WEBVTT

00:00:00.273 --> 00:00:04.248
We zijn aanbeland op een bijzonder moment 
in de geschiedenis.

00:00:04.248 --> 00:00:07.164
Voor ons staan twee decennia

00:00:07.164 --> 00:00:09.420
met twee fundamentele veranderingen

00:00:09.420 --> 00:00:12.342
die bepalen of de volgende eeuw

00:00:12.342 --> 00:00:16.407
de beste of de slechtste 
eeuw ooit zal worden.

NOTE Paragraph

00:00:16.407 --> 00:00:19.139
Ik leg het uit met een voorbeeld.

00:00:19.139 --> 00:00:22.523
25 jaar geleden bezocht ik Peking
voor het eerst

00:00:22.523 --> 00:00:25.549
om les te geven
aan de Volksuniversiteit van China.

00:00:25.549 --> 00:00:30.759
China ging markteconomie
en universitair onderwijs serieus nemen

00:00:30.759 --> 00:00:35.315
en vroegen daarom hulp
van buitenlandse deskundigen.

00:00:35.315 --> 00:00:37.120
Net als de meeste mensen

00:00:37.120 --> 00:00:39.626
reed ik in Peking rond op een fiets.

00:00:39.626 --> 00:00:41.930
Hoewel ik soms een voertuig
moest ontwijken,

00:00:41.930 --> 00:00:45.237
was het een veilige manier
om me te verplaatsen.

00:00:45.237 --> 00:00:49.421
Nu is fietsen in China
heel anders geworden.

00:00:49.422 --> 00:00:52.355
De wegen zitten vol
met auto's en vrachtauto's.

00:00:52.355 --> 00:00:54.534
De lucht is gevaarlijk vervuild

00:00:54.534 --> 00:00:57.976
door verbranding van steenkool en diesel.

00:00:57.976 --> 00:01:00.114
Toen ik er laatst in het voorjaar was,

00:01:00.114 --> 00:01:02.892
adviseerde men
mensen van mijn leeftijd --

00:01:02.892 --> 00:01:05.322
boven de 65 --

00:01:05.322 --> 00:01:08.191
om binnen te blijven en weinig te bewegen.

NOTE Paragraph

00:01:08.191 --> 00:01:10.125
Hoe kwam dat zo?

00:01:10.125 --> 00:01:11.725
Het kwam door de manier

00:01:11.725 --> 00:01:14.340
waarop Peking als stad was gegroeid.

00:01:14.340 --> 00:01:17.390
Het is in 25 jaar
ruim twee keer zo groot geworden.

00:01:17.390 --> 00:01:19.446
Van 10 naar 20 miljoen inwoners.

00:01:19.446 --> 00:01:21.919
Het werd een uitgestrekte stad,

00:01:21.919 --> 00:01:25.498
afhankelijk van vieze brandstof, 
vieze energie,

00:01:25.498 --> 00:01:27.321
vooral steenkool.

00:01:27.321 --> 00:01:31.836
China verstookt elk jaar
de helft van de steenkool van de wereld.

00:01:31.836 --> 00:01:35.510
Dat is de hoofdoorzaak

00:01:35.510 --> 00:01:37.535
dat het de grootste uitstoot heeft

00:01:37.535 --> 00:01:40.449
van broeikasgassen.

00:01:40.449 --> 00:01:42.563
Tegelijkertijd moeten we erkennen

00:01:42.563 --> 00:01:45.657
dat China in die periode
enorm gegroeid is.

00:01:45.657 --> 00:01:48.388
Het is de een-na-grootste
wereldeconomie geworden.

00:01:48.388 --> 00:01:50.167
Honderden miljoenen mensen

00:01:50.167 --> 00:01:51.822
zijn de armoede ontstegen.

00:01:51.822 --> 00:01:53.903
Dat is heel belangrijk.

00:01:53.903 --> 00:01:57.810
Maar tegelijk vragen de Chinezen zich af

00:01:57.820 --> 00:01:59.400
wat de groei waard is

00:01:59.400 --> 00:02:01.525
als de steden onleefbaar worden.

00:02:01.525 --> 00:02:03.837
Ze hebben nagedacht en bedacht

00:02:03.837 --> 00:02:09.287
dat deze weg van groei en ontwikkeling
niet duurzaam is.

00:02:09.303 --> 00:02:11.632
China wil minder steenkool gebruiken.

00:02:11.632 --> 00:02:17.493
Ze kijken naar andere manieren
van stedenbouw.

NOTE Paragraph

00:02:17.493 --> 00:02:19.326
De groei van China

00:02:19.326 --> 00:02:23.050
is onderdeel van een enorme,
fundamentele verandering

00:02:23.050 --> 00:02:25.817
in de structuur van de wereldeconomie.

00:02:25.817 --> 00:02:28.539
25 jaar geleden produceerden
de ontwikkelingslanden,

00:02:28.539 --> 00:02:30.429
de armere landen van de wereld,

00:02:30.429 --> 00:02:34.355
hoewel daar de meeste mensen wonen,

00:02:34.355 --> 00:02:38.158
maar een derde van de wereldproductie.

00:02:38.170 --> 00:02:39.914
Nu is dat ruim de helft;

00:02:39.914 --> 00:02:42.885
over 25 jaar zal het twee derde zijn,

00:02:42.885 --> 00:02:45.990
door de landen die we 25 jaar geleden

00:02:45.990 --> 00:02:47.266
onderontwikkeld vonden.

00:02:47.266 --> 00:02:48.864
Dat is opmerkelijk.

00:02:48.864 --> 00:02:52.086
Het betekent dat de meeste landen,
arm of rijk,

00:02:52.086 --> 00:02:55.305
afstevenen op twee
fundamentele transformaties

00:02:55.305 --> 00:02:58.490
waar ik het over wil hebben.

NOTE Paragraph

00:02:58.490 --> 00:03:01.013
De eerste van deze transformaties

00:03:01.013 --> 00:03:02.810
is in de basisstructuur

00:03:02.810 --> 00:03:05.210
van de economieën en gemeenschappen

00:03:05.210 --> 00:03:06.880
die ik al schetste

00:03:06.880 --> 00:03:10.390
in de beschrijving van Peking.

00:03:10.390 --> 00:03:13.349
50 procent woont nu in de stad.

00:03:13.349 --> 00:03:17.210
Dat zal naar 70 procent gaan in 2050 .

00:03:17.210 --> 00:03:20.301
Binnen 20 jaar zien we
de energiebehoefte

00:03:20.301 --> 00:03:22.134
met 40 procent toenemen.

00:03:22.134 --> 00:03:26.108
De groei van de economie en de bevolking

00:03:26.108 --> 00:03:29.090
zorgt voor een toenemende druk
op het land,

00:03:29.090 --> 00:03:32.956
op ons water en onze bossen.

NOTE Paragraph

00:03:32.956 --> 00:03:36.241
Dat is een ingrijpende verandering.

00:03:36.241 --> 00:03:40.415
Als we daarbij nalatig
en kortzichtig zijn,

00:03:40.415 --> 00:03:44.301
zorgen we voor afval,
vervuiling, verstopping

00:03:44.301 --> 00:03:47.491
en afbraak van land en bos.

00:03:47.491 --> 00:03:49.528
Als we denken aan de drie gebieden

00:03:49.528 --> 00:03:51.325
die ik liet zien met mijn cijfers:

00:03:51.325 --> 00:03:53.492
steden, energie, land,

00:03:53.492 --> 00:03:55.891
als we die verkeerd beheren,

00:03:55.891 --> 00:03:58.032
zal leven en levensonderhoud

00:03:58.032 --> 00:04:00.133
van iedereen op de wereld

00:04:00.133 --> 00:04:02.676
daaronder lijden.

00:04:02.678 --> 00:04:07.796
Bovendien stijgt dan de uitstoot
van broeikasgas

00:04:07.796 --> 00:04:11.677
met enorme risico's voor ons klimaat.

00:04:11.677 --> 00:04:14.824
De concentratie van broeikasgas 
in de lucht

00:04:14.824 --> 00:04:16.782
is nu al hoger

00:04:16.782 --> 00:04:20.516
dan ze in miljoenen jaren geweest is.

00:04:20.516 --> 00:04:23.914
Als we die concentraties
nog verder laten stijgen,

00:04:23.914 --> 00:04:27.758
riskeren we dat de temperatuur 
in pakweg de komende eeuw

00:04:27.758 --> 00:04:32.105
hoger wordt dan in de laatste
tientallen miljoenen jaren.

00:04:32.110 --> 00:04:34.236
We zijn hier als Homo sapiens --

00:04:34.236 --> 00:04:37.407
wel een ruimhartige definitie: sapiens --

00:04:37.407 --> 00:04:40.210
al zo'n kwart miljoen jaar.

00:04:40.210 --> 00:04:44.041
We riskeren temperaturen die er
al tientallen miljoenen jaren niet waren,

00:04:44.041 --> 00:04:46.180
binnen een eeuw.

00:04:46.180 --> 00:04:48.410
Dat zou de relatie veranderen

00:04:48.410 --> 00:04:52.479
tussen de mens en de aarde.

00:04:52.479 --> 00:04:57.130
Het zou leiden tot
veranderende woestijnen,

00:04:57.130 --> 00:05:00.320
andere rivieren
en andere orkaan-routes,

00:05:00.320 --> 00:05:01.558
andere zeeniveaus.

00:05:01.558 --> 00:05:04.201
Honderden miljoenen mensen,

00:05:04.201 --> 00:05:07.430
misschien zelfs miljarden mensen,
die moeten verhuizen.

00:05:07.430 --> 00:05:09.353
Als we iets hebben geleerd

00:05:09.353 --> 00:05:11.935
dan worden dat ernstige
en uitgebreide conflicten.

NOTE Paragraph

00:05:11.935 --> 00:05:13.943
En je kan het niet zomaar uitzetten.

00:05:13.943 --> 00:05:15.973
Je maakt geen vredesverdrag met de aarde.

00:05:15.973 --> 00:05:18.200
Je kan niet onderhandelen
met natuurwetten.

00:05:18.200 --> 00:05:19.915
Je zit erin. Je zit vast.

00:05:19.915 --> 00:05:21.591
Met die inzet spelen we.

00:05:21.591 --> 00:05:24.313
Daarom is die tweede transformatie nodig,

00:05:24.313 --> 00:05:25.953
de klimaat-transformatie.

00:05:25.953 --> 00:05:28.336
Veranderen naar een koolstofarme economie.

00:05:28.336 --> 00:05:31.215
De eerste transformatie 
gaat sowieso gebeuren.

00:05:31.215 --> 00:05:34.324
We moeten beslissen: 
pakken we het goed of slecht aan,

00:05:34.324 --> 00:05:36.462
die economische, structurele verandering?

00:05:36.462 --> 00:05:38.552
Maar voor de tweede transformatie,

00:05:38.552 --> 00:05:42.466
de klimaat-transformatie, 
moeten wij zelf kiezen.

00:05:42.466 --> 00:05:44.685
Deze twee transformaties wachten ons

00:05:44.685 --> 00:05:46.858
in de komende 20 jaar.

00:05:46.858 --> 00:05:50.071
De komende twee decennia zijn bepalend

00:05:50.071 --> 00:05:52.646
voor wat we moeten doen.

00:05:52.646 --> 00:05:54.305
Hoe meer ik nadacht

00:05:54.305 --> 00:05:56.409
over die samenvallende transformaties,

00:05:56.409 --> 00:05:58.216
hoe meer ik me realiseerde

00:05:58.216 --> 00:06:00.908
dat dit een geweldige kans is.

00:06:00.908 --> 00:06:03.135
Het is een kans die we kunnen benutten

00:06:03.135 --> 00:06:06.532
of een kans die we kunnen verliezen.

00:06:06.532 --> 00:06:09.255
Ik leg het uit met 
de drie sleutelgebieden

00:06:09.255 --> 00:06:12.595
die ik heb onderscheiden:
steden, energie en land.

00:06:12.595 --> 00:06:14.019
Ik zal beginnen met steden.

00:06:14.019 --> 00:06:18.052
Ik heb het probleem van Peking
al uitgelegd:

00:06:18.052 --> 00:06:20.898
vervuiling, verstopping, afval, enzovoort.

00:06:20.898 --> 00:06:25.747
Natuurlijk zien we dat 
in veel steden wereldwijd.

NOTE Paragraph

00:06:25.747 --> 00:06:28.962
In het leven, maar vooral bij steden,

00:06:28.962 --> 00:06:31.686
moet je vooruit denken.

00:06:31.686 --> 00:06:35.400
Voor de steden die we gaan bouwen --
veel steden, ook grote --

00:06:35.406 --> 00:06:38.220
moeten we kijken hoe we ze 
compact kunnen bouwen

00:06:38.221 --> 00:06:41.664
zodat we reistijd en energie
kunnen besparen.

00:06:41.664 --> 00:06:45.579
Voor steden die er al zijn,
lang gevestigde steden,

00:06:45.579 --> 00:06:48.650
moeten we nadenken
over vernieuwing en investeringen

00:06:48.650 --> 00:06:52.708
zodat we binnen die steden 
beter verbonden zijn,

00:06:52.708 --> 00:06:55.230
en het meer mensen aanmoedigt

00:06:55.230 --> 00:06:57.411
om dichter bij het centrum te wonen.

00:06:57.411 --> 00:07:00.081
We hebben steeds meer 
voorbeelden wereldwijd

00:07:00.081 --> 00:07:02.113
van manieren waarop dat kan.

00:07:02.113 --> 00:07:06.131
De snelbus in Bogotá, Colombia

00:07:06.131 --> 00:07:07.743
is een belangrijk voorbeeld

00:07:07.743 --> 00:07:10.004
hoe je je veilig en snel verplaatst

00:07:10.004 --> 00:07:12.625
op een schone manier in de stad.

00:07:12.625 --> 00:07:14.528
Frequent rijdende bussen,

00:07:14.528 --> 00:07:16.315
veilige routes,

00:07:16.315 --> 00:07:19.556
een dienst die sterk lijkt op de metro

00:07:19.556 --> 00:07:21.367
maar veel goedkoper

00:07:21.367 --> 00:07:23.775
en veel sneller te realiseren.

00:07:23.775 --> 00:07:26.010
Een geweldig idee
voor andere steden

00:07:26.010 --> 00:07:27.706
die zich ontwikkelen.

NOTE Paragraph

00:07:27.706 --> 00:07:29.967
Sommige dingen in steden kosten tijd.

00:07:29.967 --> 00:07:32.660
Andere dingen gaan een stuk sneller.

00:07:32.660 --> 00:07:34.764
Neem mijn eigen stad, Londen.

00:07:34.764 --> 00:07:40.052
In 1952 stierven in Londen
4.000 mensen door smog,

00:07:40.052 --> 00:07:42.746
en die verwoestte het leven van
nog veel meer mensen.

00:07:42.746 --> 00:07:44.096
Het ging maar door.

00:07:44.096 --> 00:07:46.598
Wie in Engeland buiten Londen woont,

00:07:46.598 --> 00:07:48.791
zal zich herinneren: 
het heette 'The Smoke'.

00:07:48.791 --> 00:07:50.467
Zo was Londen.

00:07:50.467 --> 00:07:52.549
Door steenkoolgebruik te reguleren,

00:07:52.549 --> 00:07:55.637
werd het probleem
binnen een paar jaar minder.

00:07:55.637 --> 00:07:57.442
Ik herinner me de smog nog goed.

00:07:57.442 --> 00:07:59.915
Als het zicht minder werd

00:07:59.915 --> 00:08:01.908
dan een paar meter

00:08:01.908 --> 00:08:03.764
reed de bus niet meer
en moest ik lopen.

00:08:03.764 --> 00:08:05.822
Dat was in de jaren 50.

00:08:05.822 --> 00:08:09.720
Ik moest vijf kilometer lopen
vanaf school.

00:08:09.720 --> 00:08:13.289
Ademen was een gevaarlijke handeling.

00:08:13.289 --> 00:08:15.967
Maar het veranderde door een besluit.

00:08:15.967 --> 00:08:18.406
Goede besluiten kunnen snel

00:08:18.406 --> 00:08:21.501
goede, opvallende resultaten geven.

NOTE Paragraph

00:08:21.501 --> 00:08:24.834
We hebben meer gezien: in Londen
is er de verstoppingsheffing.

00:08:24.834 --> 00:08:27.200
Best snel en effectief.

00:08:27.200 --> 00:08:28.820
We zagen grote verbeteringen

00:08:28.820 --> 00:08:32.782
in de busdienst
en hebben die opgeschoond.

00:08:32.782 --> 00:08:35.902
Je ziet dat de twee transformaties
die ik heb beschreven:

00:08:35.902 --> 00:08:37.858
die van structuur en klimaat,

00:08:37.858 --> 00:08:40.490
erg gelijk op gaan.

00:08:40.490 --> 00:08:43.423
Maar we moeten investeren
in onze steden.

00:08:43.423 --> 00:08:45.956
We moeten slim investeren,
en als we dat doen

00:08:45.956 --> 00:08:50.492
krijgen we schonere, stillere
en veiligere steden,

00:08:50.492 --> 00:08:53.149
aantrekkelijkere en productievere steden,

00:08:53.149 --> 00:08:55.916
met een sterkere gemeenschap --

00:08:55.916 --> 00:08:58.164
openbaar vervoer, recycling, hergebruik.

00:08:58.164 --> 00:09:02.213
Allemaal dingen
die de mensen bij elkaar brengen.

00:09:02.213 --> 00:09:03.270
Dat kunnen we,

00:09:03.270 --> 00:09:06.350
maar we moeten wel nadenken,
investeren en plannen.

NOTE Paragraph

00:09:06.350 --> 00:09:08.521
Ik ga naar de energie.

00:09:08.521 --> 00:09:11.743
Energie is de laatste 25 jaar

00:09:11.743 --> 00:09:13.979
toegenomen met 50 procent.

00:09:13.979 --> 00:09:16.596
Tachtig procent daarvan
komt uit fossiele brandstof.

00:09:16.596 --> 00:09:18.254
Binnen 20 jaar

00:09:18.254 --> 00:09:22.030
kan dat toenemen met zo'n 40 procent.

00:09:22.030 --> 00:09:24.564
We moeten sterk investeren in energie.

00:09:24.564 --> 00:09:27.838
We moeten het veel effectiever gebruiken.

00:09:27.838 --> 00:09:29.526
We moeten het schoon maken.

00:09:29.526 --> 00:09:31.036
We zien al hoe dat moet.

00:09:31.036 --> 00:09:32.760
In Californië bijvoorbeeld.

00:09:32.760 --> 00:09:35.520
Het zou in de top 10 komen van landen

00:09:35.520 --> 00:09:37.913
als het onafhankelijk was.

00:09:37.913 --> 00:09:40.668
Ik wil niemand op ideeën brengen...

00:09:40.668 --> 00:09:43.976
(Gelach)

00:09:43.976 --> 00:09:45.821
Californië is geweldig.

00:09:45.821 --> 00:09:47.869
(Gelach)

00:09:47.869 --> 00:09:50.610
Binnen vijf of tien jaar

00:09:50.610 --> 00:09:55.554
gaan ze van zo'n 20 procent
hernieuwbare energie --

00:09:55.563 --> 00:09:57.320
wind, zon en dergelijke --

00:09:57.320 --> 00:09:59.793
naar meer dan 33 procent.

00:09:59.793 --> 00:10:03.975
Dat zou de Californische 
broeikasgasemissies in 2020

00:10:03.975 --> 00:10:06.722
weer op het niveau brengen van 1990.

00:10:06.722 --> 00:10:09.896
In die periode is de 
Californische economie verdubbeld.

00:10:09.898 --> 00:10:11.348
Een verbluffende prestatie.

00:10:11.348 --> 00:10:12.831
Het laat zien wat mogelijk is.

00:10:12.831 --> 00:10:16.138
Niet alleen Californië --
de nieuwe regering van India

00:10:16.138 --> 00:10:19.164
is van plan met zonne-energie

00:10:19.164 --> 00:10:20.536
de huizen te verlichten

00:10:20.536 --> 00:10:22.246
van 400 miljoen mensen

00:10:22.246 --> 00:10:24.311
die geen elektriciteit hebben in India.

00:10:24.311 --> 00:10:26.791
Ze hebben zich vijf jaar 
als doel gesteld.

00:10:26.791 --> 00:10:30.020
Ik geef ze een goede kans
dat te halen.

00:10:30.020 --> 00:10:31.599
We zullen het zien,

00:10:31.599 --> 00:10:34.990
maar wat je nu ziet 
is dat het allemaal veel sneller gaat.

00:10:34.990 --> 00:10:37.134
400 miljoen, meer dan de bevolking

00:10:37.134 --> 00:10:38.850
van de Verenigde Staten.

00:10:38.850 --> 00:10:42.973
Dat soort ambities
hebben mensen tegenwoordig

00:10:42.973 --> 00:10:47.129
als je het hebt over snelle verandering.

00:10:47.129 --> 00:10:50.889
Weer zie je dat goede beslissingen
snel resultaat kunnen geven

00:10:50.889 --> 00:10:53.913
en die twee transformaties,
de economie en de structuur

00:10:53.913 --> 00:10:55.904
en het klimaat en de lage CO2,

00:10:55.904 --> 00:10:58.447
innig zijn vergroeid met elkaar.

00:10:58.447 --> 00:11:00.679
Doe de eerste goed, de structuur.

00:11:00.679 --> 00:11:03.320
dan wordt de tweede, met het klimaat,

00:11:03.320 --> 00:11:04.842
veel makkelijker.

NOTE Paragraph

00:11:05.432 --> 00:11:07.221
Kijk naar het land,

00:11:07.221 --> 00:11:09.809
land en vooral de bossen.

00:11:09.809 --> 00:11:15.268
Bossen zijn rijk aan 
waardevolle planten- en diersoorten.

00:11:15.268 --> 00:11:17.746
Ze houden water vast in de grond

00:11:17.746 --> 00:11:20.664
en halen CO2 uit de atmosfeer.

00:11:20.664 --> 00:11:23.733
Van levensbelang bij de aanpak
van klimaatverandering.

00:11:23.733 --> 00:11:25.965
Maar we raken onze bossen kwijt.

00:11:25.965 --> 00:11:28.842
In de laatste tien jaar
zijn we bosgebieden kwijtgeraakt

00:11:28.842 --> 00:11:30.935
ter grootte van Portugal

00:11:30.935 --> 00:11:33.398
en er is nog veel meer aangetast.

00:11:33.398 --> 00:11:35.153
Maar we zien al

00:11:35.153 --> 00:11:37.560
dat we daar veel aan kunnen doen.

00:11:37.560 --> 00:11:39.307
We kunnen het probleem erkennen,

00:11:39.307 --> 00:11:41.931
en tevens begrijpen 
wat we eraan moeten doen.

00:11:41.931 --> 00:11:44.366
In Brazilië is de ontbossing

00:11:44.366 --> 00:11:46.383
al teruggebracht met 70 procent

00:11:46.383 --> 00:11:48.945
gedurende de laatste tien jaar.

00:11:48.945 --> 00:11:51.930
Hoe? Door de bevolking erbij te betrekken,

00:11:51.930 --> 00:11:54.751
te investeren in hun landbouw en economie,

00:11:54.751 --> 00:11:56.851
door beter toezicht,

00:11:56.851 --> 00:12:00.496
door de wet strikter te handhaven.

NOTE Paragraph

00:12:00.496 --> 00:12:02.386
Het stopt niet alleen ontbossing.

00:12:02.386 --> 00:12:04.827
Dat is natuurlijk het belangrijkst,

00:12:04.827 --> 00:12:08.449
maar het krikt het land ook op,

00:12:08.449 --> 00:12:12.849
herstelt het aangetaste land.

00:12:12.849 --> 00:12:16.729
In 1967 ging ik
voor het eerst naar Ethiopië.

00:12:16.729 --> 00:12:18.314
Het was hopeloos arm.

00:12:18.314 --> 00:12:21.490
In de jaren erna heersten er 
vreselijke hongersnoden

00:12:21.490 --> 00:12:24.806
en zeer ernstige sociale conflicten.

00:12:24.806 --> 00:12:27.640
In de laatste jaren, eigenlijk al langer,

00:12:27.640 --> 00:12:30.565
groeide Ethiopië veel sneller.

00:12:30.565 --> 00:12:32.295
Het wil binnen 15 jaar

00:12:32.295 --> 00:12:35.050
qua inkomen een middenklasse-land worden

00:12:35.050 --> 00:12:37.203
en CO2-neutraal zijn.

00:12:37.203 --> 00:12:40.251
Ik denk dat het ambitieus is

00:12:40.251 --> 00:12:42.546
maar wel aannemelijk.

00:12:42.546 --> 00:12:43.957
Je ziet het commitment.

00:12:43.957 --> 00:12:45.543
Je ziet wat er kan.

00:12:45.543 --> 00:12:47.788
Ethiopië investeert in groene energie.

00:12:47.788 --> 00:12:51.410
Het werkt aan herstel van het land.

00:12:51.410 --> 00:12:53.840
In Humbo, in zuidwest-Ethiopë,

00:12:53.840 --> 00:12:55.257
heeft een mooi project

00:12:55.257 --> 00:12:57.440
dat bomen plant op aangetast land

00:12:57.440 --> 00:12:59.060
en dat met lokale gemeenschappen

00:12:59.060 --> 00:13:01.509
duurzame bosbouw bedrijft,

00:13:01.509 --> 00:13:04.750
geleid tot een sterk 
toegenomen levensstandaard.

NOTE Paragraph

00:13:04.750 --> 00:13:08.414
We zien dus dat we
van Peking tot Londen,

00:13:08.414 --> 00:13:10.703
van Californië tot India,

00:13:10.703 --> 00:13:13.830
van Brazilië tot Ethiopië,

00:13:13.830 --> 00:13:17.659
begrijpen hoe we die twee
transformaties moeten aanpakken:

00:13:17.659 --> 00:13:19.573
van structuur en klimaat.

00:13:19.573 --> 00:13:23.752
We begrijpen de aanpak goed.

00:13:23.752 --> 00:13:26.530
De techniek verandert snel.

00:13:26.530 --> 00:13:28.937
Ik hoef niet alles op te sommen

00:13:28.937 --> 00:13:30.828
aan een publiek als dit,

00:13:30.828 --> 00:13:33.122
maar je ziet elektrische auto's,

00:13:33.122 --> 00:13:36.206
je ziet batterijen van nieuwe materialen.

00:13:36.206 --> 00:13:38.601
We kunnen al op afstand

00:13:38.601 --> 00:13:42.156
dingen in ons huis
met ons mobieltje besturen.

00:13:42.156 --> 00:13:43.963
Er wordt beter geïsoleerd.

00:13:43.963 --> 00:13:45.886
En er komt nog veel meer aan.

NOTE Paragraph

00:13:45.886 --> 00:13:48.283
Maar, er is een grote maar,

00:13:48.283 --> 00:13:49.892
de wereld als geheel

00:13:49.892 --> 00:13:52.670
gaat veel te langzaam.

00:13:52.670 --> 00:13:55.212
We beperken de uitstoot niet
zoals het zou moeten.

00:13:55.212 --> 00:13:57.923
We pakken die 
grote transformaties niet aan

00:13:57.923 --> 00:14:00.152
zoals we zouden kunnen.

00:14:00.152 --> 00:14:03.391
De ernst van het enorme klimaatrisico

00:14:03.391 --> 00:14:05.860
is nog niet doorgedrongen.

00:14:06.970 --> 00:14:09.271
Men begrijpt nog niet

00:14:09.271 --> 00:14:14.326
hoe aantrekkelijk onze mogelijkheden zijn.

00:14:15.136 --> 00:14:18.748
Er is politieke druk nodig om te bouwen.

00:14:18.748 --> 00:14:22.280
We hebben leiders nodig die opstaan.

00:14:22.280 --> 00:14:25.779
We kunnen meer groei krijgen,

00:14:25.779 --> 00:14:29.986
een beter klimaat, een betere wereld.

00:14:29.986 --> 00:14:31.308
We kunnen,

00:14:31.308 --> 00:14:34.578
door die twee veranderingen goed te doen,

00:14:34.578 --> 00:14:38.866
de volgende eeuw 
tot de beste eeuw ooit maken.

00:14:38.866 --> 00:14:43.243
Als we er een bende van maken,
wij, jij en ik,

00:14:43.243 --> 00:14:45.713
als we die veranderingen
niet voor elkaar krijgen,

00:14:45.713 --> 00:14:48.604
zal de volgende eeuw

00:14:48.604 --> 00:14:51.335
de slechtste eeuw ooit worden.

00:14:51.335 --> 00:14:53.227
Dat is de hoofdconclusie

00:14:53.227 --> 00:14:56.358
van het rapport
over de economie en het klimaat

00:14:56.358 --> 00:15:00.227
geleid door
ex-president Calderón van Mexico.

00:15:00.227 --> 00:15:02.407
We hadden samen de leiding.

00:15:02.407 --> 00:15:04.360
We hebben het
gisteren gepresenteerd

00:15:04.360 --> 00:15:07.350
hier in New York, in het gebouw van de VN

00:15:07.350 --> 00:15:10.282
aan de secretaris-generaal van de VN,
Ban Ki-Moon.

00:15:10.282 --> 00:15:14.193
We weten dat we het kunnen.

NOTE Paragraph

00:15:14.193 --> 00:15:17.575
Twee weken geleden

00:15:17.575 --> 00:15:20.975
werd ik voor de vierde keer opa.

00:15:20.975 --> 00:15:23.107
Onze dochter --

00:15:23.107 --> 00:15:33.710
(Baby huilt) (Gelach) (Applaus) --

00:15:33.710 --> 00:15:36.621
Onze dochter beviel van Rosa,
hier in New York,

00:15:36.621 --> 00:15:39.626
twee weken geleden.
Hier zijn Helen en Rosa.

00:15:39.626 --> 00:15:44.115
(Applaus)

00:15:46.870 --> 00:15:49.838
Twee weken oud.
(Publiek: oh)

00:15:49.838 --> 00:15:55.525
Kijken we onze kleinkinderen in hun ogen

00:15:55.525 --> 00:15:59.272
en vertellen we hen
dat we het begrepen hebben,

00:15:59.272 --> 00:16:02.590
dat we de gevaren 
en de mogelijkheden zagen,

00:16:02.590 --> 00:16:06.831
en dat we toch niets deden?

00:16:06.831 --> 00:16:10.080
Natuurlijk niet.
Laten we van de volgende eeuw

00:16:10.080 --> 00:16:12.116
de beste eeuw maken.

NOTE Paragraph

00:16:12.116 --> 00:16:16.116
(Applaus)