[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.77,0:00:10.98,Default,,0000,0000,0000,,Nowotwór zwykle zaczyna się\Nod pojedynczego guza\N
Dialogue: 0,0:00:10.98,0:00:13.56,Default,,0000,0000,0000,,w określonym miejscu w ciele.
Dialogue: 0,0:00:13.56,0:00:15.42,Default,,0000,0000,0000,,Jeżeli guz nie zostanie usunięty,
Dialogue: 0,0:00:15.42,0:00:18.53,Default,,0000,0000,0000,,nowotwór może się rozprzestrzenić\Nna pobliskie narządy
Dialogue: 0,0:00:18.53,0:00:23.27,Default,,0000,0000,0000,,i do miejsc położonych dalej,\Nna przykład mózgu.
Dialogue: 0,0:00:23.27,0:00:25.61,Default,,0000,0000,0000,,Jak nowotwór się przemieszcza?
Dialogue: 0,0:00:25.61,0:00:29.80,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego niektóre organy atakuje częściej?
Dialogue: 0,0:00:29.80,0:00:34.54,Default,,0000,0000,0000,,Rozprzestrzenianie się raka\Nnazywamy przerzutami.
Dialogue: 0,0:00:34.54,0:00:37.56,Default,,0000,0000,0000,,Najpierw komórki rakowe z pierwotnego guza
Dialogue: 0,0:00:37.56,0:00:40.15,Default,,0000,0000,0000,,atakują pobliskie tkanki.
Dialogue: 0,0:00:40.15,0:00:41.72,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy komórki mnożą się
Dialogue: 0,0:00:41.72,0:00:45.80,Default,,0000,0000,0000,,i mogą się rozprzestrzeniać\Nna trzy następujące sposoby:
Dialogue: 0,0:00:45.80,0:00:49.66,Default,,0000,0000,0000,,miejscowo, węzłowo lub odlegle.
Dialogue: 0,0:00:49.66,0:00:54.100,Default,,0000,0000,0000,,Miejscowo, złośliwe komórki \Nwnikają w błony
Dialogue: 0,0:00:54.100,0:00:57.28,Default,,0000,0000,0000,,pokrywające jamy ciała.
Dialogue: 0,0:00:57.28,0:00:59.79,Default,,0000,0000,0000,,Te ściany to otrzewna,
Dialogue: 0,0:00:59.79,0:01:03.29,Default,,0000,0000,0000,,która rozdziela segmenty jamy.
Dialogue: 0,0:01:03.29,0:01:06.02,Default,,0000,0000,0000,,Przykładowo, złośliwe komórki raka jajnika
Dialogue: 0,0:01:06.02,0:01:09.71,Default,,0000,0000,0000,,rozsiewają się przez otrzewną,\Nktóra łączy jajnik z wątrobą,
Dialogue: 0,0:01:09.71,0:01:13.24,Default,,0000,0000,0000,,czego rezultatem jest rak wątroby.
Dialogue: 0,0:01:13.24,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Podczas przerzutu odległego\Nkomórki rakowe przenoszą się przez krew.
Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.84,Default,,0000,0000,0000,,Ponieważ naczynia krwionośne\Nwypełniają prawie całe ciało,
Dialogue: 0,0:01:21.84,0:01:26.48,Default,,0000,0000,0000,,złośliwe komórki mogą dotrzeć\Ndo odległych miejsc.
Dialogue: 0,0:01:26.48,0:01:30.95,Default,,0000,0000,0000,,Przerzut węzłowy jest wtedy,\Ngdy rak atakuje węzły limfatyczne
Dialogue: 0,0:01:30.95,0:01:35.26,Default,,0000,0000,0000,,i przemieszcza się nimi\Ndo innych części ciała.
Dialogue: 0,0:01:35.26,0:01:37.59,Default,,0000,0000,0000,,Naczynia limfatyczne\Notaczają wiele części ciała
Dialogue: 0,0:01:37.59,0:01:40.99,Default,,0000,0000,0000,,i są świetną drogą transportu nowotworu.
Dialogue: 0,0:01:40.99,0:01:44.89,Default,,0000,0000,0000,,Naczynia limfatyczne są połączone\Nz układem krwionośnym,
Dialogue: 0,0:01:44.89,0:01:48.70,Default,,0000,0000,0000,,więc złośliwe komórki mogą\Nrozprzestrzeniać przez krew.
Dialogue: 0,0:01:48.70,0:01:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Gdy komórki raka są w nowym miejscu,\Nzaczynają się namnażać
Dialogue: 0,0:01:52.80,0:01:56.71,Default,,0000,0000,0000,,formując małe guzy, czyli mikroprzerzuty.
Dialogue: 0,0:01:56.71,0:01:59.82,Default,,0000,0000,0000,,Dalej kształtują się z nich dojrzałe guzy,
Dialogue: 0,0:01:59.82,0:02:02.84,Default,,0000,0000,0000,,co zwieńcza proces przerzutu.
Dialogue: 0,0:02:02.84,0:02:06.98,Default,,0000,0000,0000,,Różne nowotwory przerzucają się\Ndo konkretnych miejsc.
Dialogue: 0,0:02:06.98,0:02:11.04,Default,,0000,0000,0000,,Przykładowo rak prostaty\Nczęsto przerzuca się do kości,
Dialogue: 0,0:02:11.04,0:02:14.43,Default,,0000,0000,0000,,a rak okrężnicy przerzuca się na wątrobę.
Dialogue: 0,0:02:14.43,0:02:17.89,Default,,0000,0000,0000,,Jest wiele teorii na temat migracji
Dialogue: 0,0:02:17.89,0:02:19.73,Default,,0000,0000,0000,,złośliwych komórek.
Dialogue: 0,0:02:19.73,0:02:23.07,Default,,0000,0000,0000,,Najbardziej znane są dwie,\Nsprzeczne ze sobą.
Dialogue: 0,0:02:23.07,0:02:25.04,Default,,0000,0000,0000,,Stephen Paget, angielski chirurg,
Dialogue: 0,0:02:25.04,0:02:28.71,Default,,0000,0000,0000,,opracował "teorię ziarna i ziemi".
Dialogue: 0,0:02:28.71,0:02:32.46,Default,,0000,0000,0000,,Według niej komórki nowotworowe łatwo giną
Dialogue: 0,0:02:32.46,0:02:34.38,Default,,0000,0000,0000,,w niesprzyjającym mikrośrodowisku,
Dialogue: 0,0:02:34.38,0:02:39.04,Default,,0000,0000,0000,,przerzucają więc tylko\Ndo miejsc o podobnych cechach.
Dialogue: 0,0:02:39.04,0:02:43.84,Default,,0000,0000,0000,,Profesor James Ewing, patolog\Nz Cornell University,
Dialogue: 0,0:02:43.84,0:02:46.07,Default,,0000,0000,0000,,podważył tę teorię.
Dialogue: 0,0:02:46.07,0:02:50.39,Default,,0000,0000,0000,,Według niego miejsce przerzutu\Nzależy od położenia
Dialogue: 0,0:02:50.39,0:02:55.55,Default,,0000,0000,0000,,naczyń limfatycznych i krwionośnych\Noplatających pierwotny guz.
Dialogue: 0,0:02:55.55,0:02:59.84,Default,,0000,0000,0000,,Pacjentom z guzem połączonym\Nnaczyniami prowadzącymi do płuc
Dialogue: 0,0:02:59.84,0:03:02.83,Default,,0000,0000,0000,,groziły przerzuty do płuc.
Dialogue: 0,0:03:02.83,0:03:06.69,Default,,0000,0000,0000,,Dziś wiemy, że wiele\Nw tym wszystkim prawdy.
Dialogue: 0,0:03:06.69,0:03:10.45,Default,,0000,0000,0000,,Jednak mechanizm przerzutu jest\Nznacznie bardziej skomplikowany
Dialogue: 0,0:03:10.45,0:03:12.81,Default,,0000,0000,0000,,niż obie teorie.
Dialogue: 0,0:03:12.81,0:03:15.07,Default,,0000,0000,0000,,Czynniki takie jak właściwości\Nkomórek rakowych,
Dialogue: 0,0:03:15.07,0:03:18.58,Default,,0000,0000,0000,,czy efektywność systemu\Nodpornościowego w ich zwalczaniu
Dialogue: 0,0:03:18.58,0:03:22.83,Default,,0000,0000,0000,,też grają rolę podczas przerzutów.
Dialogue: 0,0:03:22.83,0:03:28.10,Default,,0000,0000,0000,,Niestety nie znamy odpowiedzi\Nna wszystkie pytania na ich temat.
Dialogue: 0,0:03:28.10,0:03:30.88,Default,,0000,0000,0000,,Zrozumienie mechanizmu przerzutu
Dialogue: 0,0:03:30.88,0:03:34.21,Default,,0000,0000,0000,,jest kluczem do znalezienia\Nlekarstwa na raka.
Dialogue: 0,0:03:34.21,0:03:37.09,Default,,0000,0000,0000,,Badając czynniki genetyczne\Ni środowiskowe
Dialogue: 0,0:03:37.09,0:03:39.71,Default,,0000,0000,0000,,przyczyniające się do tego procesu,
Dialogue: 0,0:03:39.71,0:03:43.14,Default,,0000,0000,0000,,możemy określić, jak go powstrzymać.
Dialogue: 0,0:03:43.14,0:03:45.83,Default,,0000,0000,0000,,Wojna z rakiem to ciągłe zmagania.
Dialogue: 0,0:03:45.83,0:03:50.55,Default,,0000,0000,0000,,Naukowcy ciężko pracują\Nnad metodami zapobiegania przerzutom.
Dialogue: 0,0:03:50.55,0:03:53.24,Default,,0000,0000,0000,,Ostatnio zainteresowaniem\Ncieszy się immunoterapia,
Dialogue: 0,0:03:53.24,0:03:56.83,Default,,0000,0000,0000,,która wykorzystuje system immunologiczny
Dialogue: 0,0:03:56.83,0:03:59.51,Default,,0000,0000,0000,,do niszczenia migrujących komórek.
Dialogue: 0,0:03:59.51,0:04:01.23,Default,,0000,0000,0000,,Robi się to na różne sposoby,
Dialogue: 0,0:04:01.23,0:04:06.77,Default,,0000,0000,0000,,przykładowo ucząc komórki odpornościowe\Nrozpoznawać komórki rakowe zastrzykami.
Dialogue: 0,0:04:06.77,0:04:08.82,Default,,0000,0000,0000,,Wzrost i aktywność komórek odpornościowych
Dialogue: 0,0:04:08.82,0:04:12.91,Default,,0000,0000,0000,,można stymulować wstrzykiwaniem\Nsztucznych interleukin,
Dialogue: 0,0:04:12.91,0:04:16.86,Default,,0000,0000,0000,,substancji naturalnie wydzielanych\Nprzez komórki odpornościowe.
Dialogue: 0,0:04:16.86,0:04:19.72,Default,,0000,0000,0000,,Obie kuracje to jedynie\Nwierzchołek góry lodowej.
Dialogue: 0,0:04:19.72,0:04:23.74,Default,,0000,0000,0000,,Być może gdy rządy,\Nkorporacje i naukowcy połączą siły,
Dialogue: 0,0:04:23.74,0:04:27.64,Default,,0000,0000,0000,,uda się na zawsze pokonać przerzuty.