Dla mnie zaczęło się od muzyki gospel.

Grupa Afroamerykanek śpiewała

dla swoich dzieci chorujących na astmę

i dla sąsiadów chorujących na raka.

Dziwny widok:

te kobiety przed ogromnymi kominami,

z których leciał trujący dym.

Zwodnicza, biała strużka dymu
wyglądała niewinnie

ale nocą, pod osłoną ciemności,

wypuszczano go na serio
i wtedy był ciężki i czarny.

Te kobiety robiły coś interesującego

dla mnie, konserwatorki przyrody:

kampanię konserwacji przyrody 
zaczęły w swoim kościele.

Zwróciły się do znanych sobie tradycji:
muzyki gospel, Boga i pasji

i wypowiedziały wojnę rafinerii
w południowej Luizjanie,

w której nie zakładano filtrów na kominy,

i tę wojnę wygrały.

Emisje z kominów wreszcie uregulowano.

Idea wprowadzenia religii
do konserwacji przyrody

była mi do tej pory obca.

Już od kilku lat pracowałam wtedy
jako konserwatorka,

a to i tak była dla mnie nowość.

Sześć lat po tym wydarzeniu

znów przyjechałam do południowej Luizjany.

Księża rozdawali kupony na jedzenie

i kierowali prewencją samobójstw

dla rodzin rybaków, ofiar eksplozjii

platformy wiertniczej Deepwater Horizon.

To miało wielki wpływ na branżę 
i rodziny były w desperacji.

W tym kryzysowym momencie

zwrócili się do swoich tradycji i wiary

i do swoich przywódców religijnych.

Teraz tak.

Konserwacja przyrody to nie tylko 
obroże radiowe i obrączkowanie,

ani same ankiety i zbieranie danych.

Jeśli konserwacja ma się udać,

musi dotyczyć społeczności

która żyje w pobliżu problemu, 
fauny, środowiska,

która troszczy się o faunę jak o świętość.

Dotarło do mnie, że muszę iść 
do przywódców religijnych

i zacząć z nimi rozmawiać.

Wtedy poznałam wiele bóstw planety Ziemi.

W 2002 roku pojechałam do Mongolii,

jako członek ekipy 
pracującej nad projektem

konserwacji łowisk ryb.

Był to region koło granicy z Syberią,

zamieszkany przed nomadów,

którzy mieszkali nad brzegiem rzeki Üür.

Üür był także siedliskiem tajmienia,

ryby, która osiąga do 80 kg i 180 cm,

co przyciąga wędkarzy,

którzy przychodzą tam łapać 
i wypuszczać ryby latające.

Na ryby te czyhało wtedy wiele zagrożeń,

więc kusiło nas, 
by rozpocząć totalną akcję

przez zaangażowanie społeczne,

mieliśmy tam biologów 
pracujących w łowisku,

którzy znaczyli i śledzili ryby.

Ale ja chciałam z tą ekipą

pójść najpierw do rodzin 
i wysłuchać ich historii.

Na czym polega ich kultura,
co darzą szacunkiem?

Co jest dla nich wartością?

Dowiedziałam się kilku rzeczy.

Po pierwsze: Mongołowie 
pochodzą ze związku wilka i sarny.

Po drugie: w tej dolinie, dawno temu,

zły szaman terroryzował ludzi,

lecz z czasem nawrócił się na buddyzm,
podobnie jak reszta mieszkańców doliny.

I po trzecie: śmierć jednego tajmienia

równa się cierpieniom dusz 999 ludzi.

Na tym oparliśmy kampanię.

Właściwie poszliśmy okrężną drogą:

odbudowaliśmy buddyjską świątynię,

która stała się miejscem dialogu
dla buddyzmu i konserwacji,

zorganizowaliśmy darmowe
letnie kolonie dla dzieci,

gdzie uczyły się o problemach 
konserwacji przyrody,

o przepisach i naturze,

oraz o jakości wody i rybołówstwie.

Udało nam się zorganizować festiwale

wokół różnych lokalnych zwyczajów.

Tamtejsza populacja tajmienia

jest teraz na stabilnym poziomie.

Zaczęliśmy ten projekt w 2004 roku,

a teraz jest to jedyne miejsce na ziemi, 
które może się tym pochwalić.

Kiedy zaczęłam przyglądać się
religiom i kulturom,

zauważyłam, że każda wiara, każda kultura,

niesie przesłanie na temat 
ekologii, natury i jej wagi.

Na przykład, w Bhagawadgicie, 
świętym tekście hinduizmu,

pojawiają się słowa o tym,

że drogi jest ten, kto nie czyni krzywdy
innym żyjącym stworzeniom.

W sposób bardziej potępiający,

biblijna księga Apokalipsy mówi,

że Bóg zniszczy tego, 
który niszczy świat.

Wydało mi się to ciekawe

i naprawdę nadawało 
nowego znaczenia naszej pracy,

a praca z przywódcami duchowymi

była dla mnie wspaniałym 
nowym doświadczeniem,

Założyłam organizację 
"The Tributary Fund",

w której razem wygrzebujemy tradycje,

a raczej odkrywamy tradycje,

i wspieramy te, które cenią 
środowisko naturalne.

Próbujemy przywrócić tradycyjne zwyczaje

lub włączyć je do życia społeczności.

Przytoczę pewien przykład, kolejny krok:

znajdujemy tradycję, na przykład buddyzm,

gdzie wierzy się, że trzeba chronić 
wszystkie czujące stworzenia.

Sprowadziliśmy do USA
grupę buddyjskich mnichów.

Robimy to już od czterech lat.

Ta grupa spotkała się z badaczem manuli.

Manule to dzikie koty z Mongolii.

Koty usypiano, nakładano nadajniki 
i pobierano jajeczka.

Kiedy mnisi to zobaczyli, 
zaczęli żywo dyskutować.

Widać, że bardzo ich to poruszyło. Mówili:

"Pojmujemy, że tym stworzeniom 
dzieje się krzywda,

to nie może być przyjemne,

zwłaszcza pozyskiwanie jajeczek".

Badacze odpowiedzieli, że jajeczka 
są w zasadzie polisą na życie.

Jeśli zwierzęta zagrozi wymarcie, 
będziemy mieć ich materiał genetyczny.

"Myślimy, że badania są w porządku,

bo nie ma nic gorszego 
niż wyginięcie gatunku".

To naprawdę nadaje nam kierunek,

te wierzenia i tradycje,

znajdujemy ich coraz więcej
w Bhutanie, w Mongolii,

w USA współpracujemy 
z przedstawicielami wielu wyznań.

Nauka wyznacza granice 
konserwacji przyrody,

ale wierzenia i podania to ważny element
zaangażowania lokalnej społeczności.

Oba składniki są konieczne 
dla ochrony Ziemi.

Na szczęście mamy 
po swojej stronie wielu bogów.

Dziękuję.

(Brawa)