1 00:00:07,213 --> 00:00:08,476 Wszyscy widzieliśmy filmy, 2 00:00:08,476 --> 00:00:11,199 w których potwór stworzony w laboratorium przez naukowców 3 00:00:11,199 --> 00:00:13,639 ucieka, by siać spustoszenie. 4 00:00:13,639 --> 00:00:16,288 A gdyby potwór nie był wielką, rozszalałą bestią, 5 00:00:16,288 --> 00:00:18,769 niszczącą miasta, a niewielkim glonem 6 00:00:18,769 --> 00:00:21,907 który potencjalnie może zburzyć cały ekosystem? 7 00:00:21,907 --> 00:00:24,915 To historia algi Coulerpa taxifolia, 8 00:00:24,915 --> 00:00:26,902 pierwotnie i naturalnie występującej 9 00:00:26,902 --> 00:00:28,442 w wodach tropikalnych. 10 00:00:28,442 --> 00:00:30,562 W latach 80. okazało się, że jedna z odmian 11 00:00:30,592 --> 00:00:32,845 daje sobie też radę w chłodniejszym środowisku. 12 00:00:32,845 --> 00:00:35,277 Przez tę cechę oraz piękny jasno-zielony kolor 13 00:00:35,277 --> 00:00:37,295 i zdolność do łatwego, szybkiego wzrostu, 14 00:00:37,295 --> 00:00:40,761 stała się idealna do akwarium, które pomagała utrzymać w czystości 15 00:00:40,761 --> 00:00:43,275 pochłaniając składniki odżywcze i chemikalia z wody. 16 00:00:43,275 --> 00:00:45,590 Późniejsze krzyżówki wzmocniły ją 17 00:00:45,590 --> 00:00:48,014 i rozpowszechniły w akwariach na całym świecie. 18 00:00:48,014 --> 00:00:49,598 Niestety, już niebawem 19 00:00:49,598 --> 00:00:51,338 próbka akwariowego super-glonu 20 00:00:51,338 --> 00:00:52,923 trafiła do Morza Śródziemnego 21 00:00:52,923 --> 00:00:55,765 niedaleko słynnego Muzeum Oceanografii w Monako. 22 00:00:55,765 --> 00:00:57,734 Biolog morski, który ją znalazł, uważał, 23 00:00:57,734 --> 00:01:00,039 że muzeum przypadkowo uwolniło glon do morza 24 00:01:00,039 --> 00:01:01,195 razem z wodą z akwarium, 25 00:01:01,195 --> 00:01:03,039 podczas gdy dyrektor muzeum twierdził, 26 00:01:03,039 --> 00:01:05,492 że przypłynął z prądem oceanicznym. 27 00:01:05,492 --> 00:01:07,373 Bez względu na to, jak się tu znalazła, 28 00:01:07,373 --> 00:01:09,208 obca Coulerpa rozmnażała się szybko, 29 00:01:09,208 --> 00:01:10,805 nie mając naturalnych wrogów, 30 00:01:10,805 --> 00:01:13,429 bo przez uwalnianie toksyn trzymała ryby z daleka. 31 00:01:13,429 --> 00:01:16,542 Jak niektóre mityczne potwory, nawet malutki, oderwany kawałeczek 32 00:01:16,542 --> 00:01:18,704 umiał przekształcić się w całą, nową kolonię. 33 00:01:18,704 --> 00:01:22,056 Dzięki prądom morskim i kontaktem z burtami łodzi i linkami rybackimi, 34 00:01:22,056 --> 00:01:25,531 algi rozdrobniły się i rozprzestrzeniły do wszystkich przybrzeżnych miast 35 00:01:25,531 --> 00:01:26,726 pokrywając rafy koralowe. 36 00:01:26,726 --> 00:01:28,683 Jaki był efekt inwazji? 37 00:01:28,683 --> 00:01:30,088 Zależy, kogo zapytasz. 38 00:01:30,088 --> 00:01:32,870 Wielu naukowców ostrzegało, że rozprzestrzenienie Coulerpy 39 00:01:32,870 --> 00:01:35,967 zmniejsza bioróżnorodność przez wypieranie naturalnych gatunków 40 00:01:35,967 --> 00:01:37,049 jedzonych przez ryby. 41 00:01:37,049 --> 00:01:39,764 Biolog, który odkrył jej obecność, 42 00:01:39,764 --> 00:01:41,222 nazwał ją Glonem Zabójcą. 43 00:01:41,222 --> 00:01:42,539 Inne badania dowodzą, 44 00:01:42,539 --> 00:01:44,539 że glony miały dobry wpływ, 45 00:01:44,539 --> 00:01:46,593 bo konsumowały zanieczyszczenia chemiczne, 46 00:01:46,593 --> 00:01:49,365 jeden z powodów, dla których stworzono szczep akwariowy. 47 00:01:49,365 --> 00:01:51,165 Ale niszczenie naturalnego ekosystemu 48 00:01:51,165 --> 00:01:52,797 przez wprowadzanie obcych gatunków 49 00:01:52,797 --> 00:01:55,716 może mieć nieprzewidywalne skutki nie do opanowania, 50 00:01:55,716 --> 00:01:57,498 które nie od razu widać. 51 00:01:57,498 --> 00:01:59,408 Kiedy odkryto Coulerpę taxifolię 52 00:01:59,408 --> 00:02:01,621 w lagunie Agua Hedionda miasta Carlsbad, 53 00:02:01,621 --> 00:02:03,234 niedaleko San Diego w roku 2000, 54 00:02:03,234 --> 00:02:05,327 którą najprawdopodobniej wyrzucono 55 00:02:05,327 --> 00:02:07,694 z domowego akwarium do studzienki ściekowej, 56 00:02:07,694 --> 00:02:10,270 postanowiono zatrzymać ją, zanim się rozprzestrzeni. 57 00:02:10,270 --> 00:02:12,632 Nad kolonią Coulerpy rozłożono brezent, 58 00:02:12,632 --> 00:02:14,348 a do środka wpuszczono chlor. 59 00:02:14,348 --> 00:02:15,732 Choć w ten sposób zabito 60 00:02:15,732 --> 00:02:18,537 wszystkie morskie stworzenia pod brezentem, 61 00:02:18,537 --> 00:02:20,178 udało się wyplenić algi 62 00:02:20,178 --> 00:02:23,379 i rodzima trawa morska mogła zająć jej miejsce. 63 00:02:23,379 --> 00:02:25,639 Dzięki szybkiej reakcji władze Kalifornii 64 00:02:25,639 --> 00:02:27,606 zdołały zapobiec krzewieniu się Coulerpy. 65 00:02:27,606 --> 00:02:29,877 Ale inny przypadek pojawienia się tego szczepu 66 00:02:29,877 --> 00:02:32,553 na podmokłych wybrzeżach południowo-wschodniej Australii 67 00:02:32,553 --> 00:02:35,381 pozostało bez kontroli i pozwolono mu się rozprzestrzenić. 68 00:02:35,381 --> 00:02:37,769 Brezent nie pokryje Morza Śródziemnego 69 00:02:37,769 --> 00:02:38,916 czy wybrzeża Australii. 70 00:02:38,916 --> 00:02:41,123 Gatunki inwazyjne nie są nowym problemem 71 00:02:41,123 --> 00:02:43,028 i czasem pojawiają się naturalnie. 72 00:02:43,028 --> 00:02:44,703 Ale kiedy takie gatunki są efektem 73 00:02:44,703 --> 00:02:47,245 ludzkich manipulacji czy modyfikacji genetycznych, 74 00:02:47,245 --> 00:02:49,892 a potem zostają wypuszczone do środowiska naturalnego, 75 00:02:49,892 --> 00:02:51,246 ich wpływ na ekosystemy 76 00:02:51,246 --> 00:02:53,894 może być dużo bardziej radykalny i nieodwracalny. 77 00:02:53,894 --> 00:02:55,954 Z rozwojem nowych technik 78 00:02:55,954 --> 00:02:57,838 i różnymi zagrożeniami dla środowiska, 79 00:02:57,838 --> 00:02:59,700 jest dziś ważniejsze niż kiedykolwiek, 80 00:02:59,700 --> 00:03:02,466 żeby naukowcy obserwowali i szacowali ryzyko i zagrożenie, 81 00:03:02,466 --> 00:03:04,058 a reszta z nas powinna pamiętać, 82 00:03:04,058 --> 00:03:06,039 że to, co zaczyna się w naszych ogródkach 83 00:03:06,039 --> 00:03:08,554 może mieć wpływ na ekosystemy odległe o pół świata.