[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.13,0:00:10.47,Default,,0000,0000,0000,,1845'te İrlanda'nın \Ngeniş patates tarlaları, Dialogue: 0,0:00:10.47,0:00:13.47,Default,,0000,0000,0000,,bu temel gıda maddesini\Nhızlıca enfekte eden Dialogue: 0,0:00:13.47,0:00:17.28,Default,,0000,0000,0000,,istilacı bir mantar hastalığı\Ntarafından vuruldu. Dialogue: 0,0:00:17.28,0:00:19.26,Default,,0000,0000,0000,,Etkisi oldukça tahrip ediciydi. Dialogue: 0,0:00:19.26,0:00:21.62,Default,,0000,0000,0000,,Bir milyon insan kıtlıktan\Nhayatını kaybederken, Dialogue: 0,0:00:21.62,0:00:25.83,Default,,0000,0000,0000,,bir milyondan fazlası \Nİrlanda'yı terk etmeye zorlandı. Dialogue: 0,0:00:25.83,0:00:31.83,Default,,0000,0000,0000,,Bu günlerde, bu tür tarımsal felaketleri\Npestisitlerin yardımıyla önlüyoruz. Dialogue: 0,0:00:31.83,0:00:33.80,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar bir dizi insan yapımı kimyasaldır;\N Dialogue: 0,0:00:33.80,0:00:35.90,Default,,0000,0000,0000,,besin stoğumuzu \Ntehdit edebilecek böcekleri, Dialogue: 0,0:00:35.90,0:00:37.15,Default,,0000,0000,0000,,istenmeyen zararlı otları, Dialogue: 0,0:00:37.15,0:00:38.25,Default,,0000,0000,0000,,mantarları, Dialogue: 0,0:00:38.25,0:00:39.41,Default,,0000,0000,0000,,kemirgenleri Dialogue: 0,0:00:39.41,0:00:42.13,Default,,0000,0000,0000,,ve bakterileri kontrol ederler. Dialogue: 0,0:00:42.13,0:00:44.75,Default,,0000,0000,0000,,Beslenme sistemimizin en temel \Nparçası hâline geldiler. Dialogue: 0,0:00:44.78,0:00:49.09,Default,,0000,0000,0000,,Popülasyon büyüdükçe, monokültür\N- tek türlü tarım - Dialogue: 0,0:00:49.09,0:00:51.92,Default,,0000,0000,0000,,insanları daha etkili bir şekilde\Nbeslememize yardımcı oldu. Dialogue: 0,0:00:51.92,0:00:53.79,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda yiyeceklerimizi, Dialogue: 0,0:00:53.79,0:00:57.01,Default,,0000,0000,0000,,zararlıların geniş çaplı saldırılarına\Nkarşı korunmasız bıraktı. Dialogue: 0,0:00:57.04,0:01:00.67,Default,,0000,0000,0000,,Böylece pestisitlere çok daha fazla \Nbağımlı hâle geldik. Dialogue: 0,0:01:00.67,0:01:04.77,Default,,0000,0000,0000,,Bugün bu istenmeyen \Nziyaretçileri kontrol etmek için Dialogue: 0,0:01:04.77,0:01:09.20,Default,,0000,0000,0000,,2,5 milyar tondan fazla \Npestisit kullanıyoruz. Dialogue: 0,0:01:09.20,0:01:12.07,Default,,0000,0000,0000,,Zararlılara, özellikle de \Nböceklere karşı bu savaş Dialogue: 0,0:01:12.07,0:01:15.03,Default,,0000,0000,0000,,tarımın köklü geçmişine\Ndamga vurmuştur. Dialogue: 0,0:01:15.03,0:01:16.91,Default,,0000,0000,0000,,Binlerce yıl önceki kayıtlar Dialogue: 0,0:01:16.91,0:01:20.23,Default,,0000,0000,0000,,insanların zararlılardan\Nkurtulmak amacıyla Dialogue: 0,0:01:20.23,0:01:23.70,Default,,0000,0000,0000,,hasat sonrası ekinlerinin bazılarını\Nbilfiil yaktıklarını söylüyor. Dialogue: 0,0:01:23.70,0:01:29.12,Default,,0000,0000,0000,,Hatta diğer böceklerden yardım alındığını \Nsöyleyen antik zamanlara ait kayıtlar var. Dialogue: 0,0:01:29.12,0:01:34.62,Default,,0000,0000,0000,,MS 300'de Çinli çiftçiler, ağaçları\Ndiğer böceklerden korumak amacıyla Dialogue: 0,0:01:34.62,0:01:39.17,Default,,0000,0000,0000,,portakal bahçelerinde özellikle\Nvahşi yırtıcı karıncalar yetiştirdiler. Dialogue: 0,0:01:39.17,0:01:41.50,Default,,0000,0000,0000,,Sonrasında büyük ölçekli tarım yayıldı. Dialogue: 0,0:01:41.50,0:01:46.20,Default,,0000,0000,0000,,Ekinlerin üzerine arsenik, kurşun \Nve bakır serpiştirmeye başladık. Dialogue: 0,0:01:46.69,0:01:50.47,Default,,0000,0000,0000,,Ama bunlar aynı zamanda insanlar \Niçin fazlasıyla toksikti. Dialogue: 0,0:01:50.47,0:01:53.78,Default,,0000,0000,0000,,Daha fazla, güvenli \Nüretime talep arttıkça, Dialogue: 0,0:01:53.78,0:01:56.64,Default,,0000,0000,0000,,zararlıları daha büyük\Nölçekte kontrol edebilen Dialogue: 0,0:01:56.64,0:01:59.64,Default,,0000,0000,0000,,etkili kimyasallara olan\Nihtiyacımız da arttı. Dialogue: 0,0:02:00.19,0:02:04.63,Default,,0000,0000,0000,,Bu durum kimyasal pestisit \Nçağını başlattı. Dialogue: 0,0:02:04.63,0:02:09.40,Default,,0000,0000,0000,,1948'de Paul Hermann Müller \Nadındaki İsviçreli bir kimyager Dialogue: 0,0:02:09.40,0:02:14.26,Default,,0000,0000,0000,,DDT olarak da bilinen \Ndikloro difenil trikloroetanı Dialogue: 0,0:02:14.26,0:02:18.09,Default,,0000,0000,0000,,keşfiyle Nobel ödülü kazandı. Dialogue: 0,0:02:18.44,0:02:23.26,Default,,0000,0000,0000,,Bu yeni molekül birçok böcek türünü \Nkontrol edebilen eşsiz bir güce sahipti, Dialogue: 0,0:02:23.26,0:02:28.21,Default,,0000,0000,0000,,ta ki 1950'ye, böcekler artık\Nona direnç gösterene kadar. Dialogue: 0,0:02:28.21,0:02:33.55,Default,,0000,0000,0000,,Daha da kötüsü, bu kimyasal kuş\Npopülasyonlarında ciddi azalışa yol açtı, Dialogue: 0,0:02:33.55,0:02:35.37,Default,,0000,0000,0000,,su kaynaklarını zehirledi Dialogue: 0,0:02:35.37,0:02:40.57,Default,,0000,0000,0000,,ve sonunda insanlar üzerinde uzun vadede\Nsağlık sorunlarına yol açtığı anlaşıldı. Dialogue: 0,0:02:40.57,0:02:44.99,Default,,0000,0000,0000,,1972'ye gelindiğinde DDT\NBirleşik Devletler'de yasaklandı Dialogue: 0,0:02:44.99,0:02:48.94,Default,,0000,0000,0000,,ama izleri bugün\Nçevremizde hâlen görülüyor. Dialogue: 0,0:02:48.94,0:02:52.45,Default,,0000,0000,0000,,O zamandan beri kimyagerler\Nalternatif çözümler arıyor. Dialogue: 0,0:02:52.45,0:02:56.49,Default,,0000,0000,0000,,Her yeni buluşla birlikte \Nhep aynı engelle karşılaşıyorlar; Dialogue: 0,0:02:56.49,0:02:58.74,Default,,0000,0000,0000,,türlerin hızlı evrimleşmesi. Dialogue: 0,0:02:58.74,0:03:01.33,Default,,0000,0000,0000,,Pesitisitler, zararlı popülasyonlarını \Nyok ederken Dialogue: 0,0:03:01.33,0:03:05.72,Default,,0000,0000,0000,,geride yalnızca en dayanıklı\Nbireyleri bırakıyorlar. Dialogue: 0,0:03:05.72,0:03:08.82,Default,,0000,0000,0000,,Sonra onlar da pestisit-direnç genlerini Dialogue: 0,0:03:08.82,0:03:10.64,Default,,0000,0000,0000,,bir sonraki jenerasyona aktarıyorlar. Dialogue: 0,0:03:10.64,0:03:13.26,Default,,0000,0000,0000,,Bu durum da "süper böcekler"in\Nartışına öncülük ediyor. Dialogue: 0,0:03:13.26,0:03:18.74,Default,,0000,0000,0000,,50 farklı böcek ilacına dirençli \NColorado patates böceği gibi. Dialogue: 0,0:03:19.38,0:03:23.83,Default,,0000,0000,0000,,Diğer bir dezavantajı ise diğer\Nböceklerin de iki ateş arasında kalması. Dialogue: 0,0:03:23.83,0:03:27.33,Default,,0000,0000,0000,,Bunlardan bazıları bitki zararlılarıyla \Nsavaşta yararlı birer avcı Dialogue: 0,0:03:27.33,0:03:29.45,Default,,0000,0000,0000,,ya da önemli birer polen taşıyıcıdır. Dialogue: 0,0:03:29.45,0:03:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Dolayısıyla onları tarımdan uzaklaştırmak,\Nfaydalarını da silip götürüyor. Dialogue: 0,0:03:34.30,0:03:36.34,Default,,0000,0000,0000,,Pestisitler zamanla geliştirildi Dialogue: 0,0:03:36.34,0:03:39.32,Default,,0000,0000,0000,,ve hâlihazırda katı güvenlik \Nstandartları ile düzenlendi. Dialogue: 0,0:03:39.32,0:03:42.90,Default,,0000,0000,0000,,Ancak hâlen toprağı ve suyu kirletme , Dialogue: 0,0:03:42.90,0:03:44.31,Default,,0000,0000,0000,,vahşi yaşamı etkileme Dialogue: 0,0:03:44.31,0:03:46.18,Default,,0000,0000,0000,,ve bize zarar verme potansiyelleri var. Dialogue: 0,0:03:46.18,0:03:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Bütün bu riskleri hesaba katarsak, neden \Nhâlâ pestisit kullanımına devam ediyoruz? Dialogue: 0,0:03:50.74,0:03:52.14,Default,,0000,0000,0000,,Kusurlu olmalarına rağmen, Dialogue: 0,0:03:52.14,0:03:57.16,Default,,0000,0000,0000,,büyük tarımsal felaketlerin yanı sıra\Nsivrisinek kaynaklı hastalıklara karşı Dialogue: 0,0:03:57.16,0:03:59.96,Default,,0000,0000,0000,,şu anda belki de elimizdeki en iyi yol bu. Dialogue: 0,0:03:59.96,0:04:03.68,Default,,0000,0000,0000,,Günümüzde bilim insanları,\Ngıda üretimi talepleri Dialogue: 0,0:04:03.68,0:04:06.73,Default,,0000,0000,0000,,ve çevre sorunları arasındaki \Ndengeyi sağlayan Dialogue: 0,0:04:06.73,0:04:09.44,Default,,0000,0000,0000,,alternatif haşere kontrol stratejileri\Nüzerine çalışıyor. Dialogue: 0,0:04:09.44,0:04:12.84,Default,,0000,0000,0000,,Doğanın kendisi en büyük\Nilham kaynağı hâline geldi; Dialogue: 0,0:04:12.84,0:04:17.12,Default,,0000,0000,0000,,böcekleri kovan ya da cezbeden\Ndoğal bitkisel ve mantar kimyasallardan Dialogue: 0,0:04:17.12,0:04:20.92,Default,,0000,0000,0000,,ekinlerin koruyucusu olarak \Ngörev yapan diğer böceklere kadar. Dialogue: 0,0:04:20.92,0:04:24.80,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda uçangözler gibi ileri\Nteknolojik çözümlere de başvuruyoruz. Dialogue: 0,0:04:24.80,0:04:27.33,Default,,0000,0000,0000,,Ekinlerin üzerinden uçmaya\Nprogramlanmış bu makineler, Dialogue: 0,0:04:27.33,0:04:30.33,Default,,0000,0000,0000,,pestisitlerin geniş çaptaki \Nçevresel etkilerini azaltmak Dialogue: 0,0:04:30.33,0:04:33.27,Default,,0000,0000,0000,,ve onları hedef odaklı \Npüskürtmek amacıyla Dialogue: 0,0:04:33.27,0:04:36.26,Default,,0000,0000,0000,,sensör ve GPS'lerini kullanabilir. Dialogue: 0,0:04:36.26,0:04:38.39,Default,,0000,0000,0000,,Biyolojik kavrayış, Dialogue: 0,0:04:38.39,0:04:41.59,Default,,0000,0000,0000,,çevresel farkındalık ve \Ngelişmiş teknolojilerin uyumu ile Dialogue: 0,0:04:41.59,0:04:45.95,Default,,0000,0000,0000,,zararlılara karşı bütünsel bir \Nçözüm üretme şansımız var. Dialogue: 0,0:04:46.36,0:04:50.61,Default,,0000,0000,0000,,Kimyasal pestisitler tartışmalı\Nşöhretlerini belki de asla yıkamayacaklar Dialogue: 0,0:04:50.62,0:04:51.96,Default,,0000,0000,0000,,ama onların yardımıyla Dialogue: 0,0:04:51.96,0:04:56.69,Default,,0000,0000,0000,,tarımsal felaketlerin tamamen \Ngeçmişte kaldığından emin olabiliriz.