0:00:00.817,0:00:02.993
Khoảng 12 năm trước,

0:00:02.993,0:00:05.245
tôi nghỉ việc ở ngân hàng,

0:00:05.245,0:00:08.356
để làm cho thế giới trở thành một nơi an toàn hơn.

0:00:08.356,0:00:12.565
Đó là hành trình tìm kiếm sự ủng hộ [br]trong nước và quốc tế,

0:00:12.565,0:00:17.388
và gặp gỡ những người phi thường trên thế giới.

0:00:17.388,0:00:22.566
Trong quá trình đó, tôi đã trở thành đại sứ xã hội dân sự.

0:00:22.566,0:00:26.072
Đại sứ xã hội dân sự làm ba việc:

0:00:26.072,0:00:28.603
Họ bày tỏ mối quan tâm của người dân

0:00:28.603,0:00:31.691
không bị lợi ích quốc gia chèn ép

0:00:31.691,0:00:34.528
và tác động đến sự thay đổi [br]thông qua mạng lưới công dân

0:00:34.528,0:00:37.084
chứ không chỉ nói suông.

0:00:37.084,0:00:41.683
Và để thay đổi thế giới, chúng ta cần những [br]con người như vậy.

0:00:41.683,0:00:44.190
Nhiều người hỏi,

0:00:44.190,0:00:48.741
Xã hội dân sự có làm nên sự khác biệt lớn lao không?

0:00:48.741,0:00:54.012
Người dân có thể chi phối và định hình chính sách [br]quốc gia và chính sách toàn cầu không?

0:00:54.012,0:00:56.961
Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng tôi sẽ tự hỏi mình như thế,

0:00:56.961,0:01:00.211
nhưng giờ tôi đến đây để chia sẻ những bài học kinh nghiệm

0:01:00.211,0:01:05.227
về hai cuộc vận động xã hội dân sự [br]quan trọng mà tôi đã tham gia.

0:01:05.227,0:01:09.035
Đó là những vấn đề[br]mà tôi quan tâm đến:

0:01:09.035,0:01:13.214
quản lý súng và chính sách ma túy.

0:01:13.214,0:01:16.859
Và đó là những vấn đề quan trọng.

0:01:16.859,0:01:22.253
Mỹ La tinh là nơi khởi điểm của cả hai vấn đề đó.

0:01:22.253,0:01:24.296
Brazil là một thí dụ.

0:01:24.296,0:01:30.550
Quốc gia đăng cai tổ chức TEDGlobal xinh đẹp [br]này nắm giữ kỉ lục tệ hại nhất.

0:01:30.550,0:01:36.448
Chúng ta là nhà vô địch trong các vụ bạo loạn giết người.

0:01:36.448,0:01:42.564
Trên thế giới, cứ 10 người bị giết [br]thì có 1 người là người Brazil.

0:01:42.569,0:01:47.678
Điều này cho thấy hơn 56,000 người

0:01:47.678,0:01:51.161
chết một cách tàn bạo hằng năm.

0:01:51.161,0:01:57.082
Hầu hết là người trẻ, da đen, bị bắn chết.

0:01:57.082,0:02:02.213
Brazil cũng là một trong những quốc gia [br]tiêu thụ ma túy nhiều nhất,

0:02:02.213,0:02:07.066
và cuộc chiến chống ma túy rất đau thương.

0:02:07.066,0:02:10.339
Khoảng 50 phần trăm những vụ giết người [br]trên đường phố Brazil

0:02:10.339,0:02:13.776
có liên quan tới cuộc chiến chống ma túy.

0:02:13.776,0:02:19.464
Tương tự với 25 % tù nhân.

0:02:19.464,0:02:24.596
Không chỉ Brazil mới bị ảnh hưởng từ [br]cặp đôi súng và ma túy.

0:02:24.596,0:02:31.620
Hầu hết các thành phố, quốc gia dọc từ [br]Trung Phi tới Nam Phi đều gặp vấn đề này.

0:02:31.620,0:02:35.869
Mỹ La tinh chiếm 9 phần trăm dân số thế giới,

0:02:35.869,0:02:40.930
nhưng chiếm 25 phần trăm trong số [br]những cái chết tàn bạo.

0:02:40.930,0:02:43.972
Đó không phải là vấn đề chúng ta [br]có thể trốn tránh.

0:02:43.972,0:02:46.271
Tôi không thể chạy trốn.

0:02:46.271,0:02:51.147
Chiến dịch đầu tiên tôi tham gia bắt đầu[br]tại đây vào năm 2003

0:02:51.147,0:02:53.190
để thay đổi chính sách quản lý súng ở Brazil

0:02:53.190,0:02:56.278
và tổ chức chương trình mua lại vũ khí.

0:02:56.278,0:02:57.857
Chỉ trong vài năm,

0:02:57.857,0:03:00.295
chúng tôi không chỉ thay đổi luật pháp quốc gia

0:03:00.295,0:03:04.033
làm cho người dân khó có thể[br]sở hữu súng hơn,

0:03:04.033,0:03:09.683
mà còn thu gom và tiêu hủy gần nửa triệu vũ khí.

0:03:09.683,0:03:14.262
Đó là chương trình thu mua lớn nhất trong lịch sử.

0:03:14.262,0:03:16.921
(Tiếng vỗ tay)

0:03:16.921,0:03:20.542
nhưng chúng tôi cũng đã trải qua vài thất bại.

0:03:20.542,0:03:26.324
Chúng tôi đã thua ở cuộc trưng cầu dân ý [br]về cấm mua bán súng cho người dân năm 2005.

0:03:26.324,0:03:29.597
Sáng kiến thứ hai vốn cũng chỉ [br]mang tính quốc gia,

0:03:29.597,0:03:35.147
nhưng hiện nay nó là cuộc vận động toàn cầu [br]để sửa đổi hệ thống kiểm soát ma túy quốc tế.

0:03:35.147,0:03:36.938
Tôi là điều phối viên

0:03:36.938,0:03:41.416
của một tổ chức được gọi là[br]Ủy ban Toàn cầu về Chính sách Ma túy.

0:03:41.416,0:03:43.854
Đây là một tổ chức cấp cao

0:03:43.854,0:03:47.755
của những người lãnh đạo toàn cầu[br]làm việc với nhau để đưa ra

0:03:47.755,0:03:51.911
các cách tiếp cận nhân đạo và hiệu quả hơn[br]đối với vấn đề về ma túy

0:03:51.911,0:03:56.479
Từ khi chúng tôi bắt đầu vào năm 2008,[br]vấn nạn ma túy đã bị phá vỡ.

0:03:56.479,0:04:01.431
Xuyên suốt châu Mỹ, từ Hoa Kỳ và[br]Mexico đến Colombia và Uruguay,

0:04:01.431,0:04:03.579
sự thay đổi đã gần kề.

0:04:03.579,0:04:07.381
Nhưng thay vì kể cho các bạn cả câu chuyện[br]về hai cuộc vận động này,

0:04:07.381,0:04:11.189
tôi chỉ muốn nói về bốn điều cốt yếu nhất.

0:04:11.189,0:04:14.788
Tôi gọi chúng là những [br]bài học để thay đổi thế giới.

0:04:14.788,0:04:17.017
Hẳn nhiên là còn nhiều điều nữa,

0:04:17.017,0:04:20.314
nhưng đây là những điều[br]nổi bật nhất đối với tôi.

0:04:20.314,0:04:22.496
Bài học đầu tiên là:

0:04:22.496,0:04:25.770
thay đổi và kiểm soát câu chuyện.

0:04:25.770,0:04:27.604
Nó có vẻ rất rõ ràng,

0:04:27.604,0:04:30.646
nhưng một điều quan trọng trong[br]việc ngoại giao với công dân[br][br]

0:04:30.646,0:04:34.733
là trước tiên phải thay đổi[br]sau đó kiểm soát câu chuyện.

0:04:34.733,0:04:37.890
Đây là điều mà những[br]chính trị gia kỳ cựu hiểu rõ,

0:04:37.890,0:04:42.813
nhưng những tổ chức nhân dân thường[br]không nắm rõ điều này.

0:04:42.813,0:04:45.158
Trong trường hợp của chính sách ma túy,

0:04:45.158,0:04:48.618
thành công lớn nhất của chúng tôi là[br]đã hướng được cuộc bàn luận[br][br]

0:04:48.618,0:04:51.427
khỏi việc tiến hành một cuộc chiến [br]chống ma túy

0:04:51.427,0:04:55.398
đến đưa sức khỏe và sự an toàn [br]của người dân lên hàng đầu.

0:04:55.398,0:04:58.834
Trong một bản báo cáo ngắn gọn[br]chúng tôi vừa đưa ra ở New York,

0:04:58.834,0:05:06.403
chúng tôi cũng chỉ ra những thành phần được[br]lợi nhiều nhất từ thị trường 320 tỉ đô này

0:05:06.403,0:05:09.724
là những băng đảng tội phạm và[br]buôn lậu ma túy.

0:05:09.724,0:05:13.462
Để làm giảm đi sức mạnh và lợi nhuận[br]của các băng nhóm này,

0:05:13.462,0:05:16.434
chúng ta cần thay đổi cách nhìn.

0:05:16.434,0:05:22.726
Chúng ta phải hợp pháp hóa [br]những loại thuốc bị cấm.

0:05:22.726,0:05:25.559
Nhưng trước khi tôi khiến [br]các bạn quá phấn khích,

0:05:25.559,0:05:28.694
tôi không nói là nên để ma túy [br]thành miễn phí cho tất cả.

0:05:28.702,0:05:32.827
Điều mà tôi muốn nói đến, và cũng chính là[br]điều mà Ủy ban Toàn cầu đang đấu tranh cho,

0:05:32.827,0:05:37.354
là tạo nên một thị trường [br]được kiểm soát chặt chẽ,

0:05:37.354,0:05:42.579
nơi mà những loại ma túy khác nhau sẽ chịu [br]những qui định kiểm soát khác nhau.

0:05:42.579,0:05:46.619
Đối với việc quản lý súng,[br]chúng tôi đã thành công trong việc thay đổi,

0:05:46.619,0:05:49.544
nhưng thất bại trong[br]việc kiểm soát câu chuyện.

0:05:49.544,0:05:52.400
Và nó đưa tôi đến bài học thứ hai:

0:05:52.400,0:05:56.324
Không bao giờ coi nhẹ đối thủ của bạn.

0:05:56.324,0:05:58.553
Nếu bạn muốn thay đổi thế giới,

0:05:58.553,0:06:00.922
bạn cần biết bạn đang chống lại ai.

0:06:00.922,0:06:04.590
Bạn cần phải hiểu được động cơ[br]và góc nhìn của họ.

0:06:04.590,0:06:06.796
Đối với việc kiểm soát súng đạn,

0:06:06.796,0:06:10.349
chúng tôi thật sự đã quá xem nhẹ đối thủ.

0:06:10.349,0:06:13.274
Sau một cuộc thu hồi súng thành công,

0:06:13.274,0:06:14.618
chúng tôi đã rất phấn khởi.

0:06:14.618,0:06:17.454
Chúng tôi có được sự ủng hộ từ [br]80 phần trăm dân số Brazil,

0:06:17.454,0:06:20.335
và nghĩ rằng điều này sẽ giúp chúng tôi [br]thắng trong cuộc trưng cầu dân ý

0:06:20.335,0:06:22.747
để cấm việc mua bán súng cho người dân.

0:06:22.747,0:06:25.928
Nhưng chúng tôi đã sai.

0:06:25.928,0:06:29.249
Trong buổi tranh luận công khai kéo dài[br]20 ngày trên truyền hình,

0:06:29.249,0:06:33.103
phe đối thủ đã dùng chính lý lẽ[br]của chúng tôi để chống lại chúng tôi.

0:06:33.103,0:06:35.332
Chúng tôi đã thua trong cuộc bỏ phiếu.

0:06:35.332,0:06:37.677
Nó thật sự rất tồi tệ.

0:06:37.677,0:06:43.836
Hiệp hội Súng trường Quốc gia,[br]vâng, Hiệp hội NRA của Hoa Kỳ[br]

0:06:43.836,0:06:45.595
đã đến Brazil.

0:06:45.595,0:06:48.695
Họ đã nhấn chìm chiến dịch của chúng tôi[br]bằng lời tuyên truyền của họ,

0:06:48.695,0:06:50.238
điều mà như các bạn đã biết

0:06:50.238,0:06:54.581
gắn quyền sở hữu súng với[br]quyền tự do và dân chủ.

0:06:54.581,0:06:58.458
Họ đơn giản là dùng mọi thứ [br]để chống lại chúng tôi.

0:06:58.458,0:07:00.385
Họ dùng quốc kỳ của chúng tôi,

0:07:00.385,0:07:02.080
quốc ca của chúng tôi.

0:07:02.080,0:07:03.915
Họ khơi dậy quyền phụ nữ

0:07:03.915,0:07:09.302
và lạm dụng hình ảnh của Mandela[br]quảng trường Tiananmen, và cả Hitler.

0:07:09.302,0:07:13.272
Họ thắng bằng cách chơi đùa với[br]nỗi sợ của con người.

0:07:13.272,0:07:17.916
Thực ra, súng đạn đã gần như bị bỏ lơ[br]trong chiến dịch của họ.

0:07:17.916,0:07:21.213
Họ tập trung vào lợi ích của cá nhân.

0:07:21.213,0:07:22.792
Nhưng để tôi hỏi bạn,

0:07:22.792,0:07:25.021
điều nào quan trọng hơn,

0:07:25.021,0:07:26.832
quyền được sống,

0:07:26.832,0:07:29.897
hay quyền được sở hữu một cây súng[br]để tước đi cuộc sống?

0:07:29.897,0:07:34.150
(Tiếng vỗ tay)

0:07:34.150,0:07:37.972
Chúng tôi đã nghĩ là mọi người sẽ[br]bỏ phiếu để bảo vệ cuộc sống của mình,

0:07:37.972,0:07:42.756
nhưng trong một đất nước vừa đây còn nằm[br]dưới chế độ quân sự độc tài,

0:07:42.756,0:07:47.027
thì những lời lẽ kêu gọi chống chính phủ[br]của phe đối thủ đã được hưởng ứng,

0:07:47.027,0:07:50.626
và chúng tôi đã không được [br]chuẩn bị sẵn sàng để đáp trả.

0:07:50.626,0:07:52.715
Chúng tôi đã học được một bài học.

0:07:52.715,0:07:56.005
Chúng tôi thành công hơn[br]với các chính sách về ma túy.

0:07:56.005,0:08:00.719
10 năm trước nếu bạn hỏi mọi người liệu [br]Cuộc chiến chống ma túy có thể kết thúc,

0:08:00.719,0:08:02.731
họ có lẽ sẽ cười.

0:08:02.731,0:08:06.229
Dù sao thì cũng có một lượng lớn[br]nhà tù quân đội

0:08:06.229,0:08:10.325
và cơ sở tài chính được lợi[br]từ cuộc chiến này.

0:08:10.325,0:08:16.097
Nhưng hôm nay, chế độ quản lý ma túy [br]thế giới đang bắt đầu đổ vỡ.

0:08:16.097,0:08:20.926
Chính phủ và người dân đang thử nghiệm[br]các cách tiếp cận mới.

0:08:20.926,0:08:23.248
Ủy ban Toàn cầu về Chính sách Ma túy

0:08:23.248,0:08:25.315
hiểu rõ những chống đối,

0:08:25.315,0:08:27.149
và thay vì chống lại những điều đó,

0:08:27.149,0:08:31.793
người đứng đầu của chúng tôi, cựu [br]Tổng thống Brazil Fernando Henrique Cardoso

0:08:31.793,0:08:36.065
tiếp cận với những nhà lãnh đạo[br]trên mọi phương diện chính trị,

0:08:36.065,0:08:38.875
từ Đảng Tự do đến Đảng Bảo thủ.

0:08:38.875,0:08:43.751
Nhóm chức trách cấp cao này đồng ý[br]bàn luận một cách chân thành

0:08:43.751,0:08:45.701
về những điều tốt cũng như hạn chế[br]của các chinh sách ma túy

0:08:45.701,0:08:50.461
Chính cuộc thảo luận hợp tình hợp lý[br]và mang tính chiến lược này

0:08:50.461,0:08:54.222
đã vạch trần những sự thật đau buồn về[br]Cuộc chiến chống Ma túy.

0:08:54.222,0:09:00.538
Cuộc Chiến chống Ma Túy về cơ bản[br]đã thất bại trên mọi mặt.

0:09:00.538,0:09:03.440
Ma túy đã rẻ hơn và dễ tiếp cận hơn[br]hơn bao giờ hết,

0:09:03.440,0:09:06.227
và mức tiêu thụ đang gia tăng[br]trên toàn thế giới.

0:09:06.227,0:09:08.409
Nhưng còn tệ hơn nữa là

0:09:08.409,0:09:14.980
nó còn sinh ra rất nhiều hệ quả tiêu cực [br]to lớn không ai ngờ tới.

0:09:14.980,0:09:18.626
Đúng là có nhiều người đã đưa ra[br]những luận điểm này trước đây,

0:09:18.626,0:09:20.366
nhưng chúng tôi đã tạo nên sự khác biệt

0:09:20.366,0:09:23.378
bằng việc tiên liệu trước những[br]tranh cãi của phe đối lập,

0:09:23.378,0:09:25.484
và bằng việc tác động đến những[br]người có tiếng nói,

0:09:25.484,0:09:30.374
mà một vài năm trước đây có lẽ[br]sẽ từ chối sự thay đổi.

0:09:30.374,0:09:34.461
Bài học thứ ba: Sử dụng số liệu[br]để dẫn dắt cho luận điểm của bạn.

0:09:34.461,0:09:37.456
Súng đạn và ma túy là[br]những vấn đề nhạy cảm,

0:09:37.456,0:09:41.357
và như chúng tôi đã học được từ chiến dịch[br]trưng cầu dân ý ở Brazil một cách đau đớn,

0:09:41.357,0:09:44.422
đôi khi ta không thể [br]bỏ qua những cảm xúc

0:09:44.422,0:09:46.512
và đi thẳng tới sự thật.

0:09:46.512,0:09:49.600
Tuy nhiên nó không có nghĩa là[br]chúng ta không nên thử.

0:09:49.600,0:09:51.251
Cho tới gần đây,

0:09:51.251,0:09:55.265
chúng tôi đã không biết[br]bao nhiêu người Brazil bị giết bởi súng.

0:09:55.265,0:10:00.780
Ngạc nhiên thay, chính một vở kịch[br]nhiều kì tên là "Mulheres Apaixonadas"

0:10:00.780,0:10:02.498
hay "Người phụ nữ khi yêu"

0:10:02.498,0:10:06.410
đã kích động chiến dịch quốc gia[br]nhằm kiểm soát súng đạn ở Brazil.

0:10:06.410,0:10:08.872
Trong một tập có tỉ suất xem đài cao,

0:10:08.872,0:10:13.074
nữ diễn viên chính của vở kịch nhiều kỳ[br]đã bị giết bởi một viên đạn lạc.

0:10:13.074,0:10:17.370
Những người bà, người vợ ở Brazil[br]đã hết sức phẫn nộ,

0:10:17.370,0:10:20.644
và trong hoàn cảnh nghệ thuật [br]phản ảnh cuộc sống,

0:10:20.644,0:10:25.938
tập phim này có chứa một cảnh phim[br]về một cuộc diễu hành đòi kiểm soát súng

0:10:25.938,0:10:28.422
mà chúng tôi đã tổ chức ngay tại đây,

0:10:28.422,0:10:31.255
ngoài kia tại bãi biển Copacabana.

0:10:31.255,0:10:36.699
Cái chết và cuộc diễu hành trên phim đã có[br]sức ảnh hưởng to lớn lên đại chúng.

0:10:36.699,0:10:41.483
Trong vài tuần, Quốc hội đã thông qua[br]dự luật giảm quân bị

0:10:41.483,0:10:44.571
vốn đã bị coi nhẹ trong nhiều năm.

0:10:44.571,0:10:47.586
Chúng tôi đã có thể huy động dữ liệu

0:10:47.586,0:10:50.886
để chỉ ra sự thành công trong việc[br]thay đổi luật pháp

0:10:50.886,0:10:53.007
và chương trình thu gom súng đạn.

0:10:53.007,0:10:54.769
Điều tôi muốn nói là:

0:10:54.769,0:10:58.293
Chúng tôi có thể chứng minh[br]chỉ trong một năm,

0:10:58.293,0:11:03.099
chúng tôi đã cứu hơn 5000 mạng sống.

0:11:03.099,0:11:06.862
(Tiếng vỗ tay)

0:11:06.862,0:11:09.276
Và trong trường hợp của ma túy,

0:11:09.276,0:11:14.570
để làm suy yếu đi những nỗi sợ và[br]thành kiến quah vấn đề này,

0:11:14.570,0:11:19.678
chúng tôi đã thu thập được những thông tin[br]cho thấy các chính sách về ma túy hiện nay

0:11:19.678,0:11:23.549
gây nhiều tác hại hơn là bản thân[br]việc dùng thuốc,

0:11:23.549,0:11:27.682
và mọi người đang dần hiểu được điều đó.

0:11:27.682,0:11:29.818
Ý thứ tư của tôi là:

0:11:29.818,0:11:34.044
Đừng ngại ngùng mang đến những[br]đồng minh kì lạ.

0:11:34.044,0:11:36.018
Điều chúng tôi học được ở Brazil

0:11:36.018,0:11:38.363
và nó không chỉ áp dụng cho riêng nước tôi

0:11:38.363,0:11:42.995
là tầm quan trọng của việc mang những[br]người thật đa dạng phong phú đến với nhau.

0:11:42.995,0:11:45.131
Nếu bạn muốn thay đổi thế giới,

0:11:45.131,0:11:49.427
việc có những người tốt[br]ở bên cạnh sẽ giúp bạn.

0:11:49.427,0:11:52.027
Cho cả hai vấn đề về súng và ma túy,

0:11:52.027,0:11:55.463
chúng tôi có một tập hợp những [br]con người tuyệt vời.

0:11:55.463,0:11:59.667
Chúng tôi huy động những người ưu tú và [br]nhận được sự hỗ trợ to lớn của truyền thông.

0:11:59.667,0:12:04.124
Chúng tôi tập hợp những nạn nhân, những[br]nhà nhân quyền, những biểu tượng văn hóa.

0:12:04.124,0:12:06.701
Chúng tôi cũng có [br]những con người chuyên nghiệp,

0:12:06.701,0:12:09.697
bác sĩ, luật sư, những nhà giáo dục[br]và hơn thế nữa.

0:12:09.697,0:12:12.437
Điều tôi học được qua nhiều năm nay

0:12:12.437,0:12:18.337
là ta cần sự kết hợp giữa sự quyết tâm và [br]sự phản đối để thay đổi.

0:12:18.337,0:12:20.204
Trong trường hợp ma túy,

0:12:20.204,0:12:23.791
chúng tôi cần những người chủ nghĩa tự do[br]người phản đối, người hợp pháp hóa

0:12:23.791,0:12:26.136
và những chính trị gia Đảng Tự Do.

0:12:26.136,0:12:28.597
Họ có thể không đồng ý với mọi việc,

0:12:28.597,0:12:32.846
trên thực tế, họ bất đồng trong [br]hầu hết mọi vấn đề,

0:12:32.846,0:12:38.615
nhưng tính hợp pháp của chiến dịch [br]dựa trên nhiều góc nhìn khác nhau.

0:12:39.521,0:12:41.762
Hơn một thập kỷ trước,

0:12:41.762,0:12:46.220
tôi có một tương lai thoải mái khi [br]làm việc trong một ngân hàng đầu tư.

0:12:46.220,0:12:50.492
Tôi xa cách thế giới xã hội dân sự [br]như một điều tự nhiên.

0:12:50.492,0:12:52.768
Như bạn có thể tưởng tượng

0:12:52.768,0:12:54.927
Nhưng tôi đã thay đổi.

0:12:54.927,0:12:56.924
Tôi chọn hướng đi mới,

0:12:56.924,0:13:00.284
và trên đường đi, tôi giúp tạo nên[br]những làn sóng xã hội

0:13:00.284,0:13:05.004
mà tôi tin đã phần nào giúp thế giới [br]an toàn hơn.

0:13:05.004,0:13:10.178
Mỗi chúng ta đều có khả năng thay đổi [br]thế giới.

0:13:10.178,0:13:14.790
Cho dù vấn đề là gì,[br]và cho dù nó có khó khăn đến đâu,

0:13:14.790,0:13:19.504
xã hội dân sự là trung tâm của [br]nến móng cho sự thay đội.

0:13:19.504,0:13:21.815
Xin cám ơn.

0:13:21.815,0:13:25.832
(Tiếng vỗ tay)