki… mój… je”,

5
00:00:19,349 --> 00:00:21,757
spytalibyście: „Co to znaczy?”.

6
00:00:21,857 --> 00:00:23,846
Może nie zdawaliście sobie sprawy,

7
00:00:23,946 --> 00:00:28,490
ale nie ustawia się dwóch rzeczowników
przed przymiotnikiem i czasownikiem.

8
00:00:28,590 --> 00:00:30,559
Gdybym zmieniła kolejność:

9
00:00:30,659 --> 00:00:36,441
„Mój pies je książki”,
zrozumielibyście doskonale.

10
00:00:37,035 --> 00:00:40,044
Mogłabym zamienić
czasownik „je” na inny,

11
00:00:40,588 --> 00:00:44,584
np. „rzuca”.
Miałoby to sens gramatyczny,

12
00:00:44,684 --> 00:00:47,699
choć trudno sobie wyobrazić
psa rzucającego książkę.

13
00:00:47,799 --> 00:00:51,661
W programowaniu zamiast części
mowy mamy typy danych.

14
00:00:51,761 --> 00:00:54,089
Jeden już widzieliście: liczby.

15
00:00:54,189 --> 00:00:56,587
Używamy ich w programach
do rysowania.

16
00:00:56,687 --> 00:01:01,002
I tak, jak w języku, czasami użycie
liczby ma sens, a czasami nie.

17
00:01:01,102 --> 00:01:05,549
Gdybym w funkcji tła
wpisała „100 minus”,

18
00:01:06,153 --> 00:01:08,382
to obok powinna znaleźć się liczba

19
00:01:08,482 --> 00:01:13,166
lub coś, co da liczbę, np. „14 + 15”.

20
00:01:14,280 --> 00:01:16,344
A gdybym wklepała „100” i spację,

21
00:01:16,444 --> 00:01:20,573
nie mogłabym po tym dać liczby,

22
00:01:20,673 --> 00:01:22,988
bo „100 spacja 10” nic nie znaczy.

23
00:01:23,798 --> 00:01:27,639
W programowaniu mamy też
typ logiczny, inaczej boolowski.

24
00:01:27,739 --> 00:01:33,228
Nazywa się „boolowski”,
bo wymyślił go George Boole.

25
00:01:34,412 --> 00:01:37,404
Liczby mają mnóstwo różnych wartości,

26
00:01:37,504 --> 00:01:41,935
a dane logiczne tylko dwie:
prawdę lub fałsz.

27
00:01:42,771 --> 00:01:46,987
Gdy je wpisuję, robią się niebieskie.
To wyjątkowe, świetne słowa!

28
00:01:47,087 --> 00:01:50,553
Używaliście już danych logicznych,
choć może nieświadomie,

29
00:01:50,653 --> 00:01:53,389
w instrukcjach warunkowych.
Powtórzmy.

30
00:01:53,489 --> 00:01:55,844
Zrobię zmienną „liczba”...

31
00:01:55,944 --> 00:01:59,118
i przypiszę jej liczbę: 40.

32
00:01:59,218 --> 00:02:02,601
Napiszę instrukcję warunkową:
„Jeśli liczba

33
00:02:02,701 --> 00:02:05,318
jest mniejsza od 50,

34
00:02:06,304 --> 00:02:09,845
to narysuję pierwszą elipsę”.

35
00:02:10,479 --> 00:02:12,759
Skopiuję to do instrukcji

36
00:02:12,859 --> 00:02:15,025
i przesunę tabulatorem.

37
00:02:17,113 --> 00:02:21,162
Instrukcja mówi: „Jeśli liczba
jest mniejsza od 50” (a jest!),

38
00:02:21,262 --> 00:02:22,895
to narysujemy górną elipsę”.

39
00:02:22,995 --> 00:02:26,935
Jeśli wpiszę liczbę większą od 50,
górna elipsa zniknie.

40
00:02:28,219 --> 00:02:32,601
To coś w nawiasie
- to wyrażenie logiczne.

41
00:02:32,701 --> 00:02:34,952
Wyrażeniem matematycznym jest to,

42
00:02:35,052 --> 00:02:39,783
co przybiera wartość liczby,
np. 3 plus 2 plus 4 razy 8.

43
00:02:40,357 --> 00:02:43,700
A wyrażenie logiczne
przybiera wartość logiczną.

44
00:02:43,800 --> 00:02:46,655
Czy coś jest wyrażeniem logicznym,

45
00:02:46,755 --> 00:02:50,039
sprawdzimy, dopisując „czy?”
i czytając to pytająco.

46
00:02:50,139 --> 00:02:53,801
Gdy można odpowiedzieć „tak lub nie”
- wyrażenie jest logiczne.

47
00:02:53,901 --> 00:02:56,866
Tu spytamy: „Czy liczba
jest mniejsza od 50?”.

48
00:02:56,966 --> 00:03:00,419
Jest. I mamy wyrażenie logiczne.

49
00:03:00,519 --> 00:03:03,623
A gdybym miała np. „4 + 4”

50
00:03:03,863 --> 00:03:07,331
i spróbowała spytać: „Czy 4 + 4?”...

51
00:03:07,431 --> 00:03:10,411
Nie. To nie jest wyrażenie logiczne.

52
00:03:10,511 --> 00:03:14,010
Wróćmy do instrukcji.
W nawiasie mogę wpisać wszystko,

53
00:03:14,110 --> 00:03:17,299
byle były to dane logiczne
lub wyrażenie logiczne.

54
00:03:17,399 --> 00:03:20,991
Mogę napisać: „Jeśli to prawda...”
i pojawi się elipsa,

55
00:03:21,091 --> 00:03:24,405
albo „Jeśli fałsz” - i elipsy nie będzie.

56
00:03:24,505 --> 00:03:28,375
Mogłabym wpisać np.:
„jeśli 3 jest mniejsze od 4”.

57
00:03:28,475 --> 00:03:31,440
To zawsze prawdziwe
stwierdzenie logiczne.

58
00:03:31,540 --> 00:03:34,227
Nie ma sensu pisać
- elipsa będzie zawsze.

59
00:03:34,327 --> 00:03:37,919
A „3 większe od 4”
zawsze będzie fałszem.

60
00:03:38,019 --> 00:03:40,659
Mogę przypisywać
dane logiczne zmiennym:

61
00:03:40,759 --> 00:03:42,609
zrobię nową zmienną,

62
00:03:42,709 --> 00:03:47,416
nazwę ją „Winston jest fajny”

63
00:03:48,227 --> 00:03:51,433
i przypiszę jej wartość
logiczną - prawdę lub fałsz.

64
00:03:51,533 --> 00:03:54,150
Prawdę, bo Winston fajny jest!

65
00:03:54,250 --> 00:03:56,820
Gdy ta zmienna ma wartość logiczną,

66
00:03:56,920 --> 00:04:00,558
mogę ją skopiować
i wkleić do instrukcji warunkowej.

67
00:04:02,619 --> 00:04:06,944
Pojawia się elipsa, bo wartość
„Winston jest fajny” to „prawda”.

68
00:04:07,044 --> 00:04:11,263
Mogłabym to też zastąpić
wyrażeniem logicznym,

69
00:04:11,363 --> 00:04:13,910
np. „2 mniejsze od 4”.

70
00:04:15,233 --> 00:04:18,298
Pisząc zmienną
dla wartości logicznej,

71
00:04:18,398 --> 00:04:21,363
zawrzyjcie w nazwie warunek
jej prawdziwości.

72
00:04:21,463 --> 00:04:24,051
Aby sprawdzić,
czy wybraliśmy dobrą nazwę,

73
00:04:24,151 --> 00:04:27,470
zobaczmy, czy miałaby sens
w instrukcji warunkowej.

74
00:04:27,570 --> 00:04:30,605
Zostawmy „Winston jest fajny”;
wiemy, że to prawda.

75
00:04:30,705 --> 00:04:33,879
Weźmy zmienną „babeczki”.

76
00:04:33,979 --> 00:04:37,176
No dobrze. „Jeśli babeczki”. Hmmm...

77
00:04:37,276 --> 00:04:41,240
Nic to nie mówi. Zła nazwa zmiennej.

78
00:04:41,340 --> 00:04:45,071
Ale gdybym napisała:
„Jeśli babeczki się pieką”...

79
00:04:45,171 --> 00:04:48,899
wiedzielibyśmy,
że gdy ta zmienna jest prawdziwa,

80
00:04:48,999 --> 00:04:50,644
to babeczki się pieką.

81
00:04:50,744 --> 00:04:53,958
Nie pytajcie, jakie babeczki.
To nieistotne.

82
00:04:54,058 --> 00:04:58,074
Wróćmy do „Jeśli liczba
jest mniejsza od 50”.

83
00:04:58,771 --> 00:04:59,828
Super!

84
00:05:00,258 --> 00:05:02,277
Poznajmy inne wyrażenia logiczne.

85
00:05:02,377 --> 00:05:05,481
Widzieliście już
„mniejsze niż” i „większe niż”.

86
00:05:05,581 --> 00:05:08,686
Można też sprawdzić,
czy coś jest „mniejsze lub równe”.

87
00:05:08,786 --> 00:05:12,726
Spróbujmy: „Jeśli liczba
jest mniejsza lub równa 48”.

88
00:05:12,826 --> 00:05:15,025
Możemy też powiedzieć:

89
00:05:15,125 --> 00:05:19,297
„Jeśli liczba jest większa
lub równa 48”.

90
00:05:20,481 --> 00:05:23,546
Jeśli tak, pojawi się
prawa górna elipsa.

91
00:05:25,218 --> 00:05:26,727
Wcięcie.

92
00:05:27,262 --> 00:05:31,514
A chcąc sprawdzić, czy dwie rzeczy
są sobie równe, powiecie:

93
00:05:31,614 --> 00:05:36,875
„Jeśli liczba”... i trzy znaki
równości, 48.

94
00:05:39,206 --> 00:05:43,910
Takich znaków równości używacie
w matematyce, tylko że tu są trzy.

95
00:05:44,514 --> 00:05:46,070
Myślicie, że to przesada?

96
00:05:46,170 --> 00:05:52,177
A gdy chcemy sprawdzić,
czy dwie rzeczy są sobie nierówne,

97
00:05:52,277 --> 00:05:57,447
piszecie „Jeśli liczba”, wykrzyknik,
dwa znaki równości i 48.

98
00:05:59,421 --> 00:06:02,626
I narysujemy ostatnią elipsę.

99
00:06:03,677 --> 00:06:07,850
Wróćmy do początku.
Nasza liczba to 48.

100
00:06:07,950 --> 00:06:11,751
Jest mniejsza lub równa 48,
mamy więc lewą górną elipsę.

101
00:06:11,851 --> 00:06:14,444
Jest też większa lub równa 48.

102
00:06:14,544 --> 00:06:16,333
I równa 48!

103
00:06:16,433 --> 00:06:21,225
Ale nie jest nierówna 48,
dlatego brakuje prawej dolnej elipsy.

104
00:06:21,325 --> 00:06:25,544
Zmieniając liczby, zobaczycie,
które elipsy się pojawiają.

105
00:06:26,867 --> 00:06:29,445
Już wiecie, jak działają
wyrażenia logiczne.

106
00:06:29,545 --> 00:06:33,386
Tak jak wyrażenia matematyczne,
mogą być bardzo skomplikowane.

107
00:06:33,486 --> 00:06:35,621
O tym pomówimy kiedy indziej.