1
00:00:07,306 --> 00:00:10,753
Als je je geen leven
zonder chocolade kunt voorstellen,

2
00:00:10,753 --> 00:00:14,802
dan heb je geluk dat je niet
voor de 16de eeuw geboren bent.

3
00:00:15,942 --> 00:00:19,450
Tot dan bestond chocolade
enkel in Meso-Amerika

4
00:00:19,450 --> 00:00:22,235
in een geheel andere vorm
dan wat we nu kennen.

5
00:00:22,235 --> 00:00:24,355
Al in 1900 v.C.

6
00:00:24,355 --> 00:00:26,735
hadden de mensen van deze regio geleerd

7
00:00:26,735 --> 00:00:30,065
om de bonen van de inheemse
cacaoboom te bereiden.

8
00:00:30,366 --> 00:00:32,166
De oudste verslagen vertellen ons

9
00:00:32,166 --> 00:00:36,095
dat de bonen gemalen en dan gemengd
werden met maismeel en chilipepers

10
00:00:36,095 --> 00:00:37,826
om een drank te maken,

11
00:00:37,826 --> 00:00:40,096
geen kalmerende beker warme choco,

12
00:00:40,096 --> 00:00:43,966
maar een bitter, opwekkend,
schuimend brouwsel.

13
00:00:44,606 --> 00:00:47,976
En als jij dacht dat we tegenwoordig
veel belang aan chocolade hechten,

14
00:00:47,976 --> 00:00:50,826
is dit niets in vergelijking
met de Meso-Amerikanen.

15
00:00:50,996 --> 00:00:53,596
Ze geloofden dat cacao
voedsel uit de hemel was,

16
00:00:53,596 --> 00:00:57,016
een geschenk voor de mensheid
van de gevederde slangengod,

17
00:00:57,016 --> 00:00:59,539
bij de Maya's bekend als Kukulkan

18
00:00:59,539 --> 00:01:02,516
en bij de Azteken als Quetzalcoatl.

19
00:01:02,836 --> 00:01:05,287
De Azteken gebruikten
de cacaobonen als betaalmiddel

20
00:01:05,287 --> 00:01:07,826
en dronken chocolade
tijdens koninklijke feesten,

21
00:01:07,826 --> 00:01:10,736
gaven het aan soldaten
ter beloning voor oorlogssuccessen

22
00:01:10,736 --> 00:01:13,267
en gebruikten het tijdens rituelen.

23
00:01:13,417 --> 00:01:18,137
De eerste trans-Atlantische ontmoeting
met chocolade vond plaats in 1519,

24
00:01:18,137 --> 00:01:22,627
toen Hernán Cortés het hof
van Moctezuma in Tenonchtitlan bezocht.

25
00:01:23,016 --> 00:01:25,587
Volgens de beschrijvingen
door de luitenant van Cortés,

26
00:01:25,587 --> 00:01:30,787
liet de koning 50 kruiken van de drank
aanbrengen en in gouden bekers schenken.

27
00:01:31,007 --> 00:01:34,487
Toen de kolonisten terugkwamen 
met ladingen van deze vreemde nieuwe bonen

28
00:01:34,487 --> 00:01:36,587
kregen ze door de sappige
missionarisverhalen

29
00:01:36,587 --> 00:01:40,608
over inheemse gebruiken
de reputatie een afrodisiacum te zijn.

30
00:01:41,528 --> 00:01:44,318
In het begin maakte
zijn bittere smaak hem erg geschikt

31
00:01:44,318 --> 00:01:47,068
als geneesmiddel voor kwalen
zoals maagklachten

32
00:01:47,718 --> 00:01:51,508
maar het zoeten met honing,
suiker of vanille zorgde er al snel voor

33
00:01:51,508 --> 00:01:54,968
dat chocolade een populaire
delicatesse aan het Spaanse hof werd.

34
00:01:55,328 --> 00:01:58,448
En spoedig was geen
adellijk huishouden volledig

35
00:01:58,448 --> 00:02:01,058
zonder een speciaal chocoladeservies.

36
00:02:01,568 --> 00:02:04,519
De modieuze drank was
moeilijk en tijdrovend

37
00:02:04,519 --> 00:02:06,499
om op grote schaal te produceren.

38
00:02:06,499 --> 00:02:10,369
Dat bracht het gebruik van plantages
en het importeren van slavenarbeid

39
00:02:10,369 --> 00:02:13,639
uit de Caraïben en eilanden
aan de Afrikaanse kust met zich mee.

40
00:02:14,509 --> 00:02:18,179
De chocoladewereld zou
voor altijd veranderen in 1828

41
00:02:18,179 --> 00:02:22,939
met de introductie van de cacaobonenpers
door Coenraad Van Houten uit Amsterdam.

42
00:02:23,659 --> 00:02:28,791
Van Houtens uitvinding kon het natuurlijk
vet van de cacao, cacaoboter, scheidden.

43
00:02:28,841 --> 00:02:32,516
Het resultaat was een poeder
dat je kon mengen tot een drank

44
00:02:32,516 --> 00:02:34,989
of dat terug gemengd kon
worden met de cacaoboter

45
00:02:34,989 --> 00:02:38,209
om zo de chocolade te maken
die we vandaag kennen.

46
00:02:38,209 --> 00:02:42,202
Niet lang daarna voegde
een Zwitserse chocolatier, Daniel Peter,

47
00:02:42,202 --> 00:02:44,581
poedermelk toe aan de mengeling

48
00:02:44,581 --> 00:02:47,230
en vond zo melkchocolade uit.

49
00:02:47,600 --> 00:02:51,369
Tegen de 20ste eeuw was chocolade
geen luxeproduct voor de elite meer

50
00:02:51,369 --> 00:02:53,851
maar werd het een traktatie
voor het grote publiek.

51
00:02:53,851 --> 00:02:58,114
Om aan de enorme vraag te beantwoorden,
was er een toename van de cacaoteelt nodig

52
00:02:58,114 --> 00:03:00,815
die enkel rond de evenaar kan groeien.

53
00:03:00,815 --> 00:03:03,621
In plaats van de Afrikaanse slaven
die verscheept werden

54
00:03:03,621 --> 00:03:05,851
naar de Zuid-Amerikaanse cacaoplantages,

55
00:03:05,861 --> 00:03:08,811
verschoof de cacaoteelt
zelf naar West-Afrika.

56
00:03:08,811 --> 00:03:14,441
Ivoorkust levert sinds 2015 
tweevijfde van de cacao in de wereld.

57
00:03:14,601 --> 00:03:16,984
Toch zijn er samen met
de groei van de industrie

58
00:03:16,984 --> 00:03:19,977
ook gruwelijke schendingen
van de mensenrechten.

59
00:03:19,977 --> 00:03:22,230
Vele over West-Afrika verspreide plantages

60
00:03:22,230 --> 00:03:24,260
die westerse bedrijven bevoorraden,

61
00:03:24,260 --> 00:03:26,731
gebruiken slaven- en kinderarbeid,

62
00:03:26,731 --> 00:03:30,742
met naar schatting meer dan
2 miljoen getroffen kinderen.

63
00:03:31,552 --> 00:03:33,952
Dit is een complex probleem
dat blijft aanhouden

64
00:03:33,952 --> 00:03:36,381
ondanks de inspanningen
van grote chocoladefirma's

65
00:03:36,381 --> 00:03:38,981
om met Afrikaanse landen samen te werken

66
00:03:38,981 --> 00:03:42,111
om praktijken van kinderarbeid
en gedwongen arbeid te verminderen.

67
00:03:42,901 --> 00:03:47,642
Vandaag heeft chocolade zich geïnstalleerd
in de rituelen van onze moderne cultuur.

68
00:03:47,792 --> 00:03:51,442
Door de koloniale associatie
met inheemse culturen,

69
00:03:51,442 --> 00:03:53,892
gecombineerd met de macht van de reclame,

70
00:03:53,892 --> 00:03:57,113
blijft chocolade een aura
hebben van iets sensueels,

71
00:03:57,113 --> 00:03:58,212
decadent

72
00:03:58,212 --> 00:03:59,333
en verboden.

73
00:03:59,333 --> 00:04:01,911
Maar doordat we meer weten
over zowel zijn fascinerende

74
00:04:01,911 --> 00:04:05,562
en vaak wrede geschiedenis
als zijn huidige productie,

75
00:04:05,562 --> 00:04:08,642
weten we vanwaar die associaties komen

76
00:04:08,642 --> 00:04:10,692
en wat ze verbergen.

77
00:04:11,052 --> 00:04:13,912
Dus wanneer je jou volgende
chocoladereep opmaakt,

78
00:04:13,912 --> 00:04:19,211
bedenk dan dat niet alle aspecten
van chocolade even zoet zijn.