0:00:01.015,0:00:03.777
Misschien heb je nog nooit gehoord [br]van Kenema, Sierra Leone

0:00:03.801,0:00:05.333
of Arua, Nigeria.

0:00:05.357,0:00:09.128
Ik ken ze als de twee heel[br]bijzondere plekken op aarde.

0:00:09.956,0:00:15.009
In die ziekenhuizen zijn [br]verplegers, dokters en wetenschappers

0:00:15.033,0:00:16.590
al jarenlang aan het vechten

0:00:16.614,0:00:19.314
tegen een van de dodelijkste[br]bedreigingen voor de mensheid:

0:00:19.338,0:00:20.512
het lassa-virus

0:00:21.118,0:00:23.256
Het lassa-virus lijkt op ebola;

0:00:23.280,0:00:26.513
het kan heftige koorts veroorzaken[br]en is vaak dodelijk.

0:00:27.053,0:00:30.992
Toch riskeren deze mensen[br]elke dag hun leven

0:00:31.016,0:00:33.933
om de leden van hun gemeenschap[br]te beschermen

0:00:33.957,0:00:36.537
en daarmee ook ons te beschermen.

0:00:37.093,0:00:40.001
Maar het meest bijzondere[br]wat ik van hen heb geleerd

0:00:40.025,0:00:42.592
tijdens een van mijn eerste[br]bezoeken, jaren geleden:

0:00:42.616,0:00:44.325
elke morgen, [br]beginnen zij zingend

0:00:44.349,0:00:49.292
aan een uitdagende dag [br]aan het front.

0:00:49.731,0:00:53.070
Ze komen samen[br]en delen hun blijdschap.

0:00:53.094,0:00:54.616
Ze tonen hun geestdrift.

0:00:54.640,0:00:55.799
Door de jaren heen

0:00:55.823,0:00:58.936
wanneer ik hen bezocht[br]of zij mij bezochten,

0:00:58.960,0:01:00.953
zongen we samen

0:01:00.977,0:01:03.151
schreven we samen [br]en genoten ervan.

0:01:03.175,0:01:06.718
Zo voelen we dat het [br]niet alleen om de wetenschap gaat;

0:01:06.742,0:01:09.059
we zijn verbonden door een [br]gezamenlijk mededogen.

0:01:09.586,0:01:13.909
Stel je voor hoe belangrijk dat is,

0:01:13.933,0:01:16.706
van levensbelang zelfs[br]toen alles veranderde.

0:01:16.730,0:01:21.519
Die grote verandering[br]kwam in maart 2014

0:01:21.543,0:01:23.889
toen de ebola-uitbraak[br]werd bevestigd in Guinee

0:01:24.426,0:01:26.558
Dit is de eerste uitbraak in West-Afrika,

0:01:26.582,0:01:29.024
dichtbij de grens met[br]Sierra Leone en Liberia

0:01:30.074,0:01:32.596
Het was beangstigend,[br]voor ons allemaal.

0:01:32.620,0:01:34.532
We hadden het vermoeden

0:01:34.556,0:01:37.198
dat lassa en ebola meer wijdverspreid[br]waren dan gedacht

0:01:37.222,0:01:39.531
en dat het, op een dag,[br]naar Kenema zou komen.

0:01:39.896,0:01:42.306
Mijn teamleden gingen er [br]onmiddellijk heen

0:01:42.330,0:01:44.727
en sloten aan bij [br]Dr. Humarr Khan en zijn team.

0:01:44.751,0:01:48.428
We installeerden een lab [br]voor gevoelige moleculaire testen om

0:01:48.452,0:01:50.605
ebola te vinden zodra[br]het over de grens komt,

0:01:50.629,0:01:51.892
Sierra Leone in.

0:01:51.916,0:01:54.912
We hadden dit soort faciliteiten[br]al voor het lassa-virus,

0:01:54.936,0:01:56.093
en wisten hoe het moest.

0:01:56.117,0:01:57.547
Het team is geweldig.

0:01:57.571,0:02:00.808
We hoefden ze alleen faciliteiten[br]te geven om ebola te zoeken.

0:02:01.340,0:02:02.968
En helaas vonden ze het.

0:02:02.992,0:02:07.973
Op 23 mei 2014 bezocht een vrouw[br]de kraamkliniek van het ziekenhuis

0:02:07.997,0:02:11.723
en het team voerde die[br]belangrijke tests uit

0:02:11.747,0:02:15.582
en identificeerde [br]de eerste ebolabesmetting.

0:02:16.107,0:02:18.156
Dit was uitzonderlijk werk.

0:02:18.180,0:02:20.440
Zij stelden direct de besmetting [br]vast waardoor

0:02:20.464,0:02:22.777
de patient veilig behandeld werd

0:02:22.801,0:02:25.819
en het virus getraceerd werd[br]om het op te volgen.

0:02:25.843,0:02:27.815
Het had daar kunnen stoppen,

0:02:27.839,0:02:30.686
maar op dat moment

0:02:30.710,0:02:33.068
was de uitbraak al maanden[br]aan het sluimeren.

0:02:33.092,0:02:36.732
en met honderd besmettingen, [br]werden vorige uitbraken overschaduwd.

0:02:36.756,0:02:40.400
Het was geen uniek geval[br]dat Sierra Leone binnenkwam,

0:02:40.424,0:02:41.716
maar een vloedgolf.

0:02:42.120,0:02:44.395
We moesten internationaal samenwerken,

0:02:44.419,0:02:48.125
met het Ministerie van Gezondheid, [br]met Kenema, om de gevallen te behandelen

0:02:48.149,0:02:50.220
want de week erop waren het er 31

0:02:50.244,0:02:53.918
toen 92, toen 147.[br]Ze kwamen allemaal naar Kenema,

0:02:53.942,0:02:57.243
een van de weinige plekken [br]waar dit behandeld kon worden.

0:02:57.610,0:03:01.009
We werkten de klok rond,[br]deden alles wat we konden,

0:03:01.033,0:03:03.994
probeerden de patiënten te helpen,[br]probeerden aandacht te trekken

0:03:04.018,0:03:05.965
maar we deden ook nog iets simpels.

0:03:06.544,0:03:10.333
De bloedmonsters die we namen [br]om ebola aan te tonen.

0:03:10.357,0:03:12.412
hadden we weg kunnen gooien.

0:03:12.436,0:03:16.052
Maar je kan ook chemicaliën[br]toevoegen en het deactiveren

0:03:16.076,0:03:18.806
verpakken en wereldwijd versturen.

0:03:18.830,0:03:19.981
Dat hebben we gedaan.

0:03:20.005,0:03:22.101
We stuurden het naar mijn team in Boston.

0:03:22.724,0:03:26.561
We werkten in ploegendienst,[br]de klok rond.

0:03:26.585,0:03:30.454
Snel hadden we 99 genomen[br]van het ebolavirus in kaart gebracht,

0:03:30.478,0:03:33.535
de blauwdruk van het virus.

0:03:33.559,0:03:34.718
Iedereen heeft genoom.

0:03:34.742,0:03:36.687
Het maakt ons tot wie we zijn

0:03:36.711,0:03:38.620
en geeft heel veel informatie.

0:03:38.644,0:03:41.821
De resultaten van dit werk[br]zijn simpel en krachtig.

0:03:42.396,0:03:44.866
We konden deze 99 virussen

0:03:44.890,0:03:46.337
bekijken en vergelijken

0:03:46.361,0:03:49.207
en door drie van [br]deze genomen te vergelijken

0:03:49.231,0:03:52.067
met degene die eerder waren [br]gepubliceerd in Guinee,

0:03:52.091,0:03:55.802
toonden we aan dat de uitbraak,[br]maanden eerder plaatsvond in Guinee

0:03:55.826,0:03:57.668
éénmaal overgedragen naar een mens

0:03:57.692,0:04:00.364
en daarna van mens tot mens [br]overgedragen.

0:04:00.388,0:04:01.932
Dat is enorm belangrijk

0:04:01.956,0:04:04.324
wanneer je probeert in te grijpen.

0:04:04.348,0:04:06.414
Nog belangrijker [br]is de overdracht traceren.

0:04:06.438,0:04:09.840
We zagen dat het virus muteerde

0:04:09.864,0:04:11.121
tijdens de overdracht.

0:04:11.145,0:04:13.296
Elke mutatie is zo belangrijk

0:04:13.320,0:04:15.640
vanwege de diagnose, [br]de vaccins,

0:04:15.664,0:04:17.149
de behandelingswijze.

0:04:17.173,0:04:20.531
Ze zijn gebaseerd op dat genoom,

0:04:20.555,0:04:21.776
dat alles aanstuurt.

0:04:21.800,0:04:24.682
De mondiale gezondheidsexperten[br]moeten dit weten

0:04:24.706,0:04:25.903
om hun onderzoek

0:04:25.927,0:04:28.480
te controleren en bij te stellen.

0:04:29.079,0:04:32.260
Maar in de wetenschap werkt het zo;[br]ik had de data

0:04:32.284,0:04:33.435
en normaliter zou ik[br]

0:04:33.459,0:04:36.095
lange tijd, [br]afgezonderd van de rest van de wereld,

0:04:36.119,0:04:38.318
zorgvuldig de data kunnen analyseren,

0:04:38.342,0:04:41.802
een publicatie opstellen,[br]wikken en wegen, herschrijven

0:04:41.826,0:04:44.955
en misschien de data[br]met de publicatie vrijgeven.[br]

0:04:44.979,0:04:47.183
Dat is de gebruikelijke gang van zaken.

0:04:47.207,0:04:49.778
Maar dat zou in dit geval niet werken.

0:04:49.802,0:04:51.410
We hadden vrienden [br]in de eerstelijnszorg.

0:04:51.434,0:04:54.688
Voor ons was het duidelijk [br]dat we moesten helpen

0:04:54.712,0:04:55.868
heel snel helpen.

0:04:55.892,0:04:57.289
Het eerste wat we deden,

0:04:57.313,0:04:59.782
zodra de genomen waren opgesteld,

0:04:59.782,0:05:01.451
was ze publiceren op het internet.

0:05:01.475,0:05:04.311
We gaven ze vrij aan de hele[br]wereld en zeiden: 'Help ons.'

0:05:04.335,0:05:05.670
En die hulp kwam.

0:05:05.694,0:05:06.856
Voordat we het wisten,

0:05:06.880,0:05:09.216
namen wereldwijd mensen[br]contact met ons op.

0:05:09.240,0:05:11.684
verbaasd dat de data was vrijgegeven.

0:05:11.708,0:05:13.960
Een paar van 's werelds[br]grootste virusjagers

0:05:13.984,0:05:16.063
behoorden opeens tot onze gemeenschap.

0:05:16.087,0:05:18.417
We konden virtueel samenwerken,

0:05:18.441,0:05:21.422
kennis delen, [br]regelmatig gesprekken voeren,

0:05:21.446,0:05:24.197
het virus op de voet volgen,[br]om zo een manier

0:05:24.221,0:05:26.442
te vinden om het te stoppen.

0:05:27.027,0:05:30.785
Er zijn zoveel manieren[br]om zo'n gemeenschap te creëren.

0:05:31.182,0:05:35.507
Iedereen, zeker toen de uitbraak[br]zich wereldwijd uitbreidde,

0:05:35.531,0:05:39.121
wilde leren, wilde deelnemen,[br]wilde betrokken zijn.

0:05:39.788,0:05:41.382
Iedereen wide zijn aandeel[br]leveren.

0:05:41.406,0:05:44.186
De grootte van de menselijke[br]capaciteit is wonderbaarlijk

0:05:44.210,0:05:45.933
en het internet verbindt ons.

0:05:45.957,0:05:49.208
In plaats van bang te zijn voor elkaar,

0:05:49.232,0:05:51.089
zeggen we: 'Dit gaan we doen.

0:05:51.113,0:05:53.636
Laten we samenwerken en dit [br]voor elkaar krijgen.'

0:05:53.660,0:05:56.402
Het probleem is dat het delen van de [br]data te beperkt is.

0:05:56.426,0:06:00.463
Googelen is te beperkt voor wat[br]we willen doen.

0:06:00.487,0:06:03.138
Zo missen we kansen.

0:06:03.162,0:06:05.643
In de eerste fase van de epidemie [br]in Kenema

0:06:05.667,0:06:08.409
hadden we 106 patiëntendossiers.

0:06:08.433,0:06:11.267
en ook die hebben we [br]wereldwijd vrijgegeven.

0:06:11.291,0:06:14.961
In onze eigen laboratorium toonden[br]we aan dat we met deze 106 dossiers

0:06:14.985,0:06:18.603
de prognose van ebolapatiënten [br]konden voorspellen,

0:06:18.627,0:06:20.404
met bijna 100% betrouwbaarheid.

0:06:20.428,0:06:22.525
Daarmee maakten we een app[br]zodat de hulpverleners

0:06:22.549,0:06:25.319
het ook konden gebruiken[br]ter plaatse.

0:06:25.343,0:06:28.602
Maar met 106 is het nog niet[br]krachtig genoeg om

0:06:28.626,0:06:29.777
de methode te valideren.

0:06:29.801,0:06:32.455
We wachtten op meer data[br]om de app uit te brengen.

0:06:32.479,0:06:34.523
maar die is er nog steeds niet.

0:06:34.547,0:06:37.079
We wachten nog steeds,[br]scharrelend naar data,

0:06:37.103,0:06:39.941
zitten op eilandjes, [br]in plaats van samen te werken.

0:06:39.965,0:06:42.197
We kunnen dat niet zomaar accepteren.

0:06:42.221,0:06:46.025
Jij, jullie allemaal,[br]kunnen dit niet accepteren.

0:06:46.049,0:06:48.961
Ons leven staat op het spel.

0:06:49.490,0:06:52.033
Veel levens zijn verloren gegaan,[br]veel hulpverleners,

0:06:52.057,0:06:53.951
waaronder mijn geliefde collega's

0:06:53.975,0:06:57.722
vijf collega's:[br]Mbalu Fonnie, Alex Moigboi,

0:06:57.746,0:07:01.757
Dr. Humarr Khan, Alice Kovoma[br]and Mohamed Fullah.

0:07:01.781,0:07:04.307
Dat zijn maar vijf[br]van de vele hulpverleners

0:07:04.331,0:07:06.095
in Kenema en elders

0:07:06.119,0:07:09.155
die stierven terwijl de wereld wachtte,[br]terwijl wij werkten

0:07:09.179,0:07:11.039
stilletjes en afgezonderd.

0:07:11.063,0:07:13.096
Ebalo wordt gevoed door wantrouwen,[br]

0:07:13.120,0:07:17.004
afleiding en verdeeldheid. Net als [br]alle bedreigingen voor de mensheid.

0:07:17.028,0:07:20.801
Als we onderling grenzen optrekken [br]en onderling vechten,

0:07:20.825,0:07:22.645
gedijt het virus.

0:07:22.669,0:07:24.461
Anders dan andere bedreigingen;

0:07:24.485,0:07:27.131
voor ebola zijn we allen gelijk.

0:07:27.155,0:07:29.035
Het is een gezamenlijke strijd.

0:07:29.059,0:07:31.693
Ook wij kunnen [br]het volgende slachtoffer zijn.

0:07:32.177,0:07:34.979
In dit geval, kennen we[br]dezelfde kwetsbaarheden,

0:07:35.003,0:07:37.416
dezelfde kracht, dezelfde angst,[br]dezelfde hoop.

0:07:37.440,0:07:40.649
Ik hoop dat we gaan samenwerken, [br]met plezier.

0:07:42.427,0:07:45.497
Een van mijn studenten[br]las een boek over Sierra Leone

0:07:45.521,0:07:47.855
en ze ontdekte dat het woord 'Kenema'

0:07:47.879,0:07:51.322
naam van het ziekenhuis en de stad[br]waar we werkten

0:07:51.346,0:07:55.527
afstamt van het woord Mende:[br]"Helder als de rivier, doorzichtig,

0:07:55.551,0:07:57.138
open voor het publiek".

0:07:57.439,0:07:58.984
Voor ons was dat betekenisvol,

0:07:59.008,0:08:01.102
want zonder te weten,[br]hebben we het gevoeld

0:08:01.126,0:08:04.310
dat we, volgens de lokale gebruiken[br]in Kenema

0:08:04.334,0:08:08.621
transparant moesten werken, delen

0:08:09.074,0:08:10.251
en samenwerken.

0:08:10.275,0:08:14.036
We moeten allemaal eisen[br]- van onszelf en anderen -

0:08:14.060,0:08:16.934
open te zijn naar elkaar[br]bij een uitbraak,

0:08:16.958,0:08:18.608
om gezamenlijk te vechten.

0:08:18.632,0:08:21.541
Want dit is niet de eerste [br]uitbraak van ebola

0:08:21.565,0:08:23.013
en niet de laatste.

0:08:23.037,0:08:26.192
Er staan nog andere microben klaar

0:08:26.216,0:08:27.641
zoals lassavirus en andere.

0:08:27.665,0:08:29.174
De volgende keer

0:08:29.198,0:08:32.394
kan het gebeuren in een miljoenenstad,

0:08:32.418,0:08:35.117
kan het verspreid worden door de lucht,

0:08:35.141,0:08:37.288
kan het zelfs opzettelijk verspreid worden.

0:08:37.312,0:08:40.293
Dat is beangstigend, dat begrijp ik.

0:08:40.317,0:08:42.971
Maar ik weet ook, uit ervaring,

0:08:42.995,0:08:46.315
dat we de techniek [br]en de kennis hebben

0:08:46.339,0:08:47.934
om dit te overwinnen,

0:08:47.958,0:08:50.804
en de virussen[br]onder controle te houden.

0:08:50.828,0:08:53.100
We kunnen dit alleen samen doen

0:08:53.124,0:08:54.321
en met plezier doen.

0:08:54.871,0:08:56.392
Dus voor Dr. Khan

0:08:56.416,0:09:00.582
en voor allen die hun leven [br]hebben gegeven aan het front,

0:09:00.606,0:09:03.006
in deze strijd altijd bij ons

0:09:03.030,0:09:05.837
laten we altijd met hen blijven strijden.

0:09:05.861,0:09:07.736
Laten we zorgen dat[br]de wereld niet

0:09:07.760,0:09:09.879
ten onder gaat [br]aan een virus,

0:09:09.903,0:09:13.954
maar verlicht wordt door een eenheid[br]van miljoenen harten en geesten.

0:09:13.954,0:09:15.114
Dankuwel.

0:09:15.138,0:09:22.007
(Applaus)