[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.21,0:00:09.41,Default,,0000,0000,0000,,We hebben genoeg films\Ngezien waar een monster, Dialogue: 0,0:00:09.41,0:00:10.94,Default,,0000,0000,0000,,gecreëerd in een labo, Dialogue: 0,0:00:10.94,0:00:13.64,Default,,0000,0000,0000,,ontsnapt om zich te wreken\Nop de buitenwereld. Dialogue: 0,0:00:13.64,0:00:16.09,Default,,0000,0000,0000,,Maar wat als het monster\Ngeen reusachtig beest was, Dialogue: 0,0:00:16.09,0:00:18.77,Default,,0000,0000,0000,,dat steden vernietigt,\Nmaar een klein stukje zeewier Dialogue: 0,0:00:18.77,0:00:21.91,Default,,0000,0000,0000,,met de macht om volledige ecosystemen\Nlangs de kust te verstoren? Dialogue: 0,0:00:21.91,0:00:24.92,Default,,0000,0000,0000,,Dit is het verhaal van Caulerpa taxifolia, Dialogue: 0,0:00:24.92,0:00:26.90,Default,,0000,0000,0000,,een oorspronkelijk natuurlijk zeewier, Dialogue: 0,0:00:26.90,0:00:28.44,Default,,0000,0000,0000,,inheems in tropische wateren. Dialogue: 0,0:00:28.44,0:00:32.14,Default,,0000,0000,0000,,In de jaren 1980 bleek één stam \Nte gedijen in koudere omgevingen. Dialogue: 0,0:00:32.14,0:00:35.29,Default,,0000,0000,0000,,Deze soort met zijn prachtige,\Nheldere groene kleur, Dialogue: 0,0:00:35.29,0:00:37.54,Default,,0000,0000,0000,,die snel kon groeien \Nzonder veel onderhoud, Dialogue: 0,0:00:37.54,0:00:40.28,Default,,0000,0000,0000,,was ideaal voor aquaria,\Ndie het bovendien reinigde Dialogue: 0,0:00:40.28,0:00:42.94,Default,,0000,0000,0000,,door voedsel en chemicaliën\Nuit het water te halen. Dialogue: 0,0:00:42.94,0:00:45.14,Default,,0000,0000,0000,,Verdere selectieve teelt\Nmaakte het nog sterker Dialogue: 0,0:00:45.14,0:00:47.84,Default,,0000,0000,0000,,en zorgde dat het wereldwijd \Nin aquaria gebruikt werd. Dialogue: 0,0:00:47.84,0:00:49.53,Default,,0000,0000,0000,,Maar toen kwam een stukje van deze Dialogue: 0,0:00:49.53,0:00:51.34,Default,,0000,0000,0000,,in aquarium ontwikkelde superalgen Dialogue: 0,0:00:51.34,0:00:52.92,Default,,0000,0000,0000,,in de Middellandse Zee terecht, Dialogue: 0,0:00:52.92,0:00:55.86,Default,,0000,0000,0000,,naast het Oceanografisch\Nmuseum van Monaco. Dialogue: 0,0:00:55.86,0:00:57.66,Default,,0000,0000,0000,,De mariene bioloog die het vond, dacht Dialogue: 0,0:00:57.66,0:01:00.04,Default,,0000,0000,0000,,dat het museum het per ongeluk\Nmet het aquariumwater Dialogue: 0,0:01:00.04,0:01:01.44,Default,,0000,0000,0000,,in de oceaan had gegoten, Dialogue: 0,0:01:01.44,0:01:02.72,Default,,0000,0000,0000,,terwijl de museumdirecteurs Dialogue: 0,0:01:02.72,0:01:05.69,Default,,0000,0000,0000,,beweerden dat die met \Nde zeestromingen meegebracht werd. Dialogue: 0,0:01:05.69,0:01:07.33,Default,,0000,0000,0000,,Ongeacht hoe het gebeurde, Dialogue: 0,0:01:07.33,0:01:09.21,Default,,0000,0000,0000,,de Caulerpa vermenigvuldigde snel Dialogue: 0,0:01:09.21,0:01:10.80,Default,,0000,0000,0000,,zonder natuurlijke vijanden Dialogue: 0,0:01:10.80,0:01:13.47,Default,,0000,0000,0000,,dankzij een toxine dat \Nde alg beschermt tegen vissen. Dialogue: 0,0:01:13.47,0:01:16.39,Default,,0000,0000,0000,,En zoals een mythisch monster,\Nkan elk klein afgebroken stukje Dialogue: 0,0:01:16.39,0:01:18.53,Default,,0000,0000,0000,,uitgroeien tot een hele kolonie. Dialogue: 0,0:01:18.53,0:01:21.43,Default,,0000,0000,0000,,Door de stroming\Nen contact met ankers en vislijnen Dialogue: 0,0:01:21.43,0:01:24.68,Default,,0000,0000,0000,,verspreidde de alg zich over\NMiddellandse kuststeden Dialogue: 0,0:01:24.68,0:01:26.39,Default,,0000,0000,0000,,en bedekte koraalriffen. Dialogue: 0,0:01:26.39,0:01:28.68,Default,,0000,0000,0000,,Wat was het resultaat van deze invasie? Dialogue: 0,0:01:28.68,0:01:30.35,Default,,0000,0000,0000,,Het hangt af aan wie je het vraagt. Dialogue: 0,0:01:30.35,0:01:32.64,Default,,0000,0000,0000,,Vele wetenschappers vrezen\Ndat deze verspreiding Dialogue: 0,0:01:32.64,0:01:35.92,Default,,0000,0000,0000,,de biodiversiteit zal verminderen\Ndoor het lokale zeewier Dialogue: 0,0:01:35.92,0:01:37.10,Default,,0000,0000,0000,,dat vissen eten, \Nte overwoekeren. Dialogue: 0,0:01:37.10,0:01:41.21,Default,,0000,0000,0000,,De bioloog die ze eerst ontdekte, \Nnoemde hen 'Killeralgen'. Dialogue: 0,0:01:41.22,0:01:42.54,Default,,0000,0000,0000,,Andere onderzoeken beweren Dialogue: 0,0:01:42.54,0:01:44.94,Default,,0000,0000,0000,,dat de algen positief zijn,\Nomdat ze Dialogue: 0,0:01:44.94,0:01:46.51,Default,,0000,0000,0000,,chemische stoffen opruimen -- Dialogue: 0,0:01:46.51,0:01:48.76,Default,,0000,0000,0000,,daarvoor werden ze in aquaria gekweekt. Dialogue: 0,0:01:48.76,0:01:51.24,Default,,0000,0000,0000,,Maar de verstoring\Nvan een natuurlijk ecosysteem Dialogue: 0,0:01:51.24,0:01:52.85,Default,,0000,0000,0000,,door een vreemde soort, Dialogue: 0,0:01:52.85,0:01:55.43,Default,,0000,0000,0000,,kan onvoorspelbare\Nen oncontroleerbare gevolgen hebben, Dialogue: 0,0:01:55.43,0:01:57.18,Default,,0000,0000,0000,,die niet onmiddeijk zichtbaar zijn. Dialogue: 0,0:01:57.18,0:01:59.41,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer Culerpa taxifolia ontdekt werd Dialogue: 0,0:01:59.41,0:02:01.62,Default,,0000,0000,0000,,aan de Agua Hedionda Lagune in Garlsbad Dialogue: 0,0:02:01.62,0:02:03.31,Default,,0000,0000,0000,,naast San Diego in 2000, Dialogue: 0,0:02:03.31,0:02:05.20,Default,,0000,0000,0000,,waarschijnlijk afkomstig van de dumping Dialogue: 0,0:02:05.20,0:02:07.69,Default,,0000,0000,0000,,van aquariumwater\Nin een verbindende riool, Dialogue: 0,0:02:07.69,0:02:10.36,Default,,0000,0000,0000,,besliste men die te stoppen\Nvoordat ze zich verspreidde Dialogue: 0,0:02:10.36,0:02:12.63,Default,,0000,0000,0000,,door dekzeilen over Culerpa\Nkolonies te plaatsen Dialogue: 0,0:02:12.63,0:02:14.60,Default,,0000,0000,0000,,en chloor in te spuiten. Dialogue: 0,0:02:14.60,0:02:15.77,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel deze methode Dialogue: 0,0:02:15.77,0:02:18.14,Default,,0000,0000,0000,,alle andere zeeleven\Nonder de dekzeilen doodde, Dialogue: 0,0:02:18.14,0:02:20.18,Default,,0000,0000,0000,,lukte de uitroeiing van de algen, Dialogue: 0,0:02:20.18,0:02:23.38,Default,,0000,0000,0000,,en het inheemse zeegras\Nkon op die plaats groeien. Dialogue: 0,0:02:23.38,0:02:25.64,Default,,0000,0000,0000,,Door de snelle reactie\Nheeft de lokale regering Dialogue: 0,0:02:25.64,0:02:28.04,Default,,0000,0000,0000,,vermeden dat Culerpa \Nzich kon verspreiden. Dialogue: 0,0:02:28.04,0:02:29.74,Default,,0000,0000,0000,,Maar een andere stam Dialogue: 0,0:02:29.74,0:02:32.09,Default,,0000,0000,0000,,in de wetlands van zuidoost Australië Dialogue: 0,0:02:32.09,0:02:34.08,Default,,0000,0000,0000,,werd niet opgemerkt \Nen kon zich verspreiden. Dialogue: 0,0:02:34.08,0:02:36.92,Default,,0000,0000,0000,,Helaas, er is geen zeil dat \Nde Middellandse Zee, Dialogue: 0,0:02:36.92,0:02:38.84,Default,,0000,0000,0000,,of de Australische kust kan bedekken. Dialogue: 0,0:02:38.84,0:02:41.12,Default,,0000,0000,0000,,Invasieve soorten zijn\Ngeen nieuw probleem Dialogue: 0,0:02:41.12,0:02:42.88,Default,,0000,0000,0000,,en gebeuren ook \Nop natuurlijke wijze. Dialogue: 0,0:02:42.88,0:02:44.70,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer dergelijke soorten Dialogue: 0,0:02:44.70,0:02:47.86,Default,,0000,0000,0000,,resultaat zijn van gerichte selectie\Nof genetische modificatie, Dialogue: 0,0:02:47.86,0:02:49.89,Default,,0000,0000,0000,,die dan in de natuur worden vrijgelaten, Dialogue: 0,0:02:49.89,0:02:51.25,Default,,0000,0000,0000,,kan hun invloed op ecosystemen Dialogue: 0,0:02:51.25,0:02:53.89,Default,,0000,0000,0000,,veel drastischer\Nen onomkeerbaar zijn. Dialogue: 0,0:02:53.89,0:02:55.95,Default,,0000,0000,0000,,Met de wildgroei van technologieën Dialogue: 0,0:02:55.95,0:02:57.84,Default,,0000,0000,0000,,en de vele bedreigingen \Nvoor het milieu, Dialogue: 0,0:02:57.84,0:02:59.99,Default,,0000,0000,0000,,is het zeer belangrijk voor wetenschappers Dialogue: 0,0:02:59.99,0:03:02.75,Default,,0000,0000,0000,,de risico's en gevaren ervan\Nte monitoren en te evalueren. Dialogue: 0,0:03:02.75,0:03:04.06,Default,,0000,0000,0000,,En wij moeten beseffen Dialogue: 0,0:03:04.06,0:03:05.53,Default,,0000,0000,0000,,dat wat aan ons huis begint Dialogue: 0,0:03:05.53,0:03:08.79,Default,,0000,0000,0000,,invloed kan hebben op ecosystemen\Naan de andere kant van de wereld.