[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Jambo, bonjour, zdraveite, trayo Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bunlar son altı hafta içinde biraz konuştuğum dillerden birkaçı. Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Yaptığım bu akıl almaz turda sanırım 17 kadar ülkeye gittim Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yaptığımız bu projeyi farklı yönleriyle inceledim Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,ki bu konuya daha sonra değineceğim. Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bazı inanılmaz yerleri ziyaret ettim. Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Moğolistan, Kamboçya, Yeni Gine, Güney Afrika, iki kere Tanzanya gibi; Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir ay önce de buradaydım. Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu şekilde dünyayı dolaşabilmek Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,bir çok nedenden dolayı son derece ilginç. Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,İnanılmaz şeyler görüyorsunuz. Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve dünyanın her yerindeki insanlar arasında Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,kıyaslama yapabiliyorsunuz Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bundan asıl çıkardığınız Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,yüzeysel olarak bundan çıkardığınız Dialogue: 0,0:00:53.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,hepimizin bir olduğu değil, gerçi bundan da basedeceğim, Dialogue: 0,0:00:57.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,aksine ne kadar farklı olduğumuz. Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünya üzerinde o kadar çok çeşitlilik varki. Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Farklı renklerde, görünümlerde 6,5 milyar insan tarafından Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,konuşulan 6.000 farklı dil. Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Büyük bir şehirde yolda yürürken Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlardaki çeşitliliği görerek hayrete düşüyorsunuz. Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu çeşitliliği nasıl açıklarız? Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte bugün konuşacağım konu, Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,genetik materyalleri kullanarak Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,özellikle popülasyon genetiği, nasıl bu çeşitliliği oluşturduğumuz Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,ve ne kadar zamanda oluştuğu. Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, insan çeşitliliğiyle ilgili problem Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,bütün önemli bilimsel sorunlarda olduğu gibi Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,bu tarz bir şeyi nasıl açıklayacağınız. Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Alt sorulara bölebilir Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu alt sorularla araştırabilirsiniz. Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk soru orijinimizle ilgili. Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Gerçekten de aynı soydan mı geliyoruz? Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Aynı ise, sanırım bu odada ki herkesin varsaydığı da bu, Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,ne zamana dayanıyor? Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Soyumuz ne zaman oluştu? Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne zaman birbirimizden farklılaştık? Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve ikinci soru ilkiyle bağlantılı ama biraz farklı. Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer ortak bir kaynaktan geliyorsak Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,nasıl oldu da dünyanın her yerine yayıldık Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu süreçte Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyadaki farklı yaşam tarzları, Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,farklı görünümler, farklı diller nasıl oluştu? Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Biyolojideki bir çok soruda olduğu gibi soylarla ilgili olan da Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bir asırdan fazla zaman önce Darwin tarafından cevaplanmış görünüyor. Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,''İnsanın Türeyişi'' kitabında Darwin Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın her bölgesinde yaşayan memeliler Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,aynı bölgedeki nesli tükenmiş türlerle yakın akraba. Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Bundan dolayı Afrika'da önceleri goril ve şempanzelerle yakın akraba olan Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,nesli tükenmiş maymunların yaşamış olmaları olası. Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu iki türün şimdi insanın en yakın akrabası olması dolayısıyla Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,erken atalarımızın başka yerden ziyade Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'da yaşamış olmaları daha olası. Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylece soyumuzla ilgili olayı çözdük, artık eve gidebiliriz. Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Tam olarak değil. Çünkü Darwin uzak atalarımızdan, Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,maymunlarla olan ortak atalarımızdan basediyor. Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve maymunların Afrika kıtasında ortaya çıktığı gayet açık. Dialogue: 0,0:02:49.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,23 milyon sene öncesine ait fosil kayıtlarda görülüyor. Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika aslında o dönemde diğer kara parçalarından ayrıydı Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,ve Hint Okyanusu'ndaki levha hareketlerinden dolayı Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,16 milyon yıl önce Avrasya'yla çarpıştı Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,ve o zaman ilk Afrika'dan göç başladı. Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'dan ayrılan maymunlar Güneydoğu Asya ulaştı Dialogue: 0,0:03:06.00,0:03:08.00,Default,,0000,0000,0000,,evrimleşerek jibon ve orangutan oldular. Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Afrika'da kalanlar Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,evrimleşerek goril, şempanze ve insan oldular. Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani evet, eğer maymunlarla ortak atamızdan bahsediyorsak Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,fosil kayıtlara bakarak buradan yola çıktığımızı kesin olarak söyleyebiliriz. Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama benim sorduğum soru aslında bu değil. Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk insan atamızı soruyorum. Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Bizden sayacağımız birileri. Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu odada oturuyor olsalar Dialogue: 0,0:03:28.00,0:03:30.00,Default,,0000,0000,0000,,ve size gözlerini dikseler Dialogue: 0,0:03:30.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bu şekilde sıçramayacağınız kişiler. İlk insan. Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü eğer yeterince geriye gidersek, Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünya üzerinde yaşayan her canlıyla aynı köklere sahibiz. Dialogue: 0,0:03:38.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,DNA hepimizi birbirimize bağlıyor, yeterince geriye gidersek bir milyar yıldan fazla, Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,göreceğiz ki barakuda, bakteri ve mantarlarla aynı köklere sahibiz. Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk insan atamızı soruyoruz. Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu nasıl inceleriz? Dialogue: 0,0:03:50.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Geçmişte paleoantropoloji bilimiyle Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,yerden birşeyler kazıyarak Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,ve daha çok morfoloji esas alınarak Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,nesnelerin şekilleri, çoğu zaman kafatası şekilleri, Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,''Bu şuna göre bize biraz daha çok benziyor, benim atam bu olmalı Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,bundan gelmiş olmalıyız'' Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Paleoantropoloji dalı Dialogue: 0,0:04:11.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,atalarımızla ilgili bize bir çok muhteşem olasılık sunuyor Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:17.00,Default,,0000,0000,0000,,ama bilim insanı olarak asıl istediğimiz olasılıkları vermiyor. Dialogue: 0,0:04:17.00,0:04:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Bununla ne demek istiyorum? Dialogue: 0,0:04:19.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada mükemmel bir örneği görüyorsunuz. Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar nesli tükenmiş 3 tane insansı türü, Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,insanın potansiyel ataları. Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Leakey ailesinin kazılarıyla burada Olduvai Gorge'da ortaya çıkarıldı. Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve üçüde yaklaşık olarak aynı zamana ait. Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Soldan sağa, Homo erectus, Homo habilis Dialogue: 0,0:04:32.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ve Australopithecus şimdiki adıyla Paranthropus boisei Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,güçlü ve kuvvetli australopithecine. Üç nesli tükenmiş tür, aynı yer, aynı zaman. Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Demek oluyor ki üçü de benim atam olamaz. Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ben bu üçünden hangisiyle akrabayım? Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Atalarımızla ilgili olasılıklar ama aradığımız ihtimaller değil. Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Farklı bir yaklaşımla, yakın zamana kadar elimizde olan tek verileri, Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,yani daha çok kafatası şekillerini kullanarak, Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:01.00,Default,,0000,0000,0000,,insan morfolojisine bakmak oldu. Dialogue: 0,0:05:01.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu sistematik olarak yapan ilk kişi Linnaeus'dur Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Carl von Linne, İsveçli bir botanikçi, Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,1700 yüzyılda Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyada yaşayan her canlı organizmayı kategorize etmeyi kendine görev edindi. Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Zor bir işinizin mi olduğunu düşünüyorsunuz? Dialogue: 0,0:05:13.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve çok ta iyi bir iş çıkardı. Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Systema Naturae'de (Doğa Sistemi) 12.000 türü kategorize etti. Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Latince akıllı adam anlamına gelen Homo sapiens kavramını o oluşturdu. Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünya'da ki insan çeşitliliğine bakarak, Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,''Şey, bilirsiniz, alttür ya da kategoriler ortaya çıktı'' dedi. Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Afrikalılar, Amerikalılar, Asyalılar ve Avrupalılardan Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bariz ırkçı bir kategori olan ''monstrosus'' adını verdiği Dialogue: 0,0:05:37.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bütün sevmediği insanları, Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,cinler gibi hayali varlıkları da içeren bir kategoriden basetti. Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Belki bunu 1700 yüzyılda Darwin öncesi bir dönemde yaşayan bir bilim insanın Dialogue: 0,0:05:49.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,iyi niyetli ama nihayetinde cahilane sözleri olarak Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,savuşturabiliriz. Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer, Dialogue: 0,0:05:56.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,çok değil sadece 20 ya da 30 önce fiziksel antropoloji dersleri almış olsaydınız Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen insanlığın bu şekilde sınıflandırılmasını öğrenmiş olurdunuz. Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:07.00,Default,,0000,0000,0000,,30 - 40 sene öncesinin fiziksel antropolojistlere göre, Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ki buna Carlton Coon en iyi örnek, Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:13.00,Default,,0000,0000,0000,,- Darwin sonrası dönemde - insan ırkları Homo erectus'ten beri, Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,bir milyondan fazla yıldır farklılaşıyorlardı. Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki hangi verilere dayanarak? Dialogue: 0,0:06:18.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok az. Çok az. Morfoloji ve bir sürü tahmin. Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Bugün anlatacağım, Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,şimdi anlatacağım, bu soruna yeni bir yaklaşım. Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Atalarımız hakkında tahmin yürütmek, Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,yerden bir şeyler, olası atalar kazımak Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:34.00,Default,,0000,0000,0000,,ve morfolojiyi esas alan ve hala tam olarak kavrayamadığımız Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,bir şeyler söylemek yerine. Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu morfolojik varyasyonun altında yatan genetik nedenleri bilmiyoruz. Dialogue: 0,0:06:40.00,0:06:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Yapmamız gereken sorunu tamamen farklı bir şekilde ele almamız. Dialogue: 0,0:06:42.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü gerçekte sorduğumuz soyla ilgili bir problem. Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Ya da soyla ilgili bir soru. Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Yapmaya çalıştığımız bugün yaşayan herkes için bir şecere oluşturmak. Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve her şecerecinin söyleyeceği gibi-- Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,aranızda şeceresini çıkarmayı deneyen bir aile üyesi olan var mı Dialogue: 0,0:06:57.00,0:07:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da belki de siz denemiş olabilirsiniz? Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Günümüzde, emin olduğunuz akrabalarınızla başlıyorsunuz. Dialogue: 0,0:07:02.00,0:07:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Sizin ve kardeşlerinizin ortak bir anne ya da babası var. Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Sizin ve kuzenlerinizin ortak bir büyükanne ya da büyükbabası var. Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Sürekli daha uzak akrabalarınızı ekleyerek Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,giderek daha gerilere gidiyorsunuz. Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama er ya da geç, kilise kayıtlarını ve bütün bu diğer şeyleri araştırmada ne kadar iyi olursanız olun Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,şecerecilerin duvar adını verdikleri şeyle karşı karşıya geliyorsunuz. Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Atalarınız hakkında hiçbir şey bilmediğiniz bir noktaya geliyor Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,ve tarih dediğimiz bu karanlık ve gizemli alana giriyor Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yolumuzu hisserederek bulmamız gerektiğini anlıyoruz. Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Öncekiler kimdi? Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Yazılı kayıtlarımız yok. Şey, aslında var. Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,DNA'mızda, genetik kodumuzda yazılı. Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Bizi ilk türün çıktığı zamana kadar götüren tarihi bir belgemiz var Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve araştırdığımız şey bu. Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, DNA üzerine hızlı bir önbilgi. Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Dinleyecilerden herkesin genetikçi olmadığını sanıyorum. Dialogue: 0,0:07:48.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,DNA çok uzun çizgisel bir molekül, kişinin nasıl kopyalanacağının kodlanmış hali. Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Mavi kopyanız. Dialogue: 0,0:07:55.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,A, C, G ve T adını verdiğimiz 4 tane alt birimden oluşuyor. Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu alt birimlerin dizilişi mavi kopyayı belirliyor. Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne kadar uzun? Bir uzunlukta bu alt birimlerden milyarlarca var. Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir haploid genom. Bütün kromozomlarımız aslında iki tane kopyadan oluşuyor. Dialogue: 0,0:08:08.00,0:08:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir haploid genom yaklaşık olarak 3.2 milyar nükleotid uzunluğunda. Dialogue: 0,0:08:12.00,0:08:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve tamamı, eğer birbirine eklersek, Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,6 milyar nükleotidden daha uzun. Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Bedeninizdeki bir hücreden DNA'yı çıkartır Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,ve açarsanız uzunluğu 2 metreyi bulur. Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Bedeninizdeki bütün hücrelerdeki DNA'yı açarsanız Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,buradan Ay'a binlerce kez yol olur. Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir sürü bilgi. Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bundan dolayı DNA moleküllerini aktarmak için kopyalamak çok zor bir iş. Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Düşünebildiğiniz en uzun kitabı hayal edin, Savaş ve Barış. Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi onu 100 ile çarpın. Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve elle kopyaladığınız hayal edin. Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve gece geç saatlere kadar çalışıyorsunuz, Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,ve son derece titiz çalışıyorsunuz, kahve içiyorsunuz Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:52.00,Default,,0000,0000,0000,,dikkat ediyorsunuz ama Dialogue: 0,0:08:52.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,elle kopyalarken arada küçük bir dizgi yanlışı-- Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,bir imla yanlışı yaparsınız. Dialogue: 0,0:08:56.00,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir E yerine bir I, ya da T yerine bir C. Dialogue: 0,0:09:00.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Nesilden nesile aktarılırken DNA'mızla da aynı şey oluyor. Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok sık olmuyor. DNA'nın yapısında bir düzeltme mekanizması var. Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama olduğunda bu değişiklikler Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,nesilden nesile aktarılırken nesilin işareti oluyor. Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer biriyle aynı işareti paylaşıyorsanız Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,bu geçmişte ortak bir atanız olduğu anlamındadır. Dialogue: 0,0:09:17.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,DNA'sında ilk değişim olan kişi. Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu genetik varyasyon örneklerine bakarak, Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın her yerindeki insanlardaki bu işaretlerin örneklerine bakarak Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,ve tarih boyunca hangi devirlerde olduğunu belirleyerek Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,bugün yaşayan herkes için bir şecere oluşturabildik. Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar çalışmamızda çok sık kullandığımız iki DNA parçaları. Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Mitokondrial DNA, sadece anne tarafını belirliyor. Dialogue: 0,0:09:38.00,0:09:41.00,Default,,0000,0000,0000,,mtDNA anneden kişiye aktarılıyor ve anneye annesinden Dialogue: 0,0:09:41.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,bu şekilde ilk kadına kadar. Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Y kromozomu, DNA'nın erkeği erkek yapan parçası, Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece baba tarafını belirliyor. Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu odadaki herkes, dünyadaki herkes, Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,bu şecerelerden birinde yer alıyor. Dialogue: 0,0:09:57.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, bunlar gerçek şecerelerin basitleştirilmiş versiyonları olsalar da hala karmaşıklar Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,hadi basitleştirilelim. Dialogue: 0,0:10:02.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Yan çevirin ve birleştirin Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:07.00,Default,,0000,0000,0000,,ki kökü aşağıda ve dalları yukarı da olsun ve gerçek bir ağaca benzesinler. Dialogue: 0,0:10:07.00,0:10:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Bundan alınacak ders ne? Dialogue: 0,0:10:09.00,0:10:11.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk çıkardığımız şey Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,şecerelerimizdeki en derin soyların Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika'da, Afrikalılar arasında olduğu. Dialogue: 0,0:10:19.00,0:10:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu şu anlama geliyor Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrikalılar bu mutasyonel çeşitliliği daha uzun zamandır gerçekleştiriyorlar. Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bunun anlamı da Afrika'dan geliyoruz. DNA'mızda yazılı bu. Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:34.00,Default,,0000,0000,0000,,DNA'nın her parçası Afrika içinde Afrika dışında olduğundan daha fazla çeşitliliğe sahip. Dialogue: 0,0:10:34.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve geçmişte bir zaman Afrikalılardan bir altgrup Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika kıtasından yola çıkarak dünyanın diğer yerlerine yerleştiler. Dialogue: 0,0:10:41.00,0:10:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, ortak atamız ne zamana dayanıyor? Dialogue: 0,0:10:43.00,0:10:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyadaki çeşitliliğe bakarak Dialogue: 0,0:10:47.00,0:10:50.00,Default,,0000,0000,0000,,varsayacağımız gibi milyonlarca yıl öncesine mi? Dialogue: 0,0:10:50.00,0:10:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayır, DNA kesin olan bir bilgi veriyor. Dialogue: 0,0:10:53.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,200.000 sene içinde ortak atamız Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:02.00,Default,,0000,0000,0000,,mitokondriyal Havva -- duymuşsunuzdur -- burada Afrikada. Dialogue: 0,0:11:02.00,0:11:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyadaki bütün bu mitokondriyal çeşitliliğe neden olan Afrikalı bir kadın. Dialogue: 0,0:11:05.00,0:11:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Bundan daha da ilginç olanı, Dialogue: 0,0:11:07.00,0:11:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Y kromozomu tarafına bakarsanız Dialogue: 0,0:11:09.00,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,hikayenin erkek kısmına, Y kromozomu, Adem Dialogue: 0,0:11:13.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece 60.000 yıl önce yaşadı. Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Sadece 2.000 insan jenerasyonu önce. Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Evrimsel süreçte bir göz açma kapama kadar. Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu bize o dönemlerde hala Afrika yaşadığımızı söylüyor. Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın üzerinde Y kromozomlarınındaki çeşitliliğe Dialogue: 0,0:11:27.00,0:11:29.00,Default,,0000,0000,0000,,neden olan Afrikalı bir adamdı. Dialogue: 0,0:11:29.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyada gözlemlediğimiz bu inanılmaz çeşitliliği Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:35.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece son 60.000 yıl içinde oluşturduk. Dialogue: 0,0:11:35.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylesine muhteşem bir hikaye. Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz Afrikalı geniş bir ailenin parçasıyız. Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, bu çok yakın bir tarih. Neden daha önceden yaşamaya başlamadık? Dialogue: 0,0:11:44.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Neden homo erectus dünyanın dört bir yanında evrimleşerek Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,ayrı türler ya da alttürler, insan ırkları oluşturmadı? Dialogue: 0,0:11:50.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Neden Afrikadan bu kadar yeni çıktık? Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu önemli bir soru. Dialogue: 0,0:11:56.00,0:12:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu ''neden'' soruları özellikle genetik ve genel olarak tarih araştırmalarında her zaman en önemlileri. Dialogue: 0,0:12:01.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Cevaplamaları zor olanlar. Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Başarısız olunca hava durumundan konuşun. Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,60.000 yıl önce dünyanın hava durumu nasıldı? Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Son buzul çağının en zor dönemine giriyorduk. Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Son buzul çağı yaklaşık olarak 120.000 yıl önce başladı. Dialogue: 0,0:12:15.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,İlk 50.000 yıl ilerledi ve çekildi ve 70.000 yıl önce hızlanarak devam etti. Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Sediment dolguları, pollen tipleri, Dialogue: 0,0:12:21.00,0:12:24.00,Default,,0000,0000,0000,,oksijen isotopları vs. elde edilen kanıtlara göre. Dialogue: 0,0:12:24.00,0:12:27.00,Default,,0000,0000,0000,,16.000 sene önce son buzul azami seviyesine ulaştı Dialogue: 0,0:12:27.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,ama 70.000 yıl önce şartlar çetinleşmişti. Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok soğuklaşıyordu. Kuzey yarımkürede muazzam buz tabakaları büyüyordu. Dialogue: 0,0:12:36.00,0:12:40.00,Default,,0000,0000,0000,,New York, Chicago, Seattle hepsi buz tabakasıyla kaplıydı. Dialogue: 0,0:12:40.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Britanya'nın çoğu, İskandinavya'nın tamamı kilometrelerce kalınlıkta buzla örtülüydü Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, Afrika gezegenimizdeki en tropikal kıta Dialogue: 0,0:12:48.00,0:12:52.00,Default,,0000,0000,0000,,yaklaşık olarak yüzde 85'i yengeç ve oğlak dönenceleri arasında yer alıyor Dialogue: 0,0:12:52.00,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ve burada Doğu Afrikadaki yüksek dağlar dışında Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.00,Default,,0000,0000,0000,,çok fazla buzul da yok. Dialogue: 0,0:12:56.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki, burada neler oluyordu? Afrika buzla kaplı değildi. Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Aksine, Afrika o zamanlar kuruyordu. Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu paleoklimatolojik harita Dialogue: 0,0:13:04.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,daha önceden basettiğim kanıtlardan çıkartılmış Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,ve 60.000 ve 70.000 yılları arasındaki Afrikayı gösteriyor. Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun nedeni ise buz aslında atmosferden nemi emiyor. Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer Antarktika'yı düşünürseniz, teknik olarak bir çöl, çok az yağış alıyor. Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani bütün dünya kuruyordu. Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Deniz seviyeleri düşüyor ve Afrika çölleşiyordu. Dialogue: 0,0:13:25.00,0:13:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Sahara o zamanlar şuan olduğundan çok daha büyüktü. Dialogue: 0,0:13:28.00,0:13:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve insanların yaşadığı alan bugüne kıyasla Dialogue: 0,0:13:31.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece birkaç küçük bölgeye inmişti. Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Genetik verilerden elde ettiğimiz kanıta göre Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,insan nüfusu yaklaşık olarak 70.000 yıl önce Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,aniden 2.000 altına düştü. Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Soyumuz tükenmek üzereydi. Tırnağımızla tutunuyorduk. Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve o zaman birşeyler oldu. Mükemmel bir örnek. Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Bazı taş aletlere bakın. Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Soldakiler Afrika'dan, yaklaşık bir milyon yıl önce. Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Sağdakiler Neandertaller, Avrupa'da yaşayan uzak kuzenlerimiz Dialogue: 0,0:13:57.00,0:13:59.00,Default,,0000,0000,0000,,doğrudan atalarımız değil, tarafından yapılmış. Dialogue: 0,0:13:59.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve 50.000 ya da 60.000 yıl öncesine ait. Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, dinleyeciler arasındaki paleoantropolojistleri Dialogue: 0,0:14:06.00,0:14:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da fiziksel antropolojistleri kızdırmariskine rağmen, Dialogue: 0,0:14:09.00,0:14:14.00,Default,,0000,0000,0000,,aslında bu iki taş alet grupları arasında çok fazla bir fark yok. Dialogue: 0,0:14:14.00,0:14:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Soldakiler sağdakilere gayet benzer. Dialogue: 0,0:14:17.00,0:14:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir milyon yıl öncesinden 60.000 - 70.000 yıl önceye kadar süren Dialogue: 0,0:14:21.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,uzun kültürel bir stazın içindeyiz. Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Alet tarzları çok fazla değişmiyor. Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Kanıtlar o dönem içinde Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,insanın yaşam tarzının çok fazla değişmediğini gösteriyor. Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama 50, 60, 70 bin yıl önce o bölgede bir yerlerde kıyamet kopuyor. Dialogue: 0,0:14:34.00,0:14:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Sanat ortaya çıkıyor. Dialogue: 0,0:14:37.00,0:14:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Taş aletler daha ustalıkla yapılıyor. Dialogue: 0,0:14:40.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Kanıtlar insanların belirli av türlerinde Dialogue: 0,0:14:43.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yılın belirli dönemlerinde uzmanlaşmaya başladığını gösteriyor. Dialogue: 0,0:14:45.00,0:14:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Nüfus ölçüsü artmaya başladı. Dialogue: 0,0:14:48.00,0:14:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Muhtemelen, bir çok dilbilimcinin inancına göre Dialogue: 0,0:14:50.00,0:14:54.00,Default,,0000,0000,0000,,şuan yaptığım gibi kompleks fikirleri aktarmak için kullandığımız Dialogue: 0,0:14:54.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,çağdaş dil, sözdizimsel dil -- özne, fiil, nesne-- o zamanlar oluştu. Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok daha sosyal olduk. Sosyal ağlar genişledi. Dialogue: 0,0:15:02.00,0:15:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Davranışlarımızdaki bu değişiklikler Afrika'da zorlaşan şartlara dayanmamızı Dialogue: 0,0:15:07.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,ve dünyanın dört bir köşesine yayılmamıza olanak verdi. Dialogue: 0,0:15:12.00,0:15:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu konferansta Afrikalı başarılı öykülerinden konuştuk. Dialogue: 0,0:15:15.00,0:15:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki, en iyi Afrika başarı öyküsünü duymak istiyor musunuz? Dialogue: 0,0:15:18.00,0:15:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Aynaya bakın. Bu sizsiniz. Dialogue: 0,0:15:21.00,0:15:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Şuan yaşıyor olmanızın sebebi 60.000 - 70.000 yıl önce Afrika'da, Dialogue: 0,0:15:25.00,0:15:28.00,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen şuan bulunduğumuz bölgede bir yerlerde Dialogue: 0,0:15:28.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,beynimizde oluşan değişiklerin sadece Afrika'da hayatta kalmamızı değil Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika dışına yayılmamıza da imkan vermesi. Dialogue: 0,0:15:34.00,0:15:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Asya'nın güney kıyısı boyunca erken göç, Dialogue: 0,0:15:37.00,0:15:39.00,Default,,0000,0000,0000,,60.000 yıl önce Afrika'dan yola çıkıp Dialogue: 0,0:15:39.00,0:15:43.00,Default,,0000,0000,0000,,hızla 50.000 yıl önce Avustralya'ya ulaşmak. Dialogue: 0,0:15:43.00,0:15:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Orta Doğu'ya biraz daha geç bir tarihte göç. Dialogue: 0,0:15:45.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Savana avcıları olmalılar. Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani, aranızdan konferans sonrası tura çıkanlar Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:51.00,Default,,0000,0000,0000,,gerçek bir savananın neye benzediğini görecekler. Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu aslında bir et ambarı. Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu et ambarında hayvanları öldürmekte, Dialogue: 0,0:15:56.00,0:15:59.00,Default,,0000,0000,0000,,avlamakta ustalaşan insanlar 45.000 yıl önce Dialogue: 0,0:15:59.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,ender yağmur dönemlerinden birinde otlakları takip ederek Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Orta Doğu'ya kuzeye doğru yol aldılar. Dialogue: 0,0:16:05.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Otlakları takip ederek, çünkü yaşamları buna uyarlanmıştı, Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:10.00,Default,,0000,0000,0000,,doğuya göç ettiler. Dialogue: 0,0:16:10.00,0:16:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve Orta Asya'ya ulaştıklarında Dialogue: 0,0:16:12.00,0:16:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bozkıra süper bir anayola ulaştılar. Dialogue: 0,0:16:15.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Otlaktan süper bir anayol. Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,O dönemde otlaklar, son buzul çağı zamanında, Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:22.00,Default,,0000,0000,0000,,esasen Almanya'dan ta Kore'ye kadar uzanıyordu. Dialogue: 0,0:16:22.00,0:16:24.00,Default,,0000,0000,0000,,ve kıtanın tamamı onları bekliyordu. Dialogue: 0,0:16:24.00,0:16:26.00,Default,,0000,0000,0000,,35.000 yıl önce Avrupa'ya girdiler Dialogue: 0,0:16:26.00,0:16:28.00,Default,,0000,0000,0000,,ve nihayetinde, küçük bir grup kuzeye Dialogue: 0,0:16:28.00,0:16:32.00,Default,,0000,0000,0000,,tasavvur edilebilecek en zor hava şartları altında Sibirya'ya, Dialogue: 0,0:16:32.00,0:16:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey kutup dairesinin içine, Dialogue: 0,0:16:34.00,0:16:38.00,Default,,0000,0000,0000,,son buzul çağı zamanında sıcaklık -70℉, -80℉, hatta belkide -100℉ idi, Dialogue: 0,0:16:38.00,0:16:42.00,Default,,0000,0000,0000,,ve Amerika'ya göçtüler, nihayetinde son sınıra ulaştılar. Dialogue: 0,0:16:42.00,0:16:46.00,Default,,0000,0000,0000,,İnanılmaz bir hikaye ve ilk defa Afrika'da oldu. Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yapmamıza izin veren değişiklikler, Dialogue: 0,0:16:48.00,0:16:51.00,Default,,0000,0000,0000,,sahip olduğumuz son derece uyumlu bu beynimizin evrimleşmesi Dialogue: 0,0:16:51.00,0:16:53.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yeni kültürler yaratmamıza izin vermesi. Dialogue: 0,0:16:53.00,0:16:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Yeni yaptığım gibi bu tarz başdöndürücü gezilerde Dialogue: 0,0:16:56.00,0:16:59.00,Default,,0000,0000,0000,,gözlemlenebilen çeşitliliği geliştirmemize izin veren Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, size anlattığım hikaye, dünyaya nasıl yerleştiğimiz, Dialogue: 0,0:17:04.00,0:17:09.00,Default,,0000,0000,0000,,türümüzün paleolithik dönemdeki büyük yürüyüşü tam anlamıyla başdöndürücü bir gezi. Dialogue: 0,0:17:09.00,0:17:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç sene önce ''İnsanın Yolculuğu'' (The Journey of Man) kitabımda Dialogue: 0,0:17:11.00,0:17:15.00,Default,,0000,0000,0000,,ve aynı adla çektiğimiz filmde bu hikayeyi anlattım. Dialogue: 0,0:17:15.00,0:17:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Filmi bitirmemize yakın, Dialogue: 0,0:17:18.00,0:17:20.00,Default,,0000,0000,0000,,National Geographic'le ortak bir yapımdı, Dialogue: 0,0:17:20.00,0:17:23.00,Default,,0000,0000,0000,,NG kişilerle bu araştırmayla ilgili konuşmaya başladım. Dialogue: 0,0:17:23.00,0:17:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve gerçekten heyecanlandılar. Film hoşlarına gitmişti ama Dialogue: 0,0:17:27.00,0:17:29.00,Default,,0000,0000,0000,,''Bilirsin, insanın orijini, Dialogue: 0,0:17:29.00,0:17:33.00,Default,,0000,0000,0000,,nereden geldiğimizle ilgili araştırmalarda bunu bir sonraki dalga olarak görüyoruz, Dialogue: 0,0:17:33.00,0:17:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyadaki göçlerin haritasını çıkarmak için DNA'yı kullanmak Dialogue: 0,0:17:38.00,0:17:40.00,Default,,0000,0000,0000,,insanın orijini araştırma bir bakıma DNA'mızda Dialogue: 0,0:17:40.00,0:17:42.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bunu bir sonraki aşamaya götürmek istiyoruz. Dialogue: 0,0:17:42.00,0:17:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir sonraki aşamada ne yapmak istiyorsun?'' dediler. Dialogue: 0,0:17:44.00,0:17:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu National Geographic tarafından sorulabilecek çok güzel bir soru. Dialogue: 0,0:17:46.00,0:17:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bende, ''Tasarladığım sadece bu'' dedim. Dialogue: 0,0:17:50.00,0:17:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın dört bir köşesine nasıl göçtüğümüze dair kabaca bir taslak. Dialogue: 0,0:17:54.00,0:17:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir kaç bin insandan aldığım örnekler, Dialogue: 0,0:17:57.00,0:17:59.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın dört bir yanında az miktarda insan, Dialogue: 0,0:17:59.00,0:18:03.00,Default,,0000,0000,0000,,incelediğim birkaç genetik işarete dayalı ve bu haritada bir sürü boşluk var. Dialogue: 0,0:18:03.00,0:18:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Noktaları yeni birleştirdik. Dialogue: 0,0:18:05.00,0:18:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Yapmamız gereken örneklerimizi on kat ya da daha fazla artırmak. Dialogue: 0,0:18:09.00,0:18:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın her yerindeki insanlardan yüzlerce binlerce DNA örnekleri. Dialogue: 0,0:18:13.00,0:18:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu genografik proje böyle başladı. Dialogue: 0,0:18:16.00,0:18:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Proje nisan 2005'te lanse edildi. Dialogue: 0,0:18:19.00,0:18:23.00,Default,,0000,0000,0000,,3 tane çekirdek bileşeni var. Bilim açıkça çok önemli bir parçası. Dialogue: 0,0:18:23.00,0:18:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın dört bir yanında yerli halklarla yaptığımız saha araştırmaları. Dialogue: 0,0:18:26.00,0:18:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok uzun zaman boyunca aynı bölgede yaşamış kişiler, Dialogue: 0,0:18:29.00,0:18:31.00,Default,,0000,0000,0000,,çoğumuzun aksine Dialogue: 0,0:18:31.00,0:18:33.00,Default,,0000,0000,0000,,yaşadıkları bölgeyle bağlarını koruyorlar. Dialogue: 0,0:18:34.00,0:18:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Atalarım Kuzey Avrupa'nın her yerinden geliyorlar. Dialogue: 0,0:18:36.00,0:18:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Seyahatte olmadığım zamanlar Kuzey Amerika'nın doğu sahilinde yaşıyorum. Dialogue: 0,0:18:39.00,0:18:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ben nereye bağlıyım? Gerçekte hiçbir yere. Genlerim karışmış. Dialogue: 0,0:18:42.00,0:18:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama atalarıyla olan bağlarını koruyan kişiler var Dialogue: 0,0:18:45.00,0:18:48.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bunlar DNA sonuçlarını okumamıza olanak sağlıyor. Dialogue: 0,0:18:48.00,0:18:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Saha araştırmasının odak noktası bu, Dialogue: 0,0:18:50.00,0:18:52.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın her yerinde oluşturduğumuz merkezler. Dialogue: 0,0:18:52.00,0:18:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunların 10 tanesi en iyi nüfus genetikçisi. Dialogue: 0,0:18:55.00,0:18:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, bu araştırmayı dünyadaki herkese açık hale getirmek istedik. Dialogue: 0,0:18:58.00,0:19:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne kadar sıklıkla büyük bir bilimsel projeye katılma şansınız oluyor? Dialogue: 0,0:19:02.00,0:19:04.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsan Genom Projesi, ya da bir Mars Rover görevi. Dialogue: 0,0:19:04.00,0:19:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu projede katılabilirsiniz. Dialogue: 0,0:19:06.00,0:19:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Websitemiz Nationalgeographic.com/genographic'tan Dialogue: 0,0:19:10.00,0:19:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bir kit sipariş edebilir ve kendi DNA'nızı test edebilirsiniz. Dialogue: 0,0:19:13.00,0:19:16.00,Default,,0000,0000,0000,,ve sonuçları veritabanımıza gönderebilir, Dialogue: 0,0:19:16.00,0:19:18.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bize genetik geçmişinizle ilgili biraz bilgi verebilir Dialogue: 0,0:19:18.00,0:19:22.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bilimsel çabanın bir parçası olarak veriyi analiz ettirebilirsiniz. Dialogue: 0,0:19:22.00,0:19:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, bu tamamen kar amacı gütmeyen bir kuruluş, Dialogue: 0,0:19:26.00,0:19:29.00,Default,,0000,0000,0000,,toplanan bağışlardan, testler ve kit masrafları karşılandıktan sonra arta kalan para Dialogue: 0,0:19:29.00,0:19:31.00,Default,,0000,0000,0000,,tekrar projeye aktarılıyor. Dialogue: 0,0:19:31.00,0:19:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Çoğunluğu bağış fonu dediğimiz yere aktarılıyor. Dialogue: 0,0:19:33.00,0:19:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayırsever bir birim tamamen bağış yapan bir birim. Dialogue: 0,0:19:37.00,0:19:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın dört bir köşesindeki yerel halklara Dialogue: 0,0:19:39.00,0:19:43.00,Default,,0000,0000,0000,,başlattıkları eğitim, kültürel projeler için bağış yapan. Dialogue: 0,0:19:43.00,0:19:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Farklı projeler için bu fona başvuruyorlar Dialogue: 0,0:19:45.00,0:19:47.00,Default,,0000,0000,0000,,ve size birkaç örnek göstereceğim. Dialogue: 0,0:19:47.00,0:19:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki projemiz nasıl gidiyor? Dünyanın her yerindeki yerel halklardan topladığımız Dialogue: 0,0:19:50.00,0:19:52.00,Default,,0000,0000,0000,,yaklaşık olarak 25.000 örneğimiz var Dialogue: 0,0:19:52.00,0:19:55.00,Default,,0000,0000,0000,,En ilginç olanı halkın gösterdiği ilgi. Dialogue: 0,0:19:55.00,0:19:58.00,Default,,0000,0000,0000,,2 sene önce kitleri lanse etmemizden itibaren Dialogue: 0,0:19:58.00,0:20:00.00,Default,,0000,0000,0000,,210.000 kişi bu kitleri sipariş verdi Dialogue: 0,0:20:00.00,0:20:03.00,Default,,0000,0000,0000,,5 milyon dolar toplandı, Dialogue: 0,0:20:03.00,0:20:06.00,Default,,0000,0000,0000,,çoğunluğu en azından yarısı tekrar fona aktarılıyor. Dialogue: 0,0:20:06.00,0:20:10.00,Default,,0000,0000,0000,,500.000 bağış Dialogue: 0,0:20:10.00,0:20:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Sierra Leone'deki halk şiirlerini belgelemek, Dialogue: 0,0:20:13.00,0:20:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Gaza'daki geleneksel dokuma örneklerini korumak, Dialogue: 0,0:20:16.00,0:20:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Tacikçeyi yeniden canlandırma vs. Dialogue: 0,0:20:19.00,0:20:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani proje, çok çok iyi gidiyor Dialogue: 0,0:20:22.00,0:20:26.00,Default,,0000,0000,0000,,ve ben websitemize ve bu yere bakmanızı önemle rica ediyorum. Dialogue: 0,0:20:26.00,0:20:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkür ediyorum. Dialogue: 0,0:20:28.00,0:20:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Alkış