[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.36,0:00:08.83,Default,,0000,0000,0000,,Sana tüm hastalıkların,
Dialogue: 0,0:00:08.83,0:00:11.92,Default,,0000,0000,0000,,soğuk algınlığı, grip, faranjit\Ngibi şeylerin
Dialogue: 0,0:00:11.92,0:00:15.74,Default,,0000,0000,0000,,havadaki zehirli buhar bulutlarından\Ngeldiğini söyleseydim?
Dialogue: 0,0:00:15.74,0:00:17.90,Default,,0000,0000,0000,,Muhtemelen bunun saçma olduğunu düşünürdün
Dialogue: 0,0:00:17.90,0:00:20.11,Default,,0000,0000,0000,,ve merak etme, zaten tamamen yanlış.
Dialogue: 0,0:00:20.11,0:00:24.88,Default,,0000,0000,0000,,Ama insanlar gerçekten de birkaç yüzyıl\Nboyunca böyle düşündüler.
Dialogue: 0,0:00:24.88,0:00:26.83,Default,,0000,0000,0000,,Buna "miasma teorisi" dediler
Dialogue: 0,0:00:26.83,0:00:30.74,Default,,0000,0000,0000,,ve halktan tıp kurumlarına kadar herkes\Nbunu kabul etti.
Dialogue: 0,0:00:30.74,0:00:32.14,Default,,0000,0000,0000,,Ama 1840'larda,
Dialogue: 0,0:00:32.14,0:00:35.66,Default,,0000,0000,0000,,Londra'daki tahrip edici kolera\Nsalgınının ortasında,
Dialogue: 0,0:00:35.66,0:00:39.06,Default,,0000,0000,0000,,küçük bir grup bilim adamı\Nbundan şüphelenmeye başladı.
Dialogue: 0,0:00:39.06,0:00:43.46,Default,,0000,0000,0000,,İlk mikroskoplar küçük mikroorganizmaların\Nvarlığını ortaya çıkarmıştı
Dialogue: 0,0:00:43.46,0:00:45.10,Default,,0000,0000,0000,,ve bu bilim adamları da,
Dialogue: 0,0:00:45.10,0:00:48.38,Default,,0000,0000,0000,,hastalıklara yol açanların bu mikroplar\Nolduğunu öne sürdü,
Dialogue: 0,0:00:48.38,0:00:50.66,Default,,0000,0000,0000,,buna da "mikrop teorisi" dediler.
Dialogue: 0,0:00:50.66,0:00:53.15,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu insan kendi varsayımlarına\Nbağlı kalıp
Dialogue: 0,0:00:53.15,0:00:55.32,Default,,0000,0000,0000,,bu teoriye sertçe karşı çıksa da
Dialogue: 0,0:00:55.32,0:00:56.94,Default,,0000,0000,0000,,teorinin destekleyenleri,\N
Dialogue: 0,0:00:56.94,0:01:00.22,Default,,0000,0000,0000,,ikna edici verilerle onları haksız\Nçıkarmaya kararlıydı.
Dialogue: 0,0:01:00.22,0:01:04.58,Default,,0000,0000,0000,,İddiaların başında da Dr. John Snow\Nadlı bir hekim vardı.
Dialogue: 0,0:01:04.58,0:01:07.73,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Snow koleralı hastaların
Dialogue: 0,0:01:07.73,0:01:11.38,Default,,0000,0000,0000,,şiddetli kusma ve ishal yaşadığını\Ngözlemlemişti.
Dialogue: 0,0:01:11.38,0:01:14.51,Default,,0000,0000,0000,,Yani akciğerlerin aksine\Nbağırsakla ilgili semptomlar
Dialogue: 0,0:01:14.51,0:01:18.58,Default,,0000,0000,0000,,ve hastalığın yiyecek içeceklerle\Nbulaşabileceğini düşünmüştü,
Dialogue: 0,0:01:18.58,0:01:20.10,Default,,0000,0000,0000,,havayla değil.
Dialogue: 0,0:01:20.10,0:01:22.42,Default,,0000,0000,0000,,Geçmiş salgınları araştırdıktan sonra,
Dialogue: 0,0:01:22.42,0:01:26.27,Default,,0000,0000,0000,,koleranın kirli su kaynaklarıyla\Nbulaştığına
Dialogue: 0,0:01:26.27,0:01:28.23,Default,,0000,0000,0000,,emin oldu.
Dialogue: 0,0:01:28.23,0:01:30.96,Default,,0000,0000,0000,,1854 yazının sonlarına doğru
Dialogue: 0,0:01:30.96,0:01:35.33,Default,,0000,0000,0000,,kolera Soho bölgesini, Londra'da kendi\Nmahallesine çok yakın bir mahalleyi,
Dialogue: 0,0:01:35.33,0:01:36.77,Default,,0000,0000,0000,,aniden vurduğunda
Dialogue: 0,0:01:36.77,0:01:39.70,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Snow cevabı bulmaya çok yaklaşmıştı.
Dialogue: 0,0:01:39.70,0:01:41.88,Default,,0000,0000,0000,,Salgında ölenlerin kayıtlarını istemişti
Dialogue: 0,0:01:41.88,0:01:46.55,Default,,0000,0000,0000,,ve daha ilk haftadan 83 ölüm\Nolduğunu görmüştü.
Dialogue: 0,0:01:46.55,0:01:49.37,Default,,0000,0000,0000,,Ölenlerin her birinin yaşadığı yeri\Nharitada gösterip
Dialogue: 0,0:01:49.37,0:01:51.52,Default,,0000,0000,0000,,bunlardan 73 tanesinin,
Dialogue: 0,0:01:51.52,0:01:55.56,Default,,0000,0000,0000,,Broad Street'teki su pompası\Nyakınında oturduğunu bulmuştu.
Dialogue: 0,0:01:55.56,0:01:58.86,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Snow pompanın kapatılmasını\Nşiddetle önermişti.
Dialogue: 0,0:01:58.86,0:02:02.24,Default,,0000,0000,0000,,Mikrop teorisinin rağbet\Ngörmediğini bildiği için de
Dialogue: 0,0:02:02.24,0:02:05.84,Default,,0000,0000,0000,,durumu hükümet görevlilerine\Nanlatırken
Dialogue: 0,0:02:05.84,0:02:07.75,Default,,0000,0000,0000,,mikroorganizmalar yerine,
Dialogue: 0,0:02:07.75,0:02:10.95,Default,,0000,0000,0000,,koleranın sudaki bir zehirden\Nyayıldığını söylemişti.
Dialogue: 0,0:02:10.95,0:02:12.44,Default,,0000,0000,0000,,Görevliler ikna olmamıştı;
Dialogue: 0,0:02:12.44,0:02:14.23,Default,,0000,0000,0000,,ama yine de ek bir önlem olarak,
Dialogue: 0,0:02:14.23,0:02:16.44,Default,,0000,0000,0000,,pompanın kapatılmasını kabul etmişlerdi.
Dialogue: 0,0:02:16.44,0:02:17.89,Default,,0000,0000,0000,,Su pompası kapatılınca,
Dialogue: 0,0:02:17.89,0:02:20.89,Default,,0000,0000,0000,,neredeyse hemen yeni enfeksiyon\Nvakaları azalmıştı.
Dialogue: 0,0:02:20.89,0:02:23.30,Default,,0000,0000,0000,,Bu başarısından destek alan Dr. Snow,
Dialogue: 0,0:02:23.30,0:02:25.97,Default,,0000,0000,0000,,kirli su pompası ve hastalık arasındaki
Dialogue: 0,0:02:25.97,0:02:27.93,Default,,0000,0000,0000,,bağlantıyı göstermeye kararlıydı.
Dialogue: 0,0:02:27.93,0:02:31.68,Default,,0000,0000,0000,,Soho'dan uzakta yaşamasına rağmen\Nkoleradan ölen bir dul kadının
Dialogue: 0,0:02:31.68,0:02:34.15,Default,,0000,0000,0000,,söylentisine ulaşmıştı;\Nama bu kadının
Dialogue: 0,0:02:34.15,0:02:37.100,Default,,0000,0000,0000,,ona Broad Street pompasından\Nher gün su getiren bir hizmetçisi vardı,
Dialogue: 0,0:02:37.100,0:02:40.14,Default,,0000,0000,0000,,kadın o suyun tadını sevdiği için.
Dialogue: 0,0:02:40.14,0:02:43.19,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, Broad Street pompasının\Nyakınında yer alan
Dialogue: 0,0:02:43.19,0:02:45.31,Default,,0000,0000,0000,,bir düşkünler eviyle karşılaşmıştı.
Dialogue: 0,0:02:45.31,0:02:47.27,Default,,0000,0000,0000,,Burada yüzlerce kişi barınmasına rağmen
Dialogue: 0,0:02:47.27,0:02:49.27,Default,,0000,0000,0000,,bunların sadece çok azı hasta olmuştu.
Dialogue: 0,0:02:49.27,0:02:51.36,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Snow bunu,
Dialogue: 0,0:02:51.36,0:02:54.70,Default,,0000,0000,0000,,evin kendi su kuyusu\Nolmasına bağlamıştı.
Dialogue: 0,0:02:54.70,0:02:57.93,Default,,0000,0000,0000,,Son olarak, Dr. Snow salgının ilk\Nkurbanlarından biri olabilecek
Dialogue: 0,0:02:57.93,0:03:01.26,Default,,0000,0000,0000,,bir bebeği duymuştu.
Dialogue: 0,0:03:01.26,0:03:03.37,Default,,0000,0000,0000,,Çocuğun kirli bezlerinin
Dialogue: 0,0:03:03.37,0:03:05.76,Default,,0000,0000,0000,,Broad Street su pompasının\Nhemen yanındaki
Dialogue: 0,0:03:05.76,0:03:09.35,Default,,0000,0000,0000,,bir lağım kuyusuna atıldığını öğrenmişti.
Dialogue: 0,0:03:09.35,0:03:11.88,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Snow vakasını tekrar sunduğunda bile,
Dialogue: 0,0:03:11.88,0:03:15.55,Default,,0000,0000,0000,,belediye görevlileri teorisini\Nküçümseyerek reddetmişlerdi.
Dialogue: 0,0:03:15.55,0:03:19.82,Default,,0000,0000,0000,,Londra'nın su şebekesinde insan\Natığı olduğunu
Dialogue: 0,0:03:19.82,0:03:22.86,Default,,0000,0000,0000,,ya da yüzlerce yıllık miasma teorisi\Nhakkında yanıldıklarını
Dialogue: 0,0:03:22.86,0:03:25.82,Default,,0000,0000,0000,,kabul etmek istemiyorlardı.
Dialogue: 0,0:03:25.82,0:03:29.91,Default,,0000,0000,0000,,1884'te Dr. Robert Koch\NDr. Snow'un çalışmalarının
Dialogue: 0,0:03:29.91,0:03:32.47,Default,,0000,0000,0000,,doğruluğunu kanıtlayana kadar\Nbu böyle gitti.
Dialogue: 0,0:03:32.47,0:03:35.79,Default,,0000,0000,0000,,Dr. Koch koleraya yol açan bakteriyi\Nizole etmişti.
Dialogue: 0,0:03:35.79,0:03:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Koch saf kültürler üretmek için\Nbir yöntem geliştirmişti
Dialogue: 0,0:03:39.02,0:03:40.91,Default,,0000,0000,0000,,ve bir dizi deneyle
Dialogue: 0,0:03:40.91,0:03:44.32,Default,,0000,0000,0000,,hastalığa belli bir bakterinin\Nyol açtığını
Dialogue: 0,0:03:44.32,0:03:46.79,Default,,0000,0000,0000,,kesin olarak kanıtlamıştı.
Dialogue: 0,0:03:46.79,0:03:49.55,Default,,0000,0000,0000,,Mikrop teorisine büyük katkılar\Nyapanlardan biri de
Dialogue: 0,0:03:49.55,0:03:52.35,Default,,0000,0000,0000,,üretken bilim adamı\NLouis Pasteur'dü.
Dialogue: 0,0:03:52.35,0:03:57.10,Default,,0000,0000,0000,,Mikroorganizmalar üzerindeki çalışması\Nilk aşıların geliştirilmesini sağlamıştı.
Dialogue: 0,0:03:57.10,0:04:00.34,Default,,0000,0000,0000,,Veri temelli araştırmaya dayanan\Ndüşündürücü varsayımlarıyla
Dialogue: 0,0:04:00.34,0:04:03.52,Default,,0000,0000,0000,,bu bilim adamları, asırlık bir\Nteoriyi itibarsızlaştırıp
Dialogue: 0,0:04:03.52,0:04:08.17,Default,,0000,0000,0000,,halk sağlığına inanılmaz faydalı olacak\Nbir devrimi ateşlediler.
Dialogue: 0,0:04:08.17,0:04:10.37,Default,,0000,0000,0000,,Ama tüm bunlar akla şu soruyu getiriyor:
Dialogue: 0,0:04:10.37,0:04:14.24,Default,,0000,0000,0000,,Acaba bugün bizden sonrakilerin\Nsaçma bulacağı
Dialogue: 0,0:04:14.24,0:04:17.27,Default,,0000,0000,0000,,ne gibi bilimsel inançlarımız var?
Dialogue: 0,0:04:17.27,0:04:20.03,Default,,0000,0000,0000,,Herhangi bir bilim adamının söyleyeceği\Ngibi
Dialogue: 0,0:04:20.03,0:04:22.92,Default,,0000,0000,0000,,bir soru, başlamak için\Nmükemmel bir yerdir.