[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.74,0:00:09.94,Default,,0000,0000,0000,,Bầu trời thành thị, nói thẳng ra \Nlà nhàm chán.
Dialogue: 0,0:00:09.94,0:00:12.99,Default,,0000,0000,0000,,Nhìn lên nền trời mờ ảo \Ngiữa các tòa nhà
Dialogue: 0,0:00:12.99,0:00:15.25,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể nhìn ra chòm Bắc Đẩu
Dialogue: 0,0:00:15.25,0:00:17.01,Default,,0000,0000,0000,,hoặc chùm Orion.
Dialogue: 0,0:00:17.01,0:00:18.13,Default,,0000,0000,0000,,Chờ đã!
Dialogue: 0,0:00:18.13,0:00:21.42,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn lên nền trời lần nữa\Nvà đưa ngón cái lên.
Dialogue: 0,0:00:21.42,0:00:24.06,Default,,0000,0000,0000,,Bạn nghĩ có bao nhiêu vì sao \Nnằm sau ngón tay mình ?
Dialogue: 0,0:00:24.06,0:00:26.60,Default,,0000,0000,0000,,10, 20? Đoán lại đi.
Dialogue: 0,0:00:26.60,0:00:29.30,Default,,0000,0000,0000,,Nếu nhìn lên phần trời \Ncỡ móng tay đó
Dialogue: 0,0:00:29.30,0:00:31.41,Default,,0000,0000,0000,,bằng kính viễn vọng Hubble,
Dialogue: 0,0:00:31.41,0:00:34.32,Default,,0000,0000,0000,,thay vì những điểm sáng,\Nbạn sẽ thấy những vệt sáng.
Dialogue: 0,0:00:34.32,0:00:35.87,Default,,0000,0000,0000,,Đó không chỉ là những ngôi sao.
Dialogue: 0,0:00:35.87,0:00:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Đó là các thiên hà,\Nnhư dải Ngân Hà của ta vậy.
Dialogue: 0,0:00:38.86,0:00:41.12,Default,,0000,0000,0000,,Tập hợp hàng tỉ ngôi sao,
Dialogue: 0,0:00:41.12,0:00:46.26,Default,,0000,0000,0000,,và hơn 1000 ngôi sao \Nẩn sau ngón tay bạn.
Dialogue: 0,0:00:46.26,0:00:49.59,Default,,0000,0000,0000,,Vũ trụ to lớn hơn \Ncái bạn thấy trong thành phố,
Dialogue: 0,0:00:49.59,0:00:53.94,Default,,0000,0000,0000,,lớn hơn cả bầu trời đầy sao \Nbạn thấy ở vùng đồng quê.
Dialogue: 0,0:00:53.94,0:00:57.78,Default,,0000,0000,0000,,Đây là vũ trụ dưới góc nhìn \Ncủa các nhà thiên văn học.
Dialogue: 0,0:00:57.78,0:01:03.26,Default,,0000,0000,0000,,có nhiều sao \Nhơn số hạt cát trên Trái Đất.
Dialogue: 0,0:01:03.26,0:01:05.11,Default,,0000,0000,0000,,Khi nhìn lên bầu trời,
Dialogue: 0,0:01:05.11,0:01:08.81,Default,,0000,0000,0000,,bạn đã tham gia vào môn khoa học \Ncổ xưa nhất trong lịch sử loài người.
Dialogue: 0,0:01:08.81,0:01:10.75,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu vũ trụ có trước cả
Dialogue: 0,0:01:10.75,0:01:14.84,Default,,0000,0000,0000,,hàng hải, nông nghiệp, \Nvà có lẽ cả ngôn ngữ.
Dialogue: 0,0:01:14.84,0:01:19.28,Default,,0000,0000,0000,,Khác với những môn khoa học khác,\Nthiên văn học thuần túy là quan sát.
Dialogue: 0,0:01:19.28,0:01:23.16,Default,,0000,0000,0000,,Ta không thể kiểm soát các thông số\Ntừ phòng thí nghiệm.
Dialogue: 0,0:01:23.16,0:01:26.15,Default,,0000,0000,0000,,Công nghệ tối tân có thể \Nđưa người lên Mặt Trăng
Dialogue: 0,0:01:26.15,0:01:29.15,Default,,0000,0000,0000,,và vệ tinh đến rìa Hệ Mặt trời.
Dialogue: 0,0:01:29.15,0:01:31.51,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng những khoảng cách này \Nlà quá nhỏ
Dialogue: 0,0:01:31.51,0:01:34.81,Default,,0000,0000,0000,,so với khoảng không bao la \Ngiữa các vì sao.
Dialogue: 0,0:01:34.81,0:01:37.77,Default,,0000,0000,0000,,Vậy làm sao ta biết về thiên hà khác\Nnhiều đến thế
Dialogue: 0,0:01:37.77,0:01:41.87,Default,,0000,0000,0000,,hợp phần cấu tạo, \Nsố lượng, vị trí chính xác của chúng?
Dialogue: 0,0:01:41.87,0:01:45.92,Default,,0000,0000,0000,,Hãy bắt đầu từ cái mà ta thấy trước tiên \Nkhi nhìn lên trời: những ngôi sao.
Dialogue: 0,0:01:45.92,0:01:49.16,Default,,0000,0000,0000,,Ta cố tìm hiểu tính chất của chúng.
Dialogue: 0,0:01:49.16,0:01:53.50,Default,,0000,0000,0000,,Cấu tạo từ gì? Nóng bao nhiêu? \NTo chừng nào? Bao nhiêu tuổi?
Dialogue: 0,0:01:53.50,0:01:55.66,Default,,0000,0000,0000,,Cách trái đất bao xa?
Dialogue: 0,0:01:55.66,0:01:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Tin hay không tùy bạn,
Dialogue: 0,0:01:57.14,0:02:02.22,Default,,0000,0000,0000,,ta có thể biết hết những điều này \Nchỉ từ ánh sáng của nó.
Dialogue: 0,0:02:02.22,0:02:07.11,Default,,0000,0000,0000,,Ta có thể phiên mã tín hiệu \Nbằng cách biến ánh sáng thành cầu vồng.
Dialogue: 0,0:02:07.11,0:02:08.86,Default,,0000,0000,0000,,Nhìn lên cầu vồng trên trời,
Dialogue: 0,0:02:08.86,0:02:11.01,Default,,0000,0000,0000,,bạn đang nhìn ánh sáng mặt trời
Dialogue: 0,0:02:11.01,0:02:14.31,Default,,0000,0000,0000,,được khúc xạ qua giọt nước \Ntrong không khí
Dialogue: 0,0:02:14.31,0:02:17.52,Default,,0000,0000,0000,,tạo ra các bước sóng lệch nhau.
Dialogue: 0,0:02:17.52,0:02:19.65,Default,,0000,0000,0000,,Khi tìm hiểu ánh sáng \Ntừ những vì sao
Dialogue: 0,0:02:19.65,0:02:23.68,Default,,0000,0000,0000,,ta tạo ra cầu vồng \Nkhông phải từ những giọt nước
Dialogue: 0,0:02:23.68,0:02:27.50,Default,,0000,0000,0000,,mà bằng các công cụ \Ntán sắc ánh sáng.
Dialogue: 0,0:02:27.50,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhìn áng sáng từ mặt trời,
Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.47,Default,,0000,0000,0000,,ta thấy điều kỳ lạ: \Nnhững vệt đen trong cầu vồng
Dialogue: 0,0:02:33.47,0:02:37.09,Default,,0000,0000,0000,,Những vệt này là dấu vết đặc trưng \Ncủa nguyên tử.
Dialogue: 0,0:02:37.09,0:02:42.09,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi loại nguyên tử hấp thụ \Nmột bước sóng khác nhau
Dialogue: 0,0:02:42.09,0:02:46.58,Default,,0000,0000,0000,,và hàm lượng hấp thụ dựa trên \Nsố lượng nguyên tử.
Dialogue: 0,0:02:46.58,0:02:50.60,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, qua quan sát lượng ánh sáng bị mất \Ntrên các bước sóng,
Dialogue: 0,0:02:50.60,0:02:53.91,Default,,0000,0000,0000,,ta biết được các nguyên tố \Ncó trong bầu khí quyển của Mặt trời
Dialogue: 0,0:02:53.91,0:02:56.47,Default,,0000,0000,0000,,và mật độ của chúng.
Dialogue: 0,0:02:56.47,0:02:59.77,Default,,0000,0000,0000,,Ý tưởng này có thể ứng dụng \Ncho các ngôi sao khác.
Dialogue: 0,0:02:59.77,0:03:02.28,Default,,0000,0000,0000,,Tạo ra cầu vồng,\Nquan sát xem cái gì mất đi,
Dialogue: 0,0:03:02.28,0:03:04.72,Default,,0000,0000,0000,,tìm ra nguyên tố bí ẩn
Dialogue: 0,0:03:04.72,0:03:08.35,Default,,0000,0000,0000,,Bingo! Giờ bạn biết \Nngôi sao làm từ gì rồi đấy.
Dialogue: 0,0:03:08.35,0:03:11.100,Default,,0000,0000,0000,,Nhưnh ta không bó hẹp \Nchỉ trong bước sóng.
Dialogue: 0,0:03:11.100,0:03:14.05,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu sóng vô tuyến.
Dialogue: 0,0:03:14.05,0:03:17.12,Default,,0000,0000,0000,,Nó có thể mang top Billboard 100 \Nvào trong xe hơi của bạn
Dialogue: 0,0:03:17.12,0:03:21.31,Default,,0000,0000,0000,,cũng có thể di chuyển \Ntự do trong không gian.
Dialogue: 0,0:03:21.31,0:03:23.03,Default,,0000,0000,0000,,Vì đã đi được xa,
Dialogue: 0,0:03:23.03,0:03:26.49,Default,,0000,0000,0000,,sóng vô tuyến kể ta biết \Nlịch sử xa xưa của vũ trụ
Dialogue: 0,0:03:26.49,0:03:30.46,Default,,0000,0000,0000,,chỉ vài ngàn năm \Nsau vụ nổ Big Bang.
Dialogue: 0,0:03:30.46,0:03:34.32,Default,,0000,0000,0000,,Ta cũng có thể nghiên cứu tia hồng ngoại\Nsinh ra từ các vật thể lạnh,
Dialogue: 0,0:03:34.32,0:03:37.04,Default,,0000,0000,0000,,như gas và mây bụi \Ntrong không gian
Dialogue: 0,0:03:37.04,0:03:42.20,Default,,0000,0000,0000,,và tia cực tím từ những ngôi sao trẻ \Nsinh ra trong đám mây đó.
Dialogue: 0,0:03:42.20,0:03:44.87,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu bước sóng \Nkhông chỉ cho ta
Dialogue: 0,0:03:44.87,0:03:47.24,Default,,0000,0000,0000,,bức tranh toàn cảnh hơn \Nvề từng vật thể
Dialogue: 0,0:03:47.24,0:03:49.94,Default,,0000,0000,0000,,và còn từng góc nhìn của vũ trụ.
Dialogue: 0,0:03:49.94,0:03:54.29,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế, các nhà thiên văn học \Nsử dụng nhiều loại kính khác nhau
Dialogue: 0,0:03:54.29,0:03:58.91,Default,,0000,0000,0000,,từ quang phổ của tia hồng ngoại, \Ntia cực tím đến tia X
Dialogue: 0,0:03:58.91,0:04:03.14,Default,,0000,0000,0000,,từ kính thiên văn vô tuyến \Nđến vệ tinh nhân tạo
Dialogue: 0,0:04:03.14,0:04:08.02,Default,,0000,0000,0000,,nhận diện ánh sáng bị chặn \Nbởi khí quyển Trái đất.
Dialogue: 0,0:04:08.02,0:04:09.97,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà thiên vản học không chỉ nhìn
Dialogue: 0,0:04:09.97,0:04:13.38,Default,,0000,0000,0000,,hàng tỉ ngôi sao thuộc hàng tỉ Thiên hà.
Dialogue: 0,0:04:13.38,0:04:17.22,Default,,0000,0000,0000,,mà còn nghe, cảm nhận chúng \Nbằng nhiều phương diện khác,
Dialogue: 0,0:04:17.22,0:04:19.76,Default,,0000,0000,0000,,mỗi phương diện - một câu chuyện.
Dialogue: 0,0:04:19.76,0:04:24.06,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tất cả đều bắt đầu từ ánh sáng\Ncả vô hình lẫn hữu hình.
Dialogue: 0,0:04:24.06,0:04:26.70,Default,,0000,0000,0000,,Muốn biết bí mật của vũ trụ ư?
Dialogue: 0,0:04:26.70,0:04:29.04,Default,,0000,0000,0000,,Chỉ việc đi theo ánh sáng.