WEBVTT

00:00:01.015 --> 00:00:03.777
तुम्ही कदाचित केनेमा, सिएरा लिओन
याशी परिचित नसाल

00:00:03.801 --> 00:00:05.333
तसेच आरुआ ,नैजेरीया याशीही

00:00:05.357 --> 00:00:09.276
पण मला माहित आहे पृथ्वीवरील
त्या बहुमोल जागा आहेत.

NOTE Paragraph

00:00:09.956 --> 00:00:15.009
इस्पितळात परिचारिका डॉक्टर्स, शास्त्रज्ञ 
एकत्र राहतात.

00:00:15.033 --> 00:00:16.590
पण ते शांतपणे लढा देत असतात.

00:00:16.614 --> 00:00:19.314
मानवतेवर आलेल्या मोठ्या संकटाशी.

00:00:19.338 --> 00:00:20.512
लिसा व्हायरसशी.

00:00:21.118 --> 00:00:23.256
हा इबोला व्हायरस प्रमाणे असतो.

00:00:23.280 --> 00:00:26.513
यात खूपच ताप येतो व मृत्यूही होतो.

00:00:27.053 --> 00:00:30.992
पण हे सर्व रोज धोका पत्करून

00:00:31.016 --> 00:00:33.933
समाजाचे रक्षण करीत असतात.

00:00:33.957 --> 00:00:36.537
आणि आपलेही रक्षण करतात.

NOTE Paragraph

00:00:37.093 --> 00:00:40.001
पण मला जी विशेष माहिती
याबद्दल मिळाली

00:00:40.025 --> 00:00:42.592
जेव्हा मी प्रथमच तेथे अनेक वर्षांनी गेले.

00:00:42.616 --> 00:00:44.325
आपल्या कार्यास ते सकाळपासून 


00:00:44.349 --> 00:00:49.292
या आव्हानास सज्ज होत गाणी गात,
त्यासाठी पुढाकार घ्यायचे.

00:00:49.731 --> 00:00:53.070
ते एकत्र यायचे व आनंद साजरा करायचे.

00:00:53.094 --> 00:00:54.616
आपले चैतन्य दाखवीत असत.

00:00:54.640 --> 00:00:55.799
कित्येक वर्षे

00:00:55.823 --> 00:00:58.936
अनेक वर्षे मी त्यांना व ते मला भेटले.

00:00:58.960 --> 00:01:00.953
मी हि त्यांच्याच रमले गाणी गात,

00:01:00.977 --> 00:01:03.151
आम्ही लिखाण करीत असू
ते करणे आवडायचे.

00:01:03.175 --> 00:01:06.718
आम्ही जाणीव ठेवीत होतो आन्ही काही केवळ 
विज्ञान प्रसारासाठी नाही तर

00:01:06.742 --> 00:01:09.059
मानवतेचे मोठे काम हाती घेतले होते.

NOTE Paragraph

00:01:09.586 --> 00:01:13.909
तुम्ही कल्पना करू शकता
किती मोलाचे काम आहेते

00:01:13.933 --> 00:01:16.706
अति आवश्यक बदल होताना

00:01:16.730 --> 00:01:21.519
जो घडला मार्च २०१४ मध्ये

00:01:21.543 --> 00:01:23.889
गियानात इबोला विष्णूने थैमान घातले होते

00:01:24.426 --> 00:01:26.558
ही साथ आफ्रिकेत पहिल्यांदाच

00:01:26.582 --> 00:01:29.024
सीमा रेषाजनिक सिएरा लिओन 
व लीबेरा येथे आली

00:01:30.074 --> 00:01:32.596
आणि हे खूपच भीतीदायक होते 
आम्हा सर्वांसाठी.

00:01:32.620 --> 00:01:34.532
काही काळ आम्हाला संशय होता

00:01:34.556 --> 00:01:37.198
लासा व इबोला आम्हाला वाटतो 
पेक्षा अधिक पसरला आहे.

NOTE Paragraph

00:01:37.222 --> 00:01:39.531
आणि वाटे कि तो एके दिवशी
केनिमात पोहचेल

NOTE Paragraph

00:01:39.896 --> 00:01:42.306
त्यामुळे माझ्या गटातील सदस्य लागलीच

00:01:42.330 --> 00:01:44.727
डॉक्टर हुमर्र खान यांना भेटले.

00:01:44.751 --> 00:01:48.428
त्यासाठी करावयाच्या निदानासाठी 
रेण्वीय चाचण्यांची आम्ही तयारी केली.

00:01:48.452 --> 00:01:50.605
यासाठी कि जर तो सीमा ओलांडून आलाच

00:01:50.629 --> 00:01:51.892
सिएरा लिओन मध्ये.

00:01:51.916 --> 00:01:54.912
अशीच तयारी आम्ही लासा विषाणू साठी केली.

00:01:54.936 --> 00:01:56.093
आम्ही ईलाज जाणतो.

00:01:56.117 --> 00:01:57.547
हा गट उत्तम होता.

00:01:57.571 --> 00:02:00.808
फक्त आम्हाला जागा व साहित्य द्यायचे 
होते एबोलाशी लढण्यास.

NOTE Paragraph

00:02:01.340 --> 00:02:02.968
दुर्दैवाने तो दिवस आला.

00:02:02.992 --> 00:02:07.973
२३ मी २०१४ एका प्रसूतिगृहात आलेल्या 
महिलेस आढळले

00:02:07.997 --> 00:02:11.723
आमचा गट रेण्वीय चाचण्यांचे साहित्य 
घेऊन वेगाने तिकडे गेला.

00:02:11.747 --> 00:02:15.582
त्यांनी सिएरा लिओन येथे पहिला ईबोला 
विषाणू आल्याची खात्री केली.

00:02:16.107 --> 00:02:18.156
हे आम्ही केलेले काम अपवादात्मक होते.

00:02:18.180 --> 00:02:20.440
त्यांना लागलीच निदान करणे शक्य झाले.

00:02:20.464 --> 00:02:22.471
सुरखा घेऊन त्यांनी त्याचा इलाज सुरु केला.

00:02:22.471 --> 00:02:26.119
सुरवातीस त्यांनी याचा संपर्क कोणाकोणाशी 
आला याचा मागोवा घेण्यास सुरवात केली.

00:02:26.119 --> 00:02:27.915
त्याने यावर पुढील प्रसार थांबला असता.

00:02:27.915 --> 00:02:30.686
पण तेथे येईपर्यंत

00:02:30.710 --> 00:02:33.068
महिन्या भरापासूनच 
त्याने थैमान घातले होते.

00:02:33.092 --> 00:02:36.732
यात शेकडो बाधित झाले होते.

00:02:36.756 --> 00:02:40.400
आणि सिएरा लिओन येथे केवळ
एकच उदाहरण नव्हते.

00:02:40.424 --> 00:02:41.716
तर एक मोठी लाटच होती.

NOTE Paragraph

00:02:42.120 --> 00:02:44.395
आंतरराष्ट्रीय समूहाबरोबर
आम्हाला काम करावे लागे.

00:02:44.419 --> 00:02:48.125
केनेमाच्या आरोग्य मंत्रालयाबरोबर 
या रुग्णावर उपचार करावे लागत.

00:02:48.149 --> 00:02:50.220
पुढील आठवड्यात ती संख्या झाली ३१

00:02:50.244 --> 00:02:53.918
नंतर ९२ नंतर १४७
या सर्व केनेमातील होत्या

00:02:53.942 --> 00:02:57.243
सिएरा लिओन हाकत एकमेव जागा होती 
यावर इलाज करण्यास.

NOTE Paragraph

00:02:57.610 --> 00:03:01.009
जे शक्य होते ते आम्ही अहोरात्र 
प्रयत्न करून केले.

00:03:01.033 --> 00:03:03.994
त्यांना व्यक्तिगत मदत करणे लक्ष देणे

00:03:04.018 --> 00:03:05.965
याच बरोबर आम्ही एक साधी गोष्ट केली

00:03:06.544 --> 00:03:10.333
रुग्णाच्या रक्तातून इबोला तपासणीसाठी 
घेतलेले नमुने

00:03:10.357 --> 00:03:12.412
अर्थातच आम्ही नष्ट केले.

00:03:12.436 --> 00:03:16.052
दुसरा मार्ग त्यात रासायनिक पदार्थ टाकून 
त्यांना निष्प्रभ करणे.

00:03:16.076 --> 00:03:18.806
एका डब्यात टाकून आम्ही जहाजातून 
समुद्रात फेकत होतो.

00:03:18.830 --> 00:03:19.981
आम्ही तेच करीत होतो.

00:03:20.005 --> 00:03:22.101
आन्ही ते बोस्टन येथील 
माझ्या टीमकडे पाठविले

00:03:22.724 --> 00:03:26.561
कित्येक दिवस अहोरात्र आम्ही काम केले

00:03:26.585 --> 00:03:30.454
आणि इबोला विष्णूचे 
९९ जीनोम तयार केलेत.

00:03:30.478 --> 00:03:33.535
आणि हा आमच ब्लू प्रिंट आराखडा होता.

NOTE Paragraph

00:03:33.559 --> 00:03:34.718
प्रत्येकास तो मिळाला.

00:03:34.742 --> 00:03:36.687
त्याने आमचे काम सोपे झाले.

00:03:36.711 --> 00:03:38.620
खूपच माहिती मिळाली.

NOTE Paragraph

00:03:38.644 --> 00:03:41.821
या प्रकारच्या कामाचे स्वरूप साधे पण 
शक्तिशाली असते.

00:03:42.396 --> 00:03:44.866
आमच्याजवळ हे ९९ प्रकारचे
इबोला विष्णू होते.

00:03:44.890 --> 00:03:46.337
त्यांची तुलना करा.

00:03:46.361 --> 00:03:49.207
त्यातील तीनची तुलना आपण करू शकतो

00:03:49.231 --> 00:03:52.067
जे गीनियात अगोदरच प्रसिद्ध झाले होते.

00:03:52.091 --> 00:03:55.802
आम्ही दाखवू शकतो महिनाभरापूर्वी गीनियात 
आलेल्या साथीबाबत.

00:03:55.826 --> 00:03:57.668
प्रथमच मानवी लोकसंख्येत

00:03:57.692 --> 00:04:00.364
माणसापासून माणसाकडे ते संक्रमित झाले.

00:04:00.388 --> 00:04:01.932
हे महत्वाचे आहे.

00:04:01.956 --> 00:04:04.324
तुम्ही जेव्हा यास कसा अटकाव 
करता येईल पहाता

00:04:04.348 --> 00:04:06.414
इतरांशी झालेला संपर्क 
ही महत्वाचा आहे.

00:04:06.438 --> 00:04:09.840
आम्ही पाहू शकलो जेव्हा तो एकातून 
दुसर्याच्या शरीरात जातो तेव्हा

00:04:09.864 --> 00:04:11.121
त्यात उत्परिवर्तन होते.

00:04:11.145 --> 00:04:13.296
प्रत्येक उत्परिवर्तन महत्वाचे आहे.

00:04:13.320 --> 00:04:15.640
कारण निदान ,लास.

00:04:15.664 --> 00:04:17.149
व उपचार जे आम्ही करीत होतो

00:04:17.173 --> 00:04:20.531
ते त्यांच्या जीनोम वर आधारित होते.

00:04:20.555 --> 00:04:21.776
तो तो मूलाधार होता.

00:04:21.800 --> 00:04:24.682
जागतिक आरोग्य तज्ञ यांना आता.

00:04:24.706 --> 00:04:25.903
विकसित करवयाचे होते

00:04:25.927 --> 00:04:28.480
ते करीत असलेले उपाय

NOTE Paragraph

00:04:29.079 --> 00:04:32.094
विज्ञानाच्या काम करण्याच्या मार्गात 
माझे स्थान होते

00:04:32.094 --> 00:04:33.435
ते माझ्याकडील माहितीमुळे.

00:04:33.459 --> 00:04:36.095
सिलो मध्ये मी अनेक महिने काम केले असते.

00:04:36.119 --> 00:04:38.318
माहितीचे पृथः करण करीत सावकाश

00:04:38.342 --> 00:04:41.802
आणि नंतर प्रसिद्धीस दिले असते 
इकडे तिकडे जावून.

00:04:41.826 --> 00:04:44.955
नंतर ती माहिती प्रसिद्ध झाली असती.

00:04:44.979 --> 00:04:47.183
अश्या प्रकारे सामान्य स्थितीत काम होते.

NOTE Paragraph

00:04:47.207 --> 00:04:49.778
पण येथे असे करणे उचित नव्हते.

00:04:49.802 --> 00:04:51.410
आघाडीवरील कामात आमचे मित्र होते

00:04:51.434 --> 00:04:54.688
आणि आम्हाला तर त्यांच्या
मदतीची गरजच होती.

00:04:54.712 --> 00:04:55.868
खूपच

00:04:55.892 --> 00:04:57.289
आम्ही प्रथम केले

00:04:57.313 --> 00:04:59.998
जसा जीनोम क्रम मशीन मधून बाहेर पडला

00:05:00.022 --> 00:05:01.451
आम्ही तो वेबवर टाकला.

00:05:01.475 --> 00:05:04.311
जगापुढे ठेऊन आम्ही मदत मागितली

00:05:04.335 --> 00:05:05.670
आणि आम्हाला मदत मिळाली.

NOTE Paragraph

00:05:05.694 --> 00:05:06.856
त्यापूर्वी

00:05:06.880 --> 00:05:09.216
आमच्याशी जग संपर्क करीतच होते.

00:05:09.240 --> 00:05:11.684
हि माहिती उपलब्ध झाली हे पाहून

00:05:11.708 --> 00:05:13.960
अनेक विषाणूंचा मागोवा घेणारे 
चकित झाले.

00:05:13.984 --> 00:05:16.063
आणि ते आमच्या समूहात सहभागी झाले.

00:05:16.087 --> 00:05:18.417
या भासमान पद्धतीने आमचे कार्य चालले.

00:05:18.441 --> 00:05:21.422
आम्ही माहितीचे आदान प्रदान .संभाषण 
करीत असो.

00:05:21.446 --> 00:05:24.197
असे करून आम्ही विषाणूंचा दर मिनिटास 
मागोवा घेत असू.

00:05:24.221 --> 00:05:26.442
या विषाणूचा प्रसार थांबविण्यास.

NOTE Paragraph

00:05:27.027 --> 00:05:30.785
अशा प्रकारे असें समूह बनविण्याचे अनेक 
मार्ग आहेत.

00:05:31.182 --> 00:05:35.507
प्रत्येकजण विशेषतःजगभर
साथ पसरली तेव्हा,

00:05:35.531 --> 00:05:39.121
यात प्रत्येक सहभागी झाला शिकण्यासाठी.

00:05:39.788 --> 00:05:41.382
प्रत्येकास यात भाग घ्यायचा होता.

00:05:41.406 --> 00:05:44.186
यात चकित करणारी अफाट मानवी क्षमता होती.

00:05:44.210 --> 00:05:45.933
आम्ही इंटरनेटने जोडलेले होतो.

00:05:45.957 --> 00:05:49.208
आम्ही एकमेकांची भीती न बाळगता

00:05:49.232 --> 00:05:51.089
म्हणत होतो "हे करू या."

00:05:51.113 --> 00:05:53.636
एकत्र काम करू या आणि इतिहास घडवू या

NOTE Paragraph

00:05:53.660 --> 00:05:56.402
प्रश्न होता,
आम्ही जी माहिती वापरात होतो,

00:05:56.426 --> 00:06:00.463
त्यावरील गुगल वर फार थोडी माहिती होती

00:06:00.487 --> 00:06:03.138
आणि त्यामुळे अनेक संधी गमावल्या.

00:06:03.162 --> 00:06:05.643
खेमेनाच्या साठीच्या सुरवातीस,

00:06:05.667 --> 00:06:08.409
आमच्याजवळ १०६ रुग्णांच्या उपचाराची 
माहिती होती.

00:06:08.433 --> 00:06:11.267
तीही आम्ही सार्वजनिक केली.

00:06:11.291 --> 00:06:14.961
आमच्या प्रयोगशाळेत
ती माहिती उपलब्ध होती.

00:06:14.985 --> 00:06:18.603
आम्ही संगणकाला शिक्षित करू शकलो इबोला 
रोगाच्या वाढीचा अंदाज घेण्यास

00:06:18.627 --> 00:06:20.404
जवळ जवळ १०० टक्के.

00:06:20.428 --> 00:06:22.525
आम्ही त्यासाठी एक अॅप केले.

00:06:22.549 --> 00:06:25.319
जे आरोग्य सेवकांसाठी उपलब्ध होऊ शकेल.

NOTE Paragraph

00:06:25.343 --> 00:06:28.602
पण १०६ रेकोर्ड काही पुरेशी माहिती नव्हती.

00:06:28.626 --> 00:06:29.777
हे अजमावण्यास.

00:06:29.801 --> 00:06:32.455
आम्ही अधिक माहितीची वाट पाहत होतो.

00:06:32.479 --> 00:06:34.523
जो अजूनही आलेला नाही.

00:06:34.547 --> 00:06:37.079
आम्ही अजूनही वाट पहात आहोत
जुळवणी करीत

00:06:37.103 --> 00:06:39.941
सिलोस मध्ये एकत्र काम करण्या ऐवजी

00:06:39.965 --> 00:06:42.197
आम्हला ते मान्य नव्हते.

00:06:42.221 --> 00:06:46.025
तुम्ही हे अमान्य कराल.

00:06:46.049 --> 00:06:47.731
आमचे आयुष्य जोखमीवर होते.

00:06:47.755 --> 00:06:49.466
खरेतर

00:06:49.490 --> 00:06:52.033
अनेक आरोग्यसेवकांचा यात मृत्यू झाला

00:06:52.057 --> 00:06:53.951
त्यात माझे सहकारीही होते.

00:06:53.975 --> 00:06:57.722
त्यातील पाच माबुला फोनीन,अलेक्स मोईग्बोई

00:06:57.746 --> 00:07:01.757
डॉ. हुर्मान खान ,अलिस कोवोमा आणि 
महमद फुल्लाह

00:07:01.781 --> 00:07:04.307
अनेक आरोग्य सेवकांपैकी हे पाचजण होते

00:07:04.331 --> 00:07:06.095
केनेम आणि त्यापलीकडील भागात.

00:07:06.119 --> 00:07:09.155
आमच्या सोबत काम करिताना मृत्यू पावले
जग इलाजाची वाट पहात होते.

00:07:09.179 --> 00:07:11.039
शांतपणे व अलग राहून.

NOTE Paragraph

00:07:11.063 --> 00:07:13.096
एबोला हा मानवतेवर सं कात आहे

00:07:13.120 --> 00:07:17.004
तो अविश्वास भेदभाव आणि अस्थिरता
निर्माण करतो.

00:07:17.028 --> 00:07:20.801
जेव्हा यामुळे आमच्यातच लढाई व 
बाधा निर्माण होते.

00:07:20.825 --> 00:07:22.645
विष्णूचा प्रसार होतो तेव्हा.

00:07:22.669 --> 00:07:24.461
इतर मानवतेला असलेल्या धोक्या प्रमाणे

00:07:24.485 --> 00:07:27.131
इबोला आम्हाला ही धोक्याचा होता.

00:07:27.155 --> 00:07:29.035
पण आम्ही सर्व एकत्र लढा देत होतो.

00:07:29.059 --> 00:07:31.693
एखदा जरी बळी पडला असता तर 
त्याचा धोका आम्हालाही होतो

00:07:32.177 --> 00:07:34.979
या ठिकाणी समान धोका होता हल्ल्याचा

00:07:35.003 --> 00:07:37.416
सर्वात समान भीती, समान 
आशा ,व शक्ती होती.

00:07:37.440 --> 00:07:40.649
आम्ही सर्वजण आनंदाने काम करू 
हि माझी आशा होती.

NOTE Paragraph

00:07:42.427 --> 00:07:45.497
माझा एक पदवीधर विद्यार्थी सिएरा लिओन वर 
पुस्तक वाचीत होता.

00:07:45.521 --> 00:07:47.855
तिने" केनेमा" शब्द शोधला

00:07:47.879 --> 00:07:51.322
जेथे आम्ही काम करीत होतो आणि शहर
जेथे आम्ही काम केले सिएरा लिओन मध्ये

00:07:51.346 --> 00:07:55.527
तो मेंडे म्हणजे नदी प्रमाणे स्वच्छ
हा अर्थ होतो.

00:07:55.551 --> 00:07:57.138
हा अर्थ सर्वांसाठी खुला आहे.

00:07:57.439 --> 00:07:58.984
आमच्यासाठी हार्थ महत्वाचा होता.

00:07:59.008 --> 00:08:01.102
तो अर्थ माहित नसला तरी
त्याचा अर्थ जाणवायचा

00:08:01.126 --> 00:08:04.310
केनेमा मधील व्यक्तीचा सन्मान करण्यास.

00:08:04.334 --> 00:08:08.621
आम्ही एकत्र राहून मुक्तपणे सहभगी 
होत असू.

00:08:09.074 --> 00:08:10.251
आणि ते आम्ही करीत होतो

00:08:10.275 --> 00:08:14.036
आमची परस्परांत अपेक्षा होती

00:08:14.060 --> 00:08:16.934
मदत करण्याची साठीचा प्रकोप आल्यास.

00:08:16.958 --> 00:08:18.608
या लढ्यात.

00:08:18.632 --> 00:08:21.541
हा काही पहिलाच प्रकोप नव्हता इबोलाचा

00:08:21.565 --> 00:08:23.013
आणि शेवटचाही नाही.

00:08:23.037 --> 00:08:26.192
असे अनेक विषाणू आहेत 
जे अशी अवस्था आणू शकतात.

00:08:26.216 --> 00:08:27.641
जसे लिसा विषाणू व अन्य.

00:08:27.665 --> 00:08:29.174
आणि पुढील वेळी

00:08:29.198 --> 00:08:32.394
हे लाखो शहरात घडू शकते.

00:08:32.418 --> 00:08:35.117
असे काही होऊ शकते ज्याचा प्रसार 
हवेतून होईल.

00:08:35.141 --> 00:08:37.288
अथवा वाईट हेतूने 
ही त्याचा प्रसार होऊ शकतो.

00:08:37.312 --> 00:08:40.293
मला माहित आहे ते फारच भीतीदायक असेल.

00:08:40.317 --> 00:08:42.971
पण हा आमचा अनुभव 
शिकवेल

00:08:42.995 --> 00:08:46.315
आमच्या जवळ आहे तंत्रज्ञान व क्षमता

00:08:46.339 --> 00:08:47.934
विजय मिळविण्याची

00:08:47.958 --> 00:08:50.804
आणि या विष्णूवर मत करण्याची

00:08:50.828 --> 00:08:53.100
पण हे सर्व शक्य आहे एकत्र काम करूनच.

00:08:53.124 --> 00:08:54.321
आनदाने ते काम केले

NOTE Paragraph

00:08:54.871 --> 00:08:56.392
डॉ खान

00:08:56.416 --> 00:09:00.582
आणि अन्य ज्यांनी त्याग केला 
या लढ्यात

00:09:00.606 --> 00:09:03.006
ते सर नेहमीच आमच्या हृदयात राहतील.

00:09:03.030 --> 00:09:05.837
चला त्यंच्या बरोबर लढ देऊ या.

00:09:05.861 --> 00:09:07.736
जगाला नामुष्की येऊ देऊ नको या

00:09:07.760 --> 00:09:09.879
या विष्णूच्या साथीने.

00:09:09.903 --> 00:09:12.684
लाखो माने व हृदय उजळू या

00:09:12.708 --> 00:09:13.916
एकत्र लढा देऊन

NOTE Paragraph

00:09:13.940 --> 00:09:15.114
आभारी आहे.

NOTE Paragraph

00:09:15.138 --> 00:09:22.007
(टाळ्या)