Bạn có thể chưa bao giờ nghe tới Kenema, ở Sierrra Leone hay Arua, ở Nigeria. Tôi biết đó là hai trong những nơi phi thường nhất trên trái đất. Tại nhiều bệnh viện ở đó, có một nhóm y tá, bác sĩ và nhà khoa học đang thầm lặng chiến đấu với mối đe doạ chết người nhất của nhân loại trong nhiều năm: virut Lassa Virut Lassa có nhiều điểm giống Ebola. Nó có thể gây sốt cao và thường đưa đến tử vong. Nhưng những con người này, họ thử thách cuộc sống mình hằng ngày để bảo vệ những người khác trong nhóm, và khi làm vậy, cũng bảo vệ chúng ta. Nhưng một trong những điều kì diệu nhất tôi học từ họ trong chuyến viếng thăm đầu tiên cách đây nhiều năm là việc họ bắt đầu mỗi buổi sáng-- những ngày kỳ diệu thử thách ở chiến tuyến đầu - bằng việc ca hát- Họ tụ lại với nhau, và họ thể hiện sự vui sướng của họ. Họ bày tỏ tâm tư của mình. Và trong nhiều năm, từ năm này sang năm khác lúc tôi thăm họ hay họ thăm tôi, Tôi cùng họp với họ và tôi hát và chúng tôi viết và chúng tôi thích điều đó, vì điều đó nhắc rằng ngoài việc cùng nhau theo đuổi khoa học, chúng tôi còn gắn kết với nhau bằng tình người. Và dĩ nhiên, bạn có thể thấy là, điều này trở nên cực kỳ quan trọng, thậm chí thiết yếu, khi mọi việc bắt đầu thay đổi. Thay đổi lớn xảy ra vào tháng ba 2014, khi dịch Ebola bùng phát ở Guinea. Đây là dịch đầu tiên ở Tây Phi, gần biên giới Sierra Leone và Liberia Nó rất đáng sợ, đáng sợ với tất cả chúng tôi. Chúng tôi có lúc cảm thấy hoài nghi là Lassa và Ebola phát tán rộng hơn chúng tôi nghĩ một ngày nào đó nó có thể lan đến Kenema. Vì vậy các thành viên nhóm chúng tôi lập tức đi gia nhập với T.S Hummar Khan và nhóm của ông ở đó, chúng tôi lập nơi chẩn đoán để có thể lấy xét nghiệm phân tử nhạy cảm để xác nhận Ebola liệu nó vượt biên giới và vào Sierra Leone không. Chúng tôi lập ra loại khả năng virut Lassa xâm nhập, chúng tôi biết cách làm, nhóm làm việc rất xuất sắc. Chúng tôi chỉ phải đưa họ công cụ và địa điểm nghiên cứu Ebola. Không may, ngày đó lại đến. Vào ngày 23/3/2014, một phụ nữ nhập khoa sản ở bệnh viện và nhóm làm việc lấy xét nghiệm phân tử quan trọng này và họ xác nhận ca Ebola đầu tiên ở Sierra Leone. Đây là việc làm phi thường đã xảy ra. Họ có thể chẩn đoán ngay lập tức, và chữa trị cho bệnh nhân an toàn và bắt đầu công việc lần dấu vết tìm hiểu nguyên nhân. Việc này có thể ngăn chặn vài thứ. Nhưng tại thời điểm đó, dịch bệnh đã lan tràn trong nhiều tháng. Với hàng trăm ca, nó đã lấn át tất cả những bệnh dịch trước đó. Nó đến Sierra Leone không phải chỉ một ca, mà là một làn sóng. Chúng tôi phải làm việc với cộng đồng quốc tế, với Bộ Y tế, với Kenema, để bắt đầu chữa các ca bệnh, khi tuần kế tiếp đến 31 ca, rồi 92 ca, rồi 147 ca tất cả đến từ Kenema, một trong những nơi ở Sierra Leone có thể chống chọi với dịch bệnh. Chúng tôi làm việc liên tục cố gắng làm mọi thứ có thể cố gắng giúp từng người, cố gắng thu hút sự quan tâm, chúng tôi cũng làm một việc đơn giản. Từ mẫu xét nghiệm mà chúng tôi lấy từ máu của bệnh nhân có Ebola, chúng tôi có thể bỏ đi, dĩ nhiên, Việc khác chúng tôi có thể làm, là bỏ hoá chất vào đó để vô hiệu hoá nó, bỏ nó vào trong một cái hộp rồi gửi đi bằng đường biển, đó là điều chúng tôi làm Chúng tôi gửi đến Boston nơi công sự tôi làm. Chúng tôi làm việc liên tục theo ca, ngày này qua ngày khác. và chúng tôi nhanh chóng phát triển ra 99 loại gen của virut Ebola. Đây là sơ đồ về gen của virut. Tất cả chúng ta đều có. Nó cho chúng ta biết mọi thứ tạo ra ta, nó nói lên rất nhiều điều. Kết quả của công trình này đơn giản nhưng nhiều ý nghĩa. Ta có thể thật sự lấy 99 loại virut khác nhau này, nhìn và so sánh, chúng tôi có thể thấy khi so sánh ba loại gen mà đã được công bố trước đó ở Guinea, chúng tôi có thể chứng tỏ dịch bệnh đã xuất hiện ở Guinea nhiều tháng trước, trước khi lây sang con người, và từ đó truyền từ người này sang người khác. Bây giờ, điều cực kỳ quan trọng khi nào bạn cố tìm ra cách ngăn ngừa, thì điều quan trọng là truy tìm dấu vết. Chúng tôi cũng nhận ra rằng khi virut chuyển từ người sang người khác, nó bị đột biến. Và mỗi một đột biến này rất quan trọng, bởi vì chẩn đoán, vắc xin, trị liệu dùng tới, đều cơ bản dựa vào chuỗi gen hình thành nên nó. Vì vậy những chuyên gia sức khoẻ toàn cầu cần phải đối phó phải phát triển, để hiệu chỉnh lại mọi thứ mà họ đang làm. Nhưng cách khoa học vận hành, vị trí mà tôi đang ở khi đó, là, tôi có dữ liệu, có lẽ tôi phải làm việc một mình trong nhiều tháng, phân tích dữ liệu cẩn thận, từ từ, công bố kết quả, trao đổi qua lại nhiều lần, và cuối cùng khi công trình hoàn thiện, số liệu sẽ được công bố. Đó là thực trạng hiện nay. Vâng, đó không phải là cách làm lúc đó phải không? Có nhiều đồng đội ở tiền tuyến và rõ ràng rằng điều chúng tôi cần là sự giúp đỡ, rất nhiều giúp đỡ. Điều đầu tiên chúng tôi làm là ngay khi chuỗi gen ra khỏi máy, chúng tôi công bố trên mạng. Chúng tôi công bố với toàn thế giới và nói "Giúp chúng tôi" Và sự giúp đỡ đến. Trước khi hiểu được nó, nhiều người trên toàn thế giới lạc với chúng tôi, ngạc nhiên khi thấy dữ liệu xuất hiện và công bố. Nhiều người theo dõi vrut nhiều nhất thế giới bất ngờ trở thành thành viên nhóm chúng tôi. Chúng tôi làm việc cùng nhau theo cách ảo này, chia sẻ, điện thoại thường xuyên, trao đổi thông tin, cố gắng theo dõi virut từng phút một, để tìm cách ngăn chặn nó. Có rất nhiều cách mà chúng ta có thể hình thành nhóm như vậy. Mọi người đặc biệt khi dịch bệnh bùng phát trên toàn cầu, liên lạc nhau để học hỏi, tham gia, thực hiện. Mọi người muốn đóng góp một phần. Lượng sức người đó thật ngoài sức tưởng tượng, và internet nối kết chúng tôi lại. Và bạn có thể tưởng tượng được không thay vì sợ hãi nhau, chúng tôi chỉ nói, " hãy làm cái này. Hãy cùng làm và làm điều đó." Nhưng vấn đề là dữ liệu tất cả chúng tôi đang áp dụng, Thông tin trên mạng quá hạn chế với những gì chúng tôi cần làm. Nhiều cơ hội bị bỏ lỡ. Nên lúc đầu của trận dịch ở Kenema, chúng tôi có 106 bệnh án lâm sàng của bệnh nhân, có lần chúng tôi công bố trên toàn thế giới. Trong phòng thí nghiệm, chúng tôi dùng 106 bệnh án bạn có thể tiếp cận để lập cho máy tính đoán được tiến triển của bệnh nhân Ebola chính xác gần 100 phần trăm. Chúng tôi làm một ứng dụng để công bố lên mạng, cho người làm công tác y tế trong lĩnh vực này. Nhưng với 106 thì chưa nhiều để phê chuẩn ứng dụng. Vì vậy chúng tôi chờ cho có nhiều dữ liệu rồi công bố, nhưng dữ liệu vẫn chưa đến. Chúng tôi chờ và chờ, loay hoay một mình hơn là cùng nhau làm việc. Chúng tôi không thể chấp nhận điều đó được. Đúng không? Tất cả chúng ta không thể chấp nhận điều đó được. Sự sống đang gặp nguy hiểm. Và thực tế, nhiều người mất mạng, nhiều nhân viên y tế, có cả đồng nghiệp thân yêu của tôi, năm người: Mbalu Fonne, Alex Moigboi, TS Humarr Khan, Alice Kovoma và Mohamed Fullah. Đây chỉ là năm trong số nhiều nhân viên y tế ở Kenema và ngoài vùng đó đã hy sinh khi thế giới chờ đợi và khi chúng tôi đang làm việc, thầm lặng và riêng lẻ. Ebola, như tất cả hiểm nguy khác, nó được nhóm thêm bởi bất tín, lạc hướng và chia rẽ. Khi chúng ta xây rào ngăn cách nhau và chúng ta lại đánh với nhau, virut tung hoành. Không như mối đe doạ nhân loại khác, Ebola là một nơi chúng ta đều thật sự giống nhau. Chúng tôi cùng nhau chiến đấu. Ebola ngấp nghé trước cửa nhà và có thể vào nhà ta. Và ở nơi này với cùng một tổn thương, cùng sức mạnh, cùng nỗi sợ, cùng hy vọng, Tôi mong rằng chúng ta cùng làm việc chung với niềm vui. Một sinh viên cao học của tôi đọc cuốn sách về Sierra Leone, và cô khám phá ra chữ "Kenema," nơi có bệnh viện và thành phố chúng tôi làm việc ở Sierra Leone, được đặt tên sau từ Mende có nghĩa là "trong sáng như dòng sông, trong suốt và mở rộng cho mọi người nhìn," Đó là tâm niệm của chúng tôi, dù không biết, chúng tôi luôn cảm nhận được, rằng để tôn vinh người nào đó ở Kenema nơi chúng tôi làm việc, chúng tôi phải làm việc công khai, phải chia sẻ và phải cùng làm. Chúng ta phải làm thế. Chúng tôi phải yêu cầu bản thân và mọi người làm điều đó phải công khai với nhau khi một dịch bệnh xuất hiện, để cùng chống chọi cuộc chiến này. Vì đây không phải là dịch bệnh Ebola đầu tiên, cũng không phải là cuối cùng, có nhiều những con siêu vi đang nằm chờ ở ngoài kia, như virút Lassa và loại khác. Và bệnh dịch xảy ra lần tới, nó có thể bùng phát ở một thành phố hàng triệu người. Nó có thể là cái gì đó truyền trong không khí. Thậm chí có thể bị phát tán một cách cố ý. Điều đó thật đáng sợ, tôi hiểu, nhưng tôi cũng biết, kinh nghiệm này cho chúng tôi biết, chúng ta có công nghệ và có khả năng để chiến thắng nó, để chiến thắng và cao tay hơn những con virut. Chúng ta chỉ có thể làm được nếu cùng nhau làm và làm với niềm vui. Thế nên vì Tiến sĩ Khan và vì những người đã hy sinh mạng sống ở tiền tuyến họ đã luôn ở với chúng ta trong trận chiến này, chúng ta hãy tham gia với họ. Và không để thế giới bị định hình bởi sự huỷ hoại của một loại virut, mà được thắp sáng bằng hàng tỉ trái tim và khối óc làm việc trong hiệp nhất. Cảm ơn. (Vỗ tay)