[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.21,0:00:09.41,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz bir bilim adamı sayesinde, Dialogue: 0,0:00:09.41,0:00:11.03,Default,,0000,0000,0000,,laboratuvarda doğan bir canavarın, Dialogue: 0,0:00:11.03,0:00:13.56,Default,,0000,0000,0000,,dünyayı kasıp kavurduğu\Nfilmleri görmüşüzdür. Dialogue: 0,0:00:13.56,0:00:16.90,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya bu canavar şehir yok eden\Ndev ve öfkeli bir yaratık değil de, Dialogue: 0,0:00:16.90,0:00:19.80,Default,,0000,0000,0000,,tüm kıyı ekosistemini\Nyok edebilecek potansiyeldeki Dialogue: 0,0:00:19.80,0:00:21.91,Default,,0000,0000,0000,,bir avuç su yosunu olsaydı? Dialogue: 0,0:00:21.91,0:00:24.50,Default,,0000,0000,0000,,Bu, özünde doğal olarak ortaya çıkan Dialogue: 0,0:00:24.50,0:00:26.90,Default,,0000,0000,0000,,ve tropikal sulara özgü bir su yosunu olan Dialogue: 0,0:00:26.90,0:00:28.62,Default,,0000,0000,0000,,"Caulerpa taxifolia"nın hikâyesi. Dialogue: 0,0:00:28.62,0:00:32.14,Default,,0000,0000,0000,,1980'lerde bu canlının daha soğuk\Nortamlarda yetişebilen bir türü bulundu. Dialogue: 0,0:00:32.14,0:00:35.29,Default,,0000,0000,0000,,Güzel, parlak yeşil rengiyle\Nbirleşen özelliği Dialogue: 0,0:00:35.29,0:00:37.54,Default,,0000,0000,0000,,ve bakıma ihtiyacı olmadan \Nhızlı yetişebilmesi, Dialogue: 0,0:00:37.54,0:00:40.12,Default,,0000,0000,0000,,sudaki besinleri\Nve kimyasalları tüketerek Dialogue: 0,0:00:40.12,0:00:42.80,Default,,0000,0000,0000,,temiz tuttuğu\Nakvaryumlar için birebirdi. Dialogue: 0,0:00:42.80,0:00:44.80,Default,,0000,0000,0000,,İleri seçici çoğaltma,\Nonu daha zinde yaptı Dialogue: 0,0:00:44.80,0:00:47.85,Default,,0000,0000,0000,,ve hemen sonra, akvaryumlarda\Ndünya çapında kullanılmaya başladı. Dialogue: 0,0:00:47.85,0:00:52.18,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu akvaryumda yetişmiş\Nsüper algden bir parçanın Akdeniz'de, Dialogue: 0,0:00:52.18,0:00:54.34,Default,,0000,0000,0000,,ünlü Monako Oşinografi Müzesi'nin\Nyakınlarında Dialogue: 0,0:00:54.34,0:00:55.86,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıkması uzun sürmedi. Dialogue: 0,0:00:55.86,0:00:57.42,Default,,0000,0000,0000,,Deniz biyologları bu su yosununu Dialogue: 0,0:00:57.42,0:00:59.44,Default,,0000,0000,0000,,müzenin akvaryum sularıyla beraber Dialogue: 0,0:00:59.44,0:01:01.42,Default,,0000,0000,0000,,kazara okyanusa saldığını düşünürken Dialogue: 0,0:01:01.42,0:01:04.26,Default,,0000,0000,0000,,müze yöneticileri, bölgeye\Nokyanus akıntılarıyla Dialogue: 0,0:01:04.26,0:01:05.35,Default,,0000,0000,0000,,geldiğini iddia etti. Dialogue: 0,0:01:05.35,0:01:07.16,Default,,0000,0000,0000,,Nasıl ortaya çıktığı\Nönemli olmaksızın, Dialogue: 0,0:01:07.16,0:01:09.49,Default,,0000,0000,0000,,yabancı Caulerpa'nın sayısı\Nhızla ikiye katlandı. Dialogue: 0,0:01:09.49,0:01:12.02,Default,,0000,0000,0000,,Salgıladığı balıkları uzak tutan \Nbir toksin sayesinde Dialogue: 0,0:01:12.02,0:01:13.43,Default,,0000,0000,0000,,doğal avcıları yoktu. Dialogue: 0,0:01:13.43,0:01:16.39,Default,,0000,0000,0000,,Tıpkı efsanevi bir canavar gibi,\Nkopmuş en ufak bir parça bile Dialogue: 0,0:01:16.39,0:01:18.53,Default,,0000,0000,0000,,tamamen yeni bir koloniye\Ndönüşebilirdi. Dialogue: 0,0:01:18.53,0:01:21.63,Default,,0000,0000,0000,,Dalgalarla, bot çapalarıyla\Nve oltalarla temas sonucu parçalanarak Dialogue: 0,0:01:21.63,0:01:24.62,Default,,0000,0000,0000,,Akdeniz kıyı şehirlerine yayılıp Dialogue: 0,0:01:24.62,0:01:26.39,Default,,0000,0000,0000,,mercan resiflerini kapladı. Dialogue: 0,0:01:26.39,0:01:28.68,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu istilanın neticesi neydi? Dialogue: 0,0:01:28.68,0:01:30.26,Default,,0000,0000,0000,,Kime sorduğunuza göre değişir. Dialogue: 0,0:01:30.26,0:01:31.44,Default,,0000,0000,0000,,Varlığını ilk keşfeden Dialogue: 0,0:01:31.44,0:01:34.22,Default,,0000,0000,0000,,ve ona Katil Yosun ismini veren\Nbiyologun içinde olduğu Dialogue: 0,0:01:34.22,0:01:36.29,Default,,0000,0000,0000,,birçok bilim insanı\NCaulerpa'nın yayılımının Dialogue: 0,0:01:36.29,0:01:38.73,Default,,0000,0000,0000,,balıkların tükettiği\Nsu yosunlarına yer bırakmayarak Dialogue: 0,0:01:38.73,0:01:41.17,Default,,0000,0000,0000,,biyoçeşitliliği azalttığına\Ndair uyarılarda bulundu. Dialogue: 0,0:01:41.17,0:01:41.94,Default,,0000,0000,0000,,Bunların aksine, Dialogue: 0,0:01:41.94,0:01:45.03,Default,,0000,0000,0000,,aslında diğer çalışmalar\Nyosunun kimyasal kirleticileri yok ederek Dialogue: 0,0:01:45.03,0:01:46.93,Default,,0000,0000,0000,,olumlu bir etkisinin\Nolduğunu öne sürdü - Dialogue: 0,0:01:46.93,0:01:49.04,Default,,0000,0000,0000,,zaten akvaryumların gelişme sebebi buydu. Dialogue: 0,0:01:49.04,0:01:51.16,Default,,0000,0000,0000,,Ancak doğal bir eko sistemin Dialogue: 0,0:01:51.16,0:01:52.85,Default,,0000,0000,0000,,yabancı bir türle\Nbozulmaya uğraması Dialogue: 0,0:01:52.85,0:01:55.29,Default,,0000,0000,0000,,hemen görülemeyen, tahmin edilemez Dialogue: 0,0:01:55.29,0:01:57.18,Default,,0000,0000,0000,,ve kontrolsüz etkilere sahip olabilir. Dialogue: 0,0:01:57.18,0:01:59.09,Default,,0000,0000,0000,,Böylece Caulerpa taxifolia, 2000'de Dialogue: 0,0:01:59.09,0:02:01.62,Default,,0000,0000,0000,,San Diego civarındaki Dialogue: 0,0:02:01.62,0:02:03.31,Default,,0000,0000,0000,,Agua Hedionda Lagoon, Carlsbad'de Dialogue: 0,0:02:03.31,0:02:05.20,Default,,0000,0000,0000,,büyük olasılıkla bir akvaryum suyunun Dialogue: 0,0:02:05.20,0:02:07.69,Default,,0000,0000,0000,,kanalizasyona dökülmesi sonucu\Nbulunduğunda Dialogue: 0,0:02:07.69,0:02:10.27,Default,,0000,0000,0000,,yayılmadan önce önüne\Ngeçme kararı alındı. Dialogue: 0,0:02:10.27,0:02:12.63,Default,,0000,0000,0000,,Caulerpa kolonisinin üzerine\Nmuşambalar gerildi Dialogue: 0,0:02:12.63,0:02:14.60,Default,,0000,0000,0000,,ve içeriye klor enjekte edildi. Dialogue: 0,0:02:14.60,0:02:16.03,Default,,0000,0000,0000,,Bu yöntem, muşamba altındaki Dialogue: 0,0:02:16.03,0:02:18.14,Default,,0000,0000,0000,,tüm canlı hayatını bitirmiş olsa da Dialogue: 0,0:02:18.14,0:02:20.18,Default,,0000,0000,0000,,yosunun kökünü kazımakta başarılı oldu Dialogue: 0,0:02:20.18,0:02:23.38,Default,,0000,0000,0000,,ve yerini yerli deniz çayırı\Nalmayı başardı. Dialogue: 0,0:02:23.38,0:02:25.68,Default,,0000,0000,0000,,Hızlı bir cevap sayesinde\NKaliforniya yetkilileri Dialogue: 0,0:02:25.68,0:02:28.04,Default,,0000,0000,0000,,Caulerpa'nın yayılışını\Nönlemeyi başardılar. Dialogue: 0,0:02:28.04,0:02:29.66,Default,,0000,0000,0000,,Ancak türün başka bir vakasında, Dialogue: 0,0:02:29.66,0:02:31.91,Default,,0000,0000,0000,,Güneydoğu Avustralya'nın\Nkıyı sulak alanlarında Dialogue: 0,0:02:31.91,0:02:34.08,Default,,0000,0000,0000,,kontrolsüz olarak yayılmasına\Nolanak tanındı. Dialogue: 0,0:02:34.08,0:02:36.92,Default,,0000,0000,0000,,Ne yazık ki, bir muşamba Akdeniz'i Dialogue: 0,0:02:36.92,0:02:38.84,Default,,0000,0000,0000,,ya da Avustralya kıyısını kaplayamaz. Dialogue: 0,0:02:38.84,0:02:40.98,Default,,0000,0000,0000,,İstilacı türler yeni bir sorun değil, Dialogue: 0,0:02:40.98,0:02:42.88,Default,,0000,0000,0000,,elbette doğal olarak gerçekleşebilir. Dialogue: 0,0:02:42.88,0:02:45.56,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, eğer bu türler,\Ninsan eliyle seçici çoğaltmanın Dialogue: 0,0:02:45.56,0:02:47.86,Default,,0000,0000,0000,,veya genetik mühendisliğinin sonucu olarak Dialogue: 0,0:02:47.86,0:02:49.78,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıkıp doğal ortama bırakıldıysa Dialogue: 0,0:02:49.78,0:02:51.48,Default,,0000,0000,0000,,ekosistemler üzerindeki etkileri Dialogue: 0,0:02:51.48,0:02:53.89,Default,,0000,0000,0000,,çok daha köklü ve geri alınamaz olabilir. Dialogue: 0,0:02:53.89,0:02:55.95,Default,,0000,0000,0000,,Yeni teknolojilerin yaygınlaşmasıyla Dialogue: 0,0:02:55.95,0:02:57.84,Default,,0000,0000,0000,,ve çevreye karşı çeşitli tehditlerle Dialogue: 0,0:02:57.84,0:03:00.93,Default,,0000,0000,0000,,bilim insanlarının riskleri ve tehlikeleri\Nizleyip değerlendirmesi Dialogue: 0,0:03:00.93,0:03:02.75,Default,,0000,0000,0000,,her zamankinden daha önemli. Dialogue: 0,0:03:02.75,0:03:04.13,Default,,0000,0000,0000,,Bizim unutmamamız gereken ise Dialogue: 0,0:03:04.13,0:03:05.53,Default,,0000,0000,0000,,arka bahçemizde başlayan şey Dialogue: 0,0:03:05.53,0:03:08.05,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın öbür ucundaki\Neko sistemleri etkileyebilir.