1
00:00:07,119 --> 00:00:13,246
Tadı, rengi ya da kokusu yok
ve çoğu zaman tam karşımızda.

2
00:00:13,246 --> 00:00:16,147
Dünya'nın %70'inden fazlasını kaplıyor.

3
00:00:16,147 --> 00:00:21,086
Okyanus ve nehirlerden
bulutlara gidip, geri geliyor.

4
00:00:21,086 --> 00:00:24,754
Bedenlerimizin bile
%60'ı ondan oluşuyor.

5
00:00:24,754 --> 00:00:27,933
Dışımızdaki ve içimizdeki
tüm bu suyu düşününce,

6
00:00:27,933 --> 00:00:31,182
varlığını olağan kabul etmek kolay.

7
00:00:31,182 --> 00:00:36,678
Fakat güneş sisteminin geri kalanında
sıvı su bulmak neredeyse olanaksız.

8
00:00:36,678 --> 00:00:40,236
Peki nasıl oldu da bizim gezegenimiz
bu madde ile böylesine doldu?

9
00:00:40,236 --> 00:00:42,684
Bunca su nereden geldi?

10
00:00:42,684 --> 00:00:44,063
Biliyor olabileceğiniz gibi,

11
00:00:44,063 --> 00:00:47,273
bir su molekülünde
iki temel parça bulunur.

12
00:00:47,273 --> 00:00:49,971
En basit element olan hidrojen

13
00:00:49,971 --> 00:00:54,021
neredeyse evrenin başlangıcından
beri mevcuttur.

14
00:00:54,021 --> 00:00:57,439
Oksijen ise hidrojenden
birkaç yüz milyon yıl sonra,

15
00:00:57,439 --> 00:01:00,001
yıldızlar oluşmaya başladıktan
sonra ortaya çıkmştır.

16
00:01:00,001 --> 00:01:04,859
Bu alevli cehennemlerin merkezindeki
kütlesel basınç öyle büyüktü ki,

17
00:01:04,859 --> 00:01:09,057
hidrojen atomları kaynaşarak
helyumu oluşturdu.

18
00:01:09,377 --> 00:01:12,915
Daha sonra helyum kaynaşarak
daha ağır elementleri oluşturdu.

19
00:01:12,915 --> 00:01:18,024
Nükleosentez adı verilen
bu süreçte berilyum, karbon

20
00:01:18,024 --> 00:01:21,024
ve oksijen gibi elementler oluştu.

21
00:01:21,024 --> 00:01:25,263
Yıldızlar çöküp, süpernova
patlamaları yarattıklarında ise

22
00:01:25,313 --> 00:01:29,129
bu yeni elementler evrene saçılmış oldu.

23
00:01:29,239 --> 00:01:34,860
Ardından yeni bileşikler oluşturacak
şekilde birleştiler, örneğin H2O gibi.

24
00:01:34,860 --> 00:01:38,113
Güneş sistemimizi oluşturan toz bulutunda
böyle su molekülleri vardı

25
00:01:38,113 --> 00:01:40,326
ve oluşumunun ardından

26
00:01:40,326 --> 00:01:43,826
gezegenimizle çokça çarpıştılar.

27
00:01:43,826 --> 00:01:46,706
Ama yanıtını bilmediğimiz
büyük bir soru var:

28
00:01:46,706 --> 00:01:51,007
Dünya'ya ne kadar su ulaştı
ve bu ne zaman oldu?

29
00:01:51,007 --> 00:01:52,778
Kuramlardan birinde söylendiği gibi,

30
00:01:52,778 --> 00:01:57,278
kaya oluşurken Dünya'da nispeten
az miktarda su mevcut idiyse,

31
00:01:57,278 --> 00:02:00,934
yüksek sıcaklıklar
ve atmosfer olmaması

32
00:02:00,934 --> 00:02:04,017
suyun buhar olup uzaya
geri dönmesine yol açardı.

33
00:02:04,017 --> 00:02:07,130
Suyun gezegende kalması,
milyonlarca yıl sonrasına dek

34
00:02:07,130 --> 00:02:09,003
mümkün olmazdı;

35
00:02:09,003 --> 00:02:13,437
ta ki "gaz boşaltma" adı verilen
bir süreçle ilk atmosfer oluşana kadar.

36
00:02:13,437 --> 00:02:16,162
Bu olay, Dünya'nın
çekirdeğindeki erimiş kaya,

37
00:02:16,162 --> 00:02:18,867
yüzeye volkanik gazlar
saldığında oldu.

38
00:02:18,867 --> 00:02:22,173
Suyun artık kaçamayacağı
bir katman oluştu.

39
00:02:22,173 --> 00:02:24,904
Peki su ne zaman gezegene geri döndü?

40
00:02:24,904 --> 00:02:26,642
Bilimciler uzun süredir,

41
00:02:26,642 --> 00:02:30,081
suyun büyük bölümünün
buz taşıyan kuyruklu yıldızlarla veya

42
00:02:30,081 --> 00:02:35,068
Dünya'ya milyonlarca yıldır düşmekte
olan göktaşları ile geldiğini düşünüyordu.

43
00:02:35,068 --> 00:02:37,834
Yakın zamanda yapılan araştırmalar
bu kurama meydan okudu.

44
00:02:37,834 --> 00:02:40,785
Güneş sisteminin doğuşundan
kısa süre sonra oluşan

45
00:02:40,785 --> 00:02:43,867
karbonlu kondrit meteoritleri
inceleyen bilimciler,

46
00:02:43,867 --> 00:02:47,296
bunların hem su içerdiğini,

47
00:02:47,296 --> 00:02:51,377
hem de mineral kimyasal bileşimlerinin
Dünya'daki ve ayrıca gezegenimiz ile

48
00:02:51,377 --> 00:02:56,152
aynı dönemde oluşan bir göktaşındaki
kayalara uyduğunu keşfetti.

49
00:02:56,152 --> 00:02:59,464
Bu bulgu,
atmosfer olmadığı hâlde,

50
00:02:59,464 --> 00:03:01,251
göktaşları sayesinde

51
00:03:01,251 --> 00:03:04,912
Dünya'nın suyu tutamayacağı
kadar erken bir zamanda

52
00:03:04,912 --> 00:03:08,270
epeyce su biriktirmeye
başlayabileceğine işaret ediyor.

53
00:03:08,270 --> 00:03:10,435
Eğer gerçekten böyle olduysa,

54
00:03:10,435 --> 00:03:14,316
yaşam sanılandan daha erken
oluşmuş olabilir.

55
00:03:14,316 --> 00:03:17,564
Yani henüz Dünya'daki suyun
başlangıçta oluşurken mi,

56
00:03:17,564 --> 00:03:19,487
sonradan olan çarpışmalarla mı,

57
00:03:19,487 --> 00:03:21,555
yoksa ikisinin birden sonucunda mı

58
00:03:21,555 --> 00:03:23,349
varolduğunu tam bilmiyoruz.

59
00:03:23,349 --> 00:03:28,416
Kesin olan şey şu ki,
duştan, çeşmeden ve musluktan akan su

60
00:03:28,416 --> 00:03:32,007
yakınlardaki bir gölden
ya da nehirden gelmekle kalmıyor;

61
00:03:32,007 --> 00:03:37,022
buraya varmak için öncelikle
kozmik ve kaotik bir yolculuk yapmış.