WEBVTT

00:00:01.022 --> 00:00:02.182
Napisała:

00:00:02.634 --> 00:00:06.041
"Kiedy będę sławna, powiem
wszystkim, że znam bohatera,

00:00:06.041 --> 00:00:07.689
który nazywa się Marlon Peterson".

NOTE Paragraph

00:00:08.238 --> 00:00:10.328
Bohaterowie rzadko wyglądają jak ja.

00:00:11.798 --> 00:00:13.658
Wyglądam raczej jak śmieć.

00:00:14.342 --> 00:00:17.146
Nie jest to najlepszy sposób
na rozpoczęcie prelekcji

00:00:17.150 --> 00:00:18.841
lub nawiązanie rozmowy.

00:00:18.841 --> 00:00:22.358
Może macie teraz mnóstwo pytań.

00:00:22.358 --> 00:00:24.756
Dlaczego ten człowiek
mówi o sobie takie rzeczy?

00:00:24.756 --> 00:00:26.259
O co mu chodzi?

00:00:26.259 --> 00:00:30.445
Jak ktoś może widzieć w nim bohatera,
skoro on sam uważa się za śmiecia?

NOTE Paragraph

00:00:31.253 --> 00:00:34.366
Myślę, że uczymy się więcej
z pytań niż z odpowiedzi.

00:00:34.366 --> 00:00:36.673
Bo gdy coś kwestionujemy,

00:00:36.673 --> 00:00:40.031
angażujemy się w przyswajanie
nowych informacji

00:00:40.031 --> 00:00:44.256
albo zmagamy się z ignorancją,
przez co czujemy się nieswojo.

00:00:44.256 --> 00:00:45.946
Właśnie po to tu jestem:

00:00:45.946 --> 00:00:47.701
Żeby zmusić do zadawania pytań,

00:00:47.701 --> 00:00:49.800
nawet jeśli to budzi niepokój.

NOTE Paragraph

00:00:50.269 --> 00:00:53.206
Moi rodzice są z Trynidadu i Tobago,

00:00:53.206 --> 00:00:55.443
wyspy na samym południu Karaibów.

00:00:55.443 --> 00:00:58.571
Trynidad jest również ojczyzną
jedynego akustycznego instrumentu

00:00:58.571 --> 00:01:00.319
wynalezionego w XX wieku,

00:01:00.319 --> 00:01:01.652
steel pan.

00:01:02.318 --> 00:01:04.751
Pochodzi od afrykańskich bębnów

00:01:04.751 --> 00:01:08.062
i wyewolułował z geniuszu
jednego z gett w Trynidadzie,

00:01:08.062 --> 00:01:09.782
miasta zwanego Laventille,

00:01:09.782 --> 00:01:12.722
oraz z braku szacunku
amerykańskiego wojska...

00:01:13.507 --> 00:01:14.757
Musicie wiedzieć,

00:01:14.757 --> 00:01:18.244
że podczas II wojny światowej
Amerykanie mieli bazy w Trynidadzie,

00:01:18.248 --> 00:01:19.699
a kiedy wojna się skończyła

00:01:19.699 --> 00:01:23.229
zostawili wyspę zaśmieconą
pustymi beczkami na ropę,

00:01:23.253 --> 00:01:24.498
niechcianymi odpadami.

00:01:24.947 --> 00:01:29.215
Ludzie z Laventille wykorzystali
pozostawione beczki,

00:01:29.215 --> 00:01:31.452
zmienili je w pełną skalę chromatyczną,

00:01:31.452 --> 00:01:32.690
tak powstał steel pan.

00:01:33.087 --> 00:01:37.465
Teraz gra się na nim
Beethovena, Boba Marleya, 50 Centa.

00:01:37.465 --> 00:01:41.733
Ci ludzie stworzyli muzykę ze śmieci.

NOTE Paragraph

00:01:42.754 --> 00:01:45.247
12 dni przed dwudziestymi urodzinami

00:01:45.247 --> 00:01:49.148
zostałem aresztowany za udział
w brutalnej próbie kradzieży

00:01:49.148 --> 00:01:50.450
na dolnym Manhattanie.

00:01:51.001 --> 00:01:53.197
Ludzie siedzieli w kawiarni,

00:01:54.352 --> 00:01:56.099
cztery osoby zostały postrzelone.

00:01:57.372 --> 00:01:58.809
Dwie zostały zabite.

00:01:59.684 --> 00:02:01.265
Aresztowano nas pięciu.

00:02:02.213 --> 00:02:04.891
Wszyscy byliśmy z Trynidadu i Tobago.

00:02:04.891 --> 00:02:06.784
Byliśmy tymi "złymi imigrantami"

00:02:06.784 --> 00:02:10.910
lub dziećmi imigrantów, które Trump
i miliony Amerykanów tak łatwo oczerniają.

00:02:11.895 --> 00:02:14.901
Zostałem odrzucony jak odpad,

00:02:14.901 --> 00:02:17.249
dla wielu bardzo słusznie.

00:02:17.249 --> 00:02:21.222
Odsiedziałem w więzieniu
10 lat, 2 miesiące i 7 dni.

00:02:22.205 --> 00:02:27.102
Zostałem skazany na dekadę
odsiadki w zakładzie karnym.

00:02:27.966 --> 00:02:30.520
Zostałem skazany na brak znaczenia,

00:02:30.534 --> 00:02:32.177
przeciwieństwo człowieczeństwa.

NOTE Paragraph

00:02:33.249 --> 00:02:34.840
Co ciekawe,

00:02:34.840 --> 00:02:39.251
właśnie podczas lat w więzieniu
uratowała mnie seria listów,

00:02:39.251 --> 00:02:42.720
pomogła mi wydostać się
z ciemności i poczucia winy

00:02:42.744 --> 00:02:45.632
związanego z najgorszym
momentem mojej młodości.

00:02:46.205 --> 00:02:48.055
Dzięki nim poczułem się pożyteczny.

00:02:48.938 --> 00:02:50.922
Miała 13 lat.

00:02:51.336 --> 00:02:53.884
Napisała, że widzi we mnie bohatera.

00:02:54.498 --> 00:02:55.916
Pamiętam, jak to czytałem,

00:02:55.916 --> 00:02:58.637
pamiętam, jak płakałem, czytając te słowa.

NOTE Paragraph

00:02:59.414 --> 00:03:01.898
Była jednym z ponad 50 uczniów,

00:03:01.898 --> 00:03:04.178
z którymi wymieniłem
150 listów w programie

00:03:04.178 --> 00:03:05.666
korespondencyjnego mentorstwa

00:03:05.666 --> 00:03:07.550
który stworzyłem z przyjacielem,

00:03:07.550 --> 00:03:09.904
nauczycielem z gimnazjum w Brooklynie,

00:03:09.904 --> 00:03:11.180
mojej rodzinnej dzielnicy.

00:03:11.180 --> 00:03:13.590
Nazwaliśmy go Young Scholars Program.

00:03:13.873 --> 00:03:17.619
Zawsze, gdy ci młodzi ludzie
dzielili się ze mną swoimi historiami,

00:03:17.619 --> 00:03:19.256
swoimi bataliami,

00:03:19.256 --> 00:03:21.897
zawsze, gdy wysyłali mi rysunki

00:03:21.897 --> 00:03:24.502
z bohaterami ulubionych kreskówek,

00:03:24.506 --> 00:03:28.906
zawsze, gdy mówili, że polegają
na moich listach i moich radach,

00:03:28.906 --> 00:03:30.799
znów czułem się wartościowy.

00:03:31.841 --> 00:03:34.916
To pokazało mi, jak mogę
przysłużyć się tej planecie.

00:03:35.508 --> 00:03:36.953
Zmieniło moje życie.

NOTE Paragraph

00:03:37.548 --> 00:03:40.456
Ich listy i to, czym się ze mną dzielili,

00:03:40.456 --> 00:03:42.375
historie życia nastolatków,

00:03:42.375 --> 00:03:44.479
dały mi pozwolenie i odwagę,

00:03:44.479 --> 00:03:46.863
żeby przyznać przed samym sobą,

00:03:46.863 --> 00:03:49.700
że były powody, nie wymówki,

00:03:49.700 --> 00:03:54.133
powody, dla których wydarzył się
ten dzień w październiku 1999 roku,

00:03:54.797 --> 00:03:57.439
że uraz związany
z życiem w społeczeństwie,

00:03:57.443 --> 00:03:59.737
gdzie łatwiej zdobyć pistolet niż buty;

00:04:00.792 --> 00:04:06.811
uraz związany z byciem
ofiarą gwałtu w wieku 14 lat,

00:04:07.607 --> 00:04:10.298
że to były moje powody,

00:04:10.298 --> 00:04:12.112
dla których podjęcie tej decyzji,

00:04:12.112 --> 00:04:13.331
tej fatalnej decyzji,

00:04:13.331 --> 00:04:15.295
nie było przypadkiem.

NOTE Paragraph

00:04:16.192 --> 00:04:18.883
Te listy znaczyły dla mnie tak wiele,

00:04:18.883 --> 00:04:20.315
pisanie i otrzymywanie ich,

00:04:20.315 --> 00:04:22.612
bycie w kontakcie z tymi dzieciakami

00:04:22.616 --> 00:04:24.285
tak bardzo wpłynęło na moje życie,

00:04:24.285 --> 00:04:27.121
że postanowiłem podzielić się
tą możliwością z przyjaciółmi,

00:04:27.121 --> 00:04:28.581
którzy siedzieli razem ze mną.

00:04:28.581 --> 00:04:30.442
Moi przyjaciele Bill, Cory i Arocks,

00:04:30.466 --> 00:04:32.720
również skazani za brutalne przestępstwa,

00:04:32.720 --> 00:04:35.568
tak jak ja podzielili się swoją
mądrością z młodymi ludźmi,

00:04:35.568 --> 00:04:37.803
a w zamian otrzymali
poczucie, że coś znaczą.

00:04:38.322 --> 00:04:41.538
Jesteśmy teraz pisarzami,
innowatorami programów młodzieżowych,

00:04:41.538 --> 00:04:43.321
specjalistami od traumy,

00:04:43.321 --> 00:04:45.214
przeciwnikami przemocy z bronią w ręku,

00:04:45.214 --> 00:04:48.056
prelegentami TED i... dobrymi ojcami.

NOTE Paragraph

00:04:49.128 --> 00:04:51.943
To jest właśnie dobry zwrot inwestycji.

NOTE Paragraph

00:04:52.750 --> 00:04:55.610
Ten program nauczył mnie przede wszystkim,

00:04:55.610 --> 00:04:57.877
że kiedy zasiejemy ziarno,

00:04:57.877 --> 00:05:01.613
zainwestujemy w człowieczeństwo ludzi
bez względu na to, gdzie się znajdują,

00:05:01.617 --> 00:05:04.082
możemy zebrać wspaniałe plony.

NOTE Paragraph

00:05:04.991 --> 00:05:07.366
W erze reform sądownictwa karnego

00:05:07.366 --> 00:05:09.682
często zastanawiam się,

00:05:09.682 --> 00:05:12.575
dlaczego tak wielu ludzi uważa,

00:05:12.575 --> 00:05:16.055
że tylko skazani za przestępstwa
narkotykowe bez użycia przemocy

00:05:16.055 --> 00:05:19.849
zasługują na empatię
i poczucie człowieczeństwa.

00:05:21.088 --> 00:05:23.565
Reforma sądownictwa karnego
to ludzka sprawiedliwość.

00:05:23.993 --> 00:05:25.468
Czy ja nie jestem człowiekiem?

00:05:26.880 --> 00:05:30.962
Kiedy inwestujemy środki
zwiększające znaczenie ludzi

00:05:30.962 --> 00:05:32.882
w społecznościach takich jak Laventille,

00:05:32.882 --> 00:05:35.275
niektóre części Brooklynu,
getta w waszej okolicy,

00:05:35.275 --> 00:05:37.891
można stworzyć pożądane społeczności.

NOTE Paragraph

00:05:38.224 --> 00:05:39.663
Może być lepiej.

00:05:39.663 --> 00:05:43.209
To może być lepsze niż inwestycja
w egzekwowanie prawa,

00:05:43.209 --> 00:05:46.156
bo ono nie daje nam
poczucia, że coś znaczymy,

00:05:46.160 --> 00:05:49.710
przez co wielu z nas robi złe rzeczy

00:05:49.714 --> 00:05:52.406
w poszukiwaniu znaczenia.

00:05:53.356 --> 00:05:57.045
Przemoc z użyciem broni to
efekt wielu skrywanych urazów.

00:05:58.343 --> 00:06:01.545
Kiedy inwestujemy w zbawienną
wartość poczucia, że się coś znaczy,

00:06:01.545 --> 00:06:04.314
przywracamy odpowiedzialność osobistą,

00:06:04.314 --> 00:06:06.304
ale też leczymy.

00:06:06.304 --> 00:06:08.542
Zależy mi na pracy ludzi,

00:06:08.542 --> 00:06:10.004
bo ludzie pracują.

NOTE Paragraph

00:06:11.313 --> 00:06:16.581
Kochani, proszę was o ciężką pracę,

00:06:16.581 --> 00:06:19.672
o obdarzanie niezasłużoną życzliwością

00:06:19.672 --> 00:06:22.159
tych, których traktuje się jak śmieci,

00:06:22.159 --> 00:06:24.311
których łatwo lekceważyć i odrzucać.

00:06:25.023 --> 00:06:26.349
Proszę też siebie.

NOTE Paragraph

00:06:27.510 --> 00:06:29.134
Przez ostatnie dwa miesiące

00:06:29.134 --> 00:06:32.058
straciłem dwóch przyjaciół
w wyniku przemocy z użyciem broni.

00:06:32.058 --> 00:06:33.839
Byli przypadkowymi świadkami.

00:06:34.928 --> 00:06:38.135
Jeden zginął w drodze do domu
podczas ulicznej strzelaniny.

00:06:39.100 --> 00:06:42.117
Drugi jadł śniadanie w kawiarni

00:06:42.117 --> 00:06:43.938
w czasie wakacji w Miami.

00:06:45.775 --> 00:06:49.143
Proszę siebie o dostrzeżenie
wartości poczucia, że się coś znaczy

00:06:49.143 --> 00:06:50.939
w ludziach, którzy ich zamordowali,

00:06:51.699 --> 00:06:54.194
bo ktoś wysilił się,
żeby dostrzec ją we mnie.

00:06:54.851 --> 00:06:58.939
Nalegam na rzucenie wyzwania umiejętności

00:06:58.939 --> 00:07:01.368
pełnego doświadczania człowieczeństwa

00:07:01.368 --> 00:07:03.387
poprzez zrozumienie biografii ludzi,

00:07:03.391 --> 00:07:06.456
których z łatwością ignorujemy,

00:07:07.908 --> 00:07:11.119
bo bohaterowie czekają, by ich rozpoznać,

00:07:11.119 --> 00:07:12.985
a muzyka czeka, by ją tworzyć.

NOTE Paragraph

00:07:13.836 --> 00:07:15.144
Dziękuję.

NOTE Paragraph

00:07:15.144 --> 00:07:19.066
(Brawa)