0:00:07.213,0:00:08.476
Wszyscy widzieliśmy filmy,

0:00:08.476,0:00:11.199
w których potwór stworzony [br]w laboratorium przez naukowców

0:00:11.199,0:00:13.639
ucieka, by siać spustoszenie.

0:00:13.639,0:00:16.288
A gdyby potwór nie był [br]wielką, rozszalałą bestią,

0:00:16.288,0:00:18.769
niszczącą miasta, a niewielkim glonem

0:00:18.769,0:00:21.907
który potencjalnie [br]może zburzyć cały ekosystem?

0:00:21.907,0:00:24.915
To historia algi Coulerpa taxifolia,

0:00:24.915,0:00:26.902
pierwotnie i naturalnie występującej

0:00:26.902,0:00:28.442
w wodach tropikalnych.

0:00:28.442,0:00:30.562
W latach 80. okazało się, [br]że jedna z odmian

0:00:30.592,0:00:32.845
daje sobie też radę [br]w chłodniejszym środowisku.

0:00:32.845,0:00:35.277
Przez tę cechę oraz piękny [br]jasno-zielony kolor

0:00:35.277,0:00:37.295
i zdolność do łatwego, [br]szybkiego wzrostu,

0:00:37.295,0:00:40.761
stała się idealna do akwarium, [br]które pomagała utrzymać w czystości

0:00:40.761,0:00:43.275
pochłaniając składniki odżywcze [br]i chemikalia z wody.

0:00:43.275,0:00:45.590
Późniejsze krzyżówki wzmocniły ją

0:00:45.590,0:00:48.014
i rozpowszechniły w akwariach [br]na całym świecie.

0:00:48.014,0:00:49.598
Niestety, już niebawem

0:00:49.598,0:00:51.338
próbka akwariowego super-glonu

0:00:51.338,0:00:52.923
trafiła do Morza Śródziemnego

0:00:52.923,0:00:55.765
niedaleko słynnego [br]Muzeum Oceanografii w Monako.

0:00:55.765,0:00:57.734
Biolog morski, który ją znalazł, uważał,

0:00:57.734,0:01:00.039
że muzeum przypadkowo [br]uwolniło glon do morza

0:01:00.039,0:01:01.195
razem z wodą z akwarium,

0:01:01.195,0:01:03.039
podczas gdy dyrektor muzeum twierdził,

0:01:03.039,0:01:05.492
że przypłynął z prądem oceanicznym.

0:01:05.492,0:01:07.373
Bez względu na to, jak się tu znalazła,

0:01:07.373,0:01:09.208
obca Coulerpa rozmnażała się szybko,

0:01:09.208,0:01:10.805
nie mając naturalnych wrogów,

0:01:10.805,0:01:13.429
bo przez uwalnianie toksyn [br]trzymała ryby z daleka.

0:01:13.429,0:01:16.542
Jak niektóre mityczne potwory, [br]nawet malutki, oderwany kawałeczek

0:01:16.542,0:01:18.704
umiał przekształcić się w całą, [br]nową kolonię.

0:01:18.704,0:01:22.056
Dzięki prądom morskim i kontaktem [br]z burtami łodzi i linkami rybackimi,

0:01:22.056,0:01:25.531
algi rozdrobniły się i rozprzestrzeniły [br]do wszystkich przybrzeżnych miast

0:01:25.531,0:01:26.726
pokrywając rafy koralowe.

0:01:26.726,0:01:28.683
Jaki był efekt inwazji?

0:01:28.683,0:01:30.088
Zależy, kogo zapytasz.

0:01:30.088,0:01:32.870
Wielu naukowców ostrzegało, [br]że rozprzestrzenienie Coulerpy

0:01:32.870,0:01:35.967
zmniejsza bioróżnorodność [br]przez wypieranie naturalnych gatunków

0:01:35.967,0:01:37.049
jedzonych przez ryby.

0:01:37.049,0:01:39.764
Biolog, który odkrył jej obecność,

0:01:39.764,0:01:41.222
nazwał ją Glonem Zabójcą.

0:01:41.222,0:01:42.539
Inne badania dowodzą,

0:01:42.539,0:01:44.539
że glony miały dobry wpływ,

0:01:44.539,0:01:46.593
bo konsumowały zanieczyszczenia chemiczne,

0:01:46.593,0:01:49.365
jeden z powodów, dla których [br]stworzono szczep akwariowy.

0:01:49.365,0:01:51.165
Ale niszczenie naturalnego ekosystemu

0:01:51.165,0:01:52.797
przez wprowadzanie obcych gatunków

0:01:52.797,0:01:55.716
może mieć nieprzewidywalne skutki[br]nie do opanowania,

0:01:55.716,0:01:57.498
które nie od razu widać.

0:01:57.498,0:01:59.408
Kiedy odkryto Coulerpę taxifolię

0:01:59.408,0:02:01.621
w lagunie Agua Hedionda miasta Carlsbad,

0:02:01.621,0:02:03.234
niedaleko San Diego w roku 2000,

0:02:03.234,0:02:05.327
którą najprawdopodobniej wyrzucono

0:02:05.327,0:02:07.694
z domowego akwarium [br]do studzienki ściekowej,

0:02:07.694,0:02:10.270
postanowiono zatrzymać ją, [br]zanim się rozprzestrzeni.

0:02:10.270,0:02:12.632
Nad kolonią Coulerpy rozłożono brezent,

0:02:12.632,0:02:14.348
a do środka wpuszczono chlor.

0:02:14.348,0:02:15.732
Choć w ten sposób zabito

0:02:15.732,0:02:18.537
wszystkie morskie stworzenia [br]pod brezentem,

0:02:18.537,0:02:20.178
udało się wyplenić algi

0:02:20.178,0:02:23.379
i rodzima trawa morska [br]mogła zająć jej miejsce.

0:02:23.379,0:02:25.639
Dzięki szybkiej reakcji władze Kalifornii

0:02:25.639,0:02:27.606
zdołały zapobiec krzewieniu się Coulerpy.

0:02:27.606,0:02:29.877
Ale inny przypadek [br]pojawienia się tego szczepu

0:02:29.877,0:02:32.553
na podmokłych wybrzeżach [br]południowo-wschodniej Australii

0:02:32.553,0:02:35.381
pozostało bez kontroli[br]i pozwolono mu się rozprzestrzenić.

0:02:35.381,0:02:37.769
Brezent nie pokryje Morza Śródziemnego

0:02:37.769,0:02:38.916
czy wybrzeża Australii.

0:02:38.916,0:02:41.123
Gatunki inwazyjne nie są nowym problemem

0:02:41.123,0:02:43.028
i czasem pojawiają się naturalnie.

0:02:43.028,0:02:44.703
Ale kiedy takie gatunki są efektem

0:02:44.703,0:02:47.245
ludzkich manipulacji[br]czy modyfikacji genetycznych,

0:02:47.245,0:02:49.892
a potem zostają wypuszczone [br]do środowiska naturalnego,

0:02:49.892,0:02:51.246
ich wpływ na ekosystemy

0:02:51.246,0:02:53.894
może być dużo bardziej [br]radykalny i nieodwracalny.

0:02:53.894,0:02:55.954
Z rozwojem nowych technik

0:02:55.954,0:02:57.838
i różnymi zagrożeniami dla środowiska,

0:02:57.838,0:02:59.700
jest dziś ważniejsze niż kiedykolwiek,

0:02:59.700,0:03:02.466
żeby naukowcy obserwowali [br]i szacowali ryzyko i zagrożenie,

0:03:02.466,0:03:04.058
a reszta z nas powinna pamiętać,

0:03:04.058,0:03:06.039
że to, co zaczyna się w naszych ogródkach

0:03:06.039,0:03:08.554
może mieć wpływ na ekosystemy [br]odległe o pół świata.