[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.58,0:00:08.83,Default,,0000,0000,0000,,A gdybym tak powiedział,\Nże wszystkie choroby
Dialogue: 0,0:00:08.83,0:00:11.92,Default,,0000,0000,0000,,jak przeziębienie, grypa, zapalenie gardła
Dialogue: 0,0:00:11.92,0:00:15.96,Default,,0000,0000,0000,,pochodzą z wędrujących \Nchmur trującej mgły?
Dialogue: 0,0:00:15.96,0:00:19.81,Default,,0000,0000,0000,,Uznasz to za bzdurę i słusznie.
Dialogue: 0,0:00:19.81,0:00:25.08,Default,,0000,0000,0000,,Jednak tak myśleli ludzie o przyczynach\Nchorób przez kilka wieków.
Dialogue: 0,0:00:25.08,0:00:26.83,Default,,0000,0000,0000,,Nazywali to teorią miazmatów.
Dialogue: 0,0:00:26.83,0:00:30.97,Default,,0000,0000,0000,,Akceptował to każdy, \Nłącznie ze światem lekarskim.
Dialogue: 0,0:00:30.97,0:00:35.78,Default,,0000,0000,0000,,Ale roku 1840, podczas epidemii \Ncholery w Londynie,
Dialogue: 0,0:00:35.78,0:00:39.23,Default,,0000,0000,0000,,mała grupa naukowców nabrała wątpliwości.
Dialogue: 0,0:00:39.23,0:00:43.46,Default,,0000,0000,0000,,Wczesne mikroskopy ujawniły istnienie \Nmaleńkich drobnoustrojów
Dialogue: 0,0:00:43.46,0:00:48.51,Default,,0000,0000,0000,,i zasugerowano, że to właśnie one \Nsą przyczyną chorób,
Dialogue: 0,0:00:48.51,0:00:50.88,Default,,0000,0000,0000,,stąd teoria drobnoustrojów.
Dialogue: 0,0:00:50.88,0:00:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż większość ludzi \Ntrzymała się utartych teorii
Dialogue: 0,0:00:53.35,0:00:55.32,Default,,0000,0000,0000,,i silnie negowała teorię drobnoustrojów,
Dialogue: 0,0:00:55.32,0:00:58.17,Default,,0000,0000,0000,,jej zwolennicy byli zdeterminowani,\Nby dowieść pomyłkę
Dialogue: 0,0:00:58.17,0:01:00.22,Default,,0000,0000,0000,,przez zbieranie przekonujących dowodów.
Dialogue: 0,0:01:00.22,0:01:04.15,Default,,0000,0000,0000,,Przewodził im lekarz dr Snow.
Dialogue: 0,0:01:04.15,0:01:07.73,Default,,0000,0000,0000,,Dr Snow zaobserwował, \Nże pacjenci chorzy na cholerę
Dialogue: 0,0:01:07.73,0:01:11.38,Default,,0000,0000,0000,,doświadczyli silnych wymiotów i biegunki,
Dialogue: 0,0:01:11.38,0:01:14.51,Default,,0000,0000,0000,,symptomów związanych z jelitami, \Na nie z płucami.
Dialogue: 0,0:01:14.51,0:01:18.78,Default,,0000,0000,0000,,To podsunęło mu, że choroba \Nprzenosi się przez jedzenie lub picie,
Dialogue: 0,0:01:18.78,0:01:20.35,Default,,0000,0000,0000,,nie przez powietrze.
Dialogue: 0,0:01:20.35,0:01:22.42,Default,,0000,0000,0000,,Po przeanalizowaniu poprzednich epidemii
Dialogue: 0,0:01:22.42,0:01:23.88,Default,,0000,0000,0000,,utwierdził się w przekonaniu,
Dialogue: 0,0:01:23.88,0:01:28.23,Default,,0000,0000,0000,,że cholera rozprzestrzenia się \Nprzez zakażone źródła wody.
Dialogue: 0,0:01:28.23,0:01:30.83,Default,,0000,0000,0000,,Późnym latem 1854 roku,
Dialogue: 0,0:01:30.83,0:01:34.01,Default,,0000,0000,0000,,gdy cholera nagle wybuchła w Soho,
Dialogue: 0,0:01:34.01,0:01:36.74,Default,,0000,0000,0000,,dzielnicy Londynu blisko jego własnej,
Dialogue: 0,0:01:36.74,0:01:39.70,Default,,0000,0000,0000,,dr Snow znalazł się na tropie.
Dialogue: 0,0:01:39.70,0:01:41.88,Default,,0000,0000,0000,,Poprosił o spis zmarłych,
Dialogue: 0,0:01:41.88,0:01:46.73,Default,,0000,0000,0000,,których już po tygodniu było 83.
Dialogue: 0,0:01:46.73,0:01:49.37,Default,,0000,0000,0000,,Naniósł na mapę ich miejsce zamieszkania
Dialogue: 0,0:01:49.37,0:01:55.70,Default,,0000,0000,0000,,i odkrył, że 73 z nich mieszkało \Nblisko pompy na ulicy Broad.
Dialogue: 0,0:01:55.70,0:01:58.65,Default,,0000,0000,0000,,Doktor Snow kategorycznie \Npolecił zamknięcie pompy,
Dialogue: 0,0:01:58.65,0:02:02.24,Default,,0000,0000,0000,,a ponieważ wiedział jak niepopularna\Nbyła teoria drobnoustrojów,
Dialogue: 0,0:02:02.24,0:02:05.84,Default,,0000,0000,0000,,powiedział, że cholerę \Nspowodowała trucizna w wodzie,
Dialogue: 0,0:02:05.84,0:02:07.75,Default,,0000,0000,0000,,nie drobnoustroje,
Dialogue: 0,0:02:07.75,0:02:11.21,Default,,0000,0000,0000,,kiedy przedstawiał sprawę urzędnikom.
Dialogue: 0,0:02:11.21,0:02:12.55,Default,,0000,0000,0000,,Nie byli przekonani,
Dialogue: 0,0:02:12.55,0:02:16.60,Default,,0000,0000,0000,,ale zgodzili się zamknąć pompę \Njako dodatkowy środek zapobiegawczy.
Dialogue: 0,0:02:16.60,0:02:21.13,Default,,0000,0000,0000,,Prawie natychmiast ilość infekcji spadła.
Dialogue: 0,0:02:21.13,0:02:22.74,Default,,0000,0000,0000,,Zachęcony sukcesem,
Dialogue: 0,0:02:22.74,0:02:26.36,Default,,0000,0000,0000,,doktor Snow był postanowił \Npołączyć zakażoną pompę
Dialogue: 0,0:02:26.36,0:02:28.04,Default,,0000,0000,0000,,z chorobą.
Dialogue: 0,0:02:28.04,0:02:31.18,Default,,0000,0000,0000,,Dowiedział się o zmarłej \Nna cholerę wdowie,
Dialogue: 0,0:02:31.18,0:02:33.47,Default,,0000,0000,0000,,która mieszkała daleko od Soho,
Dialogue: 0,0:02:33.47,0:02:38.21,Default,,0000,0000,0000,,ale codziennie posyłała służącego \Npo wodę z pompy przy ulicy Broad,
Dialogue: 0,0:02:38.21,0:02:40.34,Default,,0000,0000,0000,,bo lubiła jej smak.
Dialogue: 0,0:02:40.34,0:02:41.75,Default,,0000,0000,0000,,Odkrył również przytułek
Dialogue: 0,0:02:41.75,0:02:44.80,Default,,0000,0000,0000,,niedaleko ulicy Broad.
Dialogue: 0,0:02:44.80,0:02:49.11,Default,,0000,0000,0000,,Z setek mieszkańców \Nzaraziło się tylko kilku,
Dialogue: 0,0:02:49.11,0:02:51.36,Default,,0000,0000,0000,,co doktor Snow połączył z faktem,
Dialogue: 0,0:02:51.36,0:02:54.70,Default,,0000,0000,0000,,że przytułek miał prywatną studnię.
Dialogue: 0,0:02:54.70,0:02:57.46,Default,,0000,0000,0000,,Wreszcie Snow słyszał o niemowlęciu,
Dialogue: 0,0:02:57.46,0:03:01.26,Default,,0000,0000,0000,,które mogło być jedną \Nz najwcześniejszych ofiar epidemii.
Dialogue: 0,0:03:01.26,0:03:03.37,Default,,0000,0000,0000,,Dowiedział się, że brudne pieluszki
Dialogue: 0,0:03:03.37,0:03:05.46,Default,,0000,0000,0000,,były wrzucane do szamba
Dialogue: 0,0:03:05.46,0:03:09.55,Default,,0000,0000,0000,,obok publicznej pompy przy ulicy Broad.
Dialogue: 0,0:03:09.55,0:03:12.23,Default,,0000,0000,0000,,Ponownie Dr. Snow zaprezentował sprawę
Dialogue: 0,0:03:12.23,0:03:15.28,Default,,0000,0000,0000,,ale nawet wtedy urzędnicy \Nodrzucili jego teorię,
Dialogue: 0,0:03:15.28,0:03:20.13,Default,,0000,0000,0000,,nie chcąc przyznać, że w londyńskiej\Nwodzie są ludzkie odchody
Dialogue: 0,0:03:20.13,0:03:22.86,Default,,0000,0000,0000,,lub, że teoria miazmatów jest błędna,
Dialogue: 0,0:03:22.86,0:03:25.82,Default,,0000,0000,0000,,choć krąży od setek lat.
Dialogue: 0,0:03:25.82,0:03:29.61,Default,,0000,0000,0000,,Dopiero w 1884 roku wysiłki doktora Snowa
Dialogue: 0,0:03:29.61,0:03:32.47,Default,,0000,0000,0000,,potwierdził doktor Robert Koch,
Dialogue: 0,0:03:32.47,0:03:35.32,Default,,0000,0000,0000,,który wyodrębnił bakterię\Npowodującą cholerę.
Dialogue: 0,0:03:35.32,0:03:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Koch opracował technikę \Nhodowania czystych kultur
Dialogue: 0,0:03:39.02,0:03:40.91,Default,,0000,0000,0000,,i przez serię eksperymentów
Dialogue: 0,0:03:40.91,0:03:44.12,Default,,0000,0000,0000,,definitywnie udowodnił, \Nże konkretne bakterie
Dialogue: 0,0:03:44.12,0:03:46.89,Default,,0000,0000,0000,,bezpośrednio powodują chorobę.
Dialogue: 0,0:03:46.89,0:03:48.62,Default,,0000,0000,0000,,Duży wkład do teorii drobnoustrojów
Dialogue: 0,0:03:48.62,0:03:52.35,Default,,0000,0000,0000,,miał płodny naukowiec Ludwik Pasteur,
Dialogue: 0,0:03:52.35,0:03:57.45,Default,,0000,0000,0000,,którego badania drobnoustrojów\Ndoprowadziły do pierwszych szczepionek.
Dialogue: 0,0:03:57.45,0:04:00.06,Default,,0000,0000,0000,,Podważając przypuszczenia \Ndanymi z badaniami,
Dialogue: 0,0:04:00.06,0:04:03.30,Default,,0000,0000,0000,,naukowcy zdyskredytowali starą teorię
Dialogue: 0,0:04:03.30,0:04:08.44,Default,,0000,0000,0000,,i zapoczątkowali rewolucję \Nbardzo korzystną dla publicznego zdrowia.
Dialogue: 0,0:04:08.44,0:04:10.14,Default,,0000,0000,0000,,To rodzi pytanie:
Dialogue: 0,0:04:10.14,0:04:14.24,Default,,0000,0000,0000,,jakie powszechne dziś przekonania naukowe
Dialogue: 0,0:04:14.24,0:04:17.27,Default,,0000,0000,0000,,wydadzą się w przyszłości idiotyczne?
Dialogue: 0,0:04:17.27,0:04:19.72,Default,,0000,0000,0000,,Każdy naukowiec powiedziałby,
Dialogue: 0,0:04:19.72,0:04:22.92,Default,,0000,0000,0000,,że takie pytanie to świetny start.