0:00:07.366,0:00:11.569
En sevdiğiniz şarkının [br]nakaratı kaç defa tekrar ediyor?

0:00:11.789,0:00:15.772
Ve bir düşünün, o nakaratı [br]kaç defa dinlemiş olabilirsiniz?

0:00:16.202,0:00:21.289
Bir nakaratı 100'lerce defa duymadıysanız [br]bile onlarca defa duymuş olmanız mümkün

0:00:21.289,0:00:24.919
ve bu, Batı'da popüler [br]olan şarkılara özgü bir durum değil.

0:00:24.919,0:00:30.522
Tekrarlama, dünyaki farklı kültürlerde [br]üretilen her müziğin ortak özelliğidir.

0:00:30.522,0:00:33.595
Peki, müziğin tekrarlamaya [br]bu denli tabi olmasının sebebi ne?

0:00:34.105,0:00:39.617
Sebebi psikologların "salt maruz kalma[br]etkisi" dedikleri durumdan kaynaklanıyor.

0:00:39.617,0:00:43.884
Kısacası insanlar önceden maruz kaldıkları[br]şeyleri tercih etme eğilimindedirler.

0:00:43.884,0:00:47.955
Örneğin, radyoda çalan, aslında [br]beğendiğimizi söyleyemeyeceğimiz

0:00:47.955,0:00:51.421
bir şarkıyı daha sonra markette, [br]sinemada

0:00:51.421,0:00:53.606
ve sokakta tekrar duyarız.

0:00:53.606,0:00:56.311
Eninde sonunda şarkının [br]ritmine ve sözlerine eşlik eder,

0:00:56.311,0:00:58.355
hatta şarkıyı indiririz.

0:00:58.355,0:01:02.135
Salt maruz kalma etkisi [br]sadece şarkılar için geçerli değildir.

0:01:02.135,0:01:06.164
Bu etki şekillerden, Super Bowl [br]reklamlarına kadar her şeyde geçerlidir.

0:01:06.164,0:01:09.556
Peki, müzikte tekrarın bu denli [br]yaygın olmasının sebebi nedir?

0:01:09.716,0:01:14.335
Psikologlar, bu sorunun cevabını [br]araştırmak için insanlardan

0:01:14.335,0:01:16.970
tekrarların olmadığı besteleri [br]dinlemelerini istediler.

0:01:16.970,0:01:20.281
Dinleyiciler, bu eserlerin belli [br]kısımlarının orijinal versiyonlarını

0:01:20.281,0:01:24.473
ve tekrarların dijital olarak [br]eklendiği versiyonlarını dinlediler.

0:01:24.473,0:01:26.675
Orijinal parçalar 20. yüzyılın [br]

0:01:26.675,0:01:29.726
en saygın bestekârları[br]tarafından bestelenmiş olsa da

0:01:29.726,0:01:33.984
ve tekrarlı versiyonlar ses kurgusuyla[br]özensizce bir araya getirilmiş olsa da,

0:01:33.984,0:01:38.647
dinleyiciler tekrarlı versiyonların daha[br]keyifli, daha ilginç olduğunu

0:01:38.647,0:01:42.700
ve bir sanatçı tarafından bestelenmiş [br]olabileceğini belirttiler.

0:01:42.920,0:01:45.718
Müzikteki tekrarlamanın [br]etkisi kaçınılmazdır.

0:01:45.718,0:01:48.894
The Muppets Show klasiği olan[br]"Mahna Mahna"yı bir düşünün.

0:01:48.894,0:01:49.979
Daha önce duyduysanız,

0:01:49.979,0:01:53.181
ben "Manha Manha"yı söylemeye [br]başlayınca bana eşlik etmemeniz,

0:01:53.181,0:01:56.427
"Do doo do do do" diyerek devam[br]etmemeniz neredeyse imkânsız.

0:01:56.547,0:01:58.451
Tekrarlama, müziğin her parçasını

0:01:58.451,0:02:01.712
çok etkili bir biçimde [br]kendisini takip eden parçaya bağlar.

0:02:01.712,0:02:05.932
Böylece, birkaç nota duyduğunuzda, [br]devamını aklınızda canlandırırsınız.

0:02:05.932,0:02:08.266
İçinizden şarkıya eşlik edebilir

0:02:08.266,0:02:11.099
ve farkında olmadan,[br]mırıldanmaya başlayabilirsiniz.

0:02:11.099,0:02:15.293
Güncel araştırmalara göre, [br]insanlar genellikle müziğin tekrar eden

0:02:15.293,0:02:18.287
kısımlarını duyduklarında dans [br]edip ritm tutmaya başlıyorlar.

0:02:18.287,0:02:22.630
Tekrar, bizi müziğe aktif birer [br]katılımcı olarak davet eder,

0:02:22.630,0:02:24.601
pasif bir dinleyici olarak değil.

0:02:25.081,0:02:26.622
Araştırmalar aynı zamanda,

0:02:26.622,0:02:30.410
dinleyicilerin müzikteki tekrarlamalarda[br]farklı özelliklere dikkat ettiklerini,

0:02:30.410,0:02:34.136
her yeni dinleyişlerinde farklı bir sese[br]odaklandıklarını göstermekte.

0:02:34.136,0:02:36.970
İlk dinleyişinizde bir cümlenin [br]melodisini fark etmişseniz,

0:02:36.970,0:02:41.601
cümle tekrarlandığında gitaristin perdeyi [br]nasıl değiştirdiğine dikkat edersiniz.

0:02:41.601,0:02:45.893
Bu, dilde de "anlamsal doyum" [br]denen durum olarak ortaya çıkar.

0:02:45.893,0:02:48.984
"Atlas" gibi bir kelimeyi [br]sıkılana kadar tekrar etmek

0:02:48.984,0:02:51.902
kelimenin anlamı hakkında [br]düşünmeyi bırakıp,

0:02:51.902,0:02:56.613
bunun yerine seslere odaklanmanıza yol [br]açar: "L"nin "T"den sonra gelmesi gibi.

0:02:56.613,0:03:00.086
Böylece, tekrarlama yeni [br]ses dünyalarını keşfetmenizi sağlar,

0:03:00.086,0:03:02.853
ilk dinleyişte fark edemediklerinizi [br]keşfedebilirsiniz.

0:03:02.853,0:03:06.943
"T"nin ardından gelen "L" estetik olarak[br]"atlas" kelimesine özgü olmayabilir,

0:03:06.943,0:03:11.002
ama gitaristin perdeyi değiştirmesinin[br]önemli bir anlamı olabilir.

0:03:11.202,0:03:13.960
Konuşma eyleminden [br]müziğe geçen illüzyon

0:03:13.960,0:03:17.639
bir cümleyi birkaç defa tekrarladığımızda[br]dinleyicilerin dikkatinin nasıl,

0:03:17.639,0:03:21.020
sesin seviyesi, süresi gibi özelliklerine [br]yöneldiğini görmemizi sağlar;

0:03:21.020,0:03:22.731
yani konuşurken yapılan tekrarlar,

0:03:22.731,0:03:25.834
bir süre sonra kulağa şarkı [br]söyleniyormuş gibi gelmeye başlar.

0:03:25.974,0:03:29.185
Benzer bir etki de gelişigüzel[br]ses sekanslarında ortaya çıkar.

0:03:29.185,0:03:33.430
İnsanlar, tekrarlı döngüler hâlinde [br]dinledikleri gelişigüzel sekansları

0:03:33.430,0:03:37.624
bir defa dinledikleri gelişigüzel sekansa [br]göre daha melodik olarak değerlendirirler.

0:03:37.624,0:03:41.181
Tekrarlama, parça parça müzikler [br]olarak düşündüğümüz seslere

0:03:41.181,0:03:46.063
aşina olmamızı, [br]sesleri dinlemeye başlamamızı,

0:03:46.063,0:03:49.632
bir sonraki nota ile [br]imgesel bir bağ kurmamızı sağlar.

0:03:49.632,0:03:54.150
Bu şekilde dinleme durumu, aklımıza [br]takılan müziklere karşı duyarlılığımızla,

0:03:54.150,0:03:56.660
müziğin belli kısımlarının [br]aklımızde yer etmesi

0:03:56.660,0:04:00.089
ve bozuk plak gibi [br]tekrar etmesiyle de bağlantılıdır.

0:04:00.089,0:04:03.109
Eleştirmenler müzikteki tekrarlardan [br]çoğunlukla utanç duymuş,

0:04:03.109,0:04:05.382
onu çocuksu ve basit bulmuşlardır,

0:04:05.382,0:04:09.752
ama tekrarlama, utandırıcı olmaktan çok [br]uzaktır, aksine çok önemli bir rolü vardır

0:04:09.752,0:04:14.109
müziğe dair düşüncelerimize yön veren [br]deneyimlerimizi geliştirir.