1
00:00:00,663 --> 00:00:02,776
Hans Rosling: Ik ga jullie

2
00:00:02,776 --> 00:00:04,391
drie meerkeuzevragen stellen.

3
00:00:04,391 --> 00:00:08,122
Gebruik dit apparaat om te antwoorden.


4
00:00:08,122 --> 00:00:10,677
Eerste vraag: hoe veranderde

5
00:00:10,677 --> 00:00:12,798
het aantal doden per jaar

6
00:00:12,798 --> 00:00:14,090
door natuurrampen

7
00:00:14,090 --> 00:00:16,321
tijdens de laatste eeuw?

8
00:00:16,321 --> 00:00:18,070
Verdubbelde het,

9
00:00:18,070 --> 00:00:20,852
bleef het gelijk

10
00:00:20,852 --> 00:00:23,226
of halveerde het?

11
00:00:23,226 --> 00:00:25,630
Antwoord met A, B of C.

12
00:00:25,630 --> 00:00:29,730
Ik zie een hoop antwoorden. 
Het gaat sneller dan aan de universiteit.

13
00:00:29,730 --> 00:00:32,887
Die zijn zo langzaam. 
Ze blijven maar denken, denken.

14
00:00:32,887 --> 00:00:34,909
Goed, heel goed.

15
00:00:34,909 --> 00:00:36,772
Nu de volgende vraag.

16
00:00:36,772 --> 00:00:39,431
Hoe lang hebben vrouwen van 30

17
00:00:39,431 --> 00:00:41,527
in de wereld op school gezeten:

18
00:00:41,527 --> 00:00:43,561
zeven, vijf of drie jaar?

19
00:00:43,561 --> 00:00:50,064
A, B of C? Antwoord a.u.b..

20
00:00:50,064 --> 00:00:52,102
De volgende vraag:

21
00:00:52,102 --> 00:00:56,023
hoe groot was in de laatste 20 jaar

22
00:00:56,023 --> 00:00:57,850
het percentage van mensen in de wereld

23
00:00:57,850 --> 00:01:00,067
die in extreme armoede leven?

24
00:01:00,067 --> 00:01:02,628
Extreme armoede - niet genoeg 
te eten voor de dag.

25
00:01:02,628 --> 00:01:04,689
Verdubbelde het bijna,

26
00:01:04,689 --> 00:01:06,238
bleef het ongeveer hetzelfde

27
00:01:06,238 --> 00:01:07,751
of halveerde het?

28
00:01:07,751 --> 00:01:11,771
A, B of C?

29
00:01:11,771 --> 00:01:14,377
Nu de antwoorden.

30
00:01:14,377 --> 00:01:15,901
Op deze grafiek zien jullie

31
00:01:15,901 --> 00:01:18,356
het aantal doden door natuurrampen
in de wereld,

32
00:01:18,356 --> 00:01:21,878
van 1900 tot 2000.

33
00:01:22,448 --> 00:01:25,703
In 1900 stierf elk jaar ongeveer 
een half miljoen mensen

34
00:01:25,703 --> 00:01:27,790
door natuurrampen:

35
00:01:27,790 --> 00:01:32,887
overstromingen, aardbevingen,
vulkaanuitbarstingen, droogtes...

36
00:01:32,887 --> 00:01:35,607
Hoe veranderde dat?

37
00:01:35,607 --> 00:01:39,093
Gapminder stelde die vraag in Zweden.

38
00:01:39,093 --> 00:01:40,952
Dit waren de antwoorden

39
00:01:40,952 --> 00:01:42,881
van de Zweden:

40
00:01:42,881 --> 00:01:44,353
50% dacht dat het verdubbelde,

41
00:01:44,353 --> 00:01:46,558
38% dat het ongeveer hetzelfde bleef

42
00:01:46,558 --> 00:01:48,656
en 12% dat het halveerde.

43
00:01:48,656 --> 00:01:51,308
Dit zijn de beste data van de onderzoekers

44
00:01:51,308 --> 00:01:54,274
en het gaat op en af,

45
00:01:54,274 --> 00:01:56,826
door de Tweede Wereldoorlog

46
00:01:56,826 --> 00:02:00,226
en daarna begint het te zakken
en het blijft zakken

47
00:02:00,226 --> 00:02:02,072
tot veel minder dan de helft.

48
00:02:02,072 --> 00:02:05,600
De wereld kon in de loop 
van de tientallen jaren

49
00:02:05,600 --> 00:02:08,685
mensen hier veel beter 
tegen beschermen.

50
00:02:08,685 --> 00:02:11,241
Maar 12% van de Zweden weten dit.

51
00:02:11,241 --> 00:02:14,042
Daarom ging ik naar de zoo
en vroeg het aan de chimpansees.

52
00:02:14,042 --> 00:02:27,398
(Gelach) 
(Applaus)

53
00:02:27,458 --> 00:02:30,737
De chimpansees kijken 
niet naar het avondnieuws

54
00:02:30,737 --> 00:02:32,715
dus kiezen ze op goed vallen uit.

55
00:02:32,715 --> 00:02:36,147
Daarom antwoorden de Zweden 
slechter dan op goed vallen uit.

56
00:02:36,147 --> 00:02:39,086
Hoe deden jullie het?

57
00:02:39,086 --> 00:02:42,048
Dat zijn jullie.

58
00:02:42,048 --> 00:02:44,273
Verslagen door de chimpansees!

59
00:02:44,273 --> 00:02:46,063
(Gelach)

60
00:02:46,063 --> 00:02:49,038
Maar het scheelde niet veel.

61
00:02:49,038 --> 00:02:53,059
Jullie waren driemaal 
beter dan de Zweden,

62
00:02:53,059 --> 00:02:54,302
maar dat is niet genoeg.

63
00:02:54,302 --> 00:02:56,884
Je moet jezelf niet vergelijken 
met Zweden.

64
00:02:56,884 --> 00:03:00,415
Je moet de lat hoger leggen.

65
00:03:00,415 --> 00:03:03,823
Laten we eens kijken naar het 
volgende antwoord: vrouwen op school.

66
00:03:03,823 --> 00:03:06,229
Hier kan je zien dat mannen 
acht jaar gingen.

67
00:03:06,229 --> 00:03:07,620
Hoe lang gingen vrouwen?

68
00:03:07,620 --> 00:03:10,369
We vroegen het zo aan de Zweden

69
00:03:10,369 --> 00:03:12,586
en dat geeft je een hint, niet?

70
00:03:12,586 --> 00:03:14,948
Het juiste antwoord 
is waarschijnlijk dat

71
00:03:14,948 --> 00:03:17,683
wat de minste Zweden kozen, niet?

72
00:03:17,683 --> 00:03:19,186
(Gelach)

73
00:03:19,186 --> 00:03:21,624
Een kijken. Hier komt het.

74
00:03:21,624 --> 00:03:26,025
Ja, vrouwen hebben ons bijna ingehaald.

75
00:03:26,025 --> 00:03:29,438
Dit is het VS-publiek.

76
00:03:29,438 --> 00:03:33,313
En dit zijn jullie.

77
00:03:33,313 --> 00:03:35,645
Oooo.

78
00:03:35,645 --> 00:03:39,154
Gefeliciteerd. Jullie zijn tweemaal 
beter dan de Zweden.

79
00:03:39,154 --> 00:03:41,574
Jullie hebben mij niet nodig.

80
00:03:41,574 --> 00:03:45,548
Hoe komt dat?
Ik denk omdat

81
00:03:45,548 --> 00:03:49,334
iedereen weet dat er landen
en gebieden zijn

82
00:03:49,334 --> 00:03:52,352
waar meisjes 
grote moeilijkheden ondervinden.

83
00:03:52,352 --> 00:03:55,116
Ze worden tegengehouden 
als ze naar school gaan.

84
00:03:55,116 --> 00:03:56,325
Dat is walgelijk.

85
00:03:56,325 --> 00:03:58,222
Maar op de meeste plaatsen in de wereld

86
00:03:58,222 --> 00:03:59,909
waar de meeste mensen leven,

87
00:03:59,909 --> 00:04:02,891
in de meeste landen,
gaan meisjes vandaag even lang

88
00:04:02,891 --> 00:04:04,960
naar school als jongens,
ongeveer toch.

89
00:04:04,960 --> 00:04:08,019
Dat wil niet zeggen 
dat gendergelijkheid een feit is,

90
00:04:08,019 --> 00:04:09,573
bijlange niet.

91
00:04:09,573 --> 00:04:13,864
Ze zijn nog steeds onderworpen 
aan verschrikkelijke beperkingen,

92
00:04:13,864 --> 00:04:16,436
maar onderwijs is er wel 
in de wereld tegenwoordig.

93
00:04:16,436 --> 00:04:20,441
Maar we missen de meerderheid.

94
00:04:20,441 --> 00:04:23,764
Als jullie antwoorden, baseren 
jullie zich op de slechtste plaatsen,

95
00:04:23,764 --> 00:04:26,620
en daar heb je gelijk in,
maar je mist de meerderheid.

96
00:04:26,620 --> 00:04:28,096
Wat met armoede?


97
00:04:28,096 --> 00:04:30,999
Het is duidelijk dat de armoede

98
00:04:30,999 --> 00:04:32,404
bijna gehalveerd is.

99
00:04:32,404 --> 00:04:34,693
Toen we het VS-publiek ondervroegen,

100
00:04:34,693 --> 00:04:38,437
had slechts 5% het juist.

101
00:04:38,437 --> 00:04:41,306
En jullie?

102
00:04:41,306 --> 00:04:45,164
Jullie deden het bijna zo goed 
als de chimpansees.

103
00:04:45,164 --> 00:04:47,525
(Gelach) 
(Applaus)

104
00:04:47,525 --> 00:04:53,142
Zo weinig, alleen maar enkelen!

105
00:04:53,142 --> 00:04:56,821
Hier moeten vooroordelen spelen.

106
00:04:56,821 --> 00:04:58,615
In vele rijke landen

107
00:04:58,615 --> 00:05:02,275
denken ze dat extreme armoede 
nooit kan worden opgelost.

108
00:05:02,275 --> 00:05:04,503
Natuurlijk denken ze dat,

109
00:05:04,503 --> 00:05:06,892
omdat ze niet eens weten 
wat er aan de hand is.

110
00:05:06,892 --> 00:05:09,562
Om aan de toekomst te denken,
hebben we eerst

111
00:05:09,562 --> 00:05:11,263
inzicht nodig in het heden.

112
00:05:11,263 --> 00:05:14,315
Deze vragen waren enkele van de eerste

113
00:05:14,315 --> 00:05:17,700
van de pilootfase van het
Onwetendheidsproject

114
00:05:17,700 --> 00:05:20,720
van onze Gapminderstichting.

115
00:05:20,720 --> 00:05:23,516
Dit project werd vorig jaar opgestart

116
00:05:23,516 --> 00:05:27,922
door mijn baas, eveneens mijn zoon, 
Ola Rosling. (Gelach)

117
00:05:27,922 --> 00:05:29,504
Hij is medestichter en directeur

118
00:05:29,504 --> 00:05:31,048
en wilde dat we

119
00:05:31,048 --> 00:05:33,608
wat systematischer te werk gingen

120
00:05:33,608 --> 00:05:35,481
bij het bestrijden van onwetendheid.

121
00:05:35,481 --> 00:05:37,699
De pilootstudies tonen het al aan

122
00:05:37,699 --> 00:05:40,909
dat velen slechter scoren dan toeval.

123
00:05:40,909 --> 00:05:42,992
Daarom moeten we 
de vooroordelen aanpakken.

124
00:05:42,992 --> 00:05:45,020
Een van de voornaamste gaat

125
00:05:45,020 --> 00:05:46,889
over inkomensverdeling in de wereld.

126
00:05:46,889 --> 00:05:50,720
Zo zag het eruit in 1975.

127
00:05:50,720 --> 00:05:53,939
Het is het aantal mensen 
voor elk inkomen

128
00:05:53,939 --> 00:05:56,830
vanaf één dollar per dag.

129
00:05:56,830 --> 00:05:59,281
(Applaus)

130
00:05:59,281 --> 00:06:01,356
Hier heb je een bult

131
00:06:01,356 --> 00:06:03,254
rond één dollar per dag,

132
00:06:03,254 --> 00:06:04,710
en daar nog een

133
00:06:04,710 --> 00:06:06,725
ergens tussen 10 en 100 dollar.

134
00:06:06,725 --> 00:06:08,471
De wereld heeft twee groepen.

135
00:06:08,471 --> 00:06:12,081
Het was een kameelwereld, 
als een kameel met twee bulten,

136
00:06:12,081 --> 00:06:14,093
de armen en de rijken.

137
00:06:14,093 --> 00:06:15,657
Tussen die twee waren er minder.

138
00:06:15,657 --> 00:06:17,536
Maar kijk hoe het veranderde:

139
00:06:17,536 --> 00:06:19,922
Als ik vooruit ga in de tijd,
verandert er wat.

140
00:06:19,922 --> 00:06:21,308
De wereldbevolking groeide

141
00:06:21,308 --> 00:06:24,076
en de bulten versmelten met elkaar.

142
00:06:24,076 --> 00:06:26,846
De lagere bult versmelt met de hogere,

143
00:06:26,846 --> 00:06:29,973
de kameel gaat dood
en we krijgen een dromedariswereld

144
00:06:29,973 --> 00:06:32,228
met één bult.

145
00:06:32,228 --> 00:06:34,152
Het percentage armen daalde.

146
00:06:34,152 --> 00:06:35,729
Maar het is nog afgrijselijk

147
00:06:35,729 --> 00:06:38,930
dat velen nog in extreme armoede leven.

148
00:06:38,930 --> 00:06:41,953
Dat miljard mensen is er nog altijd,

149
00:06:41,953 --> 00:06:45,002
maar daar kan een einde aan komen.

150
00:06:45,002 --> 00:06:46,975
De uitdaging daarin

151
00:06:46,975 --> 00:06:50,113
is te begrijpen waar de meerderheid.

152
00:06:50,113 --> 00:06:53,357
Dat blijkt duidelijk in deze vraag.

153
00:06:53,357 --> 00:06:55,280
We vroegen welk percentage

154
00:06:55,280 --> 00:06:57,224
één-jaar-oude kinderen in de wereld

155
00:06:57,224 --> 00:06:59,854
gevaccineerd werden tegen mazelen 
en andere dingen

156
00:06:59,854 --> 00:07:02,027
waar we al jaren mee te maken hadden:

157
00:07:02,027 --> 00:07:03,369
20, 50 of 80 percent?

158
00:07:03,369 --> 00:07:06,752
Dit zijn de antwoorden 
van de Amerikanen en de Zweden.

159
00:07:06,752 --> 00:07:08,618
Kijk naar het Zweedse resultaat:

160
00:07:08,618 --> 00:07:10,380
jullie kennen het juiste antwoord.

161
00:07:10,380 --> 00:07:14,053
(Gelach)

162
00:07:14,053 --> 00:07:17,556
Wie is daar verdorie professor
in wereldgezondheid?

163
00:07:17,556 --> 00:07:19,228
Wel, ik, ik.

164
00:07:19,228 --> 00:07:21,190
(Gelach)

165
00:07:21,190 --> 00:07:23,672
Het is moeilijk, moeilijk.

166
00:07:23,672 --> 00:07:26,770
(Applaus)

167
00:07:26,770 --> 00:07:30,484
Hoe dan ook, Ola's benadering

168
00:07:30,484 --> 00:07:33,642
om echt te meten wat we weten
haalde de krantenkoppen.

169
00:07:33,642 --> 00:07:36,705
CNN publiceerde deze resultaten
op hun website.

170
00:07:36,705 --> 00:07:38,852
Ze ontvingen miljoenen antwoorden

171
00:07:38,852 --> 00:07:42,334
en er waren ongeveer 
2.000 commentaren, dacht ik.

172
00:07:42,334 --> 00:07:44,647
Dit is er één van:

173
00:07:44,647 --> 00:07:48,191
"Ik wed dat geen enkel lid van de media
slaagde voor de test."

174
00:07:48,191 --> 00:07:50,250
Dus zei Ola: 
"Gebruik deze apparaten.

175
00:07:50,250 --> 00:07:52,825
Je wordt uitgenodigd 
op mediaconferenties.

176
00:07:52,825 --> 00:07:54,812
Geef ze hen
en meet wat de media weten."

177
00:07:54,812 --> 00:07:56,736
Ziehier, dames en heren,

178
00:07:56,736 --> 00:07:59,413
voor de eerste keer,
de voorlopige resultaten

179
00:07:59,413 --> 00:08:03,338
van een conferentie 
met de media van de VS.

180
00:08:03,338 --> 00:08:08,224
En dan ook nog van de media 
van de Europese Gemeenschap.

181
00:08:08,224 --> 00:08:09,492
(Gelach)

182
00:08:09,492 --> 00:08:11,697
Je ziet dat het probleem niet is 
dat mensen

183
00:08:11,697 --> 00:08:13,645
de media niet lezen of beluisteren.

184
00:08:13,645 --> 00:08:17,864
Het probleem is dat de media
het zelf niet weten.

185
00:08:17,864 --> 00:08:19,445
Wat doen we hieraan, Ola?

186
00:08:19,445 --> 00:08:20,943
Enig idee?

187
00:08:20,943 --> 00:08:32,037
(Applaus)

188
00:08:32,037 --> 00:08:35,746
Ola Rosling: Ja, ik heb een idee,
maar eerst

189
00:08:35,746 --> 00:08:39,561
mijn excuses dat jullie 
het niet haalden van de chimpansees.

190
00:08:39,561 --> 00:08:42,194
Gelukkig kan ik jullie troosten

191
00:08:42,194 --> 00:08:46,093
door te laten zien dat het
niet echt aan jullie ligt.

192
00:08:46,093 --> 00:08:48,845
Dan zal ik jullie enkele truken
aan de hand doen

193
00:08:48,845 --> 00:08:50,865
om in het vervolg 
de chimpansees te verslaan.

194
00:08:50,865 --> 00:08:52,669
Daar komt het op neer.

195
00:08:52,669 --> 00:08:55,682
Laat ons eerst eens nagaan 
waarom we zo onwetend zijn.

196
00:08:55,682 --> 00:08:57,889
Hier begint het.

197
00:08:57,889 --> 00:09:01,579
Dit is Hudiksval.
Een stad in Noord-Zweden.

198
00:09:01,579 --> 00:09:05,376
Hier groeide ik op.

199
00:09:05,376 --> 00:09:08,977
Een buurt met een groot probleem.

200
00:09:08,977 --> 00:09:10,963
Eigenlijk precies hetzelfde probleem

201
00:09:10,963 --> 00:09:13,572
van alle buurten

202
00:09:13,572 --> 00:09:14,920
waar jullie ook opgroeiden.

203
00:09:14,920 --> 00:09:17,582
Geen goed voorbeeld, niet?

204
00:09:17,582 --> 00:09:20,025
Ze gaf me een zeer bevooroordeelde kijk

205
00:09:20,025 --> 00:09:22,373
over hoe het eraan toeging 
op onze planeet.

206
00:09:22,373 --> 00:09:24,915
Dit is het eerste stukje
van de onwetendheidspuzzel.

207
00:09:24,915 --> 00:09:26,857
We hebben een persoonlijk vooroordeel.

208
00:09:26,857 --> 00:09:28,910
We hebben allemaal 
verschillende ervaringen

209
00:09:28,910 --> 00:09:31,580
door de gemeenschappen 
en de mensen die we ontmoeten.

210
00:09:31,580 --> 00:09:35,297
Door de school
krijgen we het volgende probleem.

211
00:09:35,298 --> 00:09:36,442
Wel, ik hou van scholen

212
00:09:36,442 --> 00:09:39,004
maar leraren hebben de neiging

213
00:09:39,004 --> 00:09:41,566
een achterhaalde kijk 
op de wereld te onderwijzen.

214
00:09:41,566 --> 00:09:44,130
Ze leerden iets 
toen zij school liepen

215
00:09:44,130 --> 00:09:46,683
en beschrijven dat aan hun leerlingen

216
00:09:46,683 --> 00:09:48,889
zonder bijbedoelingen.

217
00:09:48,889 --> 00:09:51,118
Ook het gebruikte drukwerk

218
00:09:51,118 --> 00:09:53,719
is achterhaald 
in een veranderende wereld.

219
00:09:53,719 --> 00:09:55,296
Het is echt niet de gewoonte

220
00:09:55,296 --> 00:09:58,545
om het lesmateriaal bij te werken.

221
00:09:58,545 --> 00:10:00,529
Daar gaan wij ons op toeleggen.

222
00:10:00,529 --> 00:10:02,098
Die achterhaalde feiten

223
00:10:02,098 --> 00:10:05,032
voegen we 
bij onze persoonlijke vooroordelen.

224
00:10:05,032 --> 00:10:07,508
Dan het nieuws.

225
00:10:07,508 --> 00:10:10,025
Een uitmuntende journalist weet

226
00:10:10,025 --> 00:10:12,431
met welk verhaal 
hij de krantenkoppen kan halen.

227
00:10:12,431 --> 00:10:15,030
Mensen lezen het 
omdat het sensationeel is.

228
00:10:15,030 --> 00:10:18,995
Ongewone feiten zijn 
toch interessanter, niet?

229
00:10:18,995 --> 00:10:20,710
Ze worden wat overdreven,

230
00:10:20,710 --> 00:10:24,139
zeker als het angstaanjagend is.

231
00:10:24,139 --> 00:10:26,567
Een haaienaanval op een Zweed

232
00:10:26,567 --> 00:10:30,282
haalt in Zweden wekenlang 
de krantenkoppen.

233
00:10:30,282 --> 00:10:34,001
Van deze die vertekende informatiebronnen


234
00:10:34,001 --> 00:10:37,006
raak je niet zomaar af.

235
00:10:37,006 --> 00:10:39,477
Ze bombarderen 
en belasten onze geesten

236
00:10:39,477 --> 00:10:42,713
met hopen vreemde ideeën.

237
00:10:42,713 --> 00:10:45,450
Daarbij komt nog datgene

238
00:10:45,450 --> 00:10:50,716
dat ons tot mensen maakt:
onze menselijke intuïtie.

239
00:10:50,716 --> 00:10:52,542
Ze deed haar werk
tijdens de evolutie

240
00:10:52,542 --> 00:10:54,500
Ze hielp ons om snel te generaliseren

241
00:10:54,500 --> 00:10:56,408
en supersnel tot besluiten te komen.

242
00:10:56,408 --> 00:11:00,376
Ze hielp ons om datgene waar we bang 
voor waren te overdrijven

243
00:11:00,376 --> 00:11:03,660
en oorzaken te zoeken waar er geen zijn.

244
00:11:03,660 --> 00:11:08,597
Zo krijgen we de illusie van vertrouwen

245
00:11:08,597 --> 00:11:11,603
waardoor we geloven
de beste chauffeurs te zijn,

246
00:11:11,603 --> 00:11:13,343
allemaal beter dan gemiddeld.

247
00:11:13,343 --> 00:11:16,235
Iedereen vindt
dat hij beter dan gemiddeld rijdt.

248
00:11:16,254 --> 00:11:17,801
Evolutionair was dat goed

249
00:11:17,801 --> 00:11:20,394
maar als het gaat 
over een kijk op de wereld

250
00:11:20,394 --> 00:11:22,966
is dat net de reden
waarom die op zijn kop staat.

251
00:11:22,966 --> 00:11:25,889
De trends die lijken te stijgen, dalen

252
00:11:25,889 --> 00:11:27,471
en vice versa.

253
00:11:27,471 --> 00:11:31,471
In dat geval halen de chimpansees
het van onze intuïtie

254
00:11:31,471 --> 00:11:34,911
en wordt ze onze zwakte 
in plaats van onze sterkte.

255
00:11:34,911 --> 00:11:37,394
Ze was verondersteld 
onze sterkte te zijn, toch?

256
00:11:37,394 --> 00:11:39,766
Hoe pakken we zoiets aan?

257
00:11:39,766 --> 00:11:41,441
Eerst moeten we het meten

258
00:11:41,441 --> 00:11:42,843
en daarna genezen.

259
00:11:42,843 --> 00:11:45,375
Door het te meten, kunnen we verstaan

260
00:11:45,375 --> 00:11:47,279
hoe onze onwetendheid in elkaar zit.

261
00:11:47,279 --> 00:11:49,595
Vorig jaar startten we 
met de pilootstudie.

262
00:11:49,595 --> 00:11:51,704
We zijn er nogal zeker van

263
00:11:51,704 --> 00:11:55,285
heel wat onwetendheid
over de hele wereld te gaan tegenkomen.

264
00:11:55,285 --> 00:11:58,898
Het idee bestaat erin

265
00:11:58,898 --> 00:12:00,875
om dit voor alle domeinen en dimensies

266
00:12:00,875 --> 00:12:03,423
van mondiale ontwikkeling 
te gaan opschalen.

267
00:12:03,423 --> 00:12:07,505
Daaronder vallen: klimaat, 
bedreigde soorten, mensenrechten,

268
00:12:07,505 --> 00:12:10,715
gendergelijkheid, energie, financiën.

269
00:12:10,715 --> 00:12:13,448
Al die sectoren hebben hun feiten

270
00:12:13,448 --> 00:12:15,044
en er bestaan organisaties

271
00:12:15,044 --> 00:12:18,396
die bewustzijn over die feiten 
proberen te verspreiden.

272
00:12:18,396 --> 00:12:20,674
Ik heb met een aantal ervan
contact opgenomen,

273
00:12:20,674 --> 00:12:24,015
waaronder WWF, 
Amnesty International en UNICEF.

274
00:12:24,015 --> 00:12:26,163
Ik vroeg hen 
welk hun favoriete feiten waren

275
00:12:26,163 --> 00:12:29,406
waarvan ze dachten dat het publiek 
niets wist.

276
00:12:29,406 --> 00:12:30,554
Ik verzamel die feiten.

277
00:12:30,554 --> 00:12:33,169
Stel je een lange lijst 
van ongeveer 250 feiten voor.

278
00:12:33,169 --> 00:12:34,958
Daarmee ondervragen we het publiek

279
00:12:34,958 --> 00:12:37,285
en kijken waar 
de slechtste resultaten vallen.

280
00:12:37,285 --> 00:12:38,521
We maken een kortere lijst

281
00:12:38,521 --> 00:12:39,857
met de slechtste resultaten

282
00:12:39,857 --> 00:12:41,806
zoals sommige voorbeelden van Hans.

283
00:12:41,806 --> 00:12:43,223
We hebben geen probleem

284
00:12:43,223 --> 00:12:45,568
om dat soort 
slechte resultaten te vinden.

285
00:12:45,568 --> 00:12:47,783
Wat doen we nu ermee?

286
00:12:47,783 --> 00:12:51,909
We maken het tot een kenniscertificaat,

287
00:12:51,909 --> 00:12:53,771
een mondiaal kenniscertificaat.

288
00:12:53,771 --> 00:12:56,674
Dat kan je als grote organisatie 
dan gebruiken,

289
00:12:56,674 --> 00:13:00,429
zij het een school, een universiteit
of een nieuwsagentschap

290
00:13:00,429 --> 00:13:04,057
om je ervan te verzekeren
dat je qua mondiale kennis bij bent.

291
00:13:04,057 --> 00:13:07,020
Het komt er op neer 
dat we geen mensen inhuren

292
00:13:07,020 --> 00:13:09,290
die scoren als chimpansees.

293
00:13:09,290 --> 00:13:11,650
Dat moet je niet doen.

294
00:13:11,650 --> 00:13:13,921
Misschien dat je binnen 10 jaar,

295
00:13:13,921 --> 00:13:15,913
als het project slaagt,

296
00:13:15,913 --> 00:13:18,161
voor een interview

297
00:13:18,161 --> 00:13:22,367
aan deze gekke mondiale kennis 
moet voldoen.

298
00:13:22,367 --> 00:13:25,730
Nu komen we aan de praktische tips.

299
00:13:25,730 --> 00:13:27,634
Hoe ga je daarvoor slagen?

300
00:13:27,634 --> 00:13:34,043
Je kan dit natuurlijk nachtenlang 
allemaal van buiten leren

301
00:13:34,075 --> 00:13:37,283
door al deze rapporten te lezen.

302
00:13:37,283 --> 00:13:38,885
Dat zal niet gebeuren.

303
00:13:38,885 --> 00:13:41,594
Zelfs Hans denkt dat niet.

304
00:13:41,594 --> 00:13:42,967
Mensen hebben de tijd niet.

305
00:13:42,967 --> 00:13:45,770
Mensen willen ezelsbruggetjes.
Hier heb je er een paar.

306
00:13:45,770 --> 00:13:49,124
We moeten van onze intuïtie
weer ons sterk punt maken.

307
00:13:49,124 --> 00:13:50,568
We moeten leren generaliseren.

308
00:13:50,568 --> 00:13:52,673
Ik toon jullie enkele truken

309
00:13:52,673 --> 00:13:55,223
waar de misvattingen 
worden omgevormd

310
00:13:55,223 --> 00:13:58,431
tot nuttige vuistregels.

311
00:13:58,431 --> 00:14:00,445
We beginnen met de eerste misvatting.

312
00:14:00,445 --> 00:14:02,082
Ze is wijdverspreid.

313
00:14:02,082 --> 00:14:03,948
Alles gaat achteruit.

314
00:14:03,948 --> 00:14:07,218
Je hoorde het.
Je dacht het zelf.

315
00:14:07,218 --> 00:14:10,247
Je kan ook denken:
"Met de meeste dingen gaat het beter."

316
00:14:10,247 --> 00:14:12,383
Als je het niet weet,

317
00:14:12,383 --> 00:14:15,616
gok dan maar op 'verbeteren'.

318
00:14:15,616 --> 00:14:18,600
Ga niet voor 'slechter'.

319
00:14:18,600 --> 00:14:20,963
Dan ga je het beter doen 
op die tests.

320
00:14:20,963 --> 00:14:22,179
(Applaus)

321
00:14:22,179 --> 00:14:26,405
Dat was de eerste.

322
00:14:26,405 --> 00:14:28,164
Er zijn rijken en armen

323
00:14:28,164 --> 00:14:29,310
en de kloof groeit.

324
00:14:29,310 --> 00:14:31,585
Het is een verschrikkelijke ongelijkheid.

325
00:14:31,585 --> 00:14:33,486
Ja, het is een ongelijke wereld,

326
00:14:33,486 --> 00:14:35,811
maar kijk naar de data.
Het is één bult.

327
00:14:35,811 --> 00:14:37,665
Als je niet zeker bent,

328
00:14:37,665 --> 00:14:40,418
ga dan voor 'de meeste mensen
zitten in de middenmoot'.

329
00:14:40,418 --> 00:14:42,961
Dan zit je dichter 
bij het juiste antwoord.

330
00:14:42,961 --> 00:14:46,108
Het volgende vooroordeel is

331
00:14:46,108 --> 00:14:49,733
dat landen en mensen eerst 
heel, heel rijk moeten worden

332
00:14:49,733 --> 00:14:52,059
om sociaal te ontwikkelen,

333
00:14:52,059 --> 00:14:55,510
zoals meisjes naar school laten gaan
en klaar staan voor natuurrampen.

334
00:14:55,510 --> 00:14:57,196
Neen, klopt niet.

335
00:14:57,196 --> 00:14:59,316
Bij die grote bult in het midden

336
00:14:59,316 --> 00:15:01,759
gaan de meisjes al naar school.

337
00:15:01,759 --> 00:15:03,687
Bij twijfel, ga voor:

338
00:15:03,687 --> 00:15:05,752
"De meerderheid heeft dat al."

339
00:15:05,752 --> 00:15:08,525
Elektriciteit, meisjes op school,
dat soort dingen.

340
00:15:08,525 --> 00:15:10,741
Het zijn vuistregels,

341
00:15:10,741 --> 00:15:13,131
het zal niet altijd kloppen,

342
00:15:13,131 --> 00:15:14,788
maar zo kan je generaliseren.

343
00:15:14,788 --> 00:15:16,753
Nu de laatste.

344
00:15:16,753 --> 00:15:20,054
Dat is hoe dan ook een goeie:

345
00:15:20,054 --> 00:15:22,227
"Haaien zijn gevaarlijk."

346
00:15:22,227 --> 00:15:26,626
Nee - wel, ja, 
maar ze zijn niet zo belangrijk

347
00:15:26,626 --> 00:15:29,602
voor de mondiale statistieken,
bedoel ik.

348
00:15:29,602 --> 00:15:32,133
In feite heb ik 
heel veel schrik van haaien.

349
00:15:32,133 --> 00:15:34,447
Zodra ik een vraag zie
over waar ik bang van ben,

350
00:15:34,447 --> 00:15:37,130
zij het nu aardbevingen, 
andere godsdiensten,

351
00:15:37,130 --> 00:15:39,598
terroristen of haaien,

352
00:15:39,598 --> 00:15:41,497
alles wat me bang maakt,

353
00:15:41,497 --> 00:15:44,608
ga er dan maar van uit dat
je het probleem gaat overdrijven.

354
00:15:44,608 --> 00:15:46,445
Dat is een vuistregel.

355
00:15:46,445 --> 00:15:49,394
Natuurlijk zijn sommige gevaarlijke 
dingen ook geweldig.

356
00:15:49,394 --> 00:15:52,189
Haaien doden maar weinig mensen.
Zo moet je denken.

357
00:15:52,189 --> 00:15:55,927
Met deze vier vuistregels,

358
00:15:55,927 --> 00:15:59,287
ga je waarschijnlijk beter antwoorden 
dan de chimpansees,

359
00:15:59,287 --> 00:16:01,241
want die kunnen dat niet.

360
00:16:01,241 --> 00:16:03,844
Ze kunnen zich dit soort regels 
niet eigen maken.

361
00:16:03,844 --> 00:16:07,856
Hopelijk kunnen we 
jullie wereld weer omdraaien

362
00:16:07,856 --> 00:16:10,691
zodat we de chimpansees 
kunnen kloppen. Oké?

363
00:16:10,691 --> 00:16:14,612
(Applaus)

364
00:16:19,160 --> 00:16:21,248
Dat is een systematische aanpak.

365
00:16:21,248 --> 00:16:23,812
Is dit allemaal belangrijk?

366
00:16:23,812 --> 00:16:26,538
Zeker is het belangrijk 
armoede te begrijpen,

367
00:16:26,538 --> 00:16:29,785
extreme armoede
en hoe ze te bestrijden

368
00:16:29,785 --> 00:16:31,830
en hoe je meisjes naar school krijgt.

369
00:16:31,830 --> 00:16:36,170
Als we ons realiseren dat het lukt,
kunnen we het begrijpen.

370
00:16:36,170 --> 00:16:37,982
Maar is dat belangrijk voor iedereen

371
00:16:37,982 --> 00:16:40,436
die inzit met de rijke kant van de schaal?

372
00:16:40,436 --> 00:16:42,480
Ik zeg ja,
buitengewoon belangrijk,

373
00:16:42,480 --> 00:16:43,989
om dezelfde reden.

374
00:16:43,989 --> 00:16:47,054
Als je vandaag een op feiten gebaseerde 
kijk op de wereld hebt,

375
00:16:47,054 --> 00:16:49,062
zal je waarschijnlijk kunnen begrijpen

376
00:16:49,062 --> 00:16:50,666
wat er morgen op ons afkomt.

377
00:16:50,666 --> 00:16:52,864
Terug naar de twee bulten van 1975.

378
00:16:52,864 --> 00:16:54,214
Toen werd ik geboren.

379
00:16:54,214 --> 00:16:57,233
Ik koos voor het westen,

380
00:16:57,233 --> 00:17:01,416
de huidige EG en Noord-Amerika.

381
00:17:01,416 --> 00:17:04,799
Laten we nu eens de rest 
en het westen vergelijken

382
00:17:04,799 --> 00:17:06,610
in termen van hoe rijk je bent.

383
00:17:06,610 --> 00:17:09,691
Dit zijn de mensen 
die het zich kunnen veroorloven

384
00:17:09,691 --> 00:17:12,709
om met het vliegtuig 
op vakantie te gaan.

385
00:17:12,709 --> 00:17:16,017
In 1975 woonde 30% daarvan

386
00:17:16,017 --> 00:17:18,984
buiten de EG en Noord-Amerika.

387
00:17:18,984 --> 00:17:21,313
Maar dat is veranderd.

388
00:17:21,313 --> 00:17:26,056
Hoe ziet het er vandaag in 2014 uit?

389
00:17:26,056 --> 00:17:27,444
Vandaag is het 50/50.

390
00:17:27,444 --> 00:17:31,125
Vanaf vandaag is het 
met de westerse overheersing afgelopen.

391
00:17:31,125 --> 00:17:33,324
Da's leuk. Wat nu?

392
00:17:33,324 --> 00:17:36,567
Zie je de grote bult?
Zag je hoe hij bewoog?

393
00:17:36,567 --> 00:17:39,965
Ik deed een klein experiment.

394
00:17:39,965 --> 00:17:43,083
Op de website van het IMF, 
het Internationale Muntfonds,

395
00:17:43,083 --> 00:17:48,861
hebben ze een voorspelling van het bbp 
per hoofd voor de volgende 5 jaar,

396
00:17:48,861 --> 00:17:54,148
verondersteld dat de inkomens- 
ongelijkheid van elk land gelijk blijft.

397
00:17:54,148 --> 00:17:55,453
Ik ging nog even verder.

398
00:17:55,453 --> 00:17:58,180
Ik trok die vijf jaar door 
naar de volgende 20 jaar

399
00:17:58,180 --> 00:18:03,538
met dezelfde snelheid, 
zoals het echt zou kunnen gaan.

400
00:18:03,548 --> 00:18:06,215
We gaan naar de toekomst.

401
00:18:06,215 --> 00:18:09,772
In 2020 is het 57% voor de rest,

402
00:18:09,832 --> 00:18:13,302
in 2025 63%,

403
00:18:13,372 --> 00:18:16,443
in 2030 68% en in 2035 is het westen

404
00:18:16,443 --> 00:18:21,734
voorbijgestreefd 
op de rijke-consumentenmarkt.

405
00:18:21,734 --> 00:18:25,832
Dat zijn alleen maar projecties 
van het bbp per hoofd naar de toekomst.

406
00:18:25,892 --> 00:18:28,057
37 % van de rijke consumenten

407
00:18:28,057 --> 00:18:31,675
zullen niet meer in Noord Amerika 
of Europa leven.

408
00:18:31,675 --> 00:18:33,770
Dus denk ik dat het een goed idee is

409
00:18:33,770 --> 00:18:36,195
voor een bedrijf 
om dit certificaat te gebruiken

410
00:18:36,195 --> 00:18:38,530
om in de toekomst op feiten gebaseerde

411
00:18:38,530 --> 00:18:39,796
beslissingen te nemen.

412
00:18:39,796 --> 00:18:41,114
Dankjewel.

413
00:18:41,114 --> 00:18:48,757
(Applaus)

414
00:18:48,757 --> 00:18:52,240
Bruno Giussani: Hans en Ola Rosling!