Ongesteld.
Bloed.
Menstruatie.
Smerig.
Geheim.
Verborgen.
Waarom?
Een natuurlijk biologisch proces
dat alle meisjes en vrouwen
iedere maand doormaken
gedurende ruim hun halve leven.
Een fenomeen dat zó belangrijk is
dat het overleven en voortplanten
van onze soort ervan afhangt.
En toch rust er een taboe op.
Het is ongemakkelijk
en beschamend om over te praten.
Toen ik voor het eerst ongesteld was,
werd mij gezegd er niet over te praten --
zelfs niet met mijn vader en broer.
Toen het aan bod kwam
in een boek op school
sloeg onze biologiedocent
het hoofdstuk over.
(Gelach)
Weet je wat ik daarvan leerde?
Ik leerde dat het schandelijk is
om erover te praten.
Dat ik me moest schamen voor mijn lichaam.
Ik leerde dat ik
mijn ongesteldheid moest negeren
om netjes te zijn voor anderen.
Onderzoek in diverse delen van India
toont aan dat drie op de tien meisjes
niets afweten van de menstruatiecyclus
wanneer zij voor het eerst ongesteld zijn.
In sommige delen van Rajasthan
is dit zelfs het geval
bij negen op de tien meisjes.
Het zal je misschien verrassen,
maar de meeste meisjes die ik sprak
die niets afwisten van menstrueren
toen zij voor het eerst ongesteld waren,
dachten dat zij bloedkanker hadden
en spoedig dood zouden gaan.
Hygiëne speelt een hele belangrijke rol
bij infecties in het voortplantingskanaal.
Maar in India heeft slechts 12%
van alle meisjes en vrouwen
toegang tot hygiënische middelen
om met hun menstruatie om te gaan.
Reken maar uit:
88% gebruikt dus onhygiënische
middelen om ermee om te gaan.
Ik hoorde bij die groep.
Ik groeide op in een klein dorp
genaamd Garhwa, in Jharkhand,
waar alleen al het kopen van maandverband
gezien wordt als schande.
Toen ik dus voor het eerst ongesteld werd,
begon ik lappen te gebruiken.
Na ieder gebruik waste ik die
en gebruikte ze opnieuw.
Om ze op te bergen, verstopte ik ze
op een donkere, vochtige plek,
zodat niemand zou weten
dat ik ongesteld was.
Door het steeds opnieuw wassen,
werden de lappen ruwer
en vaak kreeg ik uitslag en infecties
als ik ze weer gebruikte.
Ik droeg deze lappen al vijf jaar
toen ik dat dorp eindelijk verliet.
Een ander probleem
dat ongesteldheid meebracht,
waren de sociale beperkingen
die onze meisjes en vrouwen opgelegd
krijgen wanneer zij ongesteld zijn.
Ik denk dat jullie ze wel kennen,
maar zal ze toch noemen
voor de enkeling die ze niet kent.
Ik mocht geen augurken aanraken of eten.
Ik mocht niet op de bank zitten,
of op het bed van iemand anders.
Ik moest mijn lakens
na iedere ongesteldheid wassen,
zelfs als er geen vlekken in zaten.
Ik werd als onrein gezien
en mocht religieuze voorwerpen
noch aanraken, noch aanbidden.
Bij tempels staan bordjes
die de toegang verbieden
aan menstruerende meisjes en vrouwen.
Ironisch genoeg
is het meestal de oudere vrouw
die dergelijke beperkingen oplegt
aan jongere vrouwen in een familie.
Zij zijn er immers mee opgegroeid
en accepteren deze beperkingen als norm.
Aangezien niemand ertegen ingaat,
worden mythes en misvattingen
overgedragen van generatie op generatie.
In de jaren dat ik werk doe op dit gebied
heb ik zelfs verhalen gehoord
van meisjes die apart moeten eten
en hun afwas doen.
Ook mogen zij niet in bad
tijdens hun menstruatie
en in sommige huishoudens worden ze
zelfs afgezonderd van andere familieleden.
Circa 85% van de Indiase
meisjes en vrouwen
volgt elke maand één of meer
beperkende gewoontes op.
Kun je je voorstellen wat dit doet
met het zelfbeeld en -vertrouwen
van een jong meisje?
Welk een psychologische
trauma dit toebrengt,
hoe het haar persoonlijkheid aantast
en haar schoolprestaties,
en alle andere formatieve aspecten
in de jaren die haar moeten vormen?
Ik volgde al deze beperkende gebruiken
13 jaar lang nauwgezet op,
tot een gesprek met mijn partner, Tuhin,
mijn beeld van menstruatie
voor altijd veranderde.
In 2009 waren Tuhin en ik bezig
voor het behalen van ons doctoraal.
We werden op elkaar verliefd
en ik kon met hem gerust praten
over ongesteldheid.
Tuhin wist er maar weinig van af.
(Gelach)
Hij was verbijsterd te horen
dat vrouwen pijnlijke krampen krijgen
en iedere maand bloeden.
(Gelach)
Tja.
Hij was al helemaal ontdaan
toen hij hoorde over de beperkingen
die menstruerende vrouwen krijgen opgelegd
door hun eigen familie en maatschappij.
Om mij te helpen met mijn krampen
raadpleegde hij het internet
om er meer over te weten te komen.
Toen hij zijn vondsten met mij deelde,
realiseerde ik me hoe weinig
ik zelf over menstruatie wist.
Veel van wat ik geloofde,
bleken fabeltjes te zijn.
Toen vroegen we ons af:
als wij al, zo goed opgeleid als we zijn,
zo slecht geïnformeerd zijn
over menstrueren,
dan zijn er miljoenen meisjes
die óók slecht geïnformeerd zijn.
Om het probleem beter te snappen,
deed ik een jaar lang onderzoek
naar de onwetendheid omtrent menstruatie
en naar de hoofdoorzaak ervan.
Hoewel iedereen gelooft
dat onwetendheid en misvattingen hierover
een fenomeen van het platteland is,
ontdekte ik tijdens mijn onderzoek
dat dit in de stad evengoed het geval is.
Ook onder de geschoolde stedelingen
bestaat dit fenomeen.
Uit vele gesprekken met ouders en leraren
bleek bovendien dat velen van hen
meisjes er al over wilden voorlichten
vóór hun eerste menstruatiecyclus.
Maar het ontbrak hen
aan de juiste middelen daartoe.
En omdat het een taboe is,
schamen zij zich en voelen ze zich
opgelaten om het erover te hebben.
Tegenwoordig worden meisjes
al in groep zes en zeven ongesteld,
maar ons onderwijsprogramma
leert meisjes pas over ongesteldheid
in groep acht of zelfs nog later.
En aangezien het een taboe is,
slaan docenten het onderwerp
nog altijd gewoonweg over.
De school leert meisjes er dus niet over,
de ouders praten er ook niet over...
Waar moeten ze nu terecht?
Twintig jaar geleden en nu:
er is niets veranderd.
Ik deelde deze bevindingen met Tuhin
en we vroegen ons af:
als we nu eens iets konden maken
dat meisjes zelf zou leren snappen
wat menstrueren is --
iets dat ouders en leraren zou helpen
zonder gêne met jonge meisjes
over ongesteldheid te praten?
Tijdens mijn onderzoek
verzamelde ik een hoop verhalen.
Het waren ervaringen van meisjes
op het moment dat zij ongesteld waren.
Deze verhalen maakten meisjes
nieuwsgierig en geïnteresseerd
om over menstruatie te praten
met mensen in hun nabije omgeving.
Dat was wat wij wilden.
We wilden iets dat ze aantrok
en maakte dat ze erover wilden leren.
We wilden deze verhalen gebruiken
om meisjes te leren over ongesteldheid.
Dus besloten we een stripboek te maken
waarin de stripfiguren
deze verhalen uitbeeldden
en meisjes op een leuke en boeiende manier
leerden over menstruatie.
Om meisjes in verschillende fasen
van de puberteit te weerspiegelen
hebben we drie personages:
Pinki, die nog nooit ongesteld is geweest;
Jiya, die in de loop van het verhaal
ongesteld wordt;
en Mira, die het al vaker is geweest.
Er is een vierde personage, Priya Didi.
Via haar leren meisjes over
de verschillende aspecten van opgroeien
en over hoe belangrijk hygiëne is.
Bij het maken deden we ons uiterste best
om te zorgen dat geen van de tekeningen
op wat voor manier dan ook beledigend was
en dat het rekening hield met de cultuur.
Tijdens de proefperiode bemerkten we dat
de meisjes het boek fantastisch vonden.
Ze wilden het graag lezen
en meer te weten komen
over ongesteld worden en zijn.
Met het boek praatten ouders en leraren
gemakkelijker met jonge meisjes
over ongesteld zijn
en soms toonden zelfs jongens
interesse om het te lezen.
(Gelach)
(Applaus)
Het stripboek droeg bij
aan het creëren van een milieu
waarin menstruatie niet langer
een taboe was.
Veel vrijwilligers gingen zelf
met het prototype meisjes erover leren
en menstruatiebewustzijn-workshops geven
in vijf verschillende staten in India.
Een van de vrijwilligers nam het mee
om jonge monniken erover te leren
in een mannenklooster in Ladakh.
De uiteindelijke versie van het boek,
genaamd "Menstrupedia Comic",
lanceerden we in september vorig jaar.
Tot nu toe
zijn er meer dan 4.000 meisjes in India
voorgelicht aan de hand van dit boek en --
(Applaus)
Dankjewel.
(Applaus)
-- en in 10 andere landen.
We vertalen het boek constant
in verschillende talen
en werken samen met lokale organisaties
om het boek in verschillende landen
beschikbaar te stellen.
15 scholen in verschillende
delen van India
hebben dit boek opgenomen
in hun curriculum
om meisjes over menstruatie te leren.
(Applaus)
Ik ben verbaasd om te zien
hoe vrijwilligers, individuen,
ouders, leraren en schoolhoofden
bij elkaar zijn gekomen
en deze bewustwording hebben doorgevoerd
in hun eigen gemeenschappen;
ervoor hebben gezorgd dat meisjes over
ongesteldheid leren op de juiste leeftijd;
en geholpen hebben het taboe te breken.
Ik droom van een toekomst
waarin menstruatie geen vloek is,
geen ziekte,
maar een welkome verandering
in het leven van een meisje.
Ik zou graag --
(Applaus)
Ik zou graag willen afsluiten
met een klein verzoek
aan alle ouders die hier zitten.
Beste ouders,
als jullie je schamen voor ongesteldheid,
dan doen jullie dochters dat ook.
Dus wees alsjeblieft
'menstuatie-positief'.
(Gelach)
Dankjewel.
(Applaus)