[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:09.71,0:00:12.68,Default,,0000,0000,0000,,Dla mnie zaczęło się od muzyki gospel. Dialogue: 0,0:00:12.68,0:00:16.84,Default,,0000,0000,0000,,Grupa Afroamerykanek śpiewała Dialogue: 0,0:00:16.84,0:00:19.47,Default,,0000,0000,0000,,dla swoich dzieci chorujących na astmę Dialogue: 0,0:00:19.47,0:00:23.54,Default,,0000,0000,0000,,i dla sąsiadów chorujących na raka. Dialogue: 0,0:00:23.54,0:00:25.37,Default,,0000,0000,0000,,Dziwny widok: Dialogue: 0,0:00:25.37,0:00:29.49,Default,,0000,0000,0000,,te kobiety przed ogromnymi kominami, Dialogue: 0,0:00:29.49,0:00:32.96,Default,,0000,0000,0000,,z których leciał trujący dym. Dialogue: 0,0:00:32.96,0:00:38.90,Default,,0000,0000,0000,,Zwodnicza, biała strużka dymu\Nwyglądała niewinnie Dialogue: 0,0:00:38.90,0:00:41.60,Default,,0000,0000,0000,,ale nocą, pod osłoną ciemności, Dialogue: 0,0:00:41.60,0:00:46.40,Default,,0000,0000,0000,,wypuszczano go na serio\Ni wtedy był ciężki i czarny. Dialogue: 0,0:00:46.40,0:00:48.38,Default,,0000,0000,0000,,Te kobiety robiły coś interesującego Dialogue: 0,0:00:48.38,0:00:50.71,Default,,0000,0000,0000,,dla mnie, konserwatorki przyrody: Dialogue: 0,0:00:50.71,0:00:55.83,Default,,0000,0000,0000,,kampanię konserwacji przyrody \Nzaczęły w swoim kościele. Dialogue: 0,0:00:55.83,0:01:02.28,Default,,0000,0000,0000,,Zwróciły się do znanych sobie tradycji:\Nmuzyki gospel, Boga i pasji Dialogue: 0,0:01:02.28,0:01:05.84,Default,,0000,0000,0000,,i wypowiedziały wojnę rafinerii\Nw południowej Luizjanie, Dialogue: 0,0:01:05.84,0:01:09.16,Default,,0000,0000,0000,,w której nie zakładano filtrów na kominy, Dialogue: 0,0:01:09.16,0:01:12.03,Default,,0000,0000,0000,,i tę wojnę wygrały. Dialogue: 0,0:01:12.03,0:01:15.82,Default,,0000,0000,0000,,Emisje z kominów wreszcie uregulowano. Dialogue: 0,0:01:15.82,0:01:20.05,Default,,0000,0000,0000,,Idea wprowadzenia religii\Ndo konserwacji przyrody Dialogue: 0,0:01:20.05,0:01:23.33,Default,,0000,0000,0000,,była mi do tej pory obca. Dialogue: 0,0:01:23.33,0:01:27.28,Default,,0000,0000,0000,,Już od kilku lat pracowałam wtedy\Njako konserwatorka, Dialogue: 0,0:01:27.28,0:01:29.99,Default,,0000,0000,0000,,a to i tak była dla mnie nowość. Dialogue: 0,0:01:29.99,0:01:33.22,Default,,0000,0000,0000,,Sześć lat po tym wydarzeniu Dialogue: 0,0:01:33.22,0:01:37.60,Default,,0000,0000,0000,,znów przyjechałam do południowej Luizjany. Dialogue: 0,0:01:37.60,0:01:42.20,Default,,0000,0000,0000,,Księża rozdawali kupony na jedzenie Dialogue: 0,0:01:42.20,0:01:46.25,Default,,0000,0000,0000,,i kierowali prewencją samobójstw Dialogue: 0,0:01:46.25,0:01:50.55,Default,,0000,0000,0000,,dla rodzin rybaków, ofiar eksplozjii Dialogue: 0,0:01:50.55,0:01:53.74,Default,,0000,0000,0000,,platformy wiertniczej Deepwater Horizon. Dialogue: 0,0:01:53.74,0:01:58.74,Default,,0000,0000,0000,,To miało wielki wpływ na branżę \Ni rodziny były w desperacji. Dialogue: 0,0:01:58.74,0:02:01.17,Default,,0000,0000,0000,,W tym kryzysowym momencie Dialogue: 0,0:02:01.17,0:02:04.96,Default,,0000,0000,0000,,zwrócili się do swoich tradycji i wiary Dialogue: 0,0:02:04.96,0:02:08.03,Default,,0000,0000,0000,,i do swoich przywódców religijnych. Dialogue: 0,0:02:08.03,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Teraz tak. Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:18.47,Default,,0000,0000,0000,,Konserwacja przyrody to nie tylko \Nobroże radiowe i obrączkowanie, Dialogue: 0,0:02:18.47,0:02:23.43,Default,,0000,0000,0000,,ani same ankiety i zbieranie danych. Dialogue: 0,0:02:23.43,0:02:26.31,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli konserwacja ma się udać, Dialogue: 0,0:02:26.31,0:02:28.62,Default,,0000,0000,0000,,musi dotyczyć społeczności Dialogue: 0,0:02:28.62,0:02:33.12,Default,,0000,0000,0000,,która żyje w pobliżu problemu, \Nfauny, środowiska, Dialogue: 0,0:02:33.12,0:02:38.12,Default,,0000,0000,0000,,która troszczy się o faunę jak o świętość. Dialogue: 0,0:02:38.12,0:02:41.57,Default,,0000,0000,0000,,Dotarło do mnie, że muszę iść \Ndo przywódców religijnych Dialogue: 0,0:02:41.57,0:02:43.43,Default,,0000,0000,0000,,i zacząć z nimi rozmawiać. Dialogue: 0,0:02:43.43,0:02:50.67,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy poznałam wiele bóstw planety Ziemi. Dialogue: 0,0:02:50.67,0:02:53.93,Default,,0000,0000,0000,,W 2002 roku pojechałam do Mongolii, Dialogue: 0,0:02:53.93,0:02:57.19,Default,,0000,0000,0000,,jako członek ekipy \Npracującej nad projektem\N Dialogue: 0,0:02:57.19,0:03:00.45,Default,,0000,0000,0000,,konserwacji łowisk ryb. Dialogue: 0,0:03:00.45,0:03:03.05,Default,,0000,0000,0000,,Był to region koło granicy z Syberią, Dialogue: 0,0:03:03.05,0:03:06.48,Default,,0000,0000,0000,,zamieszkany przed nomadów, Dialogue: 0,0:03:06.48,0:03:09.55,Default,,0000,0000,0000,,którzy mieszkali nad brzegiem rzeki Üür. Dialogue: 0,0:03:09.55,0:03:12.63,Default,,0000,0000,0000,,Üür był także siedliskiem tajmienia, Dialogue: 0,0:03:12.63,0:03:17.76,Default,,0000,0000,0000,,ryby, która osiąga do 80 kg i 180 cm, Dialogue: 0,0:03:17.76,0:03:19.61,Default,,0000,0000,0000,,co przyciąga wędkarzy, Dialogue: 0,0:03:19.61,0:03:22.59,Default,,0000,0000,0000,,którzy przychodzą tam łapać \Ni wypuszczać ryby latające. Dialogue: 0,0:03:22.59,0:03:25.28,Default,,0000,0000,0000,,Na ryby te czyhało wtedy wiele zagrożeń, Dialogue: 0,0:03:25.28,0:03:31.38,Default,,0000,0000,0000,,więc kusiło nas, \Nby rozpocząć totalną akcję Dialogue: 0,0:03:31.38,0:03:33.31,Default,,0000,0000,0000,,przez zaangażowanie społeczne, Dialogue: 0,0:03:33.31,0:03:35.85,Default,,0000,0000,0000,,mieliśmy tam biologów \Npracujących w łowisku, Dialogue: 0,0:03:35.85,0:03:39.98,Default,,0000,0000,0000,,którzy znaczyli i śledzili ryby. Dialogue: 0,0:03:39.98,0:03:42.92,Default,,0000,0000,0000,,Ale ja chciałam z tą ekipą Dialogue: 0,0:03:42.92,0:03:47.56,Default,,0000,0000,0000,,pójść najpierw do rodzin \Ni wysłuchać ich historii. Dialogue: 0,0:03:47.56,0:03:51.27,Default,,0000,0000,0000,,Na czym polega ich kultura,\Nco darzą szacunkiem? Dialogue: 0,0:03:51.27,0:03:53.32,Default,,0000,0000,0000,,Co jest dla nich wartością? Dialogue: 0,0:03:53.32,0:03:55.25,Default,,0000,0000,0000,,Dowiedziałam się kilku rzeczy. Dialogue: 0,0:03:55.25,0:04:02.41,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze: Mongołowie \Npochodzą ze związku wilka i sarny. Dialogue: 0,0:04:02.41,0:04:05.93,Default,,0000,0000,0000,,Po drugie: w tej dolinie, dawno temu, Dialogue: 0,0:04:05.93,0:04:08.91,Default,,0000,0000,0000,,zły szaman terroryzował ludzi, Dialogue: 0,0:04:08.91,0:04:13.83,Default,,0000,0000,0000,,lecz z czasem nawrócił się na buddyzm,\Npodobnie jak reszta mieszkańców doliny. Dialogue: 0,0:04:13.83,0:04:17.77,Default,,0000,0000,0000,,I po trzecie: śmierć jednego tajmienia Dialogue: 0,0:04:17.77,0:04:21.93,Default,,0000,0000,0000,,równa się cierpieniom dusz 999 ludzi. Dialogue: 0,0:04:21.93,0:04:25.03,Default,,0000,0000,0000,,Na tym oparliśmy kampanię. Dialogue: 0,0:04:25.03,0:04:27.62,Default,,0000,0000,0000,,Właściwie poszliśmy okrężną drogą: Dialogue: 0,0:04:27.62,0:04:30.32,Default,,0000,0000,0000,,odbudowaliśmy buddyjską świątynię, Dialogue: 0,0:04:30.32,0:04:35.14,Default,,0000,0000,0000,,która stała się miejscem dialogu\Ndla buddyzmu i konserwacji, Dialogue: 0,0:04:35.14,0:04:39.19,Default,,0000,0000,0000,,zorganizowaliśmy darmowe\Nletnie kolonie dla dzieci, Dialogue: 0,0:04:39.19,0:04:42.46,Default,,0000,0000,0000,,gdzie uczyły się o problemach \Nkonserwacji przyrody, Dialogue: 0,0:04:42.46,0:04:44.15,Default,,0000,0000,0000,,o przepisach i naturze, Dialogue: 0,0:04:44.15,0:04:49.41,Default,,0000,0000,0000,,oraz o jakości wody i rybołówstwie. Dialogue: 0,0:04:50.23,0:04:56.01,Default,,0000,0000,0000,,Udało nam się zorganizować festiwale Dialogue: 0,0:04:56.01,0:04:58.54,Default,,0000,0000,0000,,wokół różnych lokalnych zwyczajów. Dialogue: 0,0:04:58.54,0:05:01.82,Default,,0000,0000,0000,,Tamtejsza populacja tajmienia Dialogue: 0,0:05:01.82,0:05:04.01,Default,,0000,0000,0000,,jest teraz na stabilnym poziomie. Dialogue: 0,0:05:04.01,0:05:07.23,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęliśmy ten projekt w 2004 roku, Dialogue: 0,0:05:07.23,0:05:11.38,Default,,0000,0000,0000,,a teraz jest to jedyne miejsce na ziemi, \Nktóre może się tym pochwalić. Dialogue: 0,0:05:11.38,0:05:14.90,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy zaczęłam przyglądać się\Nreligiom i kulturom, Dialogue: 0,0:05:14.90,0:05:19.06,Default,,0000,0000,0000,,zauważyłam, że każda wiara, każda kultura, Dialogue: 0,0:05:19.06,0:05:23.11,Default,,0000,0000,0000,,niesie przesłanie na temat \Nekologii, natury i jej wagi. Dialogue: 0,0:05:23.11,0:05:26.59,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład, w Bhagawadgicie, \Nświętym tekście hinduizmu, Dialogue: 0,0:05:26.59,0:05:29.85,Default,,0000,0000,0000,,pojawiają się słowa o tym, Dialogue: 0,0:05:29.85,0:05:36.88,Default,,0000,0000,0000,,że drogi jest ten, kto nie czyni krzywdy\Ninnym żyjącym stworzeniom. Dialogue: 0,0:05:36.88,0:05:42.64,Default,,0000,0000,0000,,W sposób bardziej potępiający, Dialogue: 0,0:05:42.64,0:05:46.22,Default,,0000,0000,0000,,biblijna księga Apokalipsy mówi, Dialogue: 0,0:05:46.22,0:05:50.15,Default,,0000,0000,0000,,że Bóg zniszczy tego, \Nktóry niszczy świat. Dialogue: 0,0:05:50.15,0:05:51.90,Default,,0000,0000,0000,,Wydało mi się to ciekawe Dialogue: 0,0:05:51.90,0:05:55.19,Default,,0000,0000,0000,,i naprawdę nadawało \Nnowego znaczenia naszej pracy, Dialogue: 0,0:05:55.19,0:05:59.08,Default,,0000,0000,0000,,a praca z przywódcami duchowymi Dialogue: 0,0:05:59.08,0:06:01.64,Default,,0000,0000,0000,,była dla mnie wspaniałym \Nnowym doświadczeniem, Dialogue: 0,0:06:01.64,0:06:04.25,Default,,0000,0000,0000,,Założyłam organizację \N"The Tributary Fund", Dialogue: 0,0:06:04.25,0:06:07.60,Default,,0000,0000,0000,,w której razem wygrzebujemy tradycje, Dialogue: 0,0:06:07.60,0:06:09.100,Default,,0000,0000,0000,,a raczej odkrywamy tradycje, Dialogue: 0,0:06:09.100,0:06:14.11,Default,,0000,0000,0000,,i wspieramy te, które cenią \Nśrodowisko naturalne. Dialogue: 0,0:06:14.11,0:06:19.87,Default,,0000,0000,0000,,Próbujemy przywrócić tradycyjne zwyczaje Dialogue: 0,0:06:19.87,0:06:25.45,Default,,0000,0000,0000,,lub włączyć je do życia społeczności. Dialogue: 0,0:06:25.45,0:06:30.65,Default,,0000,0000,0000,,Przytoczę pewien przykład, kolejny krok: Dialogue: 0,0:06:30.65,0:06:33.75,Default,,0000,0000,0000,,znajdujemy tradycję, na przykład buddyzm, Dialogue: 0,0:06:33.75,0:06:38.56,Default,,0000,0000,0000,,gdzie wierzy się, że trzeba chronić \Nwszystkie czujące stworzenia. Dialogue: 0,0:06:38.56,0:06:41.09,Default,,0000,0000,0000,,Sprowadziliśmy do USA\Ngrupę buddyjskich mnichów. Dialogue: 0,0:06:41.09,0:06:43.37,Default,,0000,0000,0000,,Robimy to już od czterech lat. Dialogue: 0,0:06:43.37,0:06:48.38,Default,,0000,0000,0000,,Ta grupa spotkała się z badaczem manuli. Dialogue: 0,0:06:48.38,0:06:51.84,Default,,0000,0000,0000,,Manule to dzikie koty z Mongolii. Dialogue: 0,0:06:51.84,0:06:58.34,Default,,0000,0000,0000,,Koty usypiano, nakładano nadajniki \Ni pobierano jajeczka. Dialogue: 0,0:06:58.34,0:07:03.55,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy mnisi to zobaczyli, \Nzaczęli żywo dyskutować. Dialogue: 0,0:07:03.55,0:07:07.70,Default,,0000,0000,0000,,Widać, że bardzo ich to poruszyło. Mówili: Dialogue: 0,0:07:07.70,0:07:12.47,Default,,0000,0000,0000,,"Pojmujemy, że tym stworzeniom \Ndzieje się krzywda, Dialogue: 0,0:07:12.47,0:07:14.57,Default,,0000,0000,0000,,to nie może być przyjemne, Dialogue: 0,0:07:14.57,0:07:16.64,Default,,0000,0000,0000,,zwłaszcza pozyskiwanie jajeczek". Dialogue: 0,0:07:16.64,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Badacze odpowiedzieli, że jajeczka \Nsą w zasadzie polisą na życie. Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:26.75,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli zwierzęta zagrozi wymarcie, \Nbędziemy mieć ich materiał genetyczny. Dialogue: 0,0:07:26.75,0:07:29.22,Default,,0000,0000,0000,,"Myślimy, że badania są w porządku, Dialogue: 0,0:07:29.22,0:07:34.78,Default,,0000,0000,0000,,bo nie ma nic gorszego \Nniż wyginięcie gatunku". Dialogue: 0,0:07:34.78,0:07:37.36,Default,,0000,0000,0000,,To naprawdę nadaje nam kierunek, Dialogue: 0,0:07:37.36,0:07:42.42,Default,,0000,0000,0000,,te wierzenia i tradycje, Dialogue: 0,0:07:42.42,0:07:45.20,Default,,0000,0000,0000,,znajdujemy ich coraz więcej\Nw Bhutanie, w Mongolii, Dialogue: 0,0:07:45.20,0:07:49.38,Default,,0000,0000,0000,,w USA współpracujemy \Nz przedstawicielami wielu wyznań. Dialogue: 0,0:07:49.38,0:07:53.37,Default,,0000,0000,0000,,Nauka wyznacza granice \Nkonserwacji przyrody, Dialogue: 0,0:07:53.37,0:08:00.49,Default,,0000,0000,0000,,ale wierzenia i podania to ważny element\Nzaangażowania lokalnej społeczności. Dialogue: 0,0:08:00.49,0:08:04.55,Default,,0000,0000,0000,,Oba składniki są konieczne \Ndla ochrony Ziemi. Dialogue: 0,0:08:04.55,0:08:07.63,Default,,0000,0000,0000,,Na szczęście mamy \Npo swojej stronie wielu bogów. Dialogue: 0,0:08:07.63,0:08:08.91,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. Dialogue: 0,0:08:08.92,0:08:10.86,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)