0:00:07.280,0:00:11.939 Bạn có để ý số lần lặp lại của đoạn[br]điệp khúc trong bài hát bạn yêu thích? 0:00:11.939,0:00:16.572 Và hãy thử nghĩ xem,[br]bạn đã nghe nó bao nhiêu lần? 0:00:16.572,0:00:21.519 Có lẽ, bạn đã nghe lại điệp khúc đó[br]hàng chục, thậm chí hàng trăm lần. 0:00:21.519,0:00:25.239 Và không chỉ những bài hát nhạc Pop[br]ở phương Tây mới hay đi lặp lại. 0:00:25.239,0:00:30.792 Sự lặp lại thường là điểm chung giữa[br]các nền âm nhạc trên thế giới. 0:00:30.792,0:00:34.385 Vậy tại sao âm nhạc phụ thuộc[br]vào sự lặp lại nhiều đến vậy? 0:00:34.385,0:00:37.647 Một phần lý do đến từ một hiện tượng[br]được các nhà tâm lý học gọi là 0:00:37.647,0:00:39.937 "Hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên". 0:00:39.937,0:00:44.084 Tóm lại, con người thường thích những thứ[br]mà họ đã từng tiếp xúc trước đây. 0:00:44.084,0:00:47.805 Ví dụ, có một bài hát trên radio[br]mà chúng ta đặc biệt không thích; 0:00:47.805,0:00:51.761 nhưng rồi ta nghe được bài hát đó[br]ở cửa hàng tạp hóa, ở rạp chiếu phim, 0:00:51.761,0:00:53.606 và ở cả góc phố. 0:00:53.606,0:00:58.201 Chẳng bao lâu, ta sẽ gõ chân theo nhịp[br]hát theo lời, và thậm chí tải bài hát về. 0:00:58.215,0:01:01.805 Hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên này[br]không chỉ áp dụng cho các bài hát 0:01:01.805,0:01:03.494 mà còn áp dụng cho tất cả mọi thứ: 0:01:03.494,0:01:06.164 từ các hình khối cho đến[br]quảng cáo Siêu cúp Bóng bầu dục. 0:01:06.164,0:01:10.069 Vậy điều gì khiến sự lặp lại đặc biệt[br]phổ biến trong âm nhạc đến vậy? 0:01:10.069,0:01:14.265 Để tìm hiểu, các nhà tâm lý học đã[br]yêu cầu mọi người nghe các bản nhạc 0:01:14.265,0:01:16.960 không có những đoạn[br]lặp lại giống nhau. 0:01:16.960,0:01:20.281 Họ được nghe các trích đoạn này[br]dưới dạng bản gốc, 0:01:20.281,0:01:24.623 hoặc dưới dạng đã được chỉnh sửa[br]để có những đoạn lặp lại. 0:01:24.623,0:01:26.675 Mặc dù những bản gốc được sáng tác 0:01:26.675,0:01:29.726 bởi những nhà soạn nhạc[br]đáng nể nhất thế kỉ 20, 0:01:29.726,0:01:33.984 còn những phiên bản lặp lại chỉ được[br]lắp ghép bằng phần mềm chỉnh sửa; 0:01:33.984,0:01:36.807 người nghe lại đánh giá[br]phiên bản có đoạn lặp lại 0:01:36.807,0:01:43.250 hay hơn, thú vị hơn và có nhiều[br]khả năng được con người sáng tác. 0:01:43.250,0:01:45.398 Phép lặp trong âm nhạc[br]có sức thu hút rất lớn. 0:01:45.398,0:01:48.724 Hãy nhớ đến bản nhạc kinh điển của[br]những chú rối Muppet, "Mahna Mahna." 0:01:48.724,0:01:50.109 Nếu đã từng nghe bài hát này, 0:01:50.109,0:01:53.181 Bạn hầu như không thể,[br]sau khi tôi hát "Mahna Mahna", 0:01:53.181,0:01:56.547 mà không hát đối lại[br]"Do doo do do do." 0:01:56.547,0:01:59.491 Sự lặp lại kết nối chặt chẽ[br]mỗi đoạn nhạc 0:01:59.491,0:02:01.822 với đoạn nhạc theo sau nó. 0:02:01.822,0:02:06.122 Do đó chỉ cần nghe vài nốt nhạc,[br]bạn đã tưởng tượng ra phần tiếp theo. 0:02:06.122,0:02:08.366 Bạn sẽ vô thức hát nhẩm trong đầu 0:02:08.366,0:02:11.609 và vô tình bạn có thể[br]ngân nga thành tiếng. 0:02:11.609,0:02:15.383 Các nghiên cứu gần đây cho thấy,[br]khi nghe một đoạn nhạc lặp lại, 0:02:15.383,0:02:18.287 người ta sẽ hay nhún nhảy[br]hoặc gõ theo nhịp hơn. 0:02:18.287,0:02:22.630 Sự lặp lại đưa chúng ta tham gia vào[br]thế giới âm nhạc bằng trí tưởng tượng, 0:02:22.630,0:02:25.081 thay vì chỉ nghe một cách thụ động. 0:02:25.081,0:02:26.622 Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng 0:02:26.622,0:02:30.410 người nghe di chuyển sự chú ý của họ[br]trong khi nghe các đoạn nhạc lặp lại, 0:02:30.410,0:02:34.136 sẽ tập trung vào những khía cạnh khác[br]của âm thanh với mỗi lần nghe lại. 0:02:34.136,0:02:37.110 Có thể bạn sẽ chú ý về một câu[br]giai điệu khi nghe lần đầu tiên, 0:02:37.110,0:02:41.731 nhưng khi nó lặp lại, bạn sẽ chú ý sang[br]tiếng nhéo dây của đàn ghi-ta. 0:02:41.731,0:02:46.013 Điều này cũng xảy ra trong ngôn ngữ[br]và được gọi là "Sự bão hòa ngữ nghĩa". 0:02:46.013,0:02:48.984 Lặp lại một từ nhiều lần,[br]ví như "atlas ad nauseam" 0:02:48.984,0:02:52.002 có thể khiến bạn không còn[br]nghĩ về nghĩa của từ đó nữa; 0:02:52.002,0:02:56.813 thay vào đó là tập trung vào âm thanh:[br]việc âm "L" theo sau âm "T" khá lạ tai. 0:02:56.813,0:03:00.086 Bằng cách này, việc lặp lại có thể[br]mở ra một thế giới mới về âm thanh 0:03:00.086,0:03:02.853 mà sẽ không thể tiếp cận được[br]ở lần nghe đầu tiên. 0:03:02.853,0:03:07.203 Âm "L" theo sau âm "T" có lẽ không liên[br]quan đến từ "atlas" về mặt thẩm mỹ, 0:03:07.203,0:03:11.492 nhưng tiếng nhéo dây ghi-ta có thể[br]mang một ý nghĩa biểu đạt quan trọng. 0:03:11.492,0:03:13.740 "Ảo giác lời nói thành tiếng hát" cho thấy 0:03:13.740,0:03:17.639 việc đơn thuần lặp lại một câu nhiều lần[br]sẽ hướng sự tập trung của người nghe 0:03:17.639,0:03:20.429 sang khía cạnh cao độ và[br]trường độ của âm thanh. 0:03:20.450,0:03:22.371 Do đó ngôn ngữ nói khi được lặp lại 0:03:22.371,0:03:26.014 sẽ bắt đầu nghe tựa như đang được hát. 0:03:26.014,0:03:29.185 Hiệu ứng tương tự cũng xảy ra[br]với những chuỗi âm thanh ngẫu nhiên. 0:03:29.185,0:03:33.430 Người nghe sẽ đánh giá những chuỗi[br]âm thanh ngẫu nhiên được chơi lặp lại 0:03:33.430,0:03:37.624 là êm tai hơn những chuỗi âm thanh[br]ngẫu nhiên mà họ chỉ được nghe một lần. 0:03:37.624,0:03:41.181 Sự lặp lại đã mang đến một dạng[br]định hướng về âm thanh 0:03:41.181,0:03:46.063 mà ta cho là có tính âm nhạc rõ nét,[br]khi ta nghe những âm thanh, 0:03:46.063,0:03:49.632 và hình dung ra nốt nhạc tiếp sau đó. 0:03:49.632,0:03:54.150 Chế độ nghe này gắn liền với tình trạng[br]dễ nhiễm "vi trùng" âm nhạc của chúng ta, 0:03:54.150,0:03:56.660 khi những đoạn nhạc[br]in sâu vào đầu chúng ta 0:03:56.660,0:03:59.759 và cứ lặp lại liên hồi. 0:03:59.759,0:04:03.159 Giới phê bình thường cảm thấy khó chịu[br]về sự lặp lại trong âm nhạc, 0:04:03.159,0:04:05.382 cho rằng đó là nông cạn[br]hoặc một bước thụt lùi, 0:04:05.382,0:04:09.752 nhưng sự lặp lại chẳng những không gây[br]khó chịu mà còn là một đặc tính quan trọng 0:04:09.752,0:04:14.109 mang đến cho chúng ta một trải nghiệm[br]mà chúng ta vốn coi là âm nhạc.