1
00:00:00,000 --> 00:00:02,856
Đây là một người bình thường ở đâu đó,

2
00:00:02,880 --> 00:00:05,856
hơi giống diễn viên Idris Elba,

3
00:00:05,880 --> 00:00:08,256
hay ít ra cũng giống ông ta
cách đây 20 năm.

4
00:00:08,280 --> 00:00:10,096
Tôi không biết gì khác về ông ta,

5
00:00:10,120 --> 00:00:12,016
trừ một lần ông ta cứu tôi

6
00:00:12,040 --> 00:00:13,680
một cách liều mạng.

7
00:00:14,600 --> 00:00:19,976
Người này chạy băng qua 4 làn đường cao
tốc giữa đêm tối

8
00:00:20,000 --> 00:00:21,776
để đưa tôi ra khỏi nơi nguy hiểm

9
00:00:21,800 --> 00:00:24,576
sau một tai nạn xe có thể giết chết tôi.

10
00:00:24,600 --> 00:00:27,256
Đương nhiên, sự việc làm tôi vô cùng
cảm động,

11
00:00:27,280 --> 00:00:31,256
nhưng cũng để lại trong tôi một tình cảm
nung nấu, dai dẳng muốn

12
00:00:31,280 --> 00:00:33,750
biết được tại sao ông ta làm điều đó,

13
00:00:33,760 --> 00:00:36,536
động lực nào đã thúc đẩy ông
quyết định làm điều

14
00:00:36,560 --> 00:00:38,416
mà tôi phải nợ cả đời,

15
00:00:38,440 --> 00:00:42,056
ông đã liều mạng mình
để cứu một người xa lạ?

16
00:00:42,080 --> 00:00:47,120
Nói cách khác, động lực của lòng
vị tha ở ông hay ở bất kỳ ai là gì?

17
00:00:47,140 --> 00:00:49,856
Nhưng trước hết cho phép tôi
kể điều đã xảy ra.

18
00:00:49,880 --> 00:00:51,336
Đêm hôm đó, tôi 19 tuổi

19
00:00:51,360 --> 00:00:53,736
đang lái xe về nhà
ở Tacoma, Washington,

20
00:00:53,760 --> 00:00:55,576
theo trục cao tốc số 5,

21
00:00:55,600 --> 00:00:58,136
thì một con chó nhỏ chạy ra
ngay trước xe tôi.

22
00:00:58,160 --> 00:01:00,496
Và tôi đã làm điều không nên làm,

23
00:01:00,520 --> 00:01:01,880
đó là quẹo để tránh nó.

24
00:01:02,480 --> 00:01:04,920
Tôi đã hiểu ra tại sao
không nên làm như thế.

25
00:01:05,319 --> 00:01:07,056
Tôi vẫn va phải con chó,

26
00:01:07,080 --> 00:01:09,696
và làm cho xe tôi vẽ
một đường ngoằn ngoèo,

27
00:01:09,720 --> 00:01:12,296
rồi quặt ngang đường cao tốc,

28
00:01:12,320 --> 00:01:15,896
cho tới lúc nó dừng ở làn đường
nhanh nhất của cao tốc,

29
00:01:15,920 --> 00:01:18,856
xe đối đầu với dòng lưu thông

30
00:01:18,880 --> 00:01:20,240
rồi tắt máy.

31
00:01:21,480 --> 00:01:25,040
Lúc đó tôi nghĩ mình chết chắc,

32
00:01:25,880 --> 00:01:27,096
nhưng không

33
00:01:27,120 --> 00:01:29,856
nhờ hành động của người đàn
ông can đảm

34
00:01:29,880 --> 00:01:31,376
đã quyết định,

35
00:01:31,400 --> 00:01:34,416
trong tích tắc khi thấy xe tôi lâm nạn,

36
00:01:34,440 --> 00:01:38,696
tấp xe vào lề và chạy băng qua
bốn làn đường cao tốc

37
00:01:38,720 --> 00:01:40,656
trong đêm tối

38
00:01:40,680 --> 00:01:42,656
để cứu tôi.

39
00:01:42,680 --> 00:01:45,576
Rồi sau đó ông khởi động lại xe tôi

40
00:01:45,600 --> 00:01:49,216
khi đưa tôi trở lại an toàn
và biết chắc chắn là tôi ổn

41
00:01:49,240 --> 00:01:50,776
rồi mới lái xe đi.

42
00:01:50,800 --> 00:01:53,136
Ông ta không nói cho tôi biết tên,

43
00:01:53,160 --> 00:01:55,320
và tôi có lẽ tôi cũng quên mất lời cảm ơn.

44
00:01:56,440 --> 00:01:58,376
Vì thế trước khi tôi tiếp tục,

45
00:01:58,400 --> 00:01:59,856
tôi muốn dành một phút

46
00:01:59,880 --> 00:02:02,680
để cảm ơn người xa lạ kia.

47
00:02:03,280 --> 00:02:05,000
(Vỗ tay)

48
00:02:09,479 --> 00:02:12,136
Tôi nói với các bạn về chuyện đó

49
00:02:12,160 --> 00:02:16,080
vì sự việc tối hôm đó đã thay đổi đời tôi
ở một mức độ nào đó.

50
00:02:16,080 --> 00:02:18,016
Tôi trở thành nhà nghiên cứu tâm lý học,

51
00:02:18,040 --> 00:02:22,816
và tôi cố gắng tìm hiểu khả năng chăm sóc
người khác của con người.

52
00:02:22,840 --> 00:02:25,176
Khả năng đó từ đâu tới,
nó phát triển như thế nào,

53
00:02:25,200 --> 00:02:27,440
và mức độ lớn nhất của nó là gì?

54
00:02:27,490 --> 00:02:31,296
Những câu hỏi này rất quan trọng
để hiểu được những phương diện cơ bản

55
00:02:31,320 --> 00:02:33,010
của bản chất xã hội loài người.

56
00:02:33,320 --> 00:02:35,416
Nhiều người, và điều này bao hàm
mỗi người

57
00:02:35,440 --> 00:02:38,336
từ triết gia và nhà kinh tế
cho đến dân thường

58
00:02:38,360 --> 00:02:41,616
tin rằng bản chất con người
được xây dựng trên sự ích kỷ,

59
00:02:41,640 --> 00:02:45,816
rằng chúng ta chỉ có động lực
tìm sự thoải mái của riêng mình.

60
00:02:45,840 --> 00:02:50,136
Nhưng nếu điều đó là đúng, thì tại sao một
số người như người xa lạ đó lại cứu tôi,

61
00:02:50,160 --> 00:02:52,656
làm những điều vì người khác,
như giúp đỡ người khác

62
00:02:52,680 --> 00:02:55,870
bất chấp biết bao nguy hiểm và
nguy hại đến chính bản thân mình?

63
00:02:55,880 --> 00:02:57,176
Để trả lời cho câu hỏi này

64
00:02:57,200 --> 00:03:01,296
ta cần tìm ra những nguyên nhân gốc rễ
của hành động tuyệt vời vì người khác,

65
00:03:01,320 --> 00:03:03,696
và lý do làm cho người ta dấn thân
vào những việc

66
00:03:03,720 --> 00:03:05,576
khác với mọi người như vậy.

67
00:03:05,600 --> 00:03:09,850
Nhưng cho tới gần đây, rất ít nghiên cứu
về chủ đề này được quan tâm.

68
00:03:09,920 --> 00:03:11,736
Những hành động của người cứu tôi

69
00:03:11,760 --> 00:03:14,736
có chứa khái niệm hóc búa nhất
của lòng vị tha,

70
00:03:14,760 --> 00:03:17,376
đó là một thái độ tự nguyện cao cả

71
00:03:17,400 --> 00:03:19,840
được thúc đẩy bởi ý muốn giúp người khác.

72
00:03:20,640 --> 00:03:23,760
Vậy đó là một hành động vị tha
để mang lại lợi ích cho người khác.

73
00:03:23,780 --> 00:03:27,120
Điều gì có thể lý giải một
hành động như thế?

74
00:03:27,200 --> 00:03:30,056
Một câu trả lời rõ ràng, đó
là lòng trắc ẩn,

75
00:03:30,080 --> 00:03:31,880
nó là chìa khóa dẫn đến lòng vị tha.

76
00:03:32,520 --> 00:03:34,136
Nhưng rồi câu hỏi tiếp theo là,

77
00:03:34,160 --> 00:03:38,070
tại sao một số người hình như
có lòng trắc ẩn nhiều hơn người khác?

78
00:03:38,120 --> 00:03:42,016
Câu trả lời có thể là do não của
những người có lòng vị tha


79
00:03:42,040 --> 00:03:44,240
rất khác về cấu trúc.

80
00:03:45,120 --> 00:03:47,016
Để minh họa,

81
00:03:47,040 --> 00:03:49,160
tôi bắt đầu từ trường hợp đặc biệt nhất,

82
00:03:50,160 --> 00:03:51,360
trường hợp bệnh tâm thần.

83
00:03:51,570 --> 00:03:55,776
Một cách tiếp cận chung để hiểu
những phương diện tự nhiên của con người,

84
00:03:55,800 --> 00:03:57,816
như sự ham muốn giúp người khác,

85
00:03:57,840 --> 00:04:00,976
là tìm hiểu chính những người bị
thiếu những tình cảm đó,

86
00:04:01,000 --> 00:04:04,090
và người bệnh tâm thần chính là
1 nhóm như vậy.

87
00:04:04,200 --> 00:04:06,576
Bệnh tâm thần là sự rối loạn phát triển

88
00:04:06,600 --> 00:04:08,696
do di truyền rõ nét,

89
00:04:08,720 --> 00:04:11,616
tạo ra một cá tính lạnh lùng và vô cảm

90
00:04:11,640 --> 00:04:15,164
có khuynh hướng chống lại xã hội
và đôi khi có hành vi rất bạo lực.

91
00:04:15,170 --> 00:04:19,296
Một lần kia, tại Viện Sức khỏe Tâm thần
Quốc gia, những đồng nghiệp và tôi

92
00:04:19,320 --> 00:04:21,935
tiến hành một số nghiên cứu hình ảnh
về não lần đầu tiên

93
00:04:21,959 --> 00:04:24,096
trên những thiếu niên bệnh tâm thần,

94
00:04:24,120 --> 00:04:26,976
những kết quả tìm thấy của chúng tôi
và những nghiên cứu khác

95
00:04:27,000 --> 00:04:29,296
đã chỉ ra rằng người có bệnh tâm thần

96
00:04:29,320 --> 00:04:32,240
thể hiện rõ nét 3 đặc tính.

97
00:04:33,160 --> 00:04:37,776
Thứ nhất, dù họ không vô cảm
trước cảm xúc của người khác,

98
00:04:37,800 --> 00:04:41,576
họ lại vô cảm trước những đau khổ
của người xung quanh.

99
00:04:41,600 --> 00:04:42,816
Đặc biệt,

100
00:04:42,840 --> 00:04:46,736
họ khó nhận ra những sự diễn đạt lo
sợ trên nét mặt ví dụ như nét mặt này.

101
00:04:46,760 --> 00:04:50,456
Sự diễn đạt nỗi sợ phát ra lời cầu xin
khẩn cấp, thể hiện cơn đau cảm xúc,

102
00:04:50,480 --> 00:04:53,096
khẩn nài sự cảm thông và
sự giúp đỡ

103
00:04:53,120 --> 00:04:54,376
đến những người họ gặp,

104
00:04:54,400 --> 00:04:57,096
điều đó có nghĩa là những người
thiếu lòng trắc ẩn

105
00:04:57,120 --> 00:05:00,500
sẽ có khuynh hướng vô cảm với
những tín hiệu này.

106
00:05:00,520 --> 00:05:01,736
Một phần trong não,

107
00:05:01,760 --> 00:05:04,656
phần quan trọng nhất để nhận ra
những biểu hiện của sự sợ hãi

108
00:05:04,680 --> 00:05:05,936
được gọi là hạch amygdala.

109
00:05:05,960 --> 00:05:09,376
Rất hiếm khi có người thiếu hoàn toàn
hạch amygdala,

110
00:05:09,400 --> 00:05:13,256
những người này có rất ít khả năng nhận
ra những biểu hiện sợ hãi của người khác.

111
00:05:13,280 --> 00:05:15,300
Trong khi ở người lớn và
trẻ em bình thường

112
00:05:15,300 --> 00:05:17,822
khi hạch amygdala hoạt động
thì thấy xuất hiện gai lớn

113
00:05:17,822 --> 00:05:19,920
đó là lúc họ nhìn những biểu
hiện của nỗi sợ,

114
00:05:19,920 --> 00:05:23,520
hạch amygdala của người bệnh tâm thần
không phản ứng đủ trước biểu hiện này.

115
00:05:23,520 --> 00:05:25,466
Đôi khi họ không có một phản ứng nào cả,

116
00:05:25,466 --> 00:05:28,950
đó có thể là lý do tại sao họ không bình 
thường trước những tín hiệu này.

117
00:05:28,950 --> 00:05:32,376
Cuối cùng, hạch amygdala của người bệnh
tâm thần nhỏ hơn bình thường

118
00:05:32,400 --> 00:05:34,000
khoảng 18 đến 20% về hình thể.

119
00:05:34,920 --> 00:05:38,736
Tất cả những phát hiện này
đều đáng tin cậy, chính xác

120
00:05:38,760 --> 00:05:40,216
và rất thú vị.

121
00:05:40,240 --> 00:05:41,896
Xin lưu ý, mục tiêu chính của tôi

122
00:05:41,920 --> 00:05:45,456
không phải là tìm hiểu tại sao
người ta không quan tâm đến người khác,

123
00:05:45,480 --> 00:05:47,710
mà là tìm hiểu tại sao họ lại quan tâm.

124
00:05:47,710 --> 00:05:50,010
Vậy câu hỏi ở đây là,

125
00:05:50,010 --> 00:05:52,456
có phải trạng thái của người
có lòng vị tha cao đẹp,

126
00:05:52,480 --> 00:05:54,696
đối lập với trạng thái bệnh tâm thần,

127
00:05:54,720 --> 00:05:58,136
còn nói về lòng trắc ẩn và sự ham
muốn giúp đỡ người khác,

128
00:05:58,160 --> 00:06:02,176
có phải lòng vị tha xuất phát từ bộ não
khác biệt với não người tâm thần?

129
00:06:02,200 --> 00:06:04,440
Có phải não mạnh khỏe,

130
00:06:04,870 --> 00:06:08,770
có thể nhận ra nỗi sợ của người khác
dễ dàng hơn,

131
00:06:08,770 --> 00:06:11,400
hạch amygdala hoạt động tốt hơn
trước loại biểu hiện này

132
00:06:11,400 --> 00:06:13,980
và có thể có hình dạng lớn hơn
mức trung bình?

133
00:06:13,980 --> 00:06:15,936
Theo nghiên cứu của tôi,

134
00:06:15,960 --> 00:06:17,040
cả ba đều đúng.

135
00:06:17,040 --> 00:06:18,696
Chúng tôi đã phát hiện ra điều này

136
00:06:18,720 --> 00:06:21,736
qua thử nghiệm trên nhóm người
có lòng vị tha tuyệt vời.

137
00:06:21,760 --> 00:06:24,416
Có những người đã hiến
một quả thận của mình

138
00:06:24,440 --> 00:06:26,530
cho một người không quen biết.

139
00:06:26,600 --> 00:06:29,696
Họ là những người chấp nhận một
cuộc phẫu thuật đau đớn

140
00:06:29,720 --> 00:06:32,336
cắt đi một quả thận mạnh khỏe của mình

141
00:06:32,360 --> 00:06:34,416
để cấy vào một người xa lạ đau ốm

142
00:06:34,440 --> 00:06:36,980
mà họ chưa bao giờ gặp và
có thể là không bao giờ gặp.

143
00:06:37,040 --> 00:06:40,340
"Tại sao người ta có thể làm điều đó?"
đây là câu hỏi chính.

144
00:06:40,520 --> 00:06:41,896
Câu trả lời có thể là

145
00:06:41,920 --> 00:06:44,176
não của những người có lòng
vị tha tuyệt vời này

146
00:06:44,200 --> 00:06:46,000
có một vài tính chất rất đặc biệt.

147
00:06:47,040 --> 00:06:49,830
Họ có thể nhận ra nỗi sợ của người khác
dễ dàng hơn.

148
00:06:49,830 --> 00:06:53,696
Theo nghĩa đen, họ phát hiện một cách dễ 
dàng hơn khi nào người khác đau khổ.

149
00:06:53,720 --> 00:06:58,376
Đây có thể là một yếu tố vì amygdala của
họ phản ứng mạnh hơn đối với tín hiệu này.

150
00:06:58,400 --> 00:07:01,336
Và xin nhớ rằng đây chính là phần
não chúng tôi thấy

151
00:07:01,360 --> 00:07:03,240
bị hạn chế ở
những người bệnh tâm thần.

152
00:07:03,240 --> 00:07:06,976
Sau cùng, người có lòng vị tha rõ
nét có amygdala lớn hơn mức trung bình

153
00:07:06,976 --> 00:07:07,856
khoảng 8%.

154
00:07:07,880 --> 00:07:09,616
Tóm lại, những dữ liệu này nói lên

155
00:07:09,640 --> 00:07:13,256
sự liên hệ trực tiếp của kích thước
hạch amigdala đến các nhóm người,

156
00:07:13,280 --> 00:07:16,816
từ người bệnh tâm thần nặng,

157
00:07:16,840 --> 00:07:19,336
đến những người có lòng từ bi bao la

158
00:07:19,360 --> 00:07:22,720
có những hành động vô cùng nhân ái.

159
00:07:22,760 --> 00:07:26,696
Nhưng tôi nên thêm rằng điều làm cho
những người từ bi trở nên khác biệt

160
00:07:26,720 --> 00:07:29,416
không phải là họ vị tha hơn
mức trung bình.

161
00:07:29,440 --> 00:07:30,410
Mà chính là,

162
00:07:30,410 --> 00:07:33,066
điều mà thậm chí không bình
thường ở chính con người họ,

163
00:07:33,066 --> 00:07:34,696
họ rất từ bi và vị tha

164
00:07:34,720 --> 00:07:37,656
không chỉ đối với người trong nhóm
những người thân quen

165
00:07:37,680 --> 00:07:39,656
bạn bè và gia đình. Phải vậy không?

166
00:07:39,680 --> 00:07:42,936
Vì nếu lo lắng cho người mà bạn yêu thương
và giống bạn

167
00:07:42,960 --> 00:07:45,160
thì đâu có gì là tuyệt vời.

168
00:07:45,210 --> 00:07:49,990
Lòng từ bi tuyệt vời của họ 
mở rộng cho mọi người,

169
00:07:49,990 --> 00:07:52,456
thậm chí đến với người ngoài
mối quan hệ quen biết

170
00:07:52,480 --> 00:07:55,416
đến với người không thuộc
cùng nhóm xã hội,

171
00:07:55,440 --> 00:07:56,976
đến với người hoàn toàn xa lạ,

172
00:07:57,000 --> 00:07:59,900
như trường hợp người đàn ông cứu tôi.

173
00:07:59,960 --> 00:08:03,456
Tôi có may mắn được hỏi nhiều
người hiến thận

174
00:08:03,480 --> 00:08:07,856
bằng cách nào họ có được lòng
thương người rộng lớn như vậy

175
00:08:07,880 --> 00:08:11,216
đến mức mà có thể cho một người xa lạ
quả thận của mình.

176
00:08:11,240 --> 00:08:14,736
Và tôi nhận ra rằng đó là câu hỏi quá khó
để trả lời.

177
00:08:14,760 --> 00:08:18,816
Tôi nói, " Làm thế nào bạn có thể làm
điều đó

178
00:08:18,840 --> 00:08:20,816
khi mà nhiều người khác không làm?

179
00:08:20,840 --> 00:08:23,256
Bạn là 1 trong khoảng 2000 người Mỹ

180
00:08:23,280 --> 00:08:25,896
đã hiến 1 quả thận cho người xa lạ.

181
00:08:25,920 --> 00:08:28,410
Điều gì làm bạn trở nên đặc biệt như vậy?"

182
00:08:28,410 --> 00:08:29,680
Họ trả lời thế nào?

183
00:08:31,400 --> 00:08:33,320
Họ nói, "Không gì cả.

184
00:08:34,200 --> 00:08:35,976
Tôi không có gì đặc biệt cả.

185
00:08:36,000 --> 00:08:37,799
Tôi giống mọi người thôi."

186
00:08:39,200 --> 00:08:42,296
Và tôi nghĩ đó là một câu trả lời ý nghĩa,

187
00:08:42,320 --> 00:08:46,160
vì nó gợi ra rằng lòng vị tha của những
người này không giống thế này,

188
00:08:47,240 --> 00:08:49,216
mà giống thế này hơn.

189
00:08:49,240 --> 00:08:50,480
Vòng tròn không có tâm.

190
00:08:50,510 --> 00:08:53,736
Những người vì tha nhân thật sự 
không nghĩ về chính họ,

191
00:08:53,760 --> 00:08:56,016
không cho mình như là
trung tâm của vũ trụ,

192
00:08:56,040 --> 00:08:59,000
không nghĩ mình quan trọng hơn
hay tốt đẹp hơn người khác.

193
00:08:59,000 --> 00:09:03,216
Khi tôi hỏi một người tại sao việc
cho thận có ý nghĩa đối với cô ta,

194
00:09:03,240 --> 00:09:05,960
cô ta trả lời, "Vì điều đó
giúp người khác."

195
00:09:06,000 --> 00:09:08,120
Người hiến thận khác nói,

196
00:09:08,120 --> 00:09:11,056
"Tôi không có gì khác biệt. Tôi không
phải là người duy nhất.

197
00:09:11,080 --> 00:09:14,416
Nghiên cứu của bạn sẽ cho thấy
tôi cũng giống như bạn thôi."

198
00:09:14,440 --> 00:09:18,536
Tôi nghĩ sự mô tả hay nhất cho sự vắng
bóng tuyệt diệu của lòng ích kỷ

199
00:09:18,560 --> 00:09:20,416
là sự khiêm nhường,

200
00:09:20,440 --> 00:09:23,536
đó là đức tính, nói theo
cách nói của Thánh Augustine,

201
00:09:23,560 --> 00:09:26,080
làm con người trở thành thiên thần.

202
00:09:26,120 --> 00:09:27,816
Tại sao vậy?

203
00:09:27,840 --> 00:09:30,616
vì nếu có cái tâm ở giữa vòng tròn đó,

204
00:09:30,640 --> 00:09:33,176
nó sẽ không còn là hình dạng của
chiếc nhẫn nữa,

205
00:09:33,200 --> 00:09:36,346
bạn không còn sự "nhẫn" nại của lòng
từ bi để có thể chăm sóc ai

206
00:09:36,346 --> 00:09:37,900
không bất kỳ ai.

207
00:09:37,920 --> 00:09:41,416
Tôi nghĩ đây là điều phân biệt
người vị tha tuyệt vời

208
00:09:41,440 --> 00:09:42,660
với người bình thường.

209
00:09:42,660 --> 00:09:46,930
Nhưng theo tôi nhiều người cho rằng việc
không đặt mình ở trung tâm là khả thi

210
00:09:46,930 --> 00:09:48,976
và thậm chí có thể là số đông
nghĩ như vậy.

211
00:09:49,000 --> 00:09:51,256
Tôi nghĩ như vậy vì ở một mức độ xã hội,

212
00:09:51,280 --> 00:09:55,000
sự mở rộng của lòng vị tha và lòng trắc ẩn
luôn hiện diện ở mọi nơi.

213
00:09:55,300 --> 00:09:58,376
Nhà tâm lý học Steven Pinker
và những học giả khác nhận xét

214
00:09:58,400 --> 00:10:01,656
tất cả mọi người trên thế giới
đang trở nên khó chấp nhận

215
00:10:01,680 --> 00:10:04,136
những đau khổ của đồng loại,

216
00:10:04,160 --> 00:10:07,216
điều đó làm giảm bớt
những hình thức tàn ác và bạo lực,

217
00:10:07,240 --> 00:10:10,760
từ hành hạ động vật, bạo lực
gia đình cho tới bản án tử hình.

218
00:10:11,480 --> 00:10:13,510
Và nó làm tăng các hoạt động
vị tha

219
00:10:13,510 --> 00:10:16,860
Cách đây một trăm năm, người ta
cho là hão huyền

220
00:10:16,860 --> 00:10:18,936
vì làm gì có chuyện xem là bình thường

221
00:10:18,960 --> 00:10:22,256
đối với việc hiến máu, tặng tủy

222
00:10:22,280 --> 00:10:24,740
cho người hoàn toàn xa lạ ở thời nay.

223
00:10:24,740 --> 00:10:26,480
Có phải từ 100 năm nay

224
00:10:26,480 --> 00:10:29,080
người ta có thể nghĩ việc hiến thận cho
một người xa lạ

225
00:10:29,080 --> 00:10:31,606
chỉ là việc bình thường và
thường ngày

226
00:10:31,606 --> 00:10:34,156
như là ngày nay ta nghĩ đến việc
cho máu và tủy không?

227
00:10:34,156 --> 00:10:35,500
Có thể.

228
00:10:35,800 --> 00:10:38,696
Vậy những thay đổi ngoạn mục, tận
gốc rễ này là gì?

229
00:10:38,720 --> 00:10:40,496
Một phần, đó dường như là

230
00:10:40,520 --> 00:10:43,720
nhờ vào sự tăng về của
cải và nâng cao tiêu chuẩn sống.

231
00:10:44,600 --> 00:10:47,336
Khi xã hội trở nên giàu có hơn
và tốt đẹp hơn,

232
00:10:47,360 --> 00:10:49,976
hình như người ta mở rộng
mối quan tâm ra bên ngoài,

233
00:10:50,000 --> 00:10:53,856
như vậy tất cả các hình thức của lòng vị
tha hướng đến người xa lạ càng tăng lên,

234
00:10:53,880 --> 00:10:58,600
từ việc tình nguyện đến thiện nguyện bác
ái cho đến thậm chí việc hiến tặng thận.

235
00:10:59,440 --> 00:11:02,416
Nhưng tất cả những thay đổi
này cũng dẫn đến

236
00:11:02,440 --> 00:11:05,656
một kết quả kỳ cục và nghịch lý,

237
00:11:05,680 --> 00:11:09,216
đó là thậm chí thế giới đang trở nên một
nơi tốt hơn và nhân bản hơn,

238
00:11:09,240 --> 00:11:10,456
và đúng là như vậy,

239
00:11:10,480 --> 00:11:13,176
thì cũng có một thực tế
ở đó thế giới trở nên tồi tệ hơn

240
00:11:13,200 --> 00:11:15,390
và bạo lực hơn, mà nó không đáng như vậy.

241
00:11:15,420 --> 00:11:17,896
Tôi không biết chính xác tại
sao lại như vậy,

242
00:11:17,920 --> 00:11:21,496
nhưng tôi nghĩ có thể chính việc
chúng ta biết nhiều hơn

243
00:11:21,520 --> 00:11:24,696
tình trạng đau khổ của
con người ở nơi khác,

244
00:11:24,720 --> 00:11:27,136
làm cho chúng ta cảm nhận và
lo lắng nhiều hơn

245
00:11:27,160 --> 00:11:30,190
về nỗi đau con người ở khắp nơi.

246
00:11:30,240 --> 00:11:33,936
Nhưng những thay đổi thật rõ ràng
để chúng ta nhận thấy rằng

247
00:11:33,960 --> 00:11:36,340
gốc rễ của lòng vị tha và lòng trắc ẩn

248
00:11:36,340 --> 00:11:39,456
là 1 phần trong bản chất con
người và sự ác độc, bạo lực cũng vậy,

249
00:11:39,480 --> 00:11:41,176
nhưng có thể phần tốt đẹp lớn hơn,

250
00:11:41,200 --> 00:11:45,256
và trong khi vài người dường như
tự bản thân có nhiều đồng cảm hơn

251
00:11:45,280 --> 00:11:47,376
với sự đau khổ của người khác,

252
00:11:47,400 --> 00:11:50,176
thì tôi nghĩ rằng khả năng
thay đổi chính mình

253
00:11:50,200 --> 00:11:51,976
để không còn xem mình là trung tâm

254
00:11:52,000 --> 00:11:56,056
và biết mở rộng lòng
với cả những người xa lạ

255
00:11:56,080 --> 00:11:58,880
là trong tầm tay của tất cả mọi người.

256
00:12:00,080 --> 00:12:01,296
Cảm ơn.

257
00:12:01,320 --> 00:12:08,898
(Vỗ tay)