[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.73,0:00:10.75,Default,,0000,0000,0000,,Een tandpastamerk beweert\Ndat zijn product meer plak verwijdert Dialogue: 0,0:00:10.75,0:00:12.55,Default,,0000,0000,0000,,dan eender welk product ooit gemaakt. Dialogue: 0,0:00:12.55,0:00:15.74,Default,,0000,0000,0000,,Een politicus vertelt je\Ndat zijn plan de meeste banen creëert. Dialogue: 0,0:00:16.09,0:00:18.66,Default,,0000,0000,0000,,We zijn zo gewend geraakt\Naan dit soort overdrijvingen Dialogue: 0,0:00:18.66,0:00:20.48,Default,,0000,0000,0000,,in reclames en de politiek Dialogue: 0,0:00:20.48,0:00:22.31,Default,,0000,0000,0000,,dat we er niet eens van opkijken. Dialogue: 0,0:00:22.82,0:00:25.75,Default,,0000,0000,0000,,Maar wat als de claim \Ndoor een grafiek wordt ondersteund? Dialogue: 0,0:00:25.75,0:00:28.14,Default,,0000,0000,0000,,Een grafiek is immers geen mening. Dialogue: 0,0:00:28.14,0:00:31.86,Default,,0000,0000,0000,,Ze representeert onverbloemde getallen,\Nen wie kan die tegenspreken? Dialogue: 0,0:00:32.22,0:00:36.05,Default,,0000,0000,0000,,Toch blijken er vele manieren te zijn\Nwaarop een grafiek je kan misleiden Dialogue: 0,0:00:36.05,0:00:37.72,Default,,0000,0000,0000,,of ronduit manipuleren. Dialogue: 0,0:00:37.72,0:00:39.82,Default,,0000,0000,0000,,Hier zijn enkele punten om op te letten. Dialogue: 0,0:00:40.36,0:00:43.07,Default,,0000,0000,0000,,In deze advertentie uit 1992\Nbeweerde Chevrolet Dialogue: 0,0:00:43.07,0:00:45.43,Default,,0000,0000,0000,,dat zij de degelijkste trucks \Nin Amerika maakten, Dialogue: 0,0:00:45.43,0:00:47.14,Default,,0000,0000,0000,,gebruik makend van deze grafiek. Dialogue: 0,0:00:47.14,0:00:48.57,Default,,0000,0000,0000,,Ze toont niet alleen Dialogue: 0,0:00:48.57,0:00:51.87,Default,,0000,0000,0000,,dat 98% van de in de laatste tien jaar \Nverkochte Chevrolettrucks Dialogue: 0,0:00:51.87,0:00:53.19,Default,,0000,0000,0000,,nog steeds rijdt, Dialogue: 0,0:00:53.19,0:00:55.24,Default,,0000,0000,0000,,maar ze lijken\Ntwee keer zo degelijk te zijn Dialogue: 0,0:00:55.24,0:00:56.55,Default,,0000,0000,0000,,als Toyotatrucks. Dialogue: 0,0:00:57.02,0:01:00.31,Default,,0000,0000,0000,,Althans, totdat je de getallen \Nop de Y-as nader beschouwt Dialogue: 0,0:01:00.31,0:01:04.87,Default,,0000,0000,0000,,en ziet dat Toyota's percentage \Nongeveer 96,5% is. Dialogue: 0,0:01:05.15,0:01:08.73,Default,,0000,0000,0000,,De schaalverdeling loopt van 95% tot 100%. Dialogue: 0,0:01:08.99,0:01:12.24,Default,,0000,0000,0000,,Als ze van 0% tot 100% liep,\Nzou de grafiek er als volgt uitzien. Dialogue: 0,0:01:12.56,0:01:15.84,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een veelgebruikte methode\Nom data verkeerd voor te stellen: Dialogue: 0,0:01:15.84,0:01:17.52,Default,,0000,0000,0000,,de schaalverdeling vervormen. Dialogue: 0,0:01:17.90,0:01:20.63,Default,,0000,0000,0000,,De focus op een klein deel van de Y-as Dialogue: 0,0:01:20.63,0:01:25.02,Default,,0000,0000,0000,,overdrijft een amper op te merken verschil\Ntussen de vergeleken data. Dialogue: 0,0:01:25.26,0:01:27.87,Default,,0000,0000,0000,,En het is vooral \Nbij staafdiagrammen misleidend, Dialogue: 0,0:01:27.87,0:01:30.36,Default,,0000,0000,0000,,daar we aannemen\Ndat het hoogteverschil van de staven Dialogue: 0,0:01:30.36,0:01:32.19,Default,,0000,0000,0000,,evenredig aan de waarden is. Dialogue: 0,0:01:32.91,0:01:36.14,Default,,0000,0000,0000,,Maar een schaalverdeling \Nkan ook langs de X-as worden vervormd, Dialogue: 0,0:01:36.14,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,wat vaak voorkomt bij lijngrafieken,\Ndie veranderingen over een periode tonen. Dialogue: 0,0:01:40.10,0:01:41.10,Default,,0000,0000,0000,,Deze grafiek, Dialogue: 0,0:01:41.10,0:01:44.75,Default,,0000,0000,0000,,die toont hoe de werkloosheid in Amerika\Ntussen 2008 en 2010 steeg, Dialogue: 0,0:01:44.75,0:01:47.39,Default,,0000,0000,0000,,is op twee manieren\Nlangs de X-as gemanipuleerd. Dialogue: 0,0:01:47.79,0:01:50.12,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste is de schaalverdeling\Nniet consequent, Dialogue: 0,0:01:50.12,0:01:53.49,Default,,0000,0000,0000,,doordat de vijftien maanden na maart 2009\Ndichter bij elkaar zijn gezet Dialogue: 0,0:01:53.49,0:01:56.14,Default,,0000,0000,0000,,om zo korter te lijken\Ndan de voorgaande zes maanden. Dialogue: 0,0:01:56.38,0:02:00.49,Default,,0000,0000,0000,,Een consequentere schaalverdeling\Nlaat zien dat de afname van banen Dialogue: 0,0:02:00.49,0:02:03.34,Default,,0000,0000,0000,,tegen het einde van 2009 stagneert. Dialogue: 0,0:02:03.50,0:02:06.46,Default,,0000,0000,0000,,En mocht je je afvragen\Nwaarom het aantal banen eerst afnam: Dialogue: 0,0:02:06.46,0:02:10.40,Default,,0000,0000,0000,,de tijdlijn begint direct na\Nde grootste financiële krach in Amerika Dialogue: 0,0:02:10.40,0:02:12.12,Default,,0000,0000,0000,,sinds de depressie van de jaren 30. Dialogue: 0,0:02:12.25,0:02:14.84,Default,,0000,0000,0000,,Deze techniek staat bekend\Nals selectief winkelen. Dialogue: 0,0:02:14.84,0:02:16.79,Default,,0000,0000,0000,,Men kan een tijdspanne nauwgezet kiezen Dialogue: 0,0:02:16.79,0:02:19.94,Default,,0000,0000,0000,,om zo een invloedrijke gebeurtenis\Nbuiten beschouwing te laten. Dialogue: 0,0:02:20.33,0:02:22.11,Default,,0000,0000,0000,,En het kiezen van specifieke data Dialogue: 0,0:02:22.11,0:02:24.69,Default,,0000,0000,0000,,kan belangrijke tussentijdse \Nveranderingen verhullen. Dialogue: 0,0:02:24.69,0:02:27.29,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs als er met de grafiek \Nop zichzelf niets mis is, Dialogue: 0,0:02:27.29,0:02:30.60,Default,,0000,0000,0000,,kan het verhullen van relevante data\Neen valse impressie wekken. Dialogue: 0,0:02:30.94,0:02:33.100,Default,,0000,0000,0000,,Deze grafiek van de jaarlijkse \NSuper Bowl-kijkcijfers Dialogue: 0,0:02:33.100,0:02:37.26,Default,,0000,0000,0000,,laat het lijken alsof de populariteit\Nvan het evenement snel stijgt. Dialogue: 0,0:02:37.26,0:02:39.83,Default,,0000,0000,0000,,Maar ze houdt geen rekening\Nmet de bevolkingsgroei. Dialogue: 0,0:02:39.97,0:02:41.98,Default,,0000,0000,0000,,De populariteit bleef eigenlijk gelijk: Dialogue: 0,0:02:41.98,0:02:45.04,Default,,0000,0000,0000,,hoewel het aantal footballfans\Nis toegenomen, Dialogue: 0,0:02:45.04,0:02:47.52,Default,,0000,0000,0000,,is het percentage footballfans \Ngelijk gebleven. Dialogue: 0,0:02:47.66,0:02:49.59,Default,,0000,0000,0000,,Een grafiek kan je veel wijsmaken Dialogue: 0,0:02:49.59,0:02:52.71,Default,,0000,0000,0000,,als je niet weet wat de waarde\Nvan het getoonde is. Dialogue: 0,0:02:53.32,0:02:56.22,Default,,0000,0000,0000,,Onderstaande grafieken \Ngebruiken dezelfde data Dialogue: 0,0:02:56.22,0:02:59.14,Default,,0000,0000,0000,,van de 'National Centers\Nfor Environmental Information'. Dialogue: 0,0:02:59.46,0:03:02.23,Default,,0000,0000,0000,,Waarom wekken ze dan toch\Ntegenovergestelde indrukken? Dialogue: 0,0:03:02.23,0:03:05.28,Default,,0000,0000,0000,,De eerste grafiek toont \Nde oceaantemperatuur per jaar Dialogue: 0,0:03:05.28,0:03:07.79,Default,,0000,0000,0000,,van 1880 tot en met 2016, Dialogue: 0,0:03:07.79,0:03:09.79,Default,,0000,0000,0000,,en laat de verandering onbeduidend lijken. Dialogue: 0,0:03:09.79,0:03:12.71,Default,,0000,0000,0000,,Maar zelfs een verandering\Nvan slechts 0,5 graden Celsius Dialogue: 0,0:03:12.71,0:03:15.38,Default,,0000,0000,0000,,kan grote ecologische\Nverstoringen teweegbrengen. Dialogue: 0,0:03:15.48,0:03:16.83,Default,,0000,0000,0000,,Daarom is de tweede grafiek, Dialogue: 0,0:03:16.83,0:03:19.80,Default,,0000,0000,0000,,die het jaarlijkse gemiddelde\Nvan de temperatuurvariatie toont, Dialogue: 0,0:03:19.80,0:03:20.90,Default,,0000,0000,0000,,veel gewichtiger. Dialogue: 0,0:03:22.27,0:03:24.55,Default,,0000,0000,0000,,Correct ingezet,\Nkunnen grafieken ons helpen Dialogue: 0,0:03:24.55,0:03:26.76,Default,,0000,0000,0000,,om complexe data intuïtief te begrijpen. Dialogue: 0,0:03:27.15,0:03:31.18,Default,,0000,0000,0000,,Maar hoewel software het gebruik\Nvan grafieken in media heeft bevorderd, Dialogue: 0,0:03:31.18,0:03:35.11,Default,,0000,0000,0000,,is het eveneens gemakkelijker geworden\Nom grafieken te misbruiken. Dialogue: 0,0:03:35.60,0:03:39.64,Default,,0000,0000,0000,,Dus als je weer eens een grafiek ziet,\Nvertrouw dan niet op de lijnen en curves. Dialogue: 0,0:03:39.64,0:03:40.88,Default,,0000,0000,0000,,Kijk naar de labels, Dialogue: 0,0:03:40.88,0:03:42.13,Default,,0000,0000,0000,,de getallen, Dialogue: 0,0:03:42.13,0:03:44.01,Default,,0000,0000,0000,,de schaalverdeling en de context, Dialogue: 0,0:03:44.01,0:03:46.56,Default,,0000,0000,0000,,en vraag je af wat ze\Nje willen laten geloven.