WEBVTT

00:00:00.520 --> 00:00:02.096
Monataĵo.

00:00:02.120 --> 00:00:03.496
Sango.

00:00:03.520 --> 00:00:04.720
Menstruo.

00:00:05.440 --> 00:00:07.016
Naŭze.

00:00:07.040 --> 00:00:08.656
Sekrete.

00:00:08.680 --> 00:00:09.880
Kaŝite.

00:00:10.400 --> 00:00:11.600
Kial?

00:00:12.760 --> 00:00:14.656
Natura biologia procezo,

00:00:14.680 --> 00:00:18.496
kiun spertas ĉiu knabino kaj virino,
ĉiumonate

00:00:18.520 --> 00:00:20.696
dum duono de sia vivo.

00:00:20.720 --> 00:00:23.540
Tiel grava fenomeno,

00:00:23.730 --> 00:00:27.430
ke de ĝi dependas
la pluvivo kaj disvastiĝo de la homaro.

00:00:28.480 --> 00:00:29.480
Tamen ni konsideras ĝin tabuo.

00:00:31.160 --> 00:00:34.040
Ni sentas nin malkomfortaj kaj hontaj
kiam ni pri ĝi diskutas.

00:00:35.840 --> 00:00:37.760
Unuafoje kiam mi menstruis, 


00:00:37.760 --> 00:00:40.760
oni postulis al mi kaŝi tiun sekreton

00:00:40.760 --> 00:00:42.640
- eĉ de mia patro kaj frato.

00:00:43.640 --> 00:00:46.256
Kiam ni atingis la tiurilatan 
ĉapitron de nia lernolibro,

00:00:46.280 --> 00:00:48.616
nia biologia instruisto preterpasis ĝin.

00:00:48.640 --> 00:00:51.320
(Ridoj)

00:00:52.000 --> 00:00:53.680
Ĉu vi scias kion mi lernis de tio?

00:00:54.360 --> 00:00:57.520
Mi lernis, ke paroli pri ĝi estas hontege.

00:00:58.080 --> 00:01:00.736
Mi lernis honti pri mia korpo.

00:01:00.760 --> 00:01:03.440
Mi lernis resti nekonscia 
pri menstruo

00:01:03.440 --> 00:01:06.440
por resti deca.

00:01:06.440 --> 00:01:08.076
En diversaj lokoj de Barato,

00:01:08.076 --> 00:01:13.016
esplorado montras, ke tri el dek knabinoj
tute ne konscias pri menstruado

00:01:13.040 --> 00:01:14.800
kiam ili unuafoje menstruas.

00:01:15.354 --> 00:01:16.970
Eĉ en partoj de Raĝastano

00:01:17.040 --> 00:01:20.720
povas esti tiel multe, kiel naŭ el dek.

00:01:22.800 --> 00:01:25.066
Vi certe surprize ekscius, ke la plejparto

00:01:25.076 --> 00:01:26.706
de la knabinoj kun kiuj mi parolis,

00:01:26.720 --> 00:01:30.536
kiuj ja nenion sciis pri menstruo,

00:01:30.560 --> 00:01:32.936
pensis ke ili ekhavas sangkanceron -

00:01:32.960 --> 00:01:34.560
kaj tuj mortos.

00:01:36.760 --> 00:01:40.040
Menstrua higieno estas tre grava faktoro

00:01:40.040 --> 00:01:43.040
por infektoj de la reprodukta sistemo.

00:01:43.040 --> 00:01:46.786
Sed en Barato, nur 12 procentoj
de la knabinoj kaj virinoj havas aliron

00:01:46.786 --> 00:01:50.000
al higienaj manieroj por prizorgi
siajn monataĵojn.

00:01:50.840 --> 00:01:52.690
Tio signifas, ke

00:01:52.690 --> 00:01:56.990
88 procentoj de la knabinoj
kaj virinoj prizorgas sin malhigiene.

00:01:57.480 --> 00:01:58.970
Mi estis ĉi tia knabino.

00:01:59.880 --> 00:02:03.156
Mi kreskis en urbeto en Jharkhand
kiu nomiĝas Garhwa,

00:02:03.156 --> 00:02:06.830
ie kie eĉ aĉeti menstrutukon estas hontege.

00:02:06.840 --> 00:02:09.190
Do, je la unuaj menstruoj

00:02:09.190 --> 00:02:12.190
mi komencis prizorgi min per ĉifonoj.

00:02:12.190 --> 00:02:15.316
Post ĉiu fojo kiam mi uzis ilin, 
mi lavis kaj uzis ilin denove.

00:02:15.316 --> 00:02:16.316
Sed por konservi ilin,

00:02:16.316 --> 00:02:19.160
mi ilin kaŝis 
en malluma kaj malseka loko,

00:02:19.160 --> 00:02:22.090
por ke neniu malkovru, ke mi menstruadas.

00:02:22.520 --> 00:02:25.136
Post ripeta lavado, la ĉifonoj iĝis malglataj,

00:02:25.160 --> 00:02:28.860
kaj pro ilia uzado, mi ofte havis
infektojn kaj haŭtruĝiĝojn.

00:02:28.880 --> 00:02:33.370
Mi uzis tiujn ĉifonojn dum 5 jaroj
ĝis kiam mi foriris de tiu urbeto.

00:02:35.640 --> 00:02:38.216
Alia problemo, kiun mi spertis
pro monataĵoj,

00:02:38.216 --> 00:02:41.680
sociaj limoj altrudataj

00:02:41.680 --> 00:02:44.680
al inoj dum ili menstruas.

00:02:44.680 --> 00:02:46.976
Mi pensas, ke vi ĉiuj certe jam konas ilin,

00:02:47.000 --> 00:02:50.710
sed mi listigos kelkajn ekzemplojn
por la malmultaj, kiuj ne jam konas ilin.

00:02:50.720 --> 00:02:53.200
Mi ne rajtis aŭ manĝi aŭ tuŝi peklaĵon.

00:02:53.840 --> 00:02:58.696
Mi ne rajtis sidi sur sofo
aŭ la litoj de miaj parencoj.

00:02:58.720 --> 00:03:01.176
Mi devis lavi miajn littukojn 
post ĉiu monataĵo,

00:03:01.200 --> 00:03:03.136
eĉ se ili ne estis makulitaj.

00:03:03.160 --> 00:03:04.976
Mi estis konsiderata malpura,

00:03:05.000 --> 00:03:09.800
kaj oni malpermesis al mi preĝi aŭ
tuŝi ion ajn kio estas grava religie.

00:03:10.880 --> 00:03:13.276
Oni povas trovi ŝildojn ekster preĝejoj,

00:03:13.276 --> 00:03:15.890
kiuj malpermesas 
al menstruantaj inoj eniri.

00:03:17.170 --> 00:03:18.320
Ironie,

00:03:18.320 --> 00:03:21.320
plejofte estas pli aĝa virino,

00:03:21.320 --> 00:03:25.760
kiu altrudas ĉi tiajn limojn
al la pli junaj knabinoj de la familio.

00:03:26.360 --> 00:03:30.536
Kompreneble, ĉar ŝi kreskis 
akceptante ĉi tiajn limojn kiel normalajn.

00:03:30.560 --> 00:03:33.576
Kaj, sen interveno,

00:03:33.600 --> 00:03:36.240
estas la mitoj kaj malkomprenoj

00:03:36.240 --> 00:03:39.090
kiuj disvastiĝas generacie.

00:03:39.240 --> 00:03:41.216
Dum la jaroj kiam mi laboris 
en ĉi tiu fako,

00:03:41.216 --> 00:03:43.280
mi eĉ aŭdis raportojn, ke

00:03:43.280 --> 00:03:46.280
inoj devas manĝi kaj lavi telerojn aparte.

00:03:46.280 --> 00:03:48.616
Ili ne rajtas baniĝi dum monataĵo,

00:03:48.640 --> 00:03:52.720
kaj en kelkaj hejmoj, 
ili eĉ izoliĝas de aliaj parencoj.

00:03:53.720 --> 00:03:57.256
Proksimume 85 procentoj de la inoj en Barato

00:03:57.280 --> 00:04:02.600
sekvas unu aŭ pliajn limigajn kutimojn
dum la monataĵoj, ĉiumonate.

00:04:03.320 --> 00:04:05.720
Ĉu vi povas imagi, kion tio faras

00:04:05.720 --> 00:04:08.720
al la memestimo kaj memfido de junulino?

00:04:08.720 --> 00:04:11.566
La psikan traŭmaton kiun ĝi kaŭzas,

00:04:11.566 --> 00:04:12.766
kiu efektas ŝian personecon,

00:04:12.766 --> 00:04:15.766
ŝian lernejan sukceson,

00:04:15.766 --> 00:04:20.480
kaj ĉiun parton de ŝia kreskado 
dum ŝiaj formantaj jaroj.

00:04:21.760 --> 00:04:25.800
Mi sekvis precize ĉi tiujn
limigajn kutimojn dum 13 jaroj,

00:04:26.400 --> 00:04:29.280
ĝis kiam diskuto kun mia amkunulo, Tuhin,

00:04:29.280 --> 00:04:32.280
ŝangis mian percepton pri menstruo tute.

00:04:32.280 --> 00:04:37.736
En 2009, Tuhin kaj mi okupiĝis
pri postdiplomiĝo pri desegnado.

00:04:37.760 --> 00:04:39.640
Ni enamiĝis,

00:04:39.640 --> 00:04:42.640
kaj mi tute komforte 
diskutis monataĵojn kun li.

00:04:42.640 --> 00:04:44.560
Tuhin sciis malmulte pri monataĵoj.

00:04:45.520 --> 00:04:47.800
(Ridoj)

00:04:51.800 --> 00:04:55.416
Li surprize eksciis, ke knabinoj 
havas dolorajn kramfojn,

00:04:55.440 --> 00:04:56.856
kaj ni sangas ĉiumonate.

00:04:56.880 --> 00:04:58.976
(Ridoj)

00:04:59.000 --> 00:05:00.496
Jes.

00:05:00.520 --> 00:05:02.616
Li estis tute ŝokita kiam li eksciis

00:05:02.616 --> 00:05:07.120
pri la limoj, kiujn la socio kaj familioj

00:05:07.120 --> 00:05:10.120
altrudas al menstruantaj inoj.

00:05:10.120 --> 00:05:12.176
Por helpi min kontraŭ miaj kramfoj,

00:05:12.200 --> 00:05:16.000
li lernis pri menstruo interrete.

00:05:16.600 --> 00:05:18.726
Kiam li diris al mi pri tio, 
kion li lernis,

00:05:18.726 --> 00:05:21.360
mi ekkonsciis kiom malmulte
mi mem sciis pri menstruo.

00:05:21.960 --> 00:05:25.290
Kaj finfine, mi eksciis ke multe de tio
kion mi kredis estas mita.

00:05:26.360 --> 00:05:27.896
Tiam ni pripensis:

00:05:27.920 --> 00:05:29.426
se ni, kiel bonedukitoj,

00:05:29.426 --> 00:05:32.426
estis tiom malbone edukitaj pri menstruo,

00:05:32.426 --> 00:05:36.400
nu, estas milionoj da knabinoj en la mondo
kiuj certe estas same misedukitaj.

00:05:37.760 --> 00:05:38.976
Por studi --

00:05:39.000 --> 00:05:40.776
por plibone kompreni la problemon,

00:05:40.800 --> 00:05:45.416
Mi faris esploron dum unu jaro por studi
primenstruan nekonscion,

00:05:45.440 --> 00:05:47.040
kaj la ĉefajn kialojn pro tio.

00:05:47.960 --> 00:05:48.820
Ĝenerale,

00:05:48.840 --> 00:05:54.380
oni kredas, ke primenstrua nekonscio kaj
malscio estas kamparaj fenomenoj,

00:05:55.270 --> 00:05:56.960
sed dum mia esploro mi trovis,

00:05:56.960 --> 00:05:59.960
ke tio estas same urba fenomeno.

00:05:59.960 --> 00:06:04.320
Ĝi eĉ ekzistas ĉe la edukitaj urbanoj, ankaŭ.

00:06:05.280 --> 00:06:07.776
Kiam mi parolis kun gepatroj kaj instruistoj,

00:06:07.800 --> 00:06:13.096
mi trovis, ke multal inter ili fakte volus
eduki knabinojn pri monataĵo

00:06:13.120 --> 00:06:15.760
antaŭ kiam tiuj komencas menstrui.

00:06:16.840 --> 00:06:18.056
Kaj --

00:06:18.080 --> 00:06:21.616
sed taŭga rimedo mankis al ili.

00:06:21.640 --> 00:06:23.840
Kaj, pro tio ke temas pri tabuo,

00:06:23.840 --> 00:06:26.840
ili honte parolas pri ĝi.

00:06:26.840 --> 00:06:31.456
Nuntempe, knabinoj ekmenstruas dum
la sesa aŭ sepa lernojaro [11-13-jaraj],

00:06:31.480 --> 00:06:34.516
sed nia eduksistemo instruas 
knabinojn pri menstruo

00:06:34.516 --> 00:06:36.920
nur dum la oka kaj naŭa lernojaroj.

00:06:37.800 --> 00:06:39.360
Kaj ĉar temas pri tabuo,

00:06:40.000 --> 00:06:43.440
instruistoj ankoraŭ
preterpasas la temon entute.

00:06:44.840 --> 00:06:48.280
Do, lernejoj ne instruas
knabinojn pri menstruo,

00:06:48.280 --> 00:06:51.280
kaj gepatroj ne diskutas pri tio.

00:06:51.280 --> 00:06:53.190
Al kiu knabinoj povas turni sin?

00:06:53.680 --> 00:06:56.520
Antaŭ du jardekoj, kaj nun--

00:06:57.120 --> 00:06:58.780
inter ili, nenio ŝanĝiĝis.

00:07:00.120 --> 00:07:02.940
Mi montris tion, kion mi trovis al Tuhin,
kaj ni pripensis:

00:07:02.960 --> 00:07:06.200
Imagu se ni kreus ion,

00:07:06.200 --> 00:07:09.200
kio ebligus al knabinoj
memlerni pri menstruo,

00:07:09.200 --> 00:07:14.840
ion, kio helpus al gepatroj kaj instruistoj

00:07:14.840 --> 00:07:17.840

paroli komforte pri menstruo al knabinoj?

00:07:17.840 --> 00:07:18.840
Dum mia esploro,

00:07:18.840 --> 00:07:21.480

mi kolektis multajn historiojn.

00:07:21.480 --> 00:07:26.160
Ĉi tiuj estis historioj, kiuj rilatas 
al la spertoj de knabinoj dum monataĵoj.

00:07:26.800 --> 00:07:32.056
Ĉi tiuj interesus kaj scivolemigus 
knabinojn diskuti pri menstruo

00:07:32.056 --> 00:07:34.016
kun siaj propraj amikrondoj.

00:07:34.040 --> 00:07:35.676
Ĝi estas ekzakte tio, kion ni celis.

NOTE Paragraph

00:07:35.676 --> 00:07:38.080
Ni celis ion, kio scivolemigos knabinojn,

00:07:38.080 --> 00:07:41.080
kaj igos ilin lerni pli.

00:07:41.080 --> 00:07:44.950
Ni celis uzi ĉi tiujn historiojn 
por instrui knabinojn pri menstruo.

00:07:45.360 --> 00:07:47.656
Do, ni decidis krei komikson,

00:07:48.480 --> 00:07:51.736
en kiu la komiks-roluloj ludas 
tiujn historiojn,

00:07:51.760 --> 00:07:55.640
kaj edukas knabinojn pri menstruo
amuze kaj interese.

00:07:56.360 --> 00:07:59.376
Por ke ili reprezentu knabinojn 
en diversaj fazoj de puberto,

00:07:59.400 --> 00:08:01.040
estas tri komiks-roluloj.

00:08:01.560 --> 00:08:04.736
Pinki, kiu ankoraŭ ne menstruis,

00:08:04.760 --> 00:08:07.706
Jiya, kiu unuafoje menstruas dum la rakonto,

00:08:08.280 --> 00:08:11.076
kaj Mira, kiu jam menstruadas.

00:08:11.220 --> 00:08:14.096
Estas ankaŭ kvara komik-rolulo, Priya Didi.

00:08:14.096 --> 00:08:17.606
Danke al ŝi, la knabinoj ekscias
la diversajn aspektojn de plenkreskado,

00:08:17.606 --> 00:08:20.040
kaj ekscias higiene prizorgi menstruon.

00:08:20.455 --> 00:08:22.398
Kiam ni kreis la libron, ni zorgemis ke

00:08:22.423 --> 00:08:26.200
ilustraĵoj ne estu iel ajn obĵeteblaj


00:08:26.200 --> 00:08:29.200
kaj tio respektas kulturojn.

00:08:29.200 --> 00:08:33.056
Kiam ni prototipigis tion,
ni trovis ke la knabinoj ŝatis la libron.

00:08:33.080 --> 00:08:35.039
Ili fervore legis kaj pli kaj pli

00:08:35.039 --> 00:08:38.039
lernis pri monataĵoj per si mem.

00:08:38.039 --> 00:08:39.936
Gepatroj kaj instruistoj babilis komforte


00:08:39.936 --> 00:08:42.936
pri monataĵo kun knabinoj uzante la libron

00:08:42.936 --> 00:08:45.776
kaj kelkfoje eĉ knaboj interesiĝis.

00:08:45.800 --> 00:08:47.936
(Ridoj)

00:08:47.960 --> 00:08:49.720
(Aplaŭdoj)

00:08:51.840 --> 00:08:55.720
La komikso helpis krei medion


00:08:55.720 --> 00:08:58.720
en kiu menstruo ne plu tabuas.

00:08:58.720 --> 00:08:59.720
Multe da volontuloj kunportis 
la prototipon por eduki knabinoj

00:08:59.720 --> 00:09:02.600
al instruantaj kongresoj
en kvin ŝtatoj de Barato.

00:09:02.600 --> 00:09:06.736
Kaj unu voluntulo ĝin prenis al monaĥejo


00:09:06.760 --> 00:09:11.966

en Ladakh por eduki junajn monaĥinojn.

00:09:12.400 --> 00:09:15.736
Ni finis la libron, 
kiu nomiĝas "Menstrupedia Comic",

00:09:15.760 --> 00:09:18.520
kaj lanĉis ĝin en septembro lastjare.

00:09:19.120 --> 00:09:20.496
Kaj ĝis nun,

00:09:20.520 --> 00:09:24.856
pli ol 4 000 knabinoj edukiĝis
uzante la libron en Barato kaj --

00:09:24.880 --> 00:09:27.536
(Aplaŭdoj)

00:09:27.560 --> 00:09:28.776
Dankon.

00:09:28.800 --> 00:09:31.120
(Aplaŭdoj)

00:09:34.240 --> 00:09:36.040
-- kaj dek aliaj landoj.

00:09:37.160 --> 00:09:40.176
Ni konstante tradukas la libron 
en aliajn lingvojn,

00:09:40.200 --> 00:09:42.640
kaj ni kunlaboras kun lokaj organizoj


00:09:42.640 --> 00:09:45.640
por havebligi la libron en aliaj landoj.

00:09:45.640 --> 00:09:48.746
15 lernejoj en diversaj regionoj de Barato

00:09:48.946 --> 00:09:50.840
jam inkluzivas la libron en siaj
edukplanoj


00:09:50.840 --> 00:09:53.840
por instrui menstruon al knabinoj.

00:09:53.840 --> 00:09:56.240
(Aplaŭdoj)

00:10:00.440 --> 00:10:07.170
Mi miras, ke voluntuloj, individuoj,


00:10:07.170 --> 00:10:10.170
gepatroj, instruistoj kaj lernejestroj

00:10:10.170 --> 00:10:15.306
kunlabore portis la menstru-konscian
movadon al siaj komunumoj,

00:10:15.786 --> 00:10:16.786
kaj certigis, ke knabinoj lernas 


00:10:16.786 --> 00:10:19.340
pri menstruo je la justa aĝo

00:10:19.340 --> 00:10:21.640
kaj helpis batali kontraŭ la tabuo.

00:10:23.040 --> 00:10:28.476
Mi revas estontecon en kiu menstruo estas
nek malbeno nek malsano,

00:10:28.920 --> 00:10:31.360
sed bonvena ŝanĝo en la vivo de knabino.

00:10:32.120 --> 00:10:33.336
Kaj mi volus --

00:10:33.360 --> 00:10:35.480
(Aplaŭdoj)

00:10:37.960 --> 00:10:42.726
Kaj mi volus konkludi per peteto
al la gepatroj, kiuj estas ĉi tie.

00:10:43.280 --> 00:10:44.480
Karaj gepatroj,

00:10:45.240 --> 00:10:47.456
se vi hontas pri monataĵo,

00:10:47.480 --> 00:10:49.696
nu, ankaŭ viaj filinoj hontas.

00:10:49.720 --> 00:10:52.176
Do bonvolu pozitivi pri menstruo.

00:10:52.200 --> 00:10:53.416
(Ridoj)

00:10:53.440 --> 00:10:54.656
Dankon

00:10:54.680 --> 00:10:57.403
(Aplaŭdoj)