[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:04.86,Default,,0000,0000,0000,,"Đừng quên chế độ độc tài của bức tường...\Ncũng như tình yêu tự do làm nó sụp đổ..." Dialogue: 0,0:00:04.86,0:00:06.97,Default,,0000,0000,0000,,- Vô danh, Graffiti trên Bức tường Berlin Dialogue: 0,0:00:06.97,0:00:10.92,Default,,0000,0000,0000,,Sớm ngày 13 tháng 8 năm 1961 Dialogue: 0,0:00:10.92,0:00:14.82,Default,,0000,0000,0000,,Các công nhân xây dựng Đông Đức\Nđược canh chừng bởi lính và cảnh sát Dialogue: 0,0:00:14.82,0:00:19.72,Default,,0000,0000,0000,,bắt đầu chia cắt những con phố\Nvà dựng hàng rào khắp thành phố Berlin Dialogue: 0,0:00:19.72,0:00:21.56,Default,,0000,0000,0000,,và khu vực xung quanh. Dialogue: 0,0:00:21.56,0:00:25.68,Default,,0000,0000,0000,,Đêm đó đánh dấu một trong những\Nđường chia cắt bi thảm nhất lịch sử, Dialogue: 0,0:00:25.68,0:00:27.81,Default,,0000,0000,0000,,Bức tường Berlin Dialogue: 0,0:00:27.81,0:00:30.58,Default,,0000,0000,0000,,Việc xây dựng bức tường\Nđược tiếp tục trong thập kỷ kế tiếp Dialogue: 0,0:00:30.58,0:00:32.06,Default,,0000,0000,0000,,nó cắt qua những khu phố, Dialogue: 0,0:00:32.06,0:00:33.58,Default,,0000,0000,0000,,chia rẽ nhiều gia đình, Dialogue: 0,0:00:33.58,0:00:36.90,Default,,0000,0000,0000,,và chia cắt không chỉ nước Đức,\Nmà cả thế giới. Dialogue: 0,0:00:36.90,0:00:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Để hiểu tại sao xảy ra thời điểm này, Dialogue: 0,0:00:39.02,0:00:41.37,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta phải quay về\NChiến tranh Thế giới thứ hai Dialogue: 0,0:00:41.37,0:00:43.04,Default,,0000,0000,0000,,Mỹ, Anh và Pháp Dialogue: 0,0:00:43.04,0:00:47.45,Default,,0000,0000,0000,,tham gia thế chiến với Liên Xô\Nchống lại phe Trục. Dialogue: 0,0:00:47.45,0:00:49.03,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi họ đánh bại phát xít Đức, Dialogue: 0,0:00:49.03,0:00:52.74,Default,,0000,0000,0000,,mỗi quốc gia thắng trận\Nchiếm một phần lãnh thổ quốc gia. Dialogue: 0,0:00:52.74,0:00:55.01,Default,,0000,0000,0000,,Việc chia cắt vốn chỉ là tạm thời Dialogue: 0,0:00:55.01,0:00:57.85,Default,,0000,0000,0000,,nhưng những cựu đồng minh\Nlại xung đột với nhau Dialogue: 0,0:00:57.85,0:01:00.55,Default,,0000,0000,0000,,về tầm nhìn của họ\Ncho châu Âu thời hậu chiến. Dialogue: 0,0:01:00.55,0:01:03.25,Default,,0000,0000,0000,,trong khi phương Tây ủng hộ\Nkinh tế thị trường tự do , Dialogue: 0,0:01:03.25,0:01:07.51,Default,,0000,0000,0000,,thì Liên Xô tìm cách cô lập mình\Ncùng với các quốc gia cộng sản, Dialogue: 0,0:01:07.51,0:01:10.28,Default,,0000,0000,0000,,trong đó có cả nước Đức suy yếu. Dialogue: 0,0:01:10.28,0:01:11.100,Default,,0000,0000,0000,,Vì mối quan hệ giữa các nước xấu đi, Dialogue: 0,0:01:11.100,0:01:15.30,Default,,0000,0000,0000,,Cộng hòa liên bang Đức\Nđược thành lập ở phía Tây Dialogue: 0,0:01:15.30,0:01:20.31,Default,,0000,0000,0000,,trong khi Liên Xô thành lập\NCộng hòa dân chủ Đức ở phía Đông. Dialogue: 0,0:01:20.31,0:01:23.85,Default,,0000,0000,0000,,Các nước theo Liên Xô hạn chế thương mại\Nvới phương Tây và các phong trào, Dialogue: 0,0:01:23.85,0:01:27.31,Default,,0000,0000,0000,,nên hình thành một đường biên giới\Nvô hình mà vững chắc. Dialogue: 0,0:01:27.31,0:01:29.87,Default,,0000,0000,0000,,Nó còn được gọi là Bức màn sắt. Dialogue: 0,0:01:29.87,0:01:34.56,Default,,0000,0000,0000,,Ở thủ đô Berlin cũ của Đức,\Nmọi thứ rất phức tạp. Dialogue: 0,0:01:34.56,0:01:38.64,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù cả thành phố nằm trong\Nvùng lãnh thổ của Đông Đức, Dialogue: 0,0:01:38.64,0:01:42.92,Default,,0000,0000,0000,,các nước thỏa thuận\Nquản lý chung thành phố sau chiến tranh Dialogue: 0,0:01:42.92,0:01:46.72,Default,,0000,0000,0000,,Mỹ, Anh và Pháp thành lập một vùng dân chủ Dialogue: 0,0:01:46.72,0:01:49.23,Default,,0000,0000,0000,,ở những quận phía Tây Berlin. Dialogue: 0,0:01:49.23,0:01:52.59,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi người dân Đông Đức\Nbị cấm rời khỏi đất nước, Dialogue: 0,0:01:52.59,0:01:55.70,Default,,0000,0000,0000,,ở Berlin việc này lại rất dễ dàng, Dialogue: 0,0:01:55.70,0:01:57.96,Default,,0000,0000,0000,,chỉ cần đi bộ, hoặc tàu điện,\Nxe hơi hay xe bus Dialogue: 0,0:01:57.96,0:01:59.48,Default,,0000,0000,0000,,để đến phía Tây, Dialogue: 0,0:01:59.48,0:02:02.63,Default,,0000,0000,0000,,sau đó đi đến Tây Đức và xa hơn. Dialogue: 0,0:02:02.63,0:02:06.63,Default,,0000,0000,0000,,Biên giới mở này tạo nên một vấn đề\Nvới lãnh đạo Đông Đức. Dialogue: 0,0:02:06.63,0:02:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Họ ra tuyên bố đại diện cho\Nchế độ Cộng sản chống lại Hitler Dialogue: 0,0:02:10.66,0:02:14.76,Default,,0000,0000,0000,,và miêu tả Tây Đức là\Nnơi tiếp nối của chủ nghĩa phát xít. Dialogue: 0,0:02:14.76,0:02:18.87,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi Mỹ và đồng minh\Nđổ tiền để tái xây dựng Tây Đức Dialogue: 0,0:02:18.87,0:02:23.49,Default,,0000,0000,0000,,thì Liên Xô lấy tài nguyên ở phía Đông\Nxem như bồi thường chiến tranh, Dialogue: 0,0:02:23.49,0:02:27.41,Default,,0000,0000,0000,,làm cho nền kinh tế trở nên yếu kém Dialogue: 0,0:02:27.41,0:02:31.13,Default,,0000,0000,0000,,Cuộc sống của Đông Đức được trông coi\Ncẩn trọng bởi bộ quốc phòng Dialogue: 0,0:02:31.13,0:02:35.28,Default,,0000,0000,0000,,cảnh sát bí mật nghe lén\Nvà theo dõi người dân Dialogue: 0,0:02:35.28,0:02:37.87,Default,,0000,0000,0000,,vì bất kỳ điểm khả nghi hay bất trung nào. Dialogue: 0,0:02:37.87,0:02:40.72,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi phí Đông miễn phí\Nchăm sóc sức khỏe và y tế, Dialogue: 0,0:02:40.72,0:02:42.84,Default,,0000,0000,0000,,thì phía Tây tăng trưởng về lương bổng Dialogue: 0,0:02:42.84,0:02:44.52,Default,,0000,0000,0000,,tiêu thụ hàng hóa nhiều hơn, Dialogue: 0,0:02:44.52,0:02:46.65,Default,,0000,0000,0000,,và đời sống cá nhân được tự do hơn. Dialogue: 0,0:02:46.65,0:02:52.66,Default,,0000,0000,0000,,Năm 1961, khoảng 3,5 triệu người,\Ntức 20% người dân Đông Đức Dialogue: 0,0:02:52.66,0:02:56.32,Default,,0000,0000,0000,,đã rời đi, bao gồm cả\Nnhững chuyên gia trẻ tuổi. Dialogue: 0,0:02:56.32,0:02:57.83,Default,,0000,0000,0000,,Để không bị tổn thất nhiều hơn, Dialogue: 0,0:02:57.83,0:03:02.92,Default,,0000,0000,0000,,Đông Đức quyết định đóng cửa biên giới,\Nđó là lúc Bức tường Berlin hình thành. Dialogue: 0,0:03:02.92,0:03:05.43,Default,,0000,0000,0000,,Dài 43 kilomet xuyên qua Berlin Dialogue: 0,0:03:05.43,0:03:08.12,Default,,0000,0000,0000,,và hơn 112 kilomet xung quanh Đông Đức, Dialogue: 0,0:03:08.12,0:03:12.10,Default,,0000,0000,0000,,rào cản ban đầu\Ngồm hàng rào và dây thép gai. Dialogue: 0,0:03:12.10,0:03:14.92,Default,,0000,0000,0000,,Một số người Berlin trốn\Nbằng cách nhảy qua hàng rào Dialogue: 0,0:03:14.92,0:03:16.72,Default,,0000,0000,0000,,hoặc qua cửa sổ, Dialogue: 0,0:03:16.72,0:03:20.06,Default,,0000,0000,0000,,nhưng vì bức tường ngày càng mở rộng,\Nviệc này trở nên khó khăn hơn. Dialogue: 0,0:03:20.06,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Năm 1965, rào cản dài 106 kilomet\Nvà cao 3,6 mét bằng bê tông được củng cố Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:30.50,Default,,0000,0000,0000,,chặn phía trên bằng ống nhẵn\Nđể ngăn việc leo qua. Dialogue: 0,0:03:30.50,0:03:34.18,Default,,0000,0000,0000,,Qua nhiều năm tiếp theo,\Nbức tường được củng cố bởi dây thép gai, Dialogue: 0,0:03:34.18,0:03:35.20,Default,,0000,0000,0000,,chó bảo vệ, Dialogue: 0,0:03:35.20,0:03:36.87,Default,,0000,0000,0000,,và cả dây mìn, Dialogue: 0,0:03:36.87,0:03:40.71,Default,,0000,0000,0000,,cùng với 302 tháp canh và 20 hầm trú ẩn. Dialogue: 0,0:03:40.71,0:03:46.18,Default,,0000,0000,0000,,Một hàng rào song song rộng 100 mét\Nđược gọi là dải đất chết. Dialogue: 0,0:03:46.18,0:03:50.24,Default,,0000,0000,0000,,Ở đó, các tòa nhà bị phá hủy\Nvà đất được phủ cát Dialogue: 0,0:03:50.24,0:03:53.80,Default,,0000,0000,0000,,để tầm nhìn của hàng trăm lính canh\Nđược rõ hơn Dialogue: 0,0:03:53.80,0:03:57.13,Default,,0000,0000,0000,,để bắn bất kỳ ai cố vượt qua. Dialogue: 0,0:03:57.13,0:04:03.19,Default,,0000,0000,0000,,Dù vậy, theo thống kê, gần 5000 người\Nđã bỏ trốn thành công khỏi Đông Đức Dialogue: 0,0:04:03.19,0:04:06.51,Default,,0000,0000,0000,,từ năm 1961 đến 1989. Dialogue: 0,0:04:06.51,0:04:10.19,Default,,0000,0000,0000,,Một số nhà ngoại giao hoặc vận động viên\Ntrốn khi đang ở nước ngoài, Dialogue: 0,0:04:10.19,0:04:13.37,Default,,0000,0000,0000,,nhưng những người khác\Nlà dân thường thì đào hầm, Dialogue: 0,0:04:13.37,0:04:15.05,Default,,0000,0000,0000,,bơi qua các kênh, Dialogue: 0,0:04:15.05,0:04:16.88,Default,,0000,0000,0000,,bay bằng khinh khí cầu, Dialogue: 0,0:04:16.88,0:04:21.17,Default,,0000,0000,0000,,hoặc thậm chí tông bức tường\Nbằng xe tăng cướp được. Dialogue: 0,0:04:21.17,0:04:22.49,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên nguy cơ rất cao. Dialogue: 0,0:04:22.49,0:04:26.25,Default,,0000,0000,0000,,Hơn 138 người chết khi cố trốn thoát. Dialogue: 0,0:04:26.25,0:04:30.96,Default,,0000,0000,0000,,Vài lần người Tây Đức chứng kiến\Nnhưng không thể giúp họ. Dialogue: 0,0:04:30.96,0:04:35.92,Default,,0000,0000,0000,,Bức tường ổn định kinh tế Đông Đức\Nbằng cách ngăn chặn người lao động rời đi, Dialogue: 0,0:04:35.92,0:04:38.01,Default,,0000,0000,0000,,nhưng lại phá huỷ danh tiếng, Dialogue: 0,0:04:38.01,0:04:41.95,Default,,0000,0000,0000,,trở thành biểu tượng của sự đàn áp\Ncủa Chủ nghĩa Cộng sản. Dialogue: 0,0:04:41.95,0:04:44.09,Default,,0000,0000,0000,,Như một phần hòa giải với miền Đông, Dialogue: 0,0:04:44.09,0:04:49.22,Default,,0000,0000,0000,,Hiệp ước cơ bản năm 1972\Ncông nhận Đông Đức là một quốc gia Dialogue: 0,0:04:49.22,0:04:53.81,Default,,0000,0000,0000,,trong khi Tây Đức vẫn giữ hi vọng\Nđược thống nhất toàn vẹn. Dialogue: 0,0:04:53.81,0:04:56.98,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù phía Đông dần dần\Ncho phép thăm gia đình, Dialogue: 0,0:04:56.98,0:05:00.58,Default,,0000,0000,0000,,nhưng họ vẫn cố ngăn cản\Nmọi người thực hiện quyền lợi này Dialogue: 0,0:05:00.58,0:05:04.61,Default,,0000,0000,0000,,với quy trình hành chính khó khăn\Nvà chi phí cao. Dialogue: 0,0:05:04.61,0:05:08.06,Default,,0000,0000,0000,,Dù vậy, họ vẫn bị choáng với số đơn nộp. Dialogue: 0,0:05:08.06,0:05:09.79,Default,,0000,0000,0000,,Vào cuối năm 1980 Dialogue: 0,0:05:09.79,0:05:12.74,Default,,0000,0000,0000,,Sự tự do hóa của các khối phía Đông Dialogue: 0,0:05:12.74,0:05:17.48,Default,,0000,0000,0000,,đã gây ra các cuộc biểu tình\Nđòi tự do đi lại và dân chủ. Dialogue: 0,0:05:17.48,0:05:20.08,Default,,0000,0000,0000,,Chiều tối ngày 9 tháng 11 năm 1989, Dialogue: 0,0:05:20.08,0:05:25.45,Default,,0000,0000,0000,,Đông Đức cố gắng xoa dịu bằng cách\Ncho việc cấp phép tự do đi lại dễ hơn. Dialogue: 0,0:05:25.45,0:05:28.50,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thông báo đó\Nkhiến hàng ngàn người Berlin Dialogue: 0,0:05:28.50,0:05:31.20,Default,,0000,0000,0000,,đến biên giới nơi bức tường, Dialogue: 0,0:05:31.20,0:05:35.24,Default,,0000,0000,0000,,và gây áp lực cho bảo vệ\Nđể mở cổng ngay lập tức. Dialogue: 0,0:05:35.24,0:05:37.69,Default,,0000,0000,0000,,Vui mừng vì dòng người đổ vào Tây Berlin Dialogue: 0,0:05:37.69,0:05:41.36,Default,,0000,0000,0000,,người dân hai bên nhảy múa trên nóc tường. Dialogue: 0,0:05:41.36,0:05:45.37,Default,,0000,0000,0000,,và những người khác phá hủy bức tường\Nbằng tất cả những công cụ họ tìm được. Dialogue: 0,0:05:45.37,0:05:48.23,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù đội biên phòng\Nlúc đầu cố gắng giữ trật tự, Dialogue: 0,0:05:48.23,0:05:52.97,Default,,0000,0000,0000,,nhưng có thể thấy những năm tháng chia cắt\Nđã đến lúc chấm dứt. Dialogue: 0,0:05:52.97,0:05:58.33,Default,,0000,0000,0000,,Sau bốn thập kỷ, nước Đức\Nhoàn toàn thống nhất vào năm 1990. Dialogue: 0,0:05:58.33,0:06:01.42,Default,,0000,0000,0000,,Và Liên Xô đã sụp đổ không lâu sau đó. Dialogue: 0,0:06:01.42,0:06:04.27,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, một phần bức tường\Nvẫn được giữ để nhắc nhở Dialogue: 0,0:06:04.27,0:06:07.35,Default,,0000,0000,0000,,rằng bất kỳ rào cản nào\Nxây lên để ngăn cản tự do, Dialogue: 0,0:06:07.35,0:06:09.47,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta đều có thể phá hủy nó.