1
00:00:07,366 --> 00:00:11,539
Πόσες φορές επαναλαμβάνεται το ρεφρέν
στο αγαπημένο σας τραγούδι;

2
00:00:12,169 --> 00:00:16,572
Σκεφτείτε για λίγο: πόσες φορές
το έχετε ακούσει;

3
00:00:16,572 --> 00:00:21,369
Μάλλον το έχετε ακούσει δεκάδες,
αν όχι εκατοντάδες φορές.

4
00:00:21,369 --> 00:00:25,019
Δεν είναι μόνο τα τραγούδια της Δύσης
που επαναλαμβάνονται.

5
00:00:25,019 --> 00:00:30,542
Η επανάληψη είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό
της μουσικής σε πολιτισμούς παγκοσμίως.

6
00:00:30,792 --> 00:00:34,077
Γιατί όμως η μουσική
στηρίζεται τόσο πολύ στην επανάληψη;

7
00:00:34,077 --> 00:00:37,292
Ένα μέρος της απάντηση προέρχεται 
από αυτό που ψυχολόγοι αποκαλούν,

8
00:00:37,292 --> 00:00:39,843
επίδραση της απλής έκθεσης.

9
00:00:39,843 --> 00:00:43,864
Στους ανθρώπους τείνουν να αρέσουν 
πράγματα στα οποία έχουν εκτεθεί ξανά.

10
00:00:43,864 --> 00:00:47,945
Για παράδειγμα, ακούγεται στο ραδιόφωνο
ένα τραγούδι που δεν μας αρέσει ιδιαίτερα

11
00:00:47,945 --> 00:00:51,421
αλλά θα το ακούσουμε και
στο παντοπωλείο, στον κινηματογράφο,

12
00:00:51,421 --> 00:00:53,516
και ξανά στη γωνία του δρόμου.

13
00:00:53,516 --> 00:00:56,431
Σύντομα χτυπάμε τα δάχτυλα στον ρυθμό,
τραγουδάμε τους στίχους

14
00:00:56,431 --> 00:00:58,245
ή ακόμη κατεβάζουμε το τραγούδι.

15
00:00:58,295 --> 00:01:01,915
Η επίδραση της απλής έκθεσης
δεν λειτουργεί μόνο στα τραγούδια.

16
00:01:01,915 --> 00:01:05,884
Λειτουργεί στα πάντα από τις μορφές
έως και τις διαφημίσεις του Σούπερ Μπόουλ.

17
00:01:06,094 --> 00:01:09,936
Τι κάνει, λοιπόν, την επανάληψη
τόσο κυρίαρχη στη μουσική;

18
00:01:09,936 --> 00:01:14,505
Για να μάθουν, οι ψυχολόγοι ανέθεσαν
σε κάποιους να ακούσουν μουσικές συνθέσεις

19
00:01:14,505 --> 00:01:16,770
που απέφευγαν την ακριβή επανάληψη.

20
00:01:16,770 --> 00:01:20,281
Άκουσαν αποσπάσματα από αυτά
τα κομμάτια είτε στην αυθεντική μορφή

21
00:01:20,281 --> 00:01:24,353
είτε στη μορφή που είχε τροποποιηθεί
για να συμπεριλαμβάνει την επανάληψη.

22
00:01:24,353 --> 00:01:26,585
Παρόλο που οι αυθεντικές εκδοχές
είχαν συντεθεί

23
00:01:26,585 --> 00:01:29,726
από τους πιο αξιόλογους συνθέτες
του 20ου αιώνα

24
00:01:29,726 --> 00:01:32,029
κι οι επαναληπτικές εκδοχές δημιουργήθηκαν

25
00:01:32,029 --> 00:01:34,421
με ηχητική επεξεργασία 
επαναλαμβανόμενης δοκιμής

26
00:01:34,421 --> 00:01:38,647
οι άνθρωποι χαρακτήρισαν τα τραγούδια
με την επανάληψη ως πιο ενδιαφέροντα

27
00:01:38,647 --> 00:01:42,670
και πιο πιθανά να έχουν γραφτεί
από έναν ανθρώπινο καλλιτέχνη.

28
00:01:43,030 --> 00:01:45,628
Η μουσική επανάληψη επιβάλλεται βαθύτατα.

29
00:01:45,628 --> 00:01:48,619
Σκεφτείτε το κλασικό τραγούδι των Μάπετς,
«Μανά μανά».

30
00:01:48,619 --> 00:01:53,181
Εάν το έχετε ακούσει
είναι σχεδόν αδύνατο μετά το «Μανά, μανά»

31
00:01:53,181 --> 00:01:56,457
να μην απαντήσετε, 
«Ντου ντου ντου ντου ντου».

32
00:01:56,457 --> 00:01:58,751
Η επανάληψη συνδέει
κάθε κομμάτι της μουσικής

33
00:01:58,751 --> 00:02:01,672
ακαταμάχητα με το επόμενο κομμάτι
που το ακολουθεί.

34
00:02:01,672 --> 00:02:06,002
Έτσι, όταν ακούτε μερικές νότες
ήδη φαντάζεστε τι θα ακολουθήσει.

35
00:02:06,002 --> 00:02:08,186
Το μυαλό σας τραγουδά ασυνείδητα

36
00:02:08,186 --> 00:02:11,359
και χωρίς να το καταλάβετε
μπορεί να τραγουδήσετε δυνατά.

37
00:02:11,359 --> 00:02:15,283
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι όταν ακούμε
ένα κομμάτι επαναλαμβανόμενης μουσικής

38
00:02:15,283 --> 00:02:18,287
είναι πιο πιθανό να κουνηθούμε
ή να χτυπήσουμε τα δάχτυλά μας.

39
00:02:18,287 --> 00:02:22,630
Η επανάληψη μας προσκαλεί στη μουσική
ως φανταστικούς συμμετέχοντες

40
00:02:22,630 --> 00:02:24,611
παρά ως παθητικούς ακροατές.

41
00:02:24,871 --> 00:02:26,482
Οι έρευνες έχουν δείξει επίσης

42
00:02:26,482 --> 00:02:30,410
ότι οι ακροατές στρέφουν την προσοχή τους
κατά τη διάρκεια της επανάληψης

43
00:02:30,410 --> 00:02:34,136
κι εστιάζουν σε διαφορετικές πτυχές
του ήχου σε κάθε νέα ακρόαση.

44
00:02:34,136 --> 00:02:36,970
Μπορεί να προσέξετε τη μελωδία
μιας φράσης την πρώτη φορά

45
00:02:36,970 --> 00:02:41,711
αλλά όταν επαναλαμβάνεται, η προσοχή σας
στρέφεται στον τόνο της κιθάρας.

46
00:02:41,721 --> 00:02:46,023
Αυτό συμβαίνει και με τη γλώσσα
κι ονομάζεται σημασιολογικός κορεσμός.

47
00:02:46,023 --> 00:02:48,984
Επαναλαμβάνοντας συνέχεια τη λέξη "άτλας"
μέχρι αηδίας

48
00:02:48,984 --> 00:02:52,002
μπορεί να σας κάνει να σταματήσετε
να σκέφτεστε τι σημαίνει

49
00:02:52,002 --> 00:02:54,296
κι αντιθέτως να εστιάσετε στους ήχους:


50
00:02:54,296 --> 00:02:56,620
το περίεργο τρόπο 
που το «Λ» ακολουθεί το «Τ».

51
00:02:56,750 --> 00:03:00,086
Έτσι, η επανάληψη μπορεί
να ανοίξει νέους κόσμους στον ήχο

52
00:03:00,086 --> 00:03:02,853
που δεν ήταν προσβάσιμοι
με την πρώτη ακρόαση.

53
00:03:02,853 --> 00:03:07,203
Το ότι το «Λ» ακολουθεί το «Τ» μπορεί
να μην σχετίζεται αισθητικά με τον «άτλα»

54
00:03:07,203 --> 00:03:11,492
αλλά ο τόνος της κιθάρας μπορεί να έχει
αποφασιστική εκφραστική σημασία.

55
00:03:11,492 --> 00:03:14,190
Ο λόγος στην ψευδαίσθηση του τραγουδιού
αποτυπώνει το πώς

56
00:03:14,190 --> 00:03:17,639
η επανάληψη μιας πρότασης
μετακινεί την προσοχή του ακροατή

57
00:03:17,639 --> 00:03:20,690
στην τονική και χρονική άποψη του ήχου

58
00:03:20,690 --> 00:03:22,371
έτσι ώστε η επαναλαμβανόμενη γλώσσα

59
00:03:22,371 --> 00:03:26,144
ξεκινά όντως να ακούγεται
σαν να την τραγουδά κάποιος.

60
00:03:26,144 --> 00:03:29,185
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει 
και με τις τυχαίες ακολουθίες του ήχου.

61
00:03:29,185 --> 00:03:33,430
Οι άνθρωποι αξιολογούν τυχαίες ακολουθίες
που ακούν σε επαναλαμβανόμενη λούπα

62
00:03:33,430 --> 00:03:37,424
ως περισσότερο μουσικές από μια τυχαία
ακολουθία που έχουν ακούσει μόνο μια φορά.

63
00:03:37,624 --> 00:03:41,181
Η επανάληψη αναδεικνύει ένα είδος
προσανατολισμού στον ήχο,

64
00:03:41,181 --> 00:03:46,063
που θεωρούμε ευδιάκριτα μουσικό
όταν τον ακούμε μαζί με τον ήχο

65
00:03:46,063 --> 00:03:49,632
και φανταζόμαστε 
τη νότα που θα ακολουθήσει.

66
00:03:49,632 --> 00:03:54,150
Αυτός ο τρόπος ακρόασης συνδέεται
με την ευαισθησία των μουσικών κομματιών

67
00:03:54,150 --> 00:03:56,660
όπου κομμάτια της μουσικής
τρυπώνουν στο κεφάλι μας

68
00:03:56,660 --> 00:03:59,829
και παίζουν ξανά και ξανά
σαν να έχουν κολλήσει στην επανάληψη.

69
00:03:59,829 --> 00:04:03,118
Οι κριτικοί συχνά αισθάνονται αμήχανοι
από την επανάληψη της μουσικής

70
00:04:03,118 --> 00:04:05,382
βρίσκοντάς την παιδική κι οπισθοδρομική,

71
00:04:05,382 --> 00:04:09,752
αλλά η επανάληψη, παρά η αμηχανία,
είναι ένα χαρακτηριστικό

72
00:04:09,752 --> 00:04:14,109
που αναδεικνύει την εμπειρία
την οποία θεωρούμε μουσική.