0:00:00.273,0:00:04.248
We zijn aanbeland op een bijzonder moment [br]in de geschiedenis.

0:00:04.248,0:00:07.164
Voor ons staan twee decennia

0:00:07.164,0:00:09.420
met twee fundamentele veranderingen

0:00:09.420,0:00:12.342
die bepalen of de volgende eeuw

0:00:12.342,0:00:16.407
de beste of de slechtste [br]eeuw ooit zal worden.

0:00:16.407,0:00:19.139
Ik leg het uit met een voorbeeld.

0:00:19.139,0:00:22.523
25 jaar geleden bezocht ik Peking[br]voor het eerst

0:00:22.523,0:00:25.549
om les te geven[br]aan de Volksuniversiteit van China.

0:00:25.549,0:00:30.759
China ging markteconomie[br]en universitair onderwijs serieus nemen

0:00:30.759,0:00:35.315
en vroegen daarom hulp[br]van buitenlandse deskundigen.

0:00:35.315,0:00:37.120
Net als de meeste mensen

0:00:37.120,0:00:39.626
reed ik in Peking rond op een fiets.

0:00:39.626,0:00:41.930
Hoewel ik soms een voertuig[br]moest ontwijken,

0:00:41.930,0:00:45.237
was het een veilige manier[br]om me te verplaatsen.

0:00:45.237,0:00:49.421
Nu is fietsen in China[br]heel anders geworden.

0:00:49.422,0:00:52.355
De wegen zitten vol[br]met auto's en vrachtauto's.

0:00:52.355,0:00:54.534
De lucht is gevaarlijk vervuild

0:00:54.534,0:00:57.976
door verbranding van steenkool en diesel.

0:00:57.976,0:01:00.114
Toen ik er laatst in het voorjaar was,

0:01:00.114,0:01:02.892
adviseerde men[br]mensen van mijn leeftijd --

0:01:02.892,0:01:05.322
boven de 65 --

0:01:05.322,0:01:08.191
om binnen te blijven en weinig te bewegen.

0:01:08.191,0:01:10.125
Hoe kwam dat zo?

0:01:10.125,0:01:11.725
Het kwam door de manier

0:01:11.725,0:01:14.340
waarop Peking als stad was gegroeid.

0:01:14.340,0:01:17.390
Het is in 25 jaar[br]ruim twee keer zo groot geworden.

0:01:17.390,0:01:19.446
Van 10 naar 20 miljoen inwoners.

0:01:19.446,0:01:21.919
Het werd een uitgestrekte stad,

0:01:21.919,0:01:25.498
afhankelijk van vieze brandstof, [br]vieze energie,

0:01:25.498,0:01:27.321
vooral steenkool.

0:01:27.321,0:01:31.836
China verstookt elk jaar[br]de helft van de steenkool van de wereld.

0:01:31.836,0:01:35.510
Dat is de hoofdoorzaak

0:01:35.510,0:01:37.535
dat het de grootste uitstoot heeft

0:01:37.535,0:01:40.449
van broeikasgassen.

0:01:40.449,0:01:42.563
Tegelijkertijd moeten we erkennen

0:01:42.563,0:01:45.657
dat China in die periode[br]enorm gegroeid is.

0:01:45.657,0:01:48.388
Het is de een-na-grootste[br]wereldeconomie geworden.

0:01:48.388,0:01:50.167
Honderden miljoenen mensen

0:01:50.167,0:01:51.822
zijn de armoede ontstegen.

0:01:51.822,0:01:53.903
Dat is heel belangrijk.

0:01:53.903,0:01:57.810
Maar tegelijk vragen de Chinezen zich af

0:01:57.820,0:01:59.400
wat de groei waard is

0:01:59.400,0:02:01.525
als de steden onleefbaar worden.

0:02:01.525,0:02:03.837
Ze hebben nagedacht en bedacht

0:02:03.837,0:02:09.287
dat deze weg van groei en ontwikkeling[br]niet duurzaam is.

0:02:09.303,0:02:11.632
China wil minder steenkool gebruiken.

0:02:11.632,0:02:17.493
Ze kijken naar andere manieren[br]van stedenbouw.

0:02:17.493,0:02:19.326
De groei van China

0:02:19.326,0:02:23.050
is onderdeel van een enorme,[br]fundamentele verandering

0:02:23.050,0:02:25.817
in de structuur van de wereldeconomie.

0:02:25.817,0:02:28.539
25 jaar geleden produceerden[br]de ontwikkelingslanden,

0:02:28.539,0:02:30.429
de armere landen van de wereld,

0:02:30.429,0:02:34.355
hoewel daar de meeste mensen wonen,

0:02:34.355,0:02:38.158
maar een derde van de wereldproductie.

0:02:38.170,0:02:39.914
Nu is dat ruim de helft;

0:02:39.914,0:02:42.885
over 25 jaar zal het twee derde zijn,

0:02:42.885,0:02:45.990
door de landen die we 25 jaar geleden

0:02:45.990,0:02:47.266
onderontwikkeld vonden.

0:02:47.266,0:02:48.864
Dat is opmerkelijk.

0:02:48.864,0:02:52.086
Het betekent dat de meeste landen,[br]arm of rijk,

0:02:52.086,0:02:55.305
afstevenen op twee[br]fundamentele transformaties

0:02:55.305,0:02:58.490
waar ik het over wil hebben.

0:02:58.490,0:03:01.013
De eerste van deze transformaties

0:03:01.013,0:03:02.810
is in de basisstructuur

0:03:02.810,0:03:05.210
van de economieën en gemeenschappen

0:03:05.210,0:03:06.880
die ik al schetste

0:03:06.880,0:03:10.390
in de beschrijving van Peking.

0:03:10.390,0:03:13.349
50 procent woont nu in de stad.

0:03:13.349,0:03:17.210
Dat zal naar 70 procent gaan in 2050 .

0:03:17.210,0:03:20.301
Binnen 20 jaar zien we[br]de energiebehoefte

0:03:20.301,0:03:22.134
met 40 procent toenemen.

0:03:22.134,0:03:26.108
De groei van de economie en de bevolking

0:03:26.108,0:03:29.090
zorgt voor een toenemende druk[br]op het land,

0:03:29.090,0:03:32.956
op ons water en onze bossen.

0:03:32.956,0:03:36.241
Dat is een ingrijpende verandering.

0:03:36.241,0:03:40.415
Als we daarbij nalatig[br]en kortzichtig zijn,

0:03:40.415,0:03:44.301
zorgen we voor afval,[br]vervuiling, verstopping

0:03:44.301,0:03:47.491
en afbraak van land en bos.

0:03:47.491,0:03:49.528
Als we denken aan de drie gebieden

0:03:49.528,0:03:51.325
die ik liet zien met mijn cijfers:

0:03:51.325,0:03:53.492
steden, energie, land,

0:03:53.492,0:03:55.891
als we die verkeerd beheren,

0:03:55.891,0:03:58.032
zal leven en levensonderhoud

0:03:58.032,0:04:00.133
van iedereen op de wereld

0:04:00.133,0:04:02.676
daaronder lijden.

0:04:02.678,0:04:07.796
Bovendien stijgt dan de uitstoot[br]van broeikasgas

0:04:07.796,0:04:11.677
met enorme risico's voor ons klimaat.

0:04:11.677,0:04:14.824
De concentratie van broeikasgas [br]in de lucht

0:04:14.824,0:04:16.782
is nu al hoger

0:04:16.782,0:04:20.516
dan ze in miljoenen jaren geweest is.

0:04:20.516,0:04:23.914
Als we die concentraties[br]nog verder laten stijgen,

0:04:23.914,0:04:27.758
riskeren we dat de temperatuur [br]in pakweg de komende eeuw

0:04:27.758,0:04:32.105
hoger wordt dan in de laatste[br]tientallen miljoenen jaren.

0:04:32.110,0:04:34.236
We zijn hier als Homo sapiens --

0:04:34.236,0:04:37.407
wel een ruimhartige definitie: sapiens --

0:04:37.407,0:04:40.210
al zo'n kwart miljoen jaar.

0:04:40.210,0:04:44.041
We riskeren temperaturen die er[br]al tientallen miljoenen jaren niet waren,

0:04:44.041,0:04:46.180
binnen een eeuw.

0:04:46.180,0:04:48.410
Dat zou de relatie veranderen

0:04:48.410,0:04:52.479
tussen de mens en de aarde.

0:04:52.479,0:04:57.130
Het zou leiden tot[br]veranderende woestijnen,

0:04:57.130,0:05:00.320
andere rivieren[br]en andere orkaan-routes,

0:05:00.320,0:05:01.558
andere zeeniveaus.

0:05:01.558,0:05:04.201
Honderden miljoenen mensen,

0:05:04.201,0:05:07.430
misschien zelfs miljarden mensen,[br]die moeten verhuizen.

0:05:07.430,0:05:09.353
Als we iets hebben geleerd

0:05:09.353,0:05:11.935
dan worden dat ernstige[br]en uitgebreide conflicten.

0:05:11.935,0:05:13.943
En je kan het niet zomaar uitzetten.

0:05:13.943,0:05:15.973
Je maakt geen vredesverdrag met de aarde.

0:05:15.973,0:05:18.200
Je kan niet onderhandelen[br]met natuurwetten.

0:05:18.200,0:05:19.915
Je zit erin. Je zit vast.

0:05:19.915,0:05:21.591
Met die inzet spelen we.

0:05:21.591,0:05:24.313
Daarom is die tweede transformatie nodig,

0:05:24.313,0:05:25.953
de klimaat-transformatie.

0:05:25.953,0:05:28.336
Veranderen naar een koolstofarme economie.

0:05:28.336,0:05:31.215
De eerste transformatie [br]gaat sowieso gebeuren.

0:05:31.215,0:05:34.324
We moeten beslissen: [br]pakken we het goed of slecht aan,

0:05:34.324,0:05:36.462
die economische, structurele verandering?

0:05:36.462,0:05:38.552
Maar voor de tweede transformatie,

0:05:38.552,0:05:42.466
de klimaat-transformatie, [br]moeten wij zelf kiezen.

0:05:42.466,0:05:44.685
Deze twee transformaties wachten ons

0:05:44.685,0:05:46.858
in de komende 20 jaar.

0:05:46.858,0:05:50.071
De komende twee decennia zijn bepalend

0:05:50.071,0:05:52.646
voor wat we moeten doen.

0:05:52.646,0:05:54.305
Hoe meer ik nadacht

0:05:54.305,0:05:56.409
over die samenvallende transformaties,

0:05:56.409,0:05:58.216
hoe meer ik me realiseerde

0:05:58.216,0:06:00.908
dat dit een geweldige kans is.

0:06:00.908,0:06:03.135
Het is een kans die we kunnen benutten

0:06:03.135,0:06:06.532
of een kans die we kunnen verliezen.

0:06:06.532,0:06:09.255
Ik leg het uit met [br]de drie sleutelgebieden

0:06:09.255,0:06:12.595
die ik heb onderscheiden:[br]steden, energie en land.

0:06:12.595,0:06:14.019
Ik zal beginnen met steden.

0:06:14.019,0:06:18.052
Ik heb het probleem van Peking[br]al uitgelegd:

0:06:18.052,0:06:20.898
vervuiling, verstopping, afval, enzovoort.

0:06:20.898,0:06:25.747
Natuurlijk zien we dat [br]in veel steden wereldwijd.

0:06:25.747,0:06:28.962
In het leven, maar vooral bij steden,

0:06:28.962,0:06:31.686
moet je vooruit denken.

0:06:31.686,0:06:35.400
Voor de steden die we gaan bouwen --[br]veel steden, ook grote --

0:06:35.406,0:06:38.220
moeten we kijken hoe we ze [br]compact kunnen bouwen

0:06:38.221,0:06:41.664
zodat we reistijd en energie[br]kunnen besparen.

0:06:41.664,0:06:45.579
Voor steden die er al zijn,[br]lang gevestigde steden,

0:06:45.579,0:06:48.650
moeten we nadenken[br]over vernieuwing en investeringen

0:06:48.650,0:06:52.708
zodat we binnen die steden [br]beter verbonden zijn,

0:06:52.708,0:06:55.230
en het meer mensen aanmoedigt

0:06:55.230,0:06:57.411
om dichter bij het centrum te wonen.

0:06:57.411,0:07:00.081
We hebben steeds meer [br]voorbeelden wereldwijd

0:07:00.081,0:07:02.113
van manieren waarop dat kan.

0:07:02.113,0:07:06.131
De snelbus in Bogotá, Colombia

0:07:06.131,0:07:07.743
is een belangrijk voorbeeld

0:07:07.743,0:07:10.004
hoe je je veilig en snel verplaatst

0:07:10.004,0:07:12.625
op een schone manier in de stad.

0:07:12.625,0:07:14.528
Frequent rijdende bussen,

0:07:14.528,0:07:16.315
veilige routes,

0:07:16.315,0:07:19.556
een dienst die sterk lijkt op de metro

0:07:19.556,0:07:21.367
maar veel goedkoper

0:07:21.367,0:07:23.775
en veel sneller te realiseren.

0:07:23.775,0:07:26.010
Een geweldig idee[br]voor andere steden

0:07:26.010,0:07:27.706
die zich ontwikkelen.

0:07:27.706,0:07:29.967
Sommige dingen in steden kosten tijd.

0:07:29.967,0:07:32.660
Andere dingen gaan een stuk sneller.

0:07:32.660,0:07:34.764
Neem mijn eigen stad, Londen.

0:07:34.764,0:07:40.052
In 1952 stierven in Londen[br]4.000 mensen door smog,

0:07:40.052,0:07:42.746
en die verwoestte het leven van[br]nog veel meer mensen.

0:07:42.746,0:07:44.096
Het ging maar door.

0:07:44.096,0:07:46.598
Wie in Engeland buiten Londen woont,

0:07:46.598,0:07:48.791
zal zich herinneren: [br]het heette 'The Smoke'.

0:07:48.791,0:07:50.467
Zo was Londen.

0:07:50.467,0:07:52.549
Door steenkoolgebruik te reguleren,

0:07:52.549,0:07:55.637
werd het probleem[br]binnen een paar jaar minder.

0:07:55.637,0:07:57.442
Ik herinner me de smog nog goed.

0:07:57.442,0:07:59.915
Als het zicht minder werd

0:07:59.915,0:08:01.908
dan een paar meter

0:08:01.908,0:08:03.764
reed de bus niet meer[br]en moest ik lopen.

0:08:03.764,0:08:05.822
Dat was in de jaren 50.

0:08:05.822,0:08:09.720
Ik moest vijf kilometer lopen[br]vanaf school.

0:08:09.720,0:08:13.289
Ademen was een gevaarlijke handeling.

0:08:13.289,0:08:15.967
Maar het veranderde door een besluit.

0:08:15.967,0:08:18.406
Goede besluiten kunnen snel

0:08:18.406,0:08:21.501
goede, opvallende resultaten geven.

0:08:21.501,0:08:24.834
We hebben meer gezien: in Londen[br]is er de verstoppingsheffing.

0:08:24.834,0:08:27.200
Best snel en effectief.

0:08:27.200,0:08:28.820
We zagen grote verbeteringen

0:08:28.820,0:08:32.782
in de busdienst[br]en hebben die opgeschoond.

0:08:32.782,0:08:35.902
Je ziet dat de twee transformaties[br]die ik heb beschreven:

0:08:35.902,0:08:37.858
die van structuur en klimaat,

0:08:37.858,0:08:40.490
erg gelijk op gaan.

0:08:40.490,0:08:43.423
Maar we moeten investeren[br]in onze steden.

0:08:43.423,0:08:45.956
We moeten slim investeren,[br]en als we dat doen

0:08:45.956,0:08:50.492
krijgen we schonere, stillere[br]en veiligere steden,

0:08:50.492,0:08:53.149
aantrekkelijkere en productievere steden,

0:08:53.149,0:08:55.916
met een sterkere gemeenschap --

0:08:55.916,0:08:58.164
openbaar vervoer, recycling, hergebruik.

0:08:58.164,0:09:02.213
Allemaal dingen[br]die de mensen bij elkaar brengen.

0:09:02.213,0:09:03.270
Dat kunnen we,

0:09:03.270,0:09:06.350
maar we moeten wel nadenken,[br]investeren en plannen.

0:09:06.350,0:09:08.521
Ik ga naar de energie.

0:09:08.521,0:09:11.743
Energie is de laatste 25 jaar

0:09:11.743,0:09:13.979
toegenomen met 50 procent.

0:09:13.979,0:09:16.596
Tachtig procent daarvan[br]komt uit fossiele brandstof.

0:09:16.596,0:09:18.254
Binnen 20 jaar

0:09:18.254,0:09:22.030
kan dat toenemen met zo'n 40 procent.

0:09:22.030,0:09:24.564
We moeten sterk investeren in energie.

0:09:24.564,0:09:27.838
We moeten het veel effectiever gebruiken.

0:09:27.838,0:09:29.526
We moeten het schoon maken.

0:09:29.526,0:09:31.036
We zien al hoe dat moet.

0:09:31.036,0:09:32.760
In Californië bijvoorbeeld.

0:09:32.760,0:09:35.520
Het zou in de top 10 komen van landen

0:09:35.520,0:09:37.913
als het onafhankelijk was.

0:09:37.913,0:09:40.668
Ik wil niemand op ideeën brengen...

0:09:40.668,0:09:43.976
(Gelach)

0:09:43.976,0:09:45.821
Californië is geweldig.

0:09:45.821,0:09:47.869
(Gelach)

0:09:47.869,0:09:50.610
Binnen vijf of tien jaar

0:09:50.610,0:09:55.554
gaan ze van zo'n 20 procent[br]hernieuwbare energie --

0:09:55.563,0:09:57.320
wind, zon en dergelijke --

0:09:57.320,0:09:59.793
naar meer dan 33 procent.

0:09:59.793,0:10:03.975
Dat zou de Californische [br]broeikasgasemissies in 2020

0:10:03.975,0:10:06.722
weer op het niveau brengen van 1990.

0:10:06.722,0:10:09.896
In die periode is de [br]Californische economie verdubbeld.

0:10:09.898,0:10:11.348
Een verbluffende prestatie.

0:10:11.348,0:10:12.831
Het laat zien wat mogelijk is.

0:10:12.831,0:10:16.138
Niet alleen Californië --[br]de nieuwe regering van India

0:10:16.138,0:10:19.164
is van plan met zonne-energie

0:10:19.164,0:10:20.536
de huizen te verlichten

0:10:20.536,0:10:22.246
van 400 miljoen mensen

0:10:22.246,0:10:24.311
die geen elektriciteit hebben in India.

0:10:24.311,0:10:26.791
Ze hebben zich vijf jaar [br]als doel gesteld.

0:10:26.791,0:10:30.020
Ik geef ze een goede kans[br]dat te halen.

0:10:30.020,0:10:31.599
We zullen het zien,

0:10:31.599,0:10:34.990
maar wat je nu ziet [br]is dat het allemaal veel sneller gaat.

0:10:34.990,0:10:37.134
400 miljoen, meer dan de bevolking

0:10:37.134,0:10:38.850
van de Verenigde Staten.

0:10:38.850,0:10:42.973
Dat soort ambities[br]hebben mensen tegenwoordig

0:10:42.973,0:10:47.129
als je het hebt over snelle verandering.

0:10:47.129,0:10:50.889
Weer zie je dat goede beslissingen[br]snel resultaat kunnen geven

0:10:50.889,0:10:53.913
en die twee transformaties,[br]de economie en de structuur

0:10:53.913,0:10:55.904
en het klimaat en de lage CO2,

0:10:55.904,0:10:58.447
innig zijn vergroeid met elkaar.

0:10:58.447,0:11:00.679
Doe de eerste goed, de structuur.

0:11:00.679,0:11:03.320
dan wordt de tweede, met het klimaat,

0:11:03.320,0:11:04.842
veel makkelijker.

0:11:05.432,0:11:07.221
Kijk naar het land,

0:11:07.221,0:11:09.809
land en vooral de bossen.

0:11:09.809,0:11:15.268
Bossen zijn rijk aan [br]waardevolle planten- en diersoorten.

0:11:15.268,0:11:17.746
Ze houden water vast in de grond

0:11:17.746,0:11:20.664
en halen CO2 uit de atmosfeer.

0:11:20.664,0:11:23.733
Van levensbelang bij de aanpak[br]van klimaatverandering.

0:11:23.733,0:11:25.965
Maar we raken onze bossen kwijt.

0:11:25.965,0:11:28.842
In de laatste tien jaar[br]zijn we bosgebieden kwijtgeraakt

0:11:28.842,0:11:30.935
ter grootte van Portugal

0:11:30.935,0:11:33.398
en er is nog veel meer aangetast.

0:11:33.398,0:11:35.153
Maar we zien al

0:11:35.153,0:11:37.560
dat we daar veel aan kunnen doen.

0:11:37.560,0:11:39.307
We kunnen het probleem erkennen,

0:11:39.307,0:11:41.931
en tevens begrijpen [br]wat we eraan moeten doen.

0:11:41.931,0:11:44.366
In Brazilië is de ontbossing

0:11:44.366,0:11:46.383
al teruggebracht met 70 procent

0:11:46.383,0:11:48.945
gedurende de laatste tien jaar.

0:11:48.945,0:11:51.930
Hoe? Door de bevolking erbij te betrekken,

0:11:51.930,0:11:54.751
te investeren in hun landbouw en economie,

0:11:54.751,0:11:56.851
door beter toezicht,

0:11:56.851,0:12:00.496
door de wet strikter te handhaven.

0:12:00.496,0:12:02.386
Het stopt niet alleen ontbossing.

0:12:02.386,0:12:04.827
Dat is natuurlijk het belangrijkst,

0:12:04.827,0:12:08.449
maar het krikt het land ook op,

0:12:08.449,0:12:12.849
herstelt het aangetaste land.

0:12:12.849,0:12:16.729
In 1967 ging ik[br]voor het eerst naar Ethiopië.

0:12:16.729,0:12:18.314
Het was hopeloos arm.

0:12:18.314,0:12:21.490
In de jaren erna heersten er [br]vreselijke hongersnoden

0:12:21.490,0:12:24.806
en zeer ernstige sociale conflicten.

0:12:24.806,0:12:27.640
In de laatste jaren, eigenlijk al langer,

0:12:27.640,0:12:30.565
groeide Ethiopië veel sneller.

0:12:30.565,0:12:32.295
Het wil binnen 15 jaar

0:12:32.295,0:12:35.050
qua inkomen een middenklasse-land worden

0:12:35.050,0:12:37.203
en CO2-neutraal zijn.

0:12:37.203,0:12:40.251
Ik denk dat het ambitieus is

0:12:40.251,0:12:42.546
maar wel aannemelijk.

0:12:42.546,0:12:43.957
Je ziet het commitment.

0:12:43.957,0:12:45.543
Je ziet wat er kan.

0:12:45.543,0:12:47.788
Ethiopië investeert in groene energie.

0:12:47.788,0:12:51.410
Het werkt aan herstel van het land.

0:12:51.410,0:12:53.840
In Humbo, in zuidwest-Ethiopë,

0:12:53.840,0:12:55.257
heeft een mooi project

0:12:55.257,0:12:57.440
dat bomen plant op aangetast land

0:12:57.440,0:12:59.060
en dat met lokale gemeenschappen

0:12:59.060,0:13:01.509
duurzame bosbouw bedrijft,

0:13:01.509,0:13:04.750
geleid tot een sterk [br]toegenomen levensstandaard.

0:13:04.750,0:13:08.414
We zien dus dat we[br]van Peking tot Londen,

0:13:08.414,0:13:10.703
van Californië tot India,

0:13:10.703,0:13:13.830
van Brazilië tot Ethiopië,

0:13:13.830,0:13:17.659
begrijpen hoe we die twee[br]transformaties moeten aanpakken:

0:13:17.659,0:13:19.573
van structuur en klimaat.

0:13:19.573,0:13:23.752
We begrijpen de aanpak goed.

0:13:23.752,0:13:26.530
De techniek verandert snel.

0:13:26.530,0:13:28.937
Ik hoef niet alles op te sommen

0:13:28.937,0:13:30.828
aan een publiek als dit,

0:13:30.828,0:13:33.122
maar je ziet elektrische auto's,

0:13:33.122,0:13:36.206
je ziet batterijen van nieuwe materialen.

0:13:36.206,0:13:38.601
We kunnen al op afstand

0:13:38.601,0:13:42.156
dingen in ons huis[br]met ons mobieltje besturen.

0:13:42.156,0:13:43.963
Er wordt beter geïsoleerd.

0:13:43.963,0:13:45.886
En er komt nog veel meer aan.

0:13:45.886,0:13:48.283
Maar, er is een grote maar,

0:13:48.283,0:13:49.892
de wereld als geheel

0:13:49.892,0:13:52.670
gaat veel te langzaam.

0:13:52.670,0:13:55.212
We beperken de uitstoot niet[br]zoals het zou moeten.

0:13:55.212,0:13:57.923
We pakken die [br]grote transformaties niet aan

0:13:57.923,0:14:00.152
zoals we zouden kunnen.

0:14:00.152,0:14:03.391
De ernst van het enorme klimaatrisico

0:14:03.391,0:14:05.860
is nog niet doorgedrongen.

0:14:06.970,0:14:09.271
Men begrijpt nog niet

0:14:09.271,0:14:14.326
hoe aantrekkelijk onze mogelijkheden zijn.

0:14:15.136,0:14:18.748
Er is politieke druk nodig om te bouwen.

0:14:18.748,0:14:22.280
We hebben leiders nodig die opstaan.

0:14:22.280,0:14:25.779
We kunnen meer groei krijgen,

0:14:25.779,0:14:29.986
een beter klimaat, een betere wereld.

0:14:29.986,0:14:31.308
We kunnen,

0:14:31.308,0:14:34.578
door die twee veranderingen goed te doen,

0:14:34.578,0:14:38.866
de volgende eeuw [br]tot de beste eeuw ooit maken.

0:14:38.866,0:14:43.243
Als we er een bende van maken,[br]wij, jij en ik,

0:14:43.243,0:14:45.713
als we die veranderingen[br]niet voor elkaar krijgen,

0:14:45.713,0:14:48.604
zal de volgende eeuw

0:14:48.604,0:14:51.335
de slechtste eeuw ooit worden.

0:14:51.335,0:14:53.227
Dat is de hoofdconclusie

0:14:53.227,0:14:56.358
van het rapport[br]over de economie en het klimaat

0:14:56.358,0:15:00.227
geleid door[br]ex-president Calderón van Mexico.

0:15:00.227,0:15:02.407
We hadden samen de leiding.

0:15:02.407,0:15:04.360
We hebben het[br]gisteren gepresenteerd

0:15:04.360,0:15:07.350
hier in New York, in het gebouw van de VN

0:15:07.350,0:15:10.282
aan de secretaris-generaal van de VN,[br]Ban Ki-Moon.

0:15:10.282,0:15:14.193
We weten dat we het kunnen.

0:15:14.193,0:15:17.575
Twee weken geleden

0:15:17.575,0:15:20.975
werd ik voor de vierde keer opa.

0:15:20.975,0:15:23.107
Onze dochter --

0:15:23.107,0:15:33.710
(Baby huilt) (Gelach) (Applaus) --

0:15:33.710,0:15:36.621
Onze dochter beviel van Rosa,[br]hier in New York,

0:15:36.621,0:15:39.626
twee weken geleden.[br]Hier zijn Helen en Rosa.

0:15:39.626,0:15:44.115
(Applaus)

0:15:46.870,0:15:49.838
Twee weken oud.[br](Publiek: oh)

0:15:49.838,0:15:55.525
Kijken we onze kleinkinderen in hun ogen

0:15:55.525,0:15:59.272
en vertellen we hen[br]dat we het begrepen hebben,

0:15:59.272,0:16:02.590
dat we de gevaren [br]en de mogelijkheden zagen,

0:16:02.590,0:16:06.831
en dat we toch niets deden?

0:16:06.831,0:16:10.080
Natuurlijk niet.[br]Laten we van de volgende eeuw

0:16:10.080,0:16:12.116
de beste eeuw maken.

0:16:12.116,0:16:16.116
(Applaus)